|
2000
|
|
|
Alta, zuberotarrak euskal kulturaren parte direla ohartzen ari dira. Gero eta elkarte gehiago
|
dago
Zuberoan, dantza eta kantu elkarteak, baina egiaz, kontzientzia politikoa eskas dago oraino.
|
|
2001
|
|
|
1942ko gure aurreko euskaldunen kasuan, mundua egundainoko gerrarik hedatu eta izugarrienean murgildurik zenean, moraltasuna Ipar Euskal Herrian —hemen aipatu beharra
|
dago
Zuberoa alemanek bereganatutako lurraldetik kanpo geratzen zela, eta ezkerrak nahiz erresi stentziak hedadura zabalagoa zutela bertan5—, esan liteke Erromako Aita Santuak eta Frantziako Elizaren buruzagiek erabakitzen zutela, eta hierarkiak garai horretan espresuki gaitzetsi zuen ideologia bakarra marxismoa izan zen. Ez zegokeen moraltasun eskasik nazismoaren izugarrikeria ez gaitzestean, eta are gutxiago Petainen Hitlerrekiko lankidegoarenean.
|
|
2002
|
|
|
Erriberari buruzko hau ez da Euskal Herriko herrialde edo eskualde bati buruz egiten dugun lehena. Urrutirago joan gabe, hor
|
dago
Zuberoari buruz egindakoa ere, eta seguru aurrera begira gehiago izango direla. Izan ere, gure abiapuntuetako bat zera da:
|
|
2010
|
|
|
Gersetik Maulerako bidaia egin eta polizia etxean aurkeztu ondoren, aske geratu zen goizeko bederatziak aldera. Ordu horretan atxiloketak salatzeko elkarretaratzeko deia
|
zegoen
Zuberoako hiriburuan.
|
|
2011
|
|
|
9.1.5 Hiketakoiraganekoadizkiek nfaltaduteZuberoanetaErronka rin; Sohütan, esaterako, nündiaetanündiñabaliatzendiramaskulinoetafe meninoan.Uztarrozenbigeneroetarakonundiaetagundiabilduzituen1 perts.sing.etapluralean xx.mendearenbukaeranArtolak, n rikgabe.20Bes telakoan, datibokolehenpertsonarenmorfemaadizkianerrepikatzekoaukera
|
dago
Zuberoan: etaalhabákerrantzitadan, zükxantzadükezü? (Pagola), non
|
|
2012
|
|
|
Zer kantu da hori? Kantu haiek galduta
|
zeuden
Zuberoako memoriatik. Benitok atera zituen berriz plazara, berriz biziarazi zituen.
|
|
2013
|
|
|
Baxenabarre eta Zuberoako zenbait herritan ere arazo bertsua gertatu zen: Erango, Burgue Erreiti, Akamarre, Amenduze, Behorlegi, Larribarre, Zaro, Bunuze, Gamarte, Isturitze, Buztintze, Anhauze, Armendaritze, Aiziritze, Hozta, Jutsi, Arhantsusi eta Uharte Garazi herrietako daturik ez dago Baxenabarren, eta Zalgize, Berrogaine, Eskiula, Etxebarre, Gestatze, Ozaze eta Ozarainekorik ez
|
dago
Zuberoan.
|
|
|
Bordelen bizi ziren familiei igorritako gutunen kopiak badaude Bordeleko Artxiboan. Horrelakorik
|
balego
Zuberoako herrietan, lagungarri izanen lekiguke. Baina Pirinio Atlantikoetako Artxiboko aurkibidearen arabera, ez dago halakorik.
|
|
2014
|
|
|
Ez du kentzen jendeek elkarrekin bizi behar dutela, politika sistema bat eskatuko dela hiriaren kudeatzeko, eskola bat, esanahi zabalean, gure gazteriaren formatzeko, haurrek kontaktuan nahi dute, haurrean garrantzitsuak edo funtsezkoak zaizkien gauzekin kontaktuan. Eta dantza holako zerbait
|
dago
Zuberoan. Familia batzuetan.
|
|
2015
|
|
|
Adjektibo bat edo bestea jarrita, garbi
|
dago
Zuberoako pastoralarendako sekulako hutsegitea izan dela. Errespetu eta umiltasun falta ikaragarria erakutsi dute.
|
|
|
14 Baina, alaba oinordeen garrantzia (neba txikiagoa izan ala ez) dokumentatuta
|
dago
Zuberoan XX. mendearen lehenengo zatian: eztei festetan haiek zeuzkaten, txikiak zirenetik, ohorezko leku bereziak, mahaian, batez ere.
|
|
2016
|
|
|
Teknikari begiratzen badiogu, batez ere Barrutiaren idazlanean, ez dira berdinak teatro klasikoaren teknika eta Barrutiarena; eta aramaioarraren zenbait alderdi hurbilago
|
daude
Zuberoako teatroaren teknikatik klasikoenetik baino.
|
|
2017
|
|
|
Mutrikun eta Aramaion baruts ere esaten da. Antzeko aldaera
|
dago
Zuberoan: bahütz.
|
|
|
Pastoral guzien ondotik agertzen dira kritikak. Gutiz gehienak bekaizkeriari zor zaizkio, gaitzeko lehia
|
baitago
Zuberoako herrien artean. Baina beste zenbait funtsezkoagoak gerta daitezke.
|
|
2018
|
|
|
|
Nago
Zuberoan ere ez ote duten sugeek kutsatzen ura. Eta berriz biloetara itzuliz:
|
|
|
" Sibuzatoak" izena eman zien Julio Zesarrek; ikerlari gehienek uste dute oraingo Zuberoako herritarrez ari zela. Alabaina, Zuberoak hiru mendez iraun zuen erromatarren eraginpetik aske.72 Alabaina, erromatarren arrasto gutxi
|
dago
Zuberoa aldean; horrek aditzera ematen du hango euskaldunek autonomia handia izan zutela. Mendialdea pobrea zen; hortaz, erromatarrek ez bide zuten interes handirik ikusi han.
|
|
2022
|
|
|
Euskara hilzorian
|
dago
Zuberoan eta erdipurdiko neurriek ez dute ezer tarako balio izango. Nahitaez, legez behartutako neurriak hartzearekin bakarrik buelta eman ahal izango zaio heriozbide honi.
|
|
|
Orpustan irakasleak honela zatitzen du: Zu bel oa, zur beltz gunea, hots" la foret noire" bezalako zerbait, oihan eta baso anitz
|
baitago
Zuberoan oraino ere, pentsa beraz denbora haietan...
|
|
|
1530ean Charles Quint famatuak mendiez iparraldeko zati hau bazter uzten du, zaintzeko nekeza delakoz, egiazko mugarik ez baitu Frantziako erregeen meneko
|
dauden
Zuberoa eta Lapurdi Herriekin. Ebakuntza horretarik sortzen da Nafarroa Beherea edo Baxenabarre:
|
|
|
14 — Orain ere, harreman handiak
|
daude
Zuberoa eta Baxenabarre honen artean.
|
|
|
Erlijio Erreformatura pasatzen da eta kalbinismoa bere menekoei inposatu nahi die. Biarnon erdiesten du, baina ez Nafarroa Beherean eta bi artean
|
dagoen
Zuberoan, hau Frantziako erregearen azpiko. Hortik gerla zibil gogorrak euskaldunekin.
|
|
|
Publikoari zabalik ez
|
dauden
Zuberoako karbe horietan hiru mota bereiz ditzakegu: Egoitzak: Altzurukun Harregi, Zuharan Gatzarria. Sentorak:
|
|
|
Gerla denboran bi urte eta erdiz" zone librean"
|
zegoen
Zuberoa, beste euskal lurraldeetarik bereizia.
|
|
|
AS makia zibilek eginikoa da. Botere zibilaren mende
|
dago
Zuberoan ere: tokiko bi Comites de Liberation, askapenerako batzordeen beso armatua da.
|
|
|
Gainera, ez OEHk, ez Euskal Klasikoen Corpusak (Izengabea, 2013) ez Corpus Historikoak (Sarasola, Salaburu eta Landa, 2019) ez dute aldaera hori jasotzen. Hala ere, izen gisa, ezagutze ere
|
badago
Zuberoan (cf. OEH), nahiz eta gauza jakina den forma arazleak aditz (oin) en gainean eraikitzen direla.
|
|
2023
|
|
|
Ikerzaleak elkarteak Zuberoak bizi izan zituen erasoak aipatzen ditu, eremu oso mugitua izan baitzen XVI. mendean. Nafarroako Erresuma oraindik eragina mantentzen saiatzen ari zen eta guden erdigunean
|
zegoen
Zuberoa. margarita, nafarroako erregina(). Antzezlanak eta gutunak 46
|