2001
|
|
Qatarreko bileran ofizialki egin dira kide elkarren arteko aurkakotasunean
|
dauden
Txina eta Taiwan. Lehenik Txina sartu zen, beraz, Txina 143 herrialdea izango da, eta gero Taiwan, 144 kidea.
|
2002
|
|
Beste ildoan, ildo politikoan, argi
|
dago
Txinak eta Islamaren munduak, adibidez, ez dutela demokraziarik; baina gaitasun zibiko batzuk antolatzen dituen planteamendu politiko bati erantzuten diote, demokrazia liberaletakoaren aldean ezberdinak, baina era batera edo bestera adostasun bat dago azpian nolabait esatearren, eskubideen titular gizon emakumeak direla dioena.
|
2005
|
|
Baina hona etorri zen bizitzen. Eta inork ez zekien nola etorri zen honaino, ze oinez ezin du, eta hegan ere ez, ze hegoak oso txikiak ditu eta kilometro asko
|
dago
Txinatik hona. Ehun baino gehiago.
|
2007
|
|
|
gaude
Txinatik baino. Beti ere itzulpenak, hitz bat beste batera baino, munduikuskera bat beste batera itzultzea izango du bere egitekoa1338.
|
2008
|
|
Britainia Handian milioi batera inguratu daitezke, eta horietatik 170.000 txinatarrak. Alor guztietan
|
daude
Txinakoak... baina ez dira ikusten. Ekonomiari sekulako bultzada egiten dioten arren babesik gabe ari dira.
|
|
Kutsadura jasangaitza da herrialdeko hainbat lekutan. Arazo horiei guztiei, lehenbailehen aurre egin beharrean
|
dago
Txinako Alderdi Komunista. Orain, herrialdea tren makina bezain indartsu doanean, da irtenbideak aurkitzeko garaia.
|
|
Asiako erraldoiaren ekonomia (ekonomiaren eta, beraz, Burtsaren liberalizazioa baino aukera gehiago ez zuena) hainbeste denboran egon da aurrekontu ultrakaprotekzionistetan oinarrituta, eta merkatu arau berriak albiste handia dira. Gaur egun, zalantzarik gabeko borondatea
|
dago
Txinan inbertitzea seguruago egingo duten arau berriak ezartzeko, hala nola Shanghaiko Burtsak arau berriak ezartzea kotizazioan gorabehera gehien dituzten enpresak balio horietan inbertitzeak akziodunentzat ekar ditzakeen arriskuen berri ematera behartzeko. Legeria horrek" tratamendu berezia" duten enpresei eragiten die (bi urtez merkatuan kotizatu ondoren mozkinik lortu ez dutenei), bai eta kontabilitate txostenekin arazoak izan dituzten konpainiei ere.
|
|
Morgan Stanleyko arduradunen beste alternatiba bat Wachovia Bankekin elkartzea da. Aukera hori onartuko luke Washingtonek, kezkatuta
|
baitago
Txinako enpresak eta inbertsio funtsak lortzen ari diren boterearekin. Baina arazoa da Wachoviak berak ere nahiko arazo dituela eta halako operazio batek ez lituzkeela merkatuak lasaituko.
|
2009
|
|
|
dago
Txinako natur altxorrik aberatsena izan litekeena. Fina ta
|
|
Hori esanda, eredu anglo amerikar liberala historian izan den sistema eraginkorrena dela aitortu beharra dago. Ikusteko
|
dago
Txinaren ereduarekin zer gertatzen den.
|
|
Sussexko Unibertsitateko ikertzaile Jing Guren ustez, nazioarteko finantza krisia dela eta badirudi horretatik salbu
|
dagoela
Txina,, prozesu hau are gehiago bizkortu daiteke, Europako eta Ameriketako Estatu Batuetako inbertsioak atzera sorterrira bideratzen badituzte?. Mendebaldeko estatuak urte gutxiren buruan gailenduko ditu martxa honetan Txinak, Afrikako herrialderik gehienetako lehen bazkide sozioekonomiko gisa.
|
|
PCC Txinako Alderdi Komunistaren Liburu Zuria propaganda baino ez dela gelditu da agerian, beraz, beste behin; hartutako konpromisoak antzuak direla eta nazioartearen eskaerei muzin egiteko ausardia eta ausarkeria dituela. Made in China produktuak globalizazioaren paradigma bihurtu diren honetan idazle disidente baten ahotsa isilarazteko edozer egiteko prest
|
baitago
Txina; Xiaobo urtebete akusaziorik gabe preso edukitzeko, lekukorik gabe epaitzeko, hiru orduko saioaren ostean zigortzeko, hitzak krimen bat ez direla idazteagatik 11 urteko kartzela zigorra ezartzeko, parodia juridiko horretan akusatuari defentsarako hamalau minutu baino ez emateko, eta zigorra kritikatu dutenei herrialdearen barne auzietan esku sartzea leporatzeko Jiang Yu Atzerri Ministerioko...
|
2010
|
|
Gure lagun batek esaten du gainditu behar ez den lerro bat dagoela txinatarrentzat eta beste bat atzerritarrontzat, baina behin marra gaindituta, denak garela berdinak justiziaren aurrean. Niretzat akatsik larriena justizia eta boterearen arteko banaketarik eza da, baina errealitate hori ez
|
dago
Txinan bakarrik. Hortik landa, etengabe bere ereduaren arabera hazten ari den herrialdea da.
|
|
18/ 10:02:55: 07/ KONTALARIA} Harrigarria da ikustea nola aldatu diren merkatu harremanak.Gaur egun, Estatu Batuetako mailegu hartzaileak zorretan daudeTxinako aurreztaileekin. Sinbiosi bat
|
dago
Txinaren da EstatuBatuen artean. Baina harreman hori sendoa izango ote da krisiakjotzen duenean?{ TAKE:
|
2011
|
|
Honekin batera doan taulan BPGren munduko sailkapena jaso dugu. Soilik AEB
|
dago
Txinaren gainetik, 14,6 bilioi dolarreko BPGrekin. Txinako BPG, urtez urte, Japoniako, Alemaniako, Frantziako eta Erresuma Batuko BPGetatik urruntzen ari da.
|
|
SPRI taldearen azken datu ofizialek diotenez, 2008an 107 euskal ezarpen
|
zeuden
Txinan, benetan 92 enpresarenak izan arren, horietako batzuk egoitza bat baino gehiago baitzuten. Gehienak, %49, ekoizpen plantak ziren, %36 merkaturatze guneak eta gainerako %16 zerbitzu guneak.
|
|
Kezka are handiagoa zen jakinik gero eta gehiago Txinako lehengaia usatzen zela Lovenox et Clexane egiteko. Albiste itsusiak zabalduta
|
zeuden
Txinan heparina ekoizteko zeuden kontrolez, debekatutako behikien aztarnak agertzen ziren zerrien hesteen artean, higiene neurriak sarri harrigarriki txarrak ziren, eta beste.
|
|
–Berreraikuntzarako kontratuak hitzartzean, lagundu diguten herrietako enpresak lehenetsiko ditugu?. Horregatik
|
dago
Txina haserre, Gadafiren aroko Libiarekin zeukan egoera pribilegiatua gal dezakeelako.
|
|
Usain bikaina dator sukaldetik. Ez nau, noski, ustekabean harrapatu; edozeinek badaki jakituria handia
|
dagoela
Txinako eltze barruetan gordeta, eta inork zalantzarik badauka, irakur ditzala Wen maisuak duela ia hogeita bi mende idatzi zituen hitz ederrok: edozeinek badaki jaten, baina nor da gai zaporeak bereizteko?
|
|
Ikasi nahi duenak, bere buruarekin ahaztu, eta gorputzari edo (idazteko garaian) eskuari utzi behar dio mugimendua gogora dezan, baina zazpi arau bete behar ditu, hala ere, trazuak ondo egiteko eta, besteak beste, ezker eskuin, goi behe, kanpo barne eta erdi eta albokoak hartu behar dira gogoan. Axola gutxiko kontua dirudi, baino badu garrantzia, zeren idazkera oso gertu
|
dago
Txinan, esan bezala, pinturatik eta, paper zuriaren gaineko tinta beltza dela medio, erraz nabarmentzen da zein trazu dagoen gainean eta zein azpian. Adibide gisa, diasporan bizi zen aitona zaharraren kasuak balio dezake.
|
2012
|
|
Beste galdera bat. Zure ustez, zenbat txakur
|
daude
Txinan?
|
2013
|
|
c) Zenbat ordu eremu
|
daude
Txinan?
|
2014
|
|
1544 Portugesak uhartea ikusi zuten lehen europarrak izan ziren. Malaysiar polinesiar jatorriko aborigenak ziren biztanle gehienak, baina jada
|
bazeuden
Txinatik ailegatutako hanen koloniak. –
|
|
4 1521ean Frantzizko Xabierkoa Txinara joateko irrikan zegoen, baina, horretarako, Goako erregeordea konbentzitu behar zuen Txinara portuges enbaxada ofiziala bidaltzeko, ontzi portuges batean joatea beste modurik ez
|
baitzegoen
Txinara joateko. Pentsa ezazu Xabier zarela eta zure burua aurkeztu behar diozula Goako erregeordeari.
|
|
Hala ere, kontrolatzeak eta monitorizazioak eragiten duen zentsura eta ezagutza —eta ondorioz, ez dago pribatasunik— ez dira erabiltzen gazteenen artean, eta, beraz, bi zerbitzuek zalantza une ekonomikoak dituzte gaur egun, beren publizitate plataformen irabaziak bigarren urtez jarraian azkartu dituztelako. Sogou Explorer eta Ubuntu Kylin, Microsoft en mende ez
|
egoteko
Txinako administrazioak debekatu egin du Windows 8 Ubuntu alde Nahiz eta Microsoftek Txinako agintariekin harreman onena duen mendebaldeko enpresa den, behin baino gehiagotan talka egin du Gobernuak erabiltzaileei eta enpresei buruzko informazioa etengabe eskatzen duelako. Orain dela gutxi Estatu Batuek eta Txinak hasitako gerra komertziala, Bill Gatesek sortutako enpresari begira dago.
|
2016
|
|
«Hazkundea moderatua izan da, baina egonkorra eta sendoa», azaldu du Wang Baoan estatistika bulegoko zuzendariak. Aurten barne produktu gordina %6, 5 haztea espero du Pekinek.Ekonomiaren eraldatze prozesu bete betean
|
dago
Txina. Industria esportatzailean eta inbertsioan oinarritutako ekonomia izateari utzi, eta batez ere kontsumoan oinarritutako ekonomia bihurtu nahi du.
|
|
Bi toki baino ez
|
daude
Txinan hainbeste zaintzarekin.
|
2017
|
|
Igerilekuan udare bat jaten
|
nagoenean
Txinan, lur azpiko gela ilunean kitar kordetan murgilduta irudiak erretzen ditu.
|
2018
|
|
Ordainetan, herrialde aberatsei merkeago ateratzen zaie beren hondakin birziklagarriak horien gosez
|
dagoen
Txinari saltzea etxean tratatzea baino. Adibide nabarmen bat motor elektrikoena da.
|
|
Igor Aguirre eta Eñaut Eizagirre IMHko ikasle ohiek sortu duten proiektua da. Igor Agirrek ezin izan du sari banaketan
|
egon
Txinan lanean dagoela-eta. Eñaut Izagirrek amets batetik sortutako proiektua izan dela Bultz e azaldu du.
|
2019
|
|
AEBen betoak ez die hainbesteko kaltea egingo kontsumitzaileei, merkatuan telefono ekoizle ugari daudelako. Apple, Nokia, Samsung, Xiaomi, eta abar?; min handia izan daiteke, litekeena baita merkatu kuota galtzea eta diru sarrerak txikitzea.Edozelan ere, ez da gutxietsi behar Applek nozitu dezakeen bumeran efektua ere. Gerra komertzialaren harira gero eta haserreago
|
daude
Txinako kontsumitzaileak AEBekin, eta Appleren produktuen kontrako boikota indartu daiteke. Burtsan beldur dira, eta sagarraren markak %4rainoko galerak izan zituen atzo Wall Streeten.
|
2020
|
|
Enpresa hauek guztiek, Europar Batasunean behintzat, legez bi urtez gorde behar dituzte erabiltzaileen geoposizio erregistroak, eta zenbait estatutan gobernuak bere buruari aitortua dio eskumena azpiegitura hauek esku hartzeko inolako agindu judizialik gabe. Estatu horien artean
|
daude
Txina, Turkia eta Espainia, hego zoritxarrez.
|
|
Produktu merkeen esportazioetan oinarritutako ekonomia batetik kontsumoan oinarritutako baterako bidean
|
dago
Txina, eta horrek azaltzen du, hein batean, abiadaren galera. Baina 2019an beste faktore batzuk izan dira:
|
|
Gogoratu beharra
|
dago
Txinaren lehenengo erantzuna ez zela guztiz gardena izan. Ez dago argi arazo hori zenbateraino izan den nazio mailakoa ala tokiko erakundeena.
|
|
Herrialde horretako espetxeetan 108 kazetari daude preso. Ohartarazi dute kazetari batzuk «desagerrarazi» egin dituztela Txinan; izan ere, zenbait kazetarik COVID eraginez hil diren herritarren datuak eman dituzte; ez datoz bat gobernuak eman dituenekin, eta Mugarik Gabeko Kazetariek salatu dute kazetari horiek isilarazi egin dituztela; munduko sailkapenean, 177 tokian
|
dago
Txina. Mugarik Gabeko Kazetariek esan dute bai Txinan, bai Iranen —173 tokian da—, koronabirusaren krisiaren erdian, gobernuek zentsura tresna «masiboak» erabili dituztela.
|
|
SARS birusaren krisia bizi izan zuen Txinan 2002 eta 2004 artean, eta harrituta dago Europaren ekintza faltarekin. Hala
|
daude
Txinako herritarrak ere: txundituta, ikusita Mendebaldeko gobernuek ez dituztela ixten oinarrizkoak ez diren enpresa guztiak.
|
|
Nolanahi ere, normaltasunetik urrun
|
dago
Txina oraindik. Derrigorrezkoa da maskara erabiltzea; enpresa askok oraindik ez dute lortu berriro martxan jartzea, eta lehen datu ekonomikoek suntsipena erakusten dute:
|
|
Munduko ekonomiak arazoak zituen COVID agerraldia gertatu aurretik, Ameriketako Estatu Batuen eta Txinaren arteko merkataritza gatazkarekin, gehiegi puztutako balio merkatuekin eta Eurogune osoan hazkunde anemiko batekin, interes tasa negatiboak mantentzearen eta erlaxazio kuantitatiboaren mende zeudenak. Trumpek kanpo arazoetan zuen ikuspegi transakzionalaren ondorioz, AEB aliatu ez fidagarri bihurtzen ari ziren, Europako herrialdeak gero eta kezkatuago
|
baitzeuden
Txinaren gorakadaren ondorioengatik. Tirabirak areagotzen ari ziren Europar Batasunean, Brexit osteko aurrekontuagatik.
|
|
Pekinen eta Washingtonen arteko tentsioak okerrera egingo du azaroko hauteskundeak baino lehen. Baina AEBetako bi alderdien arteko akordio bat
|
dago
Txina gehiago geldiarazteko beharrari buruz. Ez da desagertuko Trumpek hauteskundeak galtzen baditu.
|
2021
|
|
Predikatiboarekin: Eztia erremediotako hain ona da, nola janaritako (Duvoisin); Zeren da guztiz hain gogorra zein diamantezko harria (Mikoleta); Bere atsekabea[...] izan arren hain sendoa zelan amarena (Mogel); Hain zegoen kontentu gure aberea, non
|
dagoen
Txinako enperadorea (A. P. Iturriaga).
|
|
nola jokatu guardia zibilekin. «Liburua idatzita egongo balitz txinatarren eta uigurren arteko iskanbilaz, ez litzateke inolako problemarik
|
egongo
Txinako armadako mandamasek euskaraz egiteko. Baina ez da hangoa; hemengoa da».
|
|
Munduko Bankuan
|
zegoela
Txinari emandako ustezko tratuak kinka larrian jarri du egunotan Kristalina Georgieva Nazioarteko Diru Funtsaren zuzendariaren kargua, baina, Europako herrialdeei esker, aulkiari eutsi ahal izan dio. Bi astez iraun duen ikerketan zortzi elkarrizketa egin ditu NDFk, eta haren zuzendariari babes osoa ematen dion ohar batekin itxi du ikerketa.
|
|
Gaizki ohituta gaude. Nire semearen eskolako jantzia eskatu dut berriki, eta esan didate gutxienez abendura arte ez dela izango, zain
|
daudelako
Txinatik noiz helduko. Baina itsasontzi hori ez da itsasoratzen.
|
|
Hala nolabaiteko" tximeleta efektu" baten ondorioz, gure gandiko hain urrun
|
zegoen
Txinako bihotzean, tipo batek pangolin izter bat jan eta gero bi pertsonari birusa pasatu omen zien, bi hauek bakoitzak beste biei gutxienez; auzokoei zikinkeria kutsakor hori pasatuz gero, hasieran poliki poliki, gero kutsadora hapataka hedatua zenez, laster izurritea aldatua zen mundu osora, armiarma erraldoi baten sare ikusezinaren bidez planeta osoa estaliz.
|
2022
|
|
Politika aldatu dute. Lehen baztertu zituzten faktore batzuk alderdi soziala, ingurumenarekin lotutakoa edo teknologikoa lehen lerrora ekarri dituzte egun. Munduko 5G estazio guztien %70 baino gehiago
|
daude
Txinan. Oso aurreratuta daude industria iraultza berriaren esparru jakin batzuetan, eta Txinak prozesu hori gidatu nahi du.
|
|
Munduko Energiaren Txostenaren azken alearen arabera, 2020an munduan ekoitzitako ikatzaren %5, 2 egin zuen Errusiak. Haren aurretik
|
daude
Txina (%50, 7), Indonesia (%8, 7), Australia (%7, 8) eta AEB Ameriketako Estatu Batuak (%6, 7). EBk Errusiatik inportatzen du ikatzaren %46, 7, gasaren %40 eta petrolioaren %27 Horiek horrela, EBko estatu kide batzuek, Alemaniak eta Hungariak esaterako, ez dute erraza energia iturri hori luze gabe ordezkatzea.
|
|
India, berriz, istorio desberdina da; merkatuak beti ditu aukerak, baina ez
|
dago
Txinaren tamainatik gertu. Horrez gain, gizarte korapilatsu horretan beti azaltzen dira garapena oztopatzen dituzten arazoak.
|
|
Taiwango Atzerri Ministerioko bozeramaile Joanne Ouk AEBen babesa eskertu zuen atzo —armak ematen dizkio—, eta Txinaren esan «zentzugabeak» salatu zituen. «Taiwan inoiz ez da
|
egon
Txinaren Gobernuaren jurisdiskziopean, eta ez die amore emango mehatxuei».
|
|
Kutsaturik gabeko estrategiaren neurri nagusietako bat biztanleen mugimenduak eta bidaiak ahalik eta gehien murriztea da. Pandemiaren hasieratik, itxita
|
daude
Txinako mugak; ez da atzerritik turistarik onartzen, eta bizileku baimena duten atzerritar eta txinatarrentzat ere muga gurutzatzea ez da batere erraza: pandemia hasi zenetik, txinatarrei ez diete pasaportea berritzen, eta atzerritik iristen den edonork hoteletan konfinamendua egin behar du iristean —baina hori arazo txikia da hegaldi faltarekin alderatuta—.
|
|
Shanghai eta Pekin hiri nagusiak izanik, apiril hasieratik izan dituzten konfinamendu partzial eta ez partzialen ondorioz, beste eskualdeek milioika turista galdu dituzte, adibidez, maiatzeko zubian; antzera gertatuko da udako hilabeteetan eta, egoera luzatuz gero, segur aski urriaren hasierako jaiegun nazionaletan ere. Pekingo hotelak hutsik daude, eta
|
badaude
Txinatik alde egitea erabaki duten turismoaren sektoreko erraldoiak ere: Airbnb-k maiatzean jakinarazi du uztailetik aurrera ez dela Txinan izango.
|
|
Datu pertsonalen jabetzaren inguruko kezka berehala agertzen da Txinako kreditu sozialerako sistemak aipatzean. Herritar bikainak, erdipurdikoak eta ardi beltzak zerrendatzen dituzten sistema horiek oraindik proban
|
daude
Txinako zenbait eskualdetan. Honelakoen arabera sailkatzen dituzte herritarrak:
|
|
Lehortea
|
dago
Txinako ekialdean eta erdialdean, eta uholdeak mendebaldean
|
|
Siriak, Ipar Koreak, Nikaraguak eta Bielorrusiak. 35 herrialde abstenitu egin dira, eta horien artean
|
daude
Txina, zeina Errusiaren «bazkide estrategikoa» den, India eta Pakistan, besteak beste. Gainontzeko herrialdeek ez zuten bozkatu.
|
|
2021ean ere antzekoa gertatu zen, eta NASAk idatzi bat zabaldu zuen: «Argi
|
dago
Txina ez dela betetzen ari bere zabor espazialari buruzko estandar arduratsuak».
|
|
Hain zuzen, oraindik ere bigarren multzoan
|
dago
Txina, nahiz eta, munduko ekonomiarik handienetan bigarrena izateaz gain, atmosferara karbono dioxido gehien isurtzen duen herrialdea den. Horregatik, Txina aipatu gabe, baina finantzaketaz hitz egiterakoan, Timmermansek mezu bat bidali dio Pekini:
|
|
Batasuneko ordezkariaren iritziz, garabidean diren horien artean daude egun planetaren berotzean arduna esanguratsua duten herrialdeak eta funtsari ekarpena egiteko baliabidea nahikoa dutenak. Horien artean
|
leudeke
Txina, Errusia eta petrolio ekoizle handiak diren Saudi Arabia, Qatar eta Arabiar Emirerri Batuak.
|
|
Herrialde garatuen eta garabidean daudenen arteko sailkapena 1992an jaso zuen Klima Aldaketari Buruzko NBEren Hitzarmenak. Oraindik ere bigarren multzoan
|
dago
Txina, nahiz eta, munduko ekonomietan bigarrena izateaz gain, atmosferara karbono dioxido gehien isurtzen duen herrialdea den egun.« [Funtsak] oinarri hartu behar du herrialdeen 2022ko egoera ekonomikoa, ez 1992koa», adierazi zuen atzo Timmermansek.
|
|
Wall Street Journal en arabera, 43 estatubatuar
|
daude
Txinako mikrotxip enpresetako goi karguetan. Lanean jarraitzeko lizentzia lortzeko, langileek justifikatu dute beren jarduna ez dela erabilera militarreko ekipamendua fabrikatzeko.
|
|
Horrek nolabaiteko babesa edo bermea eman dio herrialdeari. Babes hori oso garrantzitsua da Taipeirentzat, 1949tik gatazkan
|
baitago
Txinarekin, 60 aldiz biztanle gehiago duen herrialdearekin.
|
|
Merkatariekin batera ibiltzen naiz marmarka, esanez badela garaia Txinarekin eta Persiarekin merkataritza harremanak ezartzeko, baina ez dakigu non
|
dauden
Txina eta Persia horiek, ezta zerbait behar ote duten guregandik, lehengai ustel eta urtsuez gain. Goizetik gauera Testoven tabernan jaten dut, eta neuk ere ez dakit zertarako jaten dudan.
|
2023
|
|
Data berean, Txinako Nekazaritza Zientzien Akademiako zientzialariek jakinarazi zuten 2005etik urtero gainbeheran
|
daudela
Txina eta Korea arteko Bohai badian barrena migratzen duten 98 intsektu hegalarien espezieak. Intsektu belarjaleen kopurua %8 jaitsi da eta horiek jaten dituzten intsektu harrapariak %20 inguru.
|
|
Egoeraren konplexutasunaren erakusgarri, Madariagak azaldu du eskaintzaren eta eskariaren arrazoiek eragin dutela inflazioa. Batetik, nazioarteko hornidura kateak «ez daude normalizatuta», eta ikusteko
|
dago
Txinak COVID aurre egiteko egin duen politika aldaketak zer ondorio dituen. Bestetik, eskariaren aldean ere tentsioak daudela gogorarazi du, eta, horrez gain, ezin da ahaztu Ukrainako gerra.
|
|
Mundu osoan ehunen bat banku zentral ari dira aztertzen edo prestatzen. Horien artean
|
daude
Txinako eta Japoniako banku zentralak. Beste banku zentral garrantzitsu batzuek uzkur ikusten dute aukera —AEBetako Erreserba Federala, Ingalaterrako Bankua, Kanadako Bankua... —, eta urratsa egitera animatuko balira, EBZren atzetik egingo lukete.
|