|
2000
|
|
|
Elianen aferak ordea, herria elkartzea eragin du umea Kubara itzuli dadin. Gurekin alderatuz gero, gu" Mambo erregeak" garen arren, Haiti edo Nikaraguan baino hobeto
|
daude
Kuban, oinarrizko beharrak beteta dituztelako. Ez duzu kalean umerik ikusten, denak eskolan daude
|
|
2001
|
|
|
Irudiak, berriz, Zigor Alkortak ateratakoak dira. Kuba asko
|
dago
Kuba barruan ere: iraultzaren lorpenekin pozik bizi direnena eta haren moldeak hautsi nahi dituztenena; dolarra erraz eskura dezaketenena eta ezin dutenena; hiri handietan bizi direnena eta bestea, herri koskorretakoa...
|
|
|
Kontu honek sei bat hilabete iraun zuen. Stevek Bilbon jiran
|
zegoen
Kubako baleteko mulata gaztea ezagutu zuen arte, hain justu ere. Bertan bukatu ziren Jokinen andrearekikoak.
|
|
2007
|
|
|
Compañera eta Mi compañera artean alde nabarmena
|
zegoen
Kuban.
|
|
2008
|
|
|
LEONOR. Bai, baina hemen neskatilak ez
|
daude
Kuban bezain espabilatuak.
|
|
|
«Horretaz ez dakit ezer», esan du Mikelek, «Kubari buruz hainbeste kopla idazten dutenek ez dute hori aterako, ez. NBEren 2007ko giza garapenaren indizearen arabera, Latinoamerikan soilik Costa Rica, Argentina, Uruguai eta Txile
|
daude
Kubaren aurretik. Mexiko eta Brasil atzean daude.
|
|
|
Irudimena merke
|
dago
Kuban: kalean eta liburu dendetan.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, aurkezleak esan zuen duela hamabost urte homosexualak ikerketak egiteko erabiltzen zituztela, eta hori guztiz faltsua da. Jarduera homofoboak
|
badaude
Kubako gizartean, baita Mexikon, Argentinan, El Salvadorren edota Euskal Herrian bertan ere. Dena den, ez dituzte kontuan izaten gizarte kubatarrean emandako aurrerapausoak, ondoko herrietan parekorik ez dutenak:
|
|
|
Mundu osoan berretsitako A gripearen 15.000 kasuetatik 99 bakarrik izan dira hilgarriak. Kariben ere A gripearen kasu berretsiak
|
daude
Kuban, Puerto Ricon eta Dominikar Errepublikan; Bolivian, berriz, hiru dira dagoeneko, eta Argentinan 100 daude, osasun agintariek atzo baieztatu ondoren 20 gaixo berri daudela. Vietnam da A/ H1N1 birusaren lehenengo infekzio kasuak detektatu diren beste herrialde bat.
|
|
|
Hori adibidetzat hartuta, gobernuburu berriak ez duela hobekuntza esanguratsurik ekarri adierazi du oposizioak. Preso politiko kopurua murriztu bada ere dira egun, iaz baino 25 gutxiago, askatasun zibilei, politikoei eta ekonomikoei
|
dagokienez
Kubakoa Latinoamerikako panoramarik beltzena dela salatu du Adiskidetze Nazionalak Gobernuak aintzat hartzen ez duen oposizioko alderdia.
|
|
|
Gaur egun 240 preso
|
daude
Kubako base militarrean, eta gehienek urteak daramatzate espetxean, akusatuak izan gabe. George Bushen gobernuak borrokalari etsai estatusa eman zien, Genevako Giza Eskubideen Ituna bete beharrik ez izateko.
|
|
|
– Bai. Aita hasia
|
dago
Kuban dituen inbertsioak Londresera eramaten.
|
|
|
– Ezagutzen ditugu nazioari Kuban egin zenizkion faboreak. Baina utzi kontu horiek, arren, ez
|
gaude
Kuban.
|
|
2010
|
|
|
Kuban ez da batere errentagarria ofizialista izatea, Mendebaldeko agentziek deritzen moduan. Esate baterako, Interneten milatik gora blog
|
daude
Kubako gaiak jorratzen dituztenak, baina Europako irakurleek hiruzpalau baino ez dituzte ezagutzen.
|
|
2011
|
|
|
«Gora erregea, egurra separatistei!». Madrilek beldur handiagoa al dio bide politikoari bide politiko armatuari baino. ETAk erabaki zuenean bide politiko armatutik jotzea testuinguru historikoa hartu behar zen kontuan: Fidel Castro
|
zegoen
Kuban; Ipar Afrikako mugimenduak; Europan, IRA. Borroka armatuaren aldeko giro bat bazegoen, eta Sobietar Batasunaren itzala.
|
|
|
Iturri batetik bestera zifra dantza nabarmena dago. 1920, eta 1959 urte bitarteko 60.000 auto inguru
|
daude
Kuban. Gutxi gorabehera horietako erdiak 50eko hamarkadakoak dira, laurdenak 40ko hamarkadakoak eta gainerakoak zaharragoak.Mekanikaren mirariakHarrigarria da hainbeste urte pasatu ondoren, automobil horiek egoera bikainean daudela ikustea.
|
|
|
Adibidez, Txinako Zientzia Akademiako Hidrobiologia Institutuak aspalditik du merkaturatzeko prest azkar hazten den karpa transgeniko bat, baina hango arduradunek ez diete baimenik ematen. Antzeko egoeran
|
daude
Kuban. Han tilapia eraldatu dute genetikoki, hura ere ohikoa baino azkarrago haz dadin, eta beste herrialde batzuetan badira gaixotasunekiko erresistente izateko eraldatu diren arrainen proiektuak ere.
|
|
|
IBI. Goseak hilda
|
zeunden
Kuban eta zer uste duzu. Orain hemengo, erregina?
|
|
|
IBI. Goseak hilda
|
zeunden
Kuban eta zer uste duzu. Orain hemengo, erregina?
|
|
|
Britainiaren mende
|
zegoen
Kuba, eta urte batez Habanan 11.000 esklabo saldu ziren. urte bitartean, uharte hartara 600.000 esklabo eraman ziren.
|
|
2013
|
|
|
ITXASO. (MANEXi) Ei, hor
|
badaude
Kubatik ekarritako CD berri batzuk.
|
|
2014
|
|
|
1959ko iraultza bizirik
|
dago
Kuban. 50 urtetik gora igaro dira:
|
|
|
Xabik ere ez daki non
|
dagoen
Kuba, baina badaki hango haurrek zorte handia daukatela, hemengo aitek beren haurrei jertseak kendu eta hara bidaltzen dituztenez gero. Akabo marrazoa paparrean eramateko amets ederra.
|
|
2015
|
|
|
Gure aita euskalduna zen, eta euskalduna zenez, hitzekoa zen, zintzo eta esanekoa. Garai hartan, %50aren Legea indarrean
|
zegoen
Kuban, eta haren arabera natiboek zuten lanerako lehentasuna; haien atzetik ziren atzerritarrak. Ordurako koxkortua nengoen ni, hazi xamarra.
|
|
|
Baina nola izan daiteke hori? Legez arrazakeriarik ez
|
dago
Kuban, baina gizartean eta gure buruetan zein jarreretan bai. Beltzaren zainetatik konplexuak isurtzen dira, oraindik ere, odolarekin batera?.
|
|
|
Cantónek argi du Fidel bezalakorik ez
|
dagoela
Kuban, eta haren gabezia igarri egingo dutela. –Baina horrek ez du esan nahi Iraultza arriskuan jarriko denik.
|
|
|
Balio kapitalista eta materialistak
|
badaude
Kuban, barneratuta daude herritarrengan, prozesu politikoa martxan jarri zen lehenengo unetik, Chavarriak dioenez. –Agian, materialismoa areagotu egin da merkatua eta turismoa zabaldu zirenetik, baina izan betidanik izan da, 1960ko hamarkadatik.
|
|
|
Ildo horretan, Garcíak uste du manipulazio handia
|
dagoela
Kubako errealitatearen gain. –Askok hartzen dituzte iritzi jakin batzuk, eta testuingurutik ateratzen dituzte, komeni zaizkien ondorioetara heltzeko.
|
|
|
Adibide bat jarriko dizut: seme zaharrenak ikasi zuen gelako hogeitik gora ikaskideetatik bi besterik ez
|
daude
Kuban. Gainerako guztiak joan egin dira.
|
|
|
Ez dut nahi haien lanpostu bat, nahiago dut bizitza nire modura aurrera atera?. Horrelako ehunka
|
daude
Kuba osoan, dozenaka ikusi ditu kazetari honek berak Habanako kaleetan, tabakoa, droga, emakumeak edota imajinatu daitezkeen produktu guztiak eskaintzen. –Merkatu beltzean saltzen ditut gauzak.
|
|
|
–Bi blokeo
|
daude
Kuban musikaren gainean, barrukoa eta AEBetakoa?
|
|
|
Iraultzak konponbidean jarri zuen hori, eta bide ezberdinetatik eraman zituen filineko kideak. Gutxi batzuek musikaren bidean jarraitu zuten; haien artean, Portillo de la Luz. Haize berriak
|
zeuden
Kubako musikan. Troba berria sortu zen, eduki sozial eta politiko handiko mezuekin eta testuekin:
|
|
|
Jendea kezkatuta
|
dago
Kuban Fidel Castro presidente ohiaren osasunarekin, eta era guztietako iritziak daude horri buruz Astigarrabiaren lagunen artean: –Batzuek diote minbizia duela eta deus gutxi iraungo duela.
|
|
|
Izan ere, eskatzen duenari eman egiten dio Kubak. Horregatik
|
daude
Kubako medikuak Venezuelan, Bolivian, Haitin eta Latinoamerikako beste herrialde askotan. Horregatik daude Saharan, Pakistanen, Hego Afrikan?
|
|
2018
|
|
|
Gizartearen sektore handi bat
|
dago
Kuban politikatik deskonektaturik. 90eko hamarkadan, hiperpolitizazioaren kontra, jendeak desilusio zantzuak erakutsi eta kritika politikoak egiten zituen.
|
|
2020
|
|
|
Ideia Josep Conangla i Fontanalsena izan zen, eta antolaketaz Habanako Club Separatista Catalh numero 1 delakoa arduratu zen. Halako hainbat talde erdiklandestino
|
zeuden
Kuban Habanakoaz gainera: Club Separatista Numero 11 Santiagon, Blok Nacionalista Cathalonia Guantanamon
|
|
|
". 159 Kuliak ere norbait zirela zuen Eçak, eskubideak zituztela eta Estatu portugesak babestu behar zituela, Macau portugesa zelako. Comision Centralde Colonizacion izeneko batzorde bat
|
zegoen
Kuban immigranteak gizalegez tratatzen zirela begiratu behar zuena, baina batzorde hori lur jabe aberatsez osatzen zen, eta horiek ez zuten txinatarren lan baldintzak eta giza eskubideak hobetzeko batere interesik. Propietarioak ziren eta propietatea defenditzeko zeuden.
|
|
2022
|
|
|
Denbora geratuta
|
dago
Kuban, Karibeko uharte hau aldian geratuta dago. Haatik, iraganean ez bezala, botere inguruko estamentuetan eragin ahal izatea errazagoa da.
|
|
2023
|
|
|
NBE Nazio Batuen Erakundearen Batzar Nagusiak ebazpen bat onartu zuten atzo gauean, New Yorken, gerra bukatzeko eta Errusiari tropak Ukrainatik ateratzeko eskatuz. 141 herrialdek horren alde bozkatu dute, zazpik kontra —Errusiak, Bielorrusiak, Ipar Koreak, Eritreak, Malik, Nikaraguak eta Siriak—, eta 32 abstenitu egin dira; horien artean
|
daude
Kuba, Bolivia, India, Afrikako herrialde batzuk, Sobietar Batasuneko errepublika izandako Kazakhstan, Armenia eta Uzbekistan, baita Txina ere. Antzeko lau ebazpen onartu ditu batzar nagusiak azken urtean, eta Txina denetan abstenitu da.
|
|
|
Gerra bukatzeko eta Errusiari tropak Ukrainatik ateratzeko eskatzeko, NBE Nazio Batuen Erakundearen Batzar Nagusiak ebazpen bat onartu zuten herenegun gauean, New Yorken (AEB). 141 herrialdek horren alde bozkatu zuten, zazpik kontra —Errusiak, Bielorrusiak, Ipar Korea, Eritreak, Malik, Nikaraguak eta Siriak—, eta 32 abstenitu egin ziren; horien artean
|
daude
Kuba, Bolivia, India, Afrikako herrialde batzuk, Sobietar Batasuneko errepublika izandako Kazakhstan, Armenia eta Uzbekistan, baita Txina ere. Antzeko lau ebazpen onartu ditu batzar nagusiak azken urtean, eta Txina denetan abstenitu da.
|
|
|
Goi bilera ostegunean amaituko da, BRICSeko eta «lagun diren herrialdeetako» liderren arteko elkarrizketekin. Hegoafrikak 67 agintari gonbidatu ditu; horien artean
|
daude
Kubako presidente Miguel Diaz Canel, Boliviako presidente Luis Arce eta nazioarteko erakundeetako buruak, hala nola Antonio Guterres NBEko idazkari nagusia eta Moussa Faki Mahamat Afrikako Batasuneko Batzordeko presidentea.
|