|
2001
|
|
|
Heziketa hori, dena dela, zein irizpideen arabera egiten da? Eskola bakoitzak berea izango du eta hori ez da arazoa, arazoa da ea planifikazio orokor bat ote
|
dagoen
antzerki heziketaren gainean. Ezezko borobila baino ez dut aurkitzen.
|
|
|
Agian, zineman gertatzen dena ematen da antzerkian ere, entretenimendu hutserako sortutako produktuak kaleratzen baitira maiz. Joera horren aurrean beharbada faltan
|
dago
antzerki zorrotzagoa. Dena den, lehen esan dudan moduan pentsatzeko beta ematen duten lanak ere egiten dira.
|
|
|
Helburu horren haritik sortu dute orain «Antzerkide» izeneko jaialdia, Antzerki Garaikidearen Lehen Ekitaldia. Bertan zirkuitu komertzialetatik at
|
dagoen
antzerkia ikusi da. Hilaren 18an hasi eta azaroaren 16a arte luzatuko da.
|
|
2002
|
|
|
Dena den, antzerki lan garaikideez gain, antzerkiari buruzko liburu teorikoak eta teknikoak ere plazaratuko dituzte. Gorostizak dioenez, «errentagarrritasun ezagatik edo, hutsune handia
|
zegoen
antzerki argitalpenetan eta guk horri ekin diogu».
|
|
|
Antzerkiaz hitz egitean aktoreaz ari gara. Ez
|
dago
antzerkirik aktorerik ez badago. Oraingoan, antzerkiaren hainbat gorabehera alde batera utzi eta aktorearen diziplinaz zenbait lerro idatziko dut.
|
|
|
" Josu" ren Jayotzia" gastetxubak antzeztuta. Iru atal
|
dauz
antzerki onek.
|
|
|
Zoritxarrez, eta onartu beharra daukagu, ez
|
dago
antzerkiaren inguruko kultura handirik, obrak antolatzea garesti ateratzen da eta ez dira gastuak estaltzen.
|
|
2004
|
|
|
Ikuslearekin komunikatzeko duen gaitasunari eta hizkera aberats eta propioari esker Telebistako Argia Saria irabazi du 21 urteko Iban Garate azkoitiar aktore eta aurkezleak. Umeentzat egindako ETB1eko Betizu saioaren aurkezlea izan da azken urteetan, baina bere lehen urratsak bere jaioterrian, ikastolan
|
zegoen
antzerki taldean egin zituen antzezle gisa.
|
|
|
Honelakorik ikustera ailegatuko ote gara gure kaleetan? Izan ere, erakutsia
|
dago
antzerkiaren erabilera terapeutikoa dela gaixo mota ezberdinentzat, baina antzerkia ikustea?: " Antzerkia ikustea ona da zure osasunarentzat.
|
|
2005
|
|
|
Bestela, kanpora joan beharra dago lana egitera. Baita ikastera ere, hemen ez
|
baitago
Antzerki Dramatikoko Eskolarik, «leku txikiagoetan bai baina hemen ez; lotsagarria da».
|
|
2006
|
|
|
Eta ezin ahaztu, hainbat eta hainbat antzerki, Aste Santuetan, Jesusen Pasioa, herriko jende pila batek parte hartzen zuen, protagonisten artean gogoratzen ditut, Potxolo, Juanito Bikendi (Judas), Gurrutxaga eta abar, urte batzutan, ekitaldi hau tradizioa bihurtu zen herrian. Geroztik sortu ziren Azpeitiko Antzerki Topaketak, gaur egun Azpeitian
|
dagoen
antzerkirako zaletasuna, orduan egindako lanaren ondorioa da.
|
|
2008
|
|
|
Bigarren Mundu Gerraren ondorengo hamarkadetan, hiru joera berri nagusi agertu ziren antzerkiaren munduan: gerra, aurretik
|
zegoen
antzerkiaren berrikuntza dramatikoa proposatzen zuena (Ionesco, Beckett) eta antzerki epikoa (Brecht). Pinterren antzerkia aurreneko bi joeren arteko konpromisoa da.
|
|
2009
|
|
|
Salestarrek beti landu izan dute arlo hori, jaialdiak eta antzerkiak eginez. Ikasten nengoen garaian hiru urtean antzerkian ibili nintzen, maisuak ere
|
bazeuden
antzerkia erakusten zigutenak. Orduantxe sortu zitzaidan antzerkirako grina hori.
|
|
2010
|
|
|
los corderos. Igaro den irailean Huescako Antzerkia eta Dantza Jaialdian, Biran
|
dagoen
Antzerki Ikuskizun Onenaren saria jaso zuen muntai honek.
|
|
|
Atez ate ibiltzen denak mundua ezagutzen du, etxeak ezagutzen dituelako. Etxean ez
|
dago
antzerkirik: bakoitza den bezalakoa agertzen da.
|
|
2011
|
|
|
Herria polita dago, ondo dago, errepideak eta espaloiak ondo daude, etxebizitza nahikoa dago. Baina, asteburua iristen da eta ez dago kontzerturik, ez
|
dago
antzerkirik, ez hitzaldirik. Haurrentzako ere kirol aukerak falta dira.
|
|
|
|
Badago
antzerki obra bat oso interesgarria gai honen inguruan. Kuriosoa da, bere garaian Txillardegik eta Xalbador Garmendiak euskaratu zuten.
|
|
2012
|
|
|
Metrokoadroka antzerki taldearen lanaren aurrerapena ikusi ahal izan genuen Bilbo Antzerki Dantza (BAD) jaialdiaren baitan. Azken hilabete honetako lanaren emaitza da, izan ere, antzezpen honetarako Bilboeszenako Artistak Egoitzan programaren diru-laguntza jaso dute, eta Santutxun kokatuta
|
dagoen
Antzerki Baliabideetarako gune honetan izan dira entseatzen azken bi asteetan, Oier Guillan, Asier Sarasola, Ander Fernandez, Idoia Beratarbide eta Jabi Barandiaran.
|
|
|
Edgarrek bi urte zituela, etxetik alde egin zuen aitak. Ama, haurdun eta gaixorik, hegoaldera joan zen, han sustraituagoa
|
baitzegoen
antzerkia. Hogeita lau urterekin hil zen, Edgarrek lau urte ere bete gabe.
|
|
|
Orokorki idazle bakoitxak badü bere idazteko geitarzüna, bakoitxak bere jite berezia ere beitü. Hori ageri
|
dago
antzertian, beste edozoin lanetan bezala: nola asmatü düan, zer ideia elki nahi düan, zer den garrantzitsüena, nola gaüzak ikertü dütüan, zer antoladüraz, zer hitzez, zer errandüraz hobekienik eta ederkienik argitüko düan.
|
|
|
Antzokian, orai gaüzak prest
|
daude
antzerkiaren eskentzeko.
|
|
|
Horrek ikuslea erakarten dü bere harat, amets bat bizitzen balü bezala. Gaüza horren hobeki bermatzeko, erritu ezbardin hanitxez beterik
|
dago
antzertia, ez haatik egitate egünorokoez: mintzatze kantatüz, ebilka izarizkoz, makila erabilkaz,.
|
|
|
Beraz, 1970 urtetik tobera etengabeko berritze prozesuan sarturik
|
dagoen
antzerki mota daukagu, arrakasta handia erdiesten ari dena. Arrakastaren gakoa berritze horretan, gizarte modernoko arazoetara hurbiltzeko egindako ahaleginetan bilatu genuke.
|
|
2013
|
|
|
Areago, ikus entzuleria berri bat gorpuzten jakin dute, Hamlet obraren estreinaldia arrakastatsua izan da eta hausnarketarako bidea ireki behar du. Hau da, jendea, gazteak batik bat, prest
|
dago
antzerkira joateko ordainduz, eta pozik irten eta baita gainerakoei gomendatu ere (ahoz ahokoak oso ongi funtzionatu du kasu honetan). Baina hori ez da William Shakespeareren antzerki obra klasiko ezaguna, ez da euskarazko bertsioa, beste gauza bat baizik, fartsa izatekotan.
|
|
|
Argi
|
dago
antzerkiaren ekimen hori ondo datorkizula.
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, amateur estatusak elitismo kutsua ken diezaioke antzerkiari, edozeinen esku
|
dago
antzerkian murgiltzea, nolabait esateko. Amateur izaerak herrikoitu egiten du antzerkia.
|
|
|
ikusiko genuela? Beharbada euskararen prestigioak halako eszenaratze handinahi bat behar zuen, ez dut uste?, baina seguru
|
nago
antzerkiaren arteak ez duela horren beharrik, eta gaur eta hemen Hamlet hau sortu zaigu: kementsua, sormentsua, egiaz betea, ezin euskaldunagoa.
|
|
|
Eta azken hamarkadetan «metodoa» erabiltzen dugun aktoreon artean hitz klabea izan da. Konfliktorik ez badago, ez
|
dago
antzerkirik. Horrela irakatsi ziguten.
|
|
|
Taldean adin ezberdineko herritarrak biltzea oso aberasgarria dela esatearekin batera, eskainitako emanaldiak oso esperientzia politak izan direla aitortu du, “herriko ekintzarik esanguratsuetan hartu dugu parte eta oso positiboak izan dira guretzat. Andoainen hankamotz
|
zegoen
antzerki zaletasuna eta Katramilak herrian alor hori indartzea lortu du. Haur eta helduen artean 75 bat lagunek osatzen dugu taldea eta nahi duen guztiarentzat irekita ditugu ateak”.
|
|
|
Haurrak adi mantentzea lan zaila da guretzat. Telebistan ere aritua zara… Alde handia al
|
dago
antzerkitik pantailara. Telebistan, Trikitrata Trikitron pailazoen saioan aritu naiz gehienbat.
|
|
|
Lehen bertsolaria kantuz ari zelarik bere izenean mintzo zen, hona geroz, badakigu horren bixkia dela kantuz ari, rola duela atxikitzen, baina ni erraten duelarik j endeak bertsolaria ulertzen du, eta ofizioaren larruan ez da sartzen. Gaiak emanak direlarik posibilitate gehiago
|
badaude
antzerki mailan, eta arestian Fredi eta Mirenen zahar etxeko adibidea hagitz argi da, sorkuntza ahal aniztasuna badugu kezka. Gehi diezaiokegu gai emailearen kredituari gairik gabe ari delarik bertsolari zintzoena bera hunkitzen duen gaiari zaiola heltzen, gai emaile zintzoak, berriz, jendartea inarrosten duten gai guzien itzulia egiten du, tobera aztertzean aipatzen genuen hizkuntzaren jabetzaren mesedetan.
|
|
|
Antzerki engaiatuak idazle/ ikusleak pentsaeraren alderdi onean kokatzen gaitu ardura gertatzen den fenomenoa gai abertzaleekinabertzaleek dute gozaldia biltzen besteak ez direlarik jiten ere. Eta delako bereizketa hori eginik
|
dago
antzerkia hasi aitzin, hutsean tiratzen duelarik toberak. Gaiak hemen bereizi nahi zuen, Lurra k iragarri zuen bezala baina ez jendeak beren artean, norberaren baitan baizik.
|
|
|
Ezin zuen inolako zaratarik egin, ezin zuen ez irrati ez telebista jarri, ezin zion komuneko kateari tira. Etxean inor ez
|
egoteko
antzerkia egin behar zuen, kasik ez egoterainokoa.
|
|
2016
|
|
|
Hain zuzen, antolatzaileak beraiek harrituta
|
daude
antzerki taldeen eskuzabaltasunarekin. " genukeen programazioaren zerrenda egin genuen, eta b plan bat ere bai, zaila baitzen gure zerrenda betetzea.
|
|
|
Atxagaren Etiopia (1978) idatzi zen garaian, zentsurak gogor astintzen zuen poesia errealista edo soziala, eta era berean lan esperimentalei, abangoardiarekin lotuei, bide eman zien, jende gutxirengana helduko zirelako ustean edo. Horrela, abangoardia eszenan ikusteko aukera
|
zegoen
antzerkian, liburuetan, giroan.
|
|
|
Antzerkia ez baita testua bakarrik, ez baita testuaren hizkuntza, beste hizkuntza eta kode asko
|
daude
antzerki batean eta horrek ulermena laguntzen du. Hori baliatu behar da hizkuntzaren zaintzeko, hedatzeko.
|
|
|
Hau ezagutzen den egoera da. Formalki ez
|
zegoen
antzerki eskolarik, baina jende gehienak ikusia zuen ikusgarri bat. Ez bazuen barneko antzerki bat ikusia kanpokoa ikusia zuen.
|
|
|
Ez bazuen barneko antzerki bat ikusia kanpokoa ikusia zuen. Sentsibilitate berezia
|
bazegoen
antzerkiarekiko, ikusgarriarekiko. Dagoeneko antzerkira joateko zaletasuna sortua zen, denek onartzen zutena.
|
|
|
Apaizik ez
|
dago
antzerki honetan, bortxaketa bat delako erdian. Ausarta agertzen zaigu Larzabal bortxaketa publikoki aipatuz, askotan lotsa gisa eramana izan baita bortxaketa.
|
|
|
Tragedia hauek ez dituzte antzerki klasikoaren arauak erabat jarraitzen. Haatik, sailkapen honetan
|
dauden
antzerkiak heriotzarekin bukatzen dira, sakrifizioaren irudia eskainia izaten da, destino berezia duten pertsonaiak izaten dira. Gorago jarraitu dugun sailkapen bera hartuko dugu, alegia historiarekin harremanak dauzkaten antzerkiak eta bestalde garaiko euskal gizartean bizi ziren grinak edo kezken lekukotasunak diren antzerkiak.
|
|
|
Euskal mundua landu zuen eta horri buruzko obrak eskaini zituen. Irakaspenak
|
zeuden
antzerki guzietan, irakaspen horien azaltzeko moldeak txukun landuak ziren, irudiek, metaforek lehen tokia zuten. Ibilbide zuzena izan zuen, abertzaletasunari denbora eta indar handia eman zion, baina literaturari ere, taularatzeko arteari ere, teorizatzeko denborarik hartu gabe, dialektika sakondu gabe, solaskideek ulertua izatea baitzen garrantzitsua.
|
|
|
Baita taularatze lan baten ondotik heldu zaion mezua ere, une berezi batean bai antzezleentzat, bai ikuslearentzat, espazio berezian eta pertsona eta pertsonaia diferenteen bitartez. Parametro asko
|
daude
antzerkiaren eta publikoaren arteko harreman horren ulertzeko. Ondorioz, ikusgarriaren oihartzuna ez da autorearen esku gelditzen.
|
|
2017
|
|
|
Eta bururatu zitzaigun aukera polita izan zitekeela sekula egin ez dugun lekuetan, antzokietan, zuzenekoak ematea. Oso giro ezberdina sortzen da; oso biluzik zaude, ze jendea
|
dago
antzerki bat ikusten egongo balitz moduan, adi adi, ez da mar marrik entzuten... Ez da kalean bezala; ez dakit lekuak gehiago inposatzen duen edo tragorik ez egoteak eragiten duen, baina komunikazioa ezberdin gauzatzen da.
|
|
|
Esaterako, Sancti Spirituko orroak ez dira gezurretakoak, argazkietan ederki ikusten da hori. Han ez
|
dago
antzerkirik! J.M.T: Nik uste dut lehenetarikoa izateak asko lagundu diola.
|
|
|
–
|
dago
antzerki, musika edo dantza emanaldi bat. Gaur arratsaldean berean talde danimarkar bat zebilen Victoria Street en erdian, flipantea.
|
|
|
Kuantitatiboki neurtuta, urte erdian 44 emanaldi euskara hutsez zazpi lurraldeetan zehar antzeztea kontuan edukitzeko moduko zenbakiak dira. Baina gurean ez
|
dago
antzerki egonkorrik. Fenomenoak dira, eta arrakastaren fenomenoak bultzatuta emanaldi kopuruak gora egiten du eta, noski, ikusle kopuruak ere, inork ez baitu urteko antzezlana ikusi gabe geratu nahi.
|
|
|
Hala ere, asko aldatu da dena. Orain, abaniko zabala
|
dago
antzerki munduan, eta jende oso ona dago.
|
|
2018
|
|
|
Alfer alferrik ari naiz! Argi
|
dago
antzerkia ez dela gurea!
|
|
|
Artistikoagoa da. Sorkuntza lan gehiago
|
dago
antzerkian. Pare bat film labur egin ditut eta gustura sentitzen naiz kamera aurrean, baina antzerkia nahiago dut.
|
|
|
Hor sortu da giro ona, barreak, txaloak... Hortxe
|
dago
antzerkia, goian eta behean. Hori ere hasiera delakoan nago:
|
|
|
Maiz itzulpenak dira, beste batzuetan sorkuntzak; gisa horretan, antzerki talde profesionalek antzokiak betetzen dituzte Euskal Herri penintsularrean. Euskal Herri kontinentalean, aldiz, merkatu txikiagoa
|
dago
antzerki profesionala garatzeko, bai euskaraz, bai frantsesez (bistan da, frantsesezkoak Frantzian gaindi ibil daitezke).
|
|
|
Antzerki amateurrak ez dauka halako arrakastarik, garai batekin konparatuta: herriz herri
|
zeuden
antzerki talde gehienak desagertu dira. Bestalde, Euskal Herri penintsularreko antzerki obrek ez daukate arrakastarik Euskal Herri kontinentalean.
|
|
2019
|
|
|
Beraz, 1970 urtetik tobera etengabeko berritze prozesuan sarturik
|
dagoen
antzerki mota daukagu, arrakasta handia erdiesten ari dena. Arrakastaren gakoa berritze horretan, gizarte modernoko arazoetara hurbiltzeko egindako ahaleginetan bilatu genuke.
|
|
|
Berak galduko edo irabaziko du". Beste bertsio batek baztertu egiten du aitajaun Pantxoren erresistentzia gogorraren xehetasuna, berehala lotu baitzizkioten eskuak, eta zaintaldeko soldaduek bortxaketa ikustera behartu zuten aulkian kateatuta, tematuta
|
baitzeuden
antzerki saioren batean edo omenka ikasitako errito zehatzegi bat betetzen. Xehetasun txiki orok ikasia ematen zuen, eta aitajaun Pantxo, ikaragarria begiratu nahi ez eta betazalak ixten baitzituen, baioneta xaflaz behartzen zuten zabaltzera eta begiratzera.
|
|
|
Egia esan, denok
|
geunden
antzertia atari zabalean egitearen alde, baina batzuk ez zeuden hortik aurrerako konpromisorik hartzeko prest, eta beste batzuek uste genuen, aldiz, garaia heldua zela, nolabait esateko, legez kanpo saiatzeko, nahiz eta, albait, delinkuentziaren marra zeharkatu gabe.
|
|
2020
|
|
|
Oso berezia izan zen 14 urterekin jendaurrera irtetea. Gainera, adin desberdineko jendea
|
geunden
antzerki tailerrean, eta asteburu oro elkartzen ginen. Pare bat urte egingo nituen haiekin.
|
|
|
Horiek guztiak azaldu nahi ditu Vaiven konpainiaren obrak, Margallok nabarmendu duenez: «Antzerkia
|
dago
antzerkiaren barruan, eta eszena errealistak, eta haustura asko laugarren paretarekin. Txotxongiloak bakarrik falta zaizkigu».
|
|
|
Antzerkigintzan
|
gaudenok
antzerkia egiten jarraituko dugu. Halere, jendea erakartzeko lanketa sakon bat egin behar dugu.
|
|
|
Programatzaileek ere kontuan hartu lukete zer den kalitatea eta zer ez. Jendea hezi beharra
|
dago
antzerki ona edo txarra aukeratzeko.
|
|
|
Horretaz aspaldi ohartuta
|
daude
antzerki eragileak eta batez ere antzerki programatzaileak, antzokiak ez direlako orokorrean betetzen. Eta, bestalde, ikusleen adina geroz eta gorago doalako orokorrean (joera orain aldatzen ari da berriz ere).
|
|
2021
|
|
|
Gogoan du Jose Felix Azurmendik: «Ama gaixo
|
dago
antzerkiaren irakurketa egin genuen Caracasko Euskal Etxean 1966an. Ibinagabeitia aitita zen; Imanol Solabarrieta, aita; eta ni, semea».
|
|
|
Inguruan ez
|
daude
antzerkiari eskainitako irratsaio asko. Nola otu zitzaizun Eleak eta beleak egiteko ideia?
|
|
|
« Sormenari lotuta dago, fisikoari eta adierazpenari. Zirkuan
|
badago
antzerkia, badago dantza, akrobazia, abilezia ezberdinak... eta hori guztia eszenatoki batean biltzen da zirkuan. Lehen, karpa batean egiten zen; orain, geroz eta gehiago, aretoetan egiten da».
|
|
|
Aretxabaletan uztaileko eguazten guztietan
|
dago
antzerki emanaldia; Malas Compañias en Prozak lanarekin borobilduko dute egitaraua.
|
|
|
Beren helburuak lortzeko, gauza asko egiteko prest zeuden, eta gauza horien errepertorioan, nola ez, iruzurra zegoen. Ptolomeo III.ak Eskiloren, Sofoklesen eta Euripidesen lanen bertsio ofizialak irrikatzen zituen, zeinak Atenasko artxibategian gordeak
|
baitzeuden
antzerki jaialdietan estreinatu zirenetik. Faraoiaren enbaxadoreek maileguan eskatu zituzten papiro biribilki baliotsuak, beren idazlariei haien kopiak eginarazteko.
|
|
|
Eta gainera, hiru konpainien ibilbide eta izaera iraultzailea ezagututa, nork uste zuen benetan betiko Hamlet-en bertsio gaurkotua baina azken finean konformista burgesa ez esatearren ikusiko genuela? Beharbada euskararen prestigioak halako eszenaratze handinahi bat behar zuen ez dut uste, baina seguru
|
nago
antzerkiaren arteak ez duela horren beharrik, eta gaur eta hemen Hamlet hau sortu zaigu: kementsua, sormentsua, egiaz betea, ezin euskaldunagoa.
|
|
2022
|
|
|
Berak galduko edo irabaziko du. Beste bertsio batek baztertu egiten du aitajaun Pantxoren erresistentzia gogorraren xehetasuna, berehala lotu baitzizkioten eskuak, eta zaintaldeko soldaduek bortxaketa ikustera behartu zuten aulkian kateatuta, tematuta
|
baitzeuden
antzerki saioren batean edo omenka ikasitako errito zehatzegi bat betetzen.
|
|
|
Ollok dioenez, kultura gehienetan erabili izan dira maskarak, edo usu pintatu dituzte aurpegiak, antzeko helburu batzuetarako. Kulturalki, maskarak festa iradokitzen du, eta estu lotuta
|
dago
antzerkiarekin. «Nortasuna aldatu nahi denean erabiltzen da».
|
|
|
Zalantza barik. Guk dagoeneko gorpuztu ditugu testu hauek, eta bai, norbait animatuko balitz, horretarako ere
|
badaude
antzerki testuak, noski. Guretzako zoragarria litzateke beste aktore batzuek eta beste ikuspegi batetik gorpuztea.
|
|
|
Euskal Herrian eta, zehatzago, Bilbon, zein egoeratan
|
dago
antzerkia?
|
|
2023
|
|
|
Jakina da Anjouko Yolandak(), Re né erregearen amak, ikusgarriak prezatzen zituela, eskatzen zituela eta kontu liburuetan horren frogak aurkitu dituzte. Anjou leinuko etxean ohitura
|
zegoen
antzerkiko jendea ordaintzeko ikusgarriengatik.
|
|
|
Naturala da. Kontua da ez
|
dagoela
antzerki mota jakin bat helduentzat, eta beste bat gazteentzat. Gure egitekoa lan onak erakustea da, bereizkeriarik gabe.
|
|
|
ipuin idatzia eta poesia, komikia, bertsoa, eta komikia eta interpretazioa. Azken horren barruan
|
daude
antzerkia, podcasta, ipuin kontaketa eta txiste edo umorezko pasadizoen kontaketa.
|
|
|
Herriko jendeari agian berdin zaio, beste antzerki eskola bat egongo balitz ere horra berdin joango lirateke, baina kanpotik etorritako jendearen ahotik ulertu dugu herrian daukagun altxorraren garrantzia. Modu asko
|
daude
antzerkia ikasteko, eta beharrezkoa da jakitea zer teknika irakatsiko dizuten, zer oinarri daukan.
|
|
|
nola baloratu dezakeen norbaitek ezagutzen ez duen zerbait. Dena dela, inkontzientean bada ere, beharbada
|
badago
antzerkiaren inguruko aurreiritzi bat. Zer aurreiritzi antzeman dituzu zure inguruan antzerkiarekiko?
|
|
|
Horregatik, nire ahalegin guztiak horretara bideratu izan ditut, hutsuneak betetzera: adibidez, nire herrian ez
|
zegoen
antzerki talderik, eta antzerki talde bat sortu nuen, behar horri erantzun bat emateko. Nire hurrengo borroka herrian, Markina Xemeinen, antzoki bat sortzea da, oraindik ere ez daukagulako espazio egokirik.
|
|
|
Maddi Goikoetxeak Euskal Herrian
|
dauden
antzerkia ikasteko aukerez ikerketa egin zuen 2021ean EHAZEren enkarguz, era askotariko antzerki eskolen errealitatea datuetara ekarrita. Hain da ezdeusa euskarazko arte eszenikoek eragin izan duten azterketa ofizialen bidea, ikerketaren egileari galderak biderkatu egin zitzaizkiola:
|
|
|
Hain da ezdeusa euskarazko arte eszenikoek eragin izan duten azterketa ofizialen bidea, ikerketaren egileari galderak biderkatu egin zitzaizkiola: nola da posible hainbeste jende
|
egotea
antzerki eskolak ematen, eta prekaritatea eta indiferentzia salatzea guztiek. Nola da posible euskal kulturarekiko tamainako ezjakintasuna transmititzea, oro har, diru publikoa kudeatzen dutenek?
|
|
|
Hogeita hiru urtez egon zen irekita Basauriko Antzerki Eskola. Sozial Antzokiaren aterpean
|
zegoen
antzerki eskolak gutxienez mila eta hirurehun artista formatu zituen. [23] Markeliñe, Kukubiltxo, Txamuskina edo Txusma Teatro antzerki taldeak ere atera ziren bertatik.
|
|
|
Iparraldean gainbeheran
|
zeuden
antzerki taldeak. Euskaraz aritzeko talde profesionalik ez eta amateurrak ere gutxi.
|
|
|
Baina zer da trabesa? Trabesik gabe ez
|
dago
antzerkirik.
|
|
|
Bizitzan bezala, antzerkiak ere trabesa behar du. Bestela ez
|
dago
antzerkirik.
|
|
|
Oierrek ere argi azaldu digu berarentzat zer den antzerkia. “Antzerkia da pertsonak beste pertsonen barruan egotea, eta jendea ondo pasatzeko
|
dago
antzerkia. Antzerki batzuetan, jendeak ikasten du.
|
|
|
Shakespeareren Hamlet ez zen preseski emakumea. Badira obra gutxi batzuk protagonista emakumea dutenak (Ibsenen Gedda Gabler, Brechten Mutter Courage), baina normalean, emakumeen figura protagoniko askorik ez
|
dago
antzerkian. Gainera, antzerki istorioak ere gizonaren ikuspegitik kontatu izan dira gehienetan.
|
|
|
Nafarroan ez ezik, argi
|
dago
antzerkia euskaraz egin nahi bada, antzerki hori egiteko alternatibak bilatu behar ditugula. Gureak.
|
|
|
Antzerkia herri gertaera bat izan behar da, performancea, jaia, dantza eta erritmoa. Ez
|
dago
antzerki profesionalik antzerki amateur eta unibertsitariorik ez badago. Ez dago benetako antzerkirik monumentu erraldoietan egiten den fartsa zentzugabe eta itxia baizik.
|
|
|
Antzerkiaz hitz egiten dugunean aktoreaz ari gara. Ez
|
dago
antzerkirik aktorerik ez badago. Oraingo honetan, antzerkiaren inguruko hainbat gorabehera alde batera utzi eta aktorearen diziplinaz zenbait lerro idatziko ditut.
|
|
|
Horregatik nire galdera: zergatik ez
|
dago
antzerki politiko bat. Akaso Erwin Piscator edota Bertolt Brechtek antzerki politikoa egiten zutenean ez al zuten bada herriarentzako antzerkia egiten?
|
|
|
Eta azken hamarkadetan “metodoa” erabiltzen dugun aktoreon artean hitz klabea izan da. Konfliktorik ez badago, ez
|
dago
antzerkirik. Horrela irakatsi ziguten.
|
|
|
Txikitan, Markina Xemeinen ez
|
zegoen
antzerki talderik. Egun, Abarka antzerki taldea sortzea eta egonkortzea lortu dugu.
|
|
|
Arras ezberdinak dira. Aktore bezala alde handia
|
dago
antzerkian lan egitea edota zineman. Ardura maila ezberdina da.
|
|
|
Antzerki teoriko batzuen irakurketek eraman ninduten horretara. Grotowski, Barba, Meyerhold… Sasoi betean mantentzeaz aparte,
|
badaude
antzerkirako berariazkoak diren ariketak. Antzerkiola garaian, taldean eramaten genituen aurrera ariketa hauek.
|
|
|
Irtenbide bat aurkitu behar dut bai ala bai. Premiarik gabe, ez
|
dago
antzerkirik. Eta gainera, publikoak lo hartzeko arriskua dago.
|