2002
|
|
Izan ere, aurreko hilean, minbiziak hildako langile batzuen senideei kalte eta galeren ordaina ematera zigortu zuten. Amiantoarekin lan egiten zuen enpresa hori ez
|
zegoen
Amianto arriskua duten Enpresen Erregistroan izena emanda. Gainera, ez zuen betetzen araudiak ezarritako prebentzio betebeharretako bat ere.
|
2009
|
|
Langileei amianto mineralak eragiten dituen kalteen berri ez ematea eta haren aurkako segurtasun neurririk ez hartzea izan ziren arrazoi nagusiak. 1996tik debekatuta
|
dago
amiantoa Ipar Euskal Herrian, eta 2002tik Hego Euskal Herrian.
|
2011
|
|
Ezker Batuak Udalerrian instalaturiko amiantoaren inbentario bat egin eta hondakinak era egokian kudea zitezen eskatzeko mozioa egin zuen ostegunean burutu zen udalbatzarrean eta momentu horretan zeuden alderdien babesa izan zuen proposamenak. ...ea eskatzen du.Era berean, Udalak Prebentzio Zerbitzuari eta OSALANi amiantoarekin lan egin eta horregatik ondorioak izan zitzaketen udaleko langile edo azpikontraten izenak emango dizkie, hauen osasunaren zaintza bermatzeko.Honetaz gain, Udalak amiantoa duten instalazioen mantentze eta konpontze lanak indarrean dagoen araudia jarraituz egingo ditu.Eta udal zerbitzuek jazarpena egingo dute herrian
|
dauden
amianto kentze ilegal edo hondakinen kontrol gabeko botatzeak antzemateko.EranskinaMozio horri Ezker Abertzaleko zinegotziek, lau puntu erantsi zizkioten langileen osasunari dagokionari.Honela, Udalak amiantoarekin zer ikusia izan duten langileei osasun azterketak egingo dizkie. Bestalde, zaintza protokoloa aurrera eramango da langile hauekin eta osasunaren zaintzaren jarraipena egingo da.Azkenik, langileei laguntza juridikoa emango zaie, auzitara joaten badira.Gai honen harira, Gobernu taldeak herrian dagoeneko udal instalazioen inbentario bat egina zegoela eta Oztarango ikastetxean bakarrik geratzen dela jakin arazi zuen.
|
2012
|
|
Joan den astean, Confebaskeko ordezkariek egin zuten agerraldia. Patronalak esan zuen ados
|
dagoela
amiantoarekin gaixotutakoei kalte ordainak emango dizkien funtsa martxan jartzearekin, hainbat herrialdetan ondo funtzionatu duelako. Dena den, Administrazioak finantzatu behar lukeela uste du, eta ez enpresarioek, 2002ra arte amiantoaren erabilera ez zegoelako galarazita.
|
|
Azken urteetan aurrera pausoak eman direla adierazi du, gaitza aitortzeko orduan esaterako. «Pleurako mesotelioma dagoenean, esaterako, frogatuta
|
dago
amiantoarengatik dela». Hala ere, oraindik asko dagoela egiteko kontatu du.
|
|
Prentsan
|
dago
amiantoa, kolokan dago Anaitasuna S.A. enpresaren izen ona. Bi egunkaritan bakarrik agertzen da ustezko hildako kopurua, besteetan salaketa orokorra bakarrik; baina hasteko ez dago gaizki, pentsatu du Norak, eta croissant bat gosaltzea oparitu dio bere buruari, esne eta Cola Cao pixka batekin, eta gero galletak, eta sofan etzanda egotea, gora begira, telebistan txakurrak nola otzantzen dituzten ikusten, eta segidan liburu bat patxadaz irakurtzen.
|
|
Isiltasunaren pisua oso handia egin denean, mahaiburuek hartu dute hitza berriro, esandakoa errepikatzeko: Zuriarrain luzatu da gehien, oreka bilatu behar dela azpimarratuz, enpresaren egoera benetan ahula dela, lan hitzarmena negoziatzerakoan arazo handiak izango dituztela, inoizko latzenak, eta tentuz jokatu beharra
|
dagoela
amiantoaren kontuarekin, ezerezaren gainean ibiltzeko arriskua handia dela. Anderren txanda iritsi denean, Norari nabarmena iruditu zaio Anderren lotsa, jendaurrean hitz egitea atsegin ez duenez, bere ezintasunean zakar izatera ere ailegatzen dena.
|
|
– Zertan
|
dago
amiantoarena?
|
2013
|
|
Langilearen eskakizunen aurrean, Lanaren Inspekzioak INSS ekin batera, Tubos Reunidosek momentu guztian legea bete zuela defendatu zuen. Haien aburuz, nahiz eta langilea amiantoaren efektuen inguruan lan egin, kasu hau eman zenean oraindik ez
|
zegoen
amiantoaren gaineko debekurik, beraz, langileak prestazioak jasotzeko eskubiderik ez zuela argudiatu zuen.
|
2017
|
|
Ikerketa diligentziak ireki ditu Arabako Pronbitzia Fiskaltzak, Latiorroko Ikastetxean
|
dagoen
amiantoaren atzean “ingurugiroaren edota osasun publikoaren aurkako deliturik” dagoen ebazteko.
|
2018
|
|
Arabako Hezkuntza Ordezkaritzak adierazi du datozen urteetan ekingo diotela ikastetxean
|
dagoen
amiantoa kentzeari.
|
|
Azken erakunde horrek maiatzean jakinarazi zuen datorren urtean dutela asmoa ikastetxeko sabaian
|
dagoen
amiantoa kentzeko. Ikastetxeko eskola kontseiluarekin izandako bileran eman zuen horren berri Arabako Hezkuntza Ordezkaria den Blanca Guerrerok.
|
2020
|
|
Vicenta Burguete 2017ko martxoan hil zen, eta amiantoa arnasteak eragindako gaixotasun baten ondorioz izan zela ebatzi du epaitegi batek. Burguete urteetan jardun zen Beasaingo CAFen lan egiten zuen senarraren buzoak eskuztatzen eta garbitzen, eta haietan
|
zegoen
amiantoa arnasten.
|
|
Hortaz, Laudioko Udalari herrian
|
dagoen
amiantoaren inbentarioa egitea exijitu diote oharrean, ondoren “era ziurrean eta behar diren neurriak hartuta” kendu ahal izateko. 2012an amiantoa dela eta Kepa Galdos udal langilea hil zen eta udalak kalte ordaina ordaindu behar izan zuen.
|
2021
|
|
Horrez gain, nabarmendu dute 1960 hamarkadetan egindako eraikin eta industrialde askotan
|
dagoela
amiantoa. Uzkudunen arabera, ezinbestekoa da leku horien inbentarioa egitea, kontrolatzea eta, amiantoa badago, ezabatzea.
|
|
Asviamieren arabera, «ez da zalantzarik enpresen ardura bat
|
badagoela
amiantoak eragindako minbiziaren epidemian». Elkarteak dio enpresa askok urratu dutela legea.
|
|
CAFeko langile ohi baten familiak 145.726 euroko kalte ordaina eskatu dio enpresari tren fabrikan eginiko urteen eraginez garaturiko absestosi gaitzarengatik. EAEko Auzitegi Nagusiko lan arloko salak, familiaren helegiteari erantzunez, lan gaixotasuna izan zela ebatzi zuen 2019ko urrian, eta kalte ordain bat agindu zuen, enpresan garai hartan ez
|
zegoelako
amiantoaren aurkako babes neurririk. Orain, ikusteko dago Donostiako epaitegiak zer erantzuten dion kalte ordainaren eskaerari.
|
2022
|
|
2019an, 30 hil ziren, baina Asviamie biktimen elkarteak ohartarazi du kasu guztien %10 baizik ez direla horiek. Amiantoa zuten produktuekin lan egindako industriako eta eraikuntzako langileak dira gehienak, gizonak batik bat, baina biktimen artean
|
badaude
amiantoz kutsatutako arropak garbitzeagatik hildako emakumeak ere.
|
|
2019an, 30 hil ziren, baina Asviamie biktimen elkarteak ohartarazi du kasu guztien %10 baizik ez direla horiek. Amiantoa zuten produktuekin lan egindako industriako eta eraikuntzako langileak dira gehienak, gizonak batik bat, baina biktimen artean
|
badaude
amiantoz kutsatutako arropak garbitzeagatik hildako emakumeak ere.
|
|
Mesotelioma kasuen %90etik gora lan jarduerek sortzen dituztela azaldu du. «Aspalditik
|
daude
amiantoari loturiko kasuak, eta ondo zehaztuak. Mesoteliomak asko irakatsi digu».
|
2023
|
|
Baliabideak exijitu ditu herrialdean
|
dagoen
amiantoa ezabatzeko, bai eta amiantoak gaixotutako langileentzat ere. Espainiako Kongresuak, hain justu, amiantoaren biktimei kalte ordaina emateko funts bat onartu zuen, 2022ko urrian.
|
|
Baliabideak exijitu ditu herrialdean
|
dagoen
amiantoa ezabatzeko, bai eta amiantoak gaixotutako langileentzat ere. Espainiako Kongresuak, hain justu, amiantoaren biktimei kalte ordaina emateko funts bat onartu zuen, 2022ko urrian.
|