2000
|
|
Esaera da bertsolaritzan 40 urte arte ikasten eta handik aurrera ahazten joaten dela. Gaur ni 65 urteak beteta
|
nago
eta esaera horrek balio badu aspaldi goitik behera noa. Baina, nire bertsokerak mailarik gorena 25 urterekin harrapatuko zuen eta orduko maila beretsuari eutsi dio.
|
|
Eta dantza saioekin herriko zati handi bat mugiarazten du. Oso errekonozituta
|
dago
eta herriaren babesa duela uste dugu. Beste alor funtsezkoa dantza eskolarena da:
|
|
Iparraldea geldi
|
egoteko
eta Hegoaldean eginen zela lana, eta gero euria bezala etorriko zela honera, eta nik ez dakita
|
|
Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat dagoela Euskal Herrian (duela hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari
|
dagokiola
eta ez jarduera militarrari. Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte guzti hauetan defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia guztiz baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela.
|
|
Patuak Valladoliden elkartu gintuen berriz. Ni soldadu
|
nengoen
eta bera entrenatzaile. Maiz joaten nintzen haienean dutxatu eta meriendatzera, hantxe jan nuen lehen pizza ere.
|
|
Hango umeek badituzte eskolaz kanpo aritzeko jerga eta beste molde batzuk. Horrez gain, han 9 milioiko masa kritikoa
|
dago
eta hizkuntz
|
|
Kontuan izan behar da autobideen dirusarrera bakarra bidesariena dela. 1999ko datuak oraindik itxi gabe
|
daude
eta hilabete batzuk igaro arte ez dira ezagutuko.
|
|
Muga Gipuzkoa zen, baita Araba ere, baina garai hartan Pirinioak ez ziren inongo muga. Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz
|
zegoen
eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera emanez. Batzuk Korte berrirat joan ziren, bertzeak herrietarat.
|
|
XV XVI. mendeetan euskarak hor aitzinerat jo zuela dirudi, eleaniztasunak ere bai. XV. mendeko eskutitz tekniko batean euskarazko testuak
|
daude
eta igorlea nahiz hartzailea, Iruñeko Matxin de Zalba merkataria eta Martin de San Martin, Korteko goi karguak eta aspaldiko familia aberatsekoak euskaraz aritu ziren bertan. Eleanitzak ziren, baita euskaldun peto petoak ere.
|
|
Era berean, izurriteak gertatzen zirelarik ikerlariek honako irakurketa egiten zuten: «Lehen hamar su
|
zeuden
eta orain bortz, populazioaren erdia bizi da». Baina ez zuten kontuan hartzen gelditzen ziren su horietan ere populazioa jaitsi zela, familian senide batzuk hil zirelakotz.
|
|
Etxean itxiarazi zituzten. Guziak hil ziren, baina horietako bat haurdun
|
zegoen
eta alabatxo batez erditu zen. Urte batzuk beranduago udala, familia horrekin janaritan gastaturiko sosak, bizirik atera zen umetxo horri kobratzen saiatu zen.
|
|
1913ko urtarrilaren 8an, Laffitte jaunak aldaketa bat proposatu zuen. Enkantea urtarrilaren 25ean egingo zela, aldizkari ofizialean argitaratu gabe
|
zegoela
eta beharrezko epeak betetzeko aukerarik ez zegoela kontuan hartuz, erreklamaziorik egon ez zedin, enkantea bertan behera uztea eta deialdia egiteko proposamena luzatu zion Gobernadore Zibilari. Honek astebete beranduago onartu zuen.
|
|
Baina Euskal Herrian sartu zenean ikusi zuenaren arabera, biztanleen ohitura basatien artean, beraien hizkuntza ulertezina omen zen garrantzitsuena. Herrialdea baso itxiz eta mendi altuz josita
|
zegoen
eta ez omen ziren existitzen ez ogi, ez ardo, ezta bestelako elikagaiak ere. Hori bai, esnea, sagarrak eta sagardoa ez ziren falta.
|
|
Merkatua beraiek bilatu behar dute. Merkatua
|
badago
eta hemendik kanpo ere bilatu behar da. Garai batean, aurreko mendearen bukaeran esaterako, joko garbian euskaldunak hemendik kanpo jokatzen hasi ziren, Argentinan, Kuban eta gero Estatu Batuetako merkatuan.
|
|
Hemengo enpresariak ziren kanpoko baliabideak bilatu zituztenak. Merkatua
|
badago
eta arriskuak hartu behar dira, noski. Euskal pilotak beste kirolen mailan egoteko aukera izan behar du.
|
|
Haur eta gazte hauek entrenatzeko prestatzaile nahikoa al
|
dago
eta ongi prestatuak al dira?
|
|
Behar bat badago. Teknikari gutxi
|
dago
eta beraien formazioa urria da. Federazioaren aldetik lan handia egin behar dugu oraindik; ikastaroak egiten dira teknikariak prestatzeko... ez bakarrik teknikariak epaileak ere hezi egin behar dira...
|
|
Ander Letamendiak egin zuen ikerketa eta ondorioak garbiak dira. Arazo bat
|
dago
eta konpondu nahi bada pilotak aldatu behar dira. Ikuskizuna guztiz desberdina litzateke erabiltzen diren pilotekin edo pilota bigunagoekin.
|
|
Erabaki garrantzitsuak hartu behar dira eta batzutan ez gara ausartzen. Pilota oraindik artisauen eskuetan
|
dago
eta materiala estandarizatzeko arazo asko daude. Esate baterako, ez dugu neurtuta nolako botea izan behar duen pilotak...
|
|
Beste piszina honetan patsa 5 orduz beratzen eduki zen. Piszina hau maldan
|
dago
eta horrela, patsak askatzen duen zukua zulora bideratzen da. Zulo honetatik, gero upelarekin bat egiten duen tutu bat abiatzen da.
|
|
Beraz, kongresu bat egiteko gai ugari
|
dago
eta seguru nago beste horrenbeste puntu edo gehiago ere aterako direla bilkura egiteko prestaketa fasean. Amua botata dago!
|
|
) edonon
|
daude
eta labore lur onenak txakolina egiteko mahatsondoz josiak daude. Etxe berri bakoitzaren alboan landaketak agertzen dira.
|
|
Atzean geratu dira artadi eta mahatsondoak. Aurrerago Zumaia (6 km)
|
dago
eta hau baino lehenago txangoa hasi duguneko puntua, aparkalekua, alegia
|
|
Beste hainbat gazterekin batera, Imanol EKINekoekin harremanetan jarri zen euskal kultura eta historiaren zenbait ikastaro tarteko zirela. Ordurako EKIN EGIrekin bat eginda
|
zegoen
eta hori dela eta Imanol talde honetako partaide izatera pasa zen. Horrela hasi zen eibartarraren ibilera politikoa.
|
|
Jokin Zaitegi, Alfontso Irigoien, Yon Etxaide, Txomin Peillen, Karmele Rotaetxe, Txillardegi, Aresti, Balendiñ, Aurre Apraiz, Nemesio Etxaniz, Xarriton eta beste hainbatekin. Hauek osatu zuten garai haietan, oraindik osatu gabe
|
zegoen
eta euskararen biziberritzean hain beharrezkoa izan zen euskal harreman sarea. Hasierako bilerak eta esperientzia trukatzeak gordean egiten zituzten, beti ere agindu indarretatik urruti.
|
|
Baina guk etxean ganadua eta abar gobernatzen lana egin behar izaten genuen. Gainera entrenamentuak akituta bukatzen nituen, batere ohitu gabe
|
nengoen
eta aizkoran. Gu basoan aritzen ginen pagoak botatzen eta abar.
|
|
Mende berriaren atarian
|
gaudela
eta, forma demokratiko honi eduki pragmatikoa jarri behar diogu daukagun hiritargo berri honekin: hau izango da datorren mendearen erronka.
|
|
Itxaropen hori, gainera, indartzen joan da azken asteotan, IUrekin egindako Gobernurako programa itunean azpimarratu egiten baita erronka eta agindu horren aldeko jarrera. Orain, hurrengo gobernua Almuniaren esku
|
egotea
eta hauteskunde garaian agindutakoa betetzen hastea geratzen da. Beraz, itxaron egin da.
|
|
Gaur egun duen potentzia elektriko gordina 466 megawattekoa da. Zoritakoa Guadalajaran
|
dago
eta Fenosarena da% 100 1969az geroztik dago jardunean eta duen potentzia elektrikoa 160 megawattekoa da.
|
|
Zazpi zentral nuklear horiek honako hauek dira: Almaraz I eta II (1983an sortua), Caceresen
|
dago
eta haren% 52,7 Iberdrolarena da; Trillo I (1988), Guadalajaran,% 48 Iberdrolarena; Cofrentes (1985), Valentzian,% 100 Iberdrolarena; Vandellos (1988), Tarragonan,% 28 Iberdrolarena; Asco I (1984), Tarragonan, Endesa eta Fenosarena; Asco II (1986), Tarragonan,% 15 Iberdrolarena.
|
|
Oraindik ikusteke dago zer gertatuko den. Gaia nahiko geldi
|
dago
eta hasieran jarritako epeak ez dira betetzen ari, beraz lanak atzeratuta doaz. Oraindik ez dakigu zenbat diru egongo den, gure ingurune babestuak kontserbatzeko.
|
|
Lizarra bizi bizirik
|
dago
eta EAJk ez du Lizarra uzteko inongo asmorik. Gatazka politiko honi irtenbidea emateko tresna bat da eta ez PPk, ez PSOEk, ez beste inork, ez dute Lizarra Garaziren hutsune demokratikorik agerian jarri; deskalifikazio ugari bai, baina besterik ez.
|
|
Horiek dira horrelako mahai batean eztabaidatu liratekeenak. Guretzat lehenbiziko aitortza da, Euskal Herria sei lurraldez osatuta
|
dagoela
eta sei lurralde horiek, marko juridiko politiko berri bateko kide izateko eskubidea dutela. Gero, erritmoen arabera, lurralde bakoitzak marko horretara egokitzeko aukera izan dezake.
|
|
Nahiz eta batzuk literatura lau jainkoren eremua balitz bezala aurkeztu. Guk badakigu non
|
gauden
eta nora goazen. Besteak?
|
|
Ondoren Burgosen txanda iritsi zen eta bertan bost bulego ditu Euskadiko Kutxak zabalik. Valladoliden beste bost bulego
|
daude
eta Palentzian hiru. Orotara 270 bulego ditu zabalik Euskadiko Kutxak.
|
|
" legeri horrek hizkuntza eskubide guztiak bermatu lituzke. Egun, legeri ezberdinak
|
daude
eta bakoitzak bere ezaugarriak ditu. Egoera latzena Iparraldekoa da, Frantziako Konstituzioak ez du euskararen inolako aitorpenik egiten, eta beraz, hor eskubide guztiak ukatuta daude.
|
|
Topatutakoen artean asko puskatuak
|
zeuden
eta beste batzuk desagertu dira. Batetik, industu aurreko babesa falta da.
|
|
1,2 milioi pezetakoa da Espainiako Estatuko beste lurraldeetan zehaztutako muga. Bizkaiko Ogasun saileko arduradunen ustez, zenbat eta gehiago murriztu atxikipenak, orduan eta aitorpen positibo (ordaindu beharra) gehiago
|
daude
eta aitorpen negatibo (itzuli beharra) gutxiago; horrexegatik estutu behar izan da aitorpena aurkeztetik libre geratzeko muga. Bizkaiko Ogasunak eginiko kalkuluen arabera, sistema berri honi esker lurralde honetan dauden ia 500.000 zergapekotatik 213.349 inguru lagun geratuko dira aitorpena aurkezteko betebeharretik libre.
|
|
Poza izugarria izan zen saria eman zidatenean, baina erantzukizuna ere gainera etorri zitzaidan. Nire esku
|
zegoen
eta apurka apurka idazten joan nintzen
|
|
Laster burutuko dira. Dugun gobernua minorian
|
dago
eta egonkortasunik gabe oso zaila dauka akordioak lortzea. Gainera, Juan Jose Ibarretxe lehendakariak bere politika okerra zuzendu ordez, bide beretik egin nahi du aurrera.
|
|
Hasieran teklak sartu behar zituen, baina erabakia momentuko gauza izan zen. Grabaketa giroan sartuta gustura
|
zaude
eta aurretik pentsatu gabe horrelako gauzak irteten dira.
|
|
60 urte joan dira harrezkero eta patuak edo kasualitateak nahi izan du lantegi zahar hark orain bere izena izatea. Mikel Arrizabalagaren ustez," Martinekin zor handia
|
dago
eta hau zor hori kitatzeko zati txiki bat baino ez da, guk eskaini dezakeguna. Gizarte honetan, eta batez ere euskalgintzan, badira Martinekin zorretan daudenak eta oraindik zor hori kitatu ez dutenak, arrazoi desberdinengatik"
|
|
Mikel Arrizabalagaren ustez," Martinekin zor handia dago eta hau zor hori kitatzeko zati txiki bat baino ez da, guk eskaini dezakeguna. Gizarte honetan, eta batez ere euskalgintzan, badira Martinekin zorretan
|
daudenak
eta oraindik zor hori kitatu ez dutenak, arrazoi desberdinengatik"
|
|
Hori esango nuke. Irakurketan ikusten denez, istorio bat
|
dago
eta bera gailentzen da. Gertakizun batzuk dira eta azpi irakurketa bat dago.
|
|
Horren guztiaren atzean badago kontu garrantzitsu bat, geure buruari lora gehiegirik bota barik, bertsolaritza gustatzen dela eta gauzak serio eta txukun egiten direla elkartean. Jaialdiak behera joan dira eta hurbilpena da orain helburua, bertsolariak
|
badagoz
eta alde guztietan jendea suspertu behar dugu, inplikatu, beste era batera saioetara joango ez litzatekeen jendea hurbildu
|
|
Imajinatu ezazu lanean
|
zaudela
eta, telefonoz dei soil bat eginez, labea pizten duzula; horrela, etxera heldu ordurako, janaria prest izango zenuke. Edo egunero bost minutu beranduago jaiki zaitezkeela, kafeterak bere kabuz berotuko duelako kafea.
|
|
DAGOENEKO espetxean dira Rodriguez Galindo generala, Julen Elgorriaga eta Vaquero guardia zibilaren teniente koronela. Bitxia eta etorkizunerako esanguratsua izan zen Elgorriagak, alderantzizko zentzuan, Ramon Jauregi soizialistarekiko," bere jefearekiko"," 1982tik bere aldamenean
|
egoteagatik
eta harrezkeroztik luzatutako sostenguagatik" izandako esker ona. Zalantza barik, jende asko izango da artega Galindo generalak eta besteek espetxean jarraitzen duten bitartean.
|
|
Bestetzuek ordea, herri hizkeratik euskara batua urrun
|
dagoela
eta bizkaiera batua ere eguneroko euskaratik urrun eta estuegia ez ote den diote. Bizkaiera, mendebaldeko euskalkia, bide berriak urratzen dabil zalantza barik, esparru gehiagotara hedatzen, eta hor ere eztabaida eta zalantzak plazaratzen dira.
|
|
Zergatik uste duzu Euskadiko Orkestra Sinfonikoa
|
badagoela
eta ez Arte Eszenikoen erakunde ofizialik. Hezkuntza, Industria eta Kultura sailek lankidetza lortu arteko itxaronaldiak amaitezina dirudi...
|
|
Ezin da ulertu nola Euskadiko Orkestrako musikarientzat hainbeste diru
|
dagoen
eta arte eszenikoentzat berriz, hain gutxi; aurrekontua barregarria da, egundoko desoreka dago. Baina ez pentsa, antzerki arlokoak ez gara ahaztuenak, dantzakoak gu baino okerrago daude-eta.
|
|
Orain arte transmisiorako bide bakarra elkarrekin fisikoki lan egitea izan da eta noski, egoera hau oso gutxitan izaten da posible. Beraz, erakunde gehienetan dagoen jakinduria eta esperientzia pertsonetan esklusiboki metatuta
|
dago
eta pertsona horiek desagertzen edo joaten direnean, erakundeek batzuetan hutsetik hasi behar izaten dute prozesuak eraikitzen.
|
|
Honetan dauden klabeak oso zehatzak dira. Gidari lanetan, motor gisa, Udalbitza
|
dago
eta honek gauza zehatzak egin ditzake: azpiegituraz hornitu eta egin dituen diagnostikoak ezagutzera eman, aztertuak izan daitezen.
|
|
Gehienak Euskal Herritik joandakoak dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak. Baina bertako jendea ere
|
badago
eta geroz eta gehiago, gainera.
|
|
Hemen eredu edo europa ekialdekoetara begiratzeko joera
|
dago
eta ez hainbeste Espainiako ereduetara. Gehiena gazteleraz irakurtzen dugu (Iparraldekoek frantsesez).
|
|
Hori euskara jatorra ez dela diote. Baina baliabidea hor
|
dago
eta, erabiltzen den heinean, jendeak jaso egiten du. Kasualitatez edo ez, baina Joxemari Iturraldek bere azken liburuan asko erabiltzen du.
|
|
Beste lanbide batean
|
bazaude
eta, benetan, idatzi nahi baduzu, zure burua zailtzen duzu eta literatura gogo handiagoz hartzen.
|
|
Eta irabazteko orduan faktore asko daude, askotan kalitateari lotuta ez daudenak. Baina kontrako jarrera hori," ni lehiaketen kontra nago, kontra
|
nagoelako
eta kitto" hori ere ez zait bidezkoa iruditzen. Lehiaketak irtenbideak ematen dizkio bati baino gehiagori.
|
|
gure liburuak ikasbidaian joateko polboroiak bezala saltzen ditugu. Marjin horrekin, gainera talde literario batean
|
bazaude
eta errezitaldietan propaganda eginez, beste baldintza batzuetan sartzen zara zure lana argitaratzera. Argitaletxeek ausartagoak izan lukete.
|
|
Gauden tokian
|
egonda
eta daukagun historia edukita, ahalegin handia egiten da eta proportzio horietan gauzak ez daude gaizki. Proportziorik ez duena produzitzen diren liburuen harrera da.
|
|
Itsasadarrean gorago joanez gero, Broc eta Berenx izenez ezagunak diren limo irlak aurkituko ditugu. Hauek Lehuntzekoa baino txikiagoak dira eta itsasadarraren erdi erdian kokatuta
|
daude
eta horregatik, bertan gizakiaren eragina txikiagoa izan da.
|
|
Hiruretatik, Izaro dugu ezagunena eta gaur egun erabateko irla izaera oraindik mantentzen duena, beste biak, itsasadarraren barruan kokatuak egotearen ondorioz, itsasbeheretan hare hondartzen bidez lehorrarekin lotuak gelditzen baitira. Txatxarramendiren kasuan gainera, Sukarrieta herriarekin zubi baten bidez lotuta
|
dago
eta bere barruan AZTI itsas ikerketarako erakundearen egoitza dago.
|
|
Limo irla hauen agerpena eta desagerpena itsasadarretan ohiko fenomenoa da. Hala ere, Euskal Herriko zenbait itsasadar eta estuariotan, kasu gehienetan gizakiaren jardueraz lagunduta, denboran zehar iraun duten hainbat limo irla egonkorragoak
|
daude
eta horregatik, euskal kostaldeko irlen errepaso honetan sartzea interesgarria iruditu zaigu.
|
|
jendea interesatzen da eta kasu egiten du. Orain dela bost urte ez zuen zerbait badauka orain bertsolaritzak Iparraldean, jendeak badaki bizirik
|
dagoela
eta indar pixka bat baduela.
|
|
Orain oso desberdina da; orain pilota eramaten da herri bakoitzera. Lehen 4 frontoi
|
zeuden
eta jendea haietara joaten zen. Orain aldrebes egiten da, pilota herri bakoitzera eramaten da.
|
|
Diru gutxiago zeukan, baina hala ere hor sartzen zuen bere diru hori. Liburu ertzetan bere nota asko
|
daude
eta papertxo asko ere bai bere iritzi eta pentsaerekin. Etorkizunean On Joxe Mielen biografia kritiko bat egin nahi izanez gero, egundainoko materiala daukagu hor
|
|
Bada jakintsu bat hori defendatzen duena. Bi gauza
|
daude
eta oso garrantzitsuak. Batzuetan dena bat bezala hartzen da Atapuerca.
|
|
Nolanahi ere beste sistema batzuk sortzen ari dira. Termoluminiszentzia izeneko sistema berri bat
|
badago
eta horren bitartez ari gara zeozer egiten. Orain arte esaten genuen Lezetxikiko hezurra zaharra dela, 100.000 urte baino gehiago dituela, baina zenbat gehiago ez genekien:
|
|
Zenbait ikerketa egin dute Zestoako Udaleko ekonomistek eta beraiek esaten dutenez Loiola ere hor
|
dago
eta bertara urtean zehar etortzen direnak kontuan hartuz, Zumaiako hondartza kontuan hartuz... pentsatzen dute gutxi gorabehera 400.000 pertsona sartuko direla urtean. Automantentzeko adina erraz izango du eta akaso laguntza ateratzeko ere bai bigarren fase horretarako.
|
|
HALA ERE, gure ustez Nafarroako gizartea, oro har, euskararen alde
|
dago
eta datuak ditugulako esaten dugu. Nabarmenenak matrikulazio datuak dira, baina ez bakarrak.
|
|
Gizartea euskararen alde mobilizatzea, etengabeko kontzientziazio lana egitea, era koordinatuan aurrerapausoak emateko euskaltzaleen artikulazioa bultzatzea, gizartearen erabateko inplikazioa lantzea, euskara ikastea eta erabiltzea dira etorkizuna irabazteko bideak. Prozesu luze baten aurrean
|
gaude
eta Korrikan irudikatzen dugun bezalaxe gure zeregina lekukoa hurrengoari ematea da, egin beharreko lana ongi egin dugula jakiteak ematen duen pozarekin
|
|
Euskal Etxeak duela 51 urte ekin zion bideari, eta ez da gutxi jaso duen uzta. Garai hartan euskaldunak nahikoa sakabanatuak
|
zeuden
eta, eta haien biltoki izateko asmoz sortu zen. Eta laster euskal ospakizun lokalen txoko bihurtu zen.
|
|
Azterketa horrek droga desberdinen artean gizartean eragin negatiboena zeinek zuen, arriskutsuena zein zen jakitea zuen helburu. Emaitzak zioenez lehen postuan alkohola
|
dago
eta harengandik gertu tabakoa, droga legalak biak. Cannabisa azken postuan geratu zen txostenaren sailkapenean.
|
|
" Ikusi genuen Zamudioko euskara gorde behar zela eta komenigarri izango zela batuta edukitzea. Hemendik denbora gutxira bertoko pertsona euskaldun nagusiak ez direlako gure artean
|
egongo
eta" arrazoitu digu Alberto Martinez de la Cuadra Lagatzuko kideak. Bestenaz, Bizkaia partean gure hizkuntzak tokian tokiko euskararen galera eta erdararen nagusitzearekin tupust egin ez eze, aurre ere egin behar dio, etorkizunean gaur bezain bizi iraun gura badu bederen.
|
|
Duela hogeita hamar bat urte ezberdintasunak genituen eta Jakes Abeberrik garai hartan gaudela uste du. Iraganeko eskemetan ainguraturik
|
dago
eta Miarritzeko Herriko Etxean duela hamar urte bizi izan genituen gertaeren eskemekin eta klabeekin jarraitu nahi du Abeberrik. Ezin dugu 1990ko gertaera partikular batek eragin zuen egoeraren ondorioekin bizi betirako; Abeberriren gustuko egoeran beti bizi alegia.
|
|
Beti esan dut nire ilusioa dela klub bat txarrenean hartu eta onenean lagatzea, bi hiru urtean
|
egon
eta beste batera joatea. Bestela ez da ulertzen nola egin nuen alde Oriotik, garai hartan denak irabazten baitzituen, eta egitura sendoa zuen...
|
|
Halaber, estatuek Nazioarteko Auzitegi Penalaren Jurisdikzioa onar dezatela eta, bereziki, bortxakeria eta sexu indarkeria gerrako krimen eta gizadiaren aurkako krimen gisa definitzen dituzten xedapenak sinatzeko eskatzen dute. Estatu guztiek desarmerako politikak erabaki eta jardunean jar ditzatela eskatzen dute, bai ohiko armei
|
dagokienez
eta bai arma nuklear, biologiko eta kimikoei dagokienez. Baita pertsonen aurkako minen Konbentzioa berretsi dezatela eta herrialde guztiek hitza eman dezatela bakearen alde jokatzeko, armen trafikoa eta legezko nahiz legez kanpoko salmenta desagertarazteko eta gerra gaitzetsi eta arbuiatzeko, biztanle zibil guztien eta, bereziki, emakume, haur eta adinekoen aurkako bortxakeria kolektibo nagusi gisa.
|
|
Europari buruzko erradiografi hori Frantziako Kolegioko irakasle den Pierre Bourdieuk egina da," EBrako ikuspegi soziala" azterketa sakonean. Bertan, gizarte mugimendu europar zabal bat eratzearen aldeko aldarrikapena egiten du, gutxien burokratizaturik
|
dauden
eta militanteagoak diren Europako sindikatuek eta bestelako gizarte mugimenduek osatua langileen eta herri xehearen eskubideen alde jokatzeko. Duela gutxi" Le Monde Diplomatique" n argitaratutako lan hori kritikatua izan daiteke hainbat ikuspegitatik, baina, inolako zalantzarik gabe, gogoetarako oinarri garrantzitsuak eskaintzen ditu, gure artean oraindik egiteko dagoen eztabaida baterako.
|
|
Trantsizioa, ikur kontrajarri hauen inguruan eman liteke. Ordea, 1976ko trantsizioan gertatu ez bezala, euskal espainolak edo espainolak espainolismoa nolabait deitua eta Espainiako estatuak orduan ez zuten oinarri soziala dute egun. Identitate honek orduan ez zuen sozietatean legitimitaterik, estatua krisian
|
zegoen
eta korronte hauek ere bai. Orduan, bestalde, pentsamendu abertzalearen goranzko hegemonia bat bizi izan zen; aldagai ezberdinetan gainera.
|
|
Zutiken batzarra planteatu zenean, ETAren su etena indarrean
|
zegoen
eta Lizarra mar txan. Gure 3 Batzarra testuinguru hartan planteatu zen.
|
|
Beste jomugak ere izan daitezke diskutigarriak, baina bere ideologia eta pentsaera dela kausa jomuga bihurtu diren pertsonen aurkako atentatu hilkorrak ez dira ezta eztabaidagarriak izaten ahal ere. Une honetan, Zutiken barruan lehen zegoen baino batasun gehiago
|
dago
ETArekiko publikoki kritiko azaltzean. Baina, beti ere, ure kritikak ez daitezen beste sektoreen PP kasu mesedetan izan saiatzen gara.
|
|
Miraria, baina, ez dago Vatikanon HBren esku baizik. Nahiz ETAk indarkerian jarrai tzen duen, HBren esku
|
dago
ETAk desmontatu duen guztia berriz martxan jar tzea. HBk oso garbi azaldu behar du bere diferentzia ETArekiko.
|
|
Maule Zuberoako hiriburua da, baina Frantziako Iraultza izan arte foru propioa zuen. Protestantismoarekin eta Matalas iraultzaile abertzalearekin ere lotua
|
dago
eta bizi izandako gorabeheren ondorioz ondare historiko artistiko zabala du.
|
|
hiru kazetari, lau teknikari, ekoizpen arduraduna, publizista, idazkaria eta gerentea den Jon Zurutuza bera. Baliabide teknikoei dagokienez, bi kamera dituzte" ETBn erabiltzen diren modukoak", emisiorako bi ordenagailu, magnetofoiak eta platoa, nahiz eta azken hau ez den asko erabiltzen," gaur egungo albistegia automatizatua
|
dagoelako
eta ordenagailutik egiten delako; hemendik aurrera gehiago erabiliko dugu, umeen programentzako eta abar".
|
|
Epe ertainerako proiektuen artean, emisio nagusia Jaizkibeletik egitea nahi da, inguruko antena gehienak honi begira
|
daudelako
eta Oarso TBren antena nagusia eta emisio zentrua, aldiz, San Markosen dagoelako: " Batzuekin eta besteekin hizketan egon gara eta aukera hori egokia dela ikusten dugu, baina oso garestia denez, epe ertainera egiteko aurreikusi dugu".
|
|
Niri asko gustatzen zait musika egitea. Laburretarako lana egiteagatik kontent naiz eta luzemetraia egin nahi badut, istorioa konplexuagoa delako da eta, bide batez, diru gehiago
|
dagoelako
eta ez bakarrik zuretzako baita musikariei ordaintzeko ere. Izan ere, askotan ezagunak ditudan bibolinjoleak baliatu behar izan ditut zerbait egiteko; alegia," trapitxeoan", eskean ibili behar izan dut.
|
|
Herrira jaisten ginenean galdetzen zidaten ea norekin ezkonduko nintzen. Aspaldi ez naiz
|
egon
eta seguru euskara ikasteko eta eusteko kontzientzia handiagoa edukiko dutela orain, baina bertako euskara asko galduko zen eta pena da.
|
|
Hemen ez da apenas ezer egiten, baina EEBBetan adibidez, unibertsitateetan eta izaten dituzte" idazketa sortzailearen tailerrak" deitzen dituztenak. Diotenez, EEBBetan oso zabalduta
|
daude
eta nahiko ongi funtzionatzen omen dute. Europan eta Hego Amerikan izan dira izen handiko idazleek emandako tailerrak eta halakoak.
|
|
Lehiaketari dagokionez bi maila izango dira: bata, kontserbatorioko erdiko mailan
|
daudenentzat
eta goi mailakoentzat bestea. Gainera, Roxana Morik, David Russellek eta Rogelio Botanzek kontzertuak eskainiko dituzte.
|
|
Ez dut uste hauteskunde kanpainan gaudenik, edo ez genuke izan behar behintzat. Sozialistok gobernu honen gidaritza kolokan
|
dagoela
eta legeak egiteko gaitasunik ez duela ikusirik bere etapa amaitutzat jo dugu; gobernu honek ez baitu gobernatzen, administratu besterik ez du egiten. Ibarretxe lehendakariak hauteskundeetako eguna ezagutarazi dezala espero dugu orain.
|
|
2 Gaur egungo markoa agortua
|
dago
eta berri batetara joateko prozesua eta ibilbidea definitu behar ditugu. Ibilbide honen barruan, lehen aldikoz instituzio nazionala sortzen da:
|
|
Ez da harritzekoa PSE edo UGT bezalako alderdi edo sindikatuak bat egitea Ibarretxek deitu manifestazioekin, azken finean batzuen eta besteen praktika berdina izaten ari baita. Areago, badirudi bi alderdi hauen arteko akordioa jadanik egina
|
dagoela
eta PSE EEk goratu" demokraten biltzea" gauzatzear dagoela.
|
|
Baina hori baino gehiago ere bada eta sustatze lanen bitartez geure babesa ere eman nahi izan diegu, beraien lana ezinbestekotzat jotzen dugulako. Herrietan sustraituta
|
daude
eta, esaterako, aurrera eramaten ari garen irakurzaletasuna bultzatzeko programan lagungarri dira.
|
|
EBPN ez dago soilik goi mailakoen eskuetan, ez dago politika orokor baten baitan bakarrik, udaletako zinegotziek ere euren herrietan lan egin behar dute. Badakigu gu tartean
|
gaudela
eta artekari lana egiteko prest gaude.
|
|
nola egin dezakete hori? Lasai
|
egoteko
eta toaila gainera igotzeko, erantzuten dio aitak, bide magikoa erabiliko dutela amatxo aurkitzeko. Eta halaxe egin ere.
|
|
Alde batetik, lizentzien banaketa polemikoa auzitegietan
|
dago
eta euskal irrati honetan Auzitegi Gorenak zer erabaki zain daude, baina bestetik gaia parlamentuan eztabaidagai bihurtu da. Irrati lizentziak 10 urtetarako luzatu ziren, eta berriztatze nahia epe hori baino hiru hilabete lehenago eskatu behar zen.
|
|
Jarduera horrek fakturazio guztiaren %49 bereganatzen du. Fakturazioko beste %28 mantenimenduari
|
dagokio
eta beste %23 abiazio militarrari.
|
|
" Zerbait gertatu da". Noski, beti saiatzen zara lehengoa behintzat mantentzen, baina disko asko
|
dago
eta guztiak ezin dira erosi. Neuk gehienbat jendearen erantzuna zuzenekoetan sentitu dut.
|
|
belaunaldi korronte berri bat, gizartean joera gustu berriak... Hargatik, bertsolaritzaren mugimendu autoantolatua nola sortu zen, egun nola
|
dagoen
eta zein diren etorkizuneko erronka eta iragarpenak aztertu nahi izan ditugu. Orain 20 urtetik hona bertsolaritzak erabateko aldaketa eman du.
|
|
Txapelketak lehenik, herrialdeetako elkarteak ondoren, bertso eskolak, dokumentazio bilketa (Xenpelar), bertsoaren dibulgazioa (Batpatean liburuak), komunikabideak: telebista (Hitzetik Hortzera), irrati, prentsa idatzi..., jaialdi antolaketa (Lanku) eta baita erdal munduarekiko harremanak ere landu nahi dira Bertso Zale Elkartearen bidez. Beraz inoiz izan den proiekturik serioenean sarturik
|
gaude
eta autonomo izateko bide horretan urrats garrantzitsuak ematen bai instituzioek bete behar luketen esparruak izendatzerakoan eta baita mogimenduak berak bere eraginetik sortu behar duena zehazterakoan. Azken 15 urtetan urrats sendoak eman direlakoan nago.
|
|
Txotxongilo taldeak arrakasta handia lortu zuen iaz Mexikon, Taun taun oso maila altuan dago, Taupada ere gora doa, Bihar eta Kukubiltxo edozein tokitara ateratzeko moduan daude, Gorakada ere profesionala da. Lanbide honetan ordea, intrusismo gehiegi
|
dago
eta programatzailearen irizpideak (ikastola, udala) zorrotzagoak izan lukete, haurren onerako eta lanbide beraren onerako.
|