|
2000
|
|
|
Batzuentzat aittitte, hurrengoentzat aitte eta besterentzat osaba maitea den Balendin Enbeitaren bizitzan egondako nondik norakoetan (kartzelan egon beharra egokitu zitzaion epea barne) oinarriturik dago Jon Enbeitak Sendoa argitaletxearen eskutik oraingoan aurkezten digun idazlan hau. Gaztetxoei eta hain gazte ez direnei ere zuzenduta
|
dago
Bizkaiko bertsolaritza garai latzenetan bizirik mantentzeko ahaleginak egin zituen pertsona honen biografia, 1936.eko gerra anker haren aurrekoen eta ostekoen arteko zubia izaten jakin zuen Balendin Enbeitarena, hain zuzen ere. Bizkaian, Muxika herriko Usparitxa auzuneko Jeuri baserrian jaio zen, 1906 urteko maiatzaren 20an, eta" euskararen arnasa" deitua izan zenak bizi eta kantatu izan zituenetatik asko dago hemen jasoa.
|
|
|
Eta ezpatari antzetsua eta ezin trebeagoa zen, bertzalde, egunoroz bere ezpata erabiltzerat entseiatzen zena, baita untzi gainean ere, gezurrezko edo idurizko konbatetan, batean marinel baten kontra, eta bertzean bertze baten kontra, edo Antonio Ibarbiaren kontra ere, erakustaldi haietan guztiei ere gailentzen zitzaiela. Eta hain
|
zegoen
Bizkaikoa bere ezpatari lotua, non, hitz egiten zuenean ere, baterat eta bertzerat mugitzen baitzituen eskuak, haietan ezpata ikustezin bana balu bezala.
|
|
|
Horren adierazle eta mezulari, Euskaldunon Egunkaria k Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntzarekin asmatu digunBizkaia gehigarria. Modan ei
|
dago
Bizkaia. Askoren ustez, moda bolada hori ez doa Benito Lertxundiren abesti sonatutik harantzago, Bizkaiaren euskal exotikotasuna lau bertsotan laburtzerik izango bagenu bezalaxe.
|
|
2001
|
|
|
Gainera, mankomunitateak sortutako Legamin mintegi industrialaz gain, aipatzekoa da ekimen garrantzitsu honetan Markinako Udalak, bertako Eskola Teknikoak edota Lea Ibarreko Udal Mankomunitateak luzatutako laguntza, Azaro Fundazioaren bitartez ekimen berriak sortzeko eta egungoak garatzeko laguntza alegia. Bestalde, hortxe
|
dago
Bizkaiko Diputazioarekin, BBKrekin edota EUDELekin lanpostuak sortzeko Behargintza hitzarmena ere. Honek guztiak bertako bizimodua hobetzeko helburua du, eta hein handi batean lortzen ari dela ematen du:
|
|
2002
|
|
|
Ondorioz, irrati hedapenaren plana hornitzeko lehiaketa deitzeko baimena eman zion gobernuak Komunikazioetarako Ministerioari. Plangintza horretan irrati estazio bat
|
zegokion
Bizkaiari, estatuaren iparraldeko hedadura eremu osora heldu ahal izteko. Estazio horren ezaugarriak honakoak ziren:
|
|
2003
|
|
|
Bizkaiko Badia Gasa plantatik metro gutxira
|
dago
Bizkaiko Badia Elektrizitatea instalazioa. Ziklo konbinatuko leku horretan, energia elektrikoa generatuko dute, Bizkaiko Badia Gasak hornitutako gasa baliatuta.
|
|
|
Errealismoak Euskal Herriko arazoari soluzio global bat eman behar zaiola iradokitzen du. " Nazionala" hitza aipatzen denean, ezker abertzalearen aldetik behintzat, ez da esan nahi hemen herri homogeneo bat
|
dagoenik
Bizkaiko mendebaldeko puntatik Nafarroako azken puntaraino. Planteamendu nazionalaz, globalaz, ari garenean, Euskal Herria oso anitza dela, errealitate instituzional ezberdinak daudela, erritmo ezberdinak daudela esan nahi da, horretan Juan Marik arrazoia dauka.
|
|
|
Badago azken xehetasun bat: Boroan proiektatuta
|
dago
Bizkaiko industrialderik handiena izan zukeena, miloi bat metro koadroko. Bizkaiko zoru industrialaren erreserba estrategiko nagusia?,. Koroaren harribitxia. Bizkaiko ForuAldundiaren arduradunen esanetan (Lurra, 2001).
|
|
2005
|
|
|
19 Txoko gutxi
|
dago
Bizkaian Gaztelugatxe bezain ederrik. Parajea ikusgarria da, arkitektura lana nekeza, eta horrez gainera, misterioa dario.
|
|
|
Girondako estuario frantsesean
|
dago
Bizkaiko Golkoko azken urioi populazio naturala
|
|
2006
|
|
|
Oraingoan bertsolariak batzeko bakarrik ez, umeei bertsotan irakasteko ere sortu zen. Ordurako bertso eskolen mugimendua puri purian
|
zegoen
Bizkaian. 70eko hamarkadan sortu zen Mallabikoa eta baita Durangokoa ere.
|
|
|
Behe Erdi Aroan jurisdikzio desberdinetan banaturik
|
zegoen
Bizkaia. Bizkaia Nuklearra Lurralde Irekia edo Arrunta deituan eta hiribilduetan.
|
|
|
27119) proposatzen zuen moduan, Durangoko jaun izandako baina geroago bidalitako familia baten ondorengoa izango zela. Baina ideia hori ezin da ulertu, baldin eta Iruñeko erresumaren menpe
|
bazeuden
Bizkaia nahiz Durango, hori baita errege iruindarraren agerpena testuan azalduko lukeena?, eta, beraz, ideia hori exageratua dela pentsatzen du A. Pescador ek eta ez dagoela garbi, eta asko jota dokumentu horrekin ikusten dena dela Durangok bere izaera zuela, eta hortik, gero, merindadea sortu zela (1999: 118) 120.
|
|
|
Ikasturte berrian, BBKk 1.028 plaza eskaintzen ditu 0 eta 2 urte bitarteko haurrentzat. Era honetara, adin tarte horretarako Uribe Kostan eta beste hainbat eskualdetan dagoen" eskari handiari" erantzun nahi dio BBKk," 2 urtetik aurrerako plazen eskari publikoa aski estalita
|
baitago
Bizkaian" aurrezki kutxaren iritziz. Gaur egun, probintzia osoko 0 eta 2 urte bitarteko eskaintzaren %25 estaltzen du BBKk.
|
|
2007
|
|
|
Egun hartatik aurrera hasi ziren Frantziara bidaliko zituzten umeen zerrendak prestatzen. Hala ere, bi hilabete luze behar izan zuten Olerongo irlara Maison Heureuse delako kolonien etxera joanen ziren haurren lehen bidaia antolatzeko.Frankistek hegazkinekin egindako erasoak aparte utzita, guda frontea geldi
|
zegoen
Bizkaiko mugetan. Horregatik, gurasoek nahiago izan zuten haurrak beraiekin geratzea.
|
|
|
Argi dago idatziz ere ta atzizkia erabili izan dela esangura kausalean (eta gaur egun ere erabiltzen dela, idazle guztietan ez baina). Edozein modutan, goiko datuok muinarrituta
|
daude
Bizkai Gipuzkoa Arabetara. Ez gara ausartzen esaten beste lurraldeetan bereizketa bera egiten denik.
|
|
|
Neurri eztabaidagarria udalekin itundu da, haiei baitagokie hirietako trafikoa kudeatzeko eskumenak. Bilbokoak esan du dagoeneko ez
|
dagoela
Bizkaiko hiriburuan ezartzeko baldintzarik; Gasteizko Udalak, berriz, zuhurtzia eskatzen du. Gidarien errefusa Gidari elkarteek, espero zitekeen bezala, ez dute begi onez ikusten hirietan sartzeko kanona ordaintzea, eta hori dagoeneko egiten da Londresen, Stockholmen, Erroman edo Milanen.
|
|
2008
|
|
|
Baina beste berbarik
|
bazegoen
Bizkaiko Foru idatzian. Konparaketa egiteko nahikoa da Dario de Areitio foruzaleak Bizkaiko Foru berriaren inguruan idatzi zuen hiztegitxora jotzea13 Nekez aurkituko du azterlariak DAut en Fueros> de> Vizcaya> izen pean halako berbarik.
|
|
|
Edozein kasutan, egundik erraza da garai hartan hiriaren inguruan azaltzen ziren uzkurtasunak kritikatzea, orain argi ikusten baita hiritartzea prozesu itzulezina zela. Alta, ohartu beharrekoa da gaur egun euskal herritarren %90 hirietan bizi bada ere, Azkueren garaian hiritik kanpo kokatzen zirela biztanleen erdia inguru (1900 urtean, adibidez, industrializatuen
|
zeuden
Bizkaian eta Gipuzkoan, ondoz ondotik, herritarren %47a eta %56 bost mila biztanle baino gutxiagoko herrietan bizi ziren179). Joxe Azurmendik garai hartako baserri literatura kontestualizatu nahian dioen bezala, «Orduko Euskal Herritik oraingora dagoen aldea, kontrastea, puntuz puntu erakutsi genuke:
|
|
|
Ezaugarriotan ikusten denez Euskalzale aldizkaria oso zentratuta
|
zegoen
Bizkaiko merkatuan, gainerako Euskal Herria osagarri soila izanik: Gipuzkoa nahiko garrantzitsua, baina Araba eta batez ere Nafarroa marjinalak.
|
|
|
Aukeran Gipuzkoan egina Akademiaren ildoko gipuzkera bultzatzeko. Baina ezin bazen Gipuzkoan Azkue bera prest
|
zegoen
Bizkaian ateratzeko. Azken kasu honetan Ibaizabal bizkaieraz izan beharragatik tamala agertu arren, ikusten da Azkue euskarazko egunkari bat lortzearren uko egiteko prest zegoela euskalki arloko bere ideiei ere, helburu nagusia euskaldunei egunkari propio bat eskaintzea baitzen.
|
|
|
«Euzkaltzaindia», Euzkadi, 1920.02.13). Kuriosoki hurrengo urtean Euskera buletina argitaratzen hastean, egun horietako batzarren aktan ez zen koadroen kontua aipatu (agian boterean
|
zeuden
Bizkaiko Diputazioko monarkikoekin arazorik ez izateko).
|
|
|
Hortik aurrera gertakizunek abiada izugarria hartu zuten. Goizeko 9ak aldera, Laskurain nagusia herrirantz bueltatzen ari zela, Urkizuko zubia zaintzen
|
zegoen
Bizkaiko gudarosteen komandanteak atxilotzea agindu zuen,«, porque un muchacho de ella le dijo que de aquel hombre habia sospecha de que trataba con los Franceses»229 Berriatuko sei tertzioren artean lotuta Ermura eraman zuten, eta Joaquin Larrinaga komandante bizkaitarraren aginduz kartzelara zeramatela, Ermuko alkateak«?
|
|
|
Eibarko udalkideak erregearen eta erlijioaren alde zeudela argi eta garbi zegoen195 Gerra Diputazioak frantziarrekin bat egin ostean, bere indar bakarrekin eustea ezinezkoa izango zela ikusirik, udalerriari babes militarra eskaintzeko biderik zuhurrena Bizkaian sartzea zen, bakarra ez esateagatik196 Gogora dezagun, foruerregimenaren arabera herrialde bakoitzeko tertzioek beren lurraldea defendatu behar zutela, eta agintariek ezin zituztela behartu beren herrialdea ez zena defendatzera. Bizkaian sartzearen helburu zuzena, beraz, Jaurerriko egitura militarrean txertatu eta Ermuko lerroan
|
zeuden
Bizkaiko tertzioen batailoiak Eibarrera aurreratzea zen, horren truke Bizkaiko herrialdeko biztanleen betebehar guztiak onartzen zituztelarik197 Jaurerriak«, dio sus ordenes al Comandante de Campanzar para que con sus gentes ocuparan la jurisdiccion de Eybar»198; baina bizkaitarren laguntza ez zen inoiz ailegatu.
|
|
|
Ondorioz, funtsak 3.849 milioi euro izango lituzke 2007. Diru horretatik 1.005,42 milioi euro
|
dagozkie
Bizkaiko, Gipuzkoako, Galiziako, Herrialde Katalanetako eta Espainiako arrantzaleei. Europako Legebiltzarrak aste honetan aztertuko du proposamena, eta Europako Batasuneko arrantza ministroek asteartean onartuko dute.
|
|
|
Beti da faborito; eta, noski, zer esanik ez Bizkaiko Traineru Txapelketan. Une honetan ez
|
dago
Bizkaian, Bou Bizkaia ri apur bat ere hurbilduko zaion ontzirik. Argi asko ikusi ahal izan zen hori, atzo Lekeition.
|
|
|
Zorretan sartzeko prest
|
dago
Bizkaiko Aldundia, krisiari aurre egiteko
|
|
2009
|
|
|
15 errepide itxita
|
daude
Bizkaian, besteak beste, A autobidea bi puntutan. Bizkaian azken orduetan izan diren euri jasek eragin dituzten luiziek eta putzuek arazoak sortu dituzte errepideetan.
|
|
|
Baina, hondartzako segurtasuna bermatzeaz gain, hondartzainek hondartzako instalazioen egoera zaindu, egunean hondartzara zenbat jende joan den zenbatzea eta arazoak
|
egotekotan
Bizkaiko Foru Aldundiko Hondartzen sailera deitu behar dute.
|
|
|
Gandiagarekin ikusten da, entzumenak eta ikusmenak, dastamenak berak (ABG, 125), ez dutela gutxiago eragiten hura. . Azkartzako bihurgunetik [Arantzazun] ikuspegi ederra
|
dago
Bizkairantz?, deklaratzen du labur. Emon nindun lurrak, poematxoaren zioa adierazteko (ABG, 11).
|
|
|
Euskalgintzako alor guzti edo gehienetan bezala, Gipuzkoa da nagusi. Hamar bat puntu behetik
|
dago
Bizkaia, gehienetan. Euskaltzain osoen kasuan Gipuzkoatik ez urruti dago Ipar Euskal Herria, Bizkaiaren gainetik.
|
|
|
Komunikabideen egoitzak biltzen dituen eraikina jendez hustuta. Baita alboan
|
dagoen
Bizkaiko Ogasunaren eraikina eta Termibus autobus geltokia ere, besteak beste. Metrorako sarrera ere itxia zuen.
|
|
|
CCOOk jakinarazi zuenez, Conforama Españak erregulazio espedientea aurkeztu du 139 langilerentzat. Horietatik 35
|
daude
Bizkaian. CCOOk uste du Conforamak neurriz kanpoko neurriak hartu nahi dituela eta kaleratzeekin ez direla nahiko langile izango saltokietan.
|
|
|
Enkarterrin daude haietako asko. Inguru horretan
|
daude
Bizkaiko megalito gune gehienak: Aiozko, Alene, Armañon, Balgerri, Eretza eta La Escrita.
|
|
|
Ipar Kutxako irabaziak nabarmen igo ziren joan den urtean. Ondorioz, atzeraldi ekonomikoak eragindako enbatari eusteko indartsu dagoela sinetsita
|
dago
Bizkaiko kutxako zuzendaritza taldea.
|
|
|
Legebiltzarrak eskatutakoa beteko balitz, 15 parke eoliko geratuko lirateke bertan behera. Dagoeneko bi parke eoliko eginda
|
daude
Bizkaian (Oizen eta Bilboko portuan), bat Araban (Badaia) eta beste bat Araba eta Gipuzkoa arteko mugan, Elgea Urkillan.
|
|
|
Bilbo Basket heldu den sasoian zen Miribillan jokatzen hastekoa, eta eraikuntza lanak geldirik
|
daudenez
Bizkaia Arenara jo du. Barakaldon jokatzeko nahia ez zitzaion gustatu Bilboko Udalari, eta alkateak 240.000 euroko diru laguntza ukatzearekin egin zion mehatxu duela hilabete.
|
|
|
Oso harro
|
gaude
Bizkaiaren izena kantxa guztietara eraman ahal izateaz, ACB ligan eta Europan. Babes garrantzitsua da guretzat, anbizioz beteriko urte honetan.
|
|
|
Azterketek baieztatu egin dute arrantzaleek hegaluzea harrapatzen ari zirela ikusitakoa: azken urteetan baino antxoa gehiago, handiagoa eta zabalduagoa
|
dago
Bizkaiko Golkoan. Azti Tecnaliak azken urteetako antxoakume kopuru handiena zenbatu du irailean egindako Juvena neurketan.
|
|
|
Jendearen begietan, Moisok bost minutu soilik jokatu zuen, eta Bidorreta da horren erruduna. Batzuetan, ordea, bost minutu bada nahiko denbora jokalari bat badagoen edo ez jakiteko, eta Moiso ez zen
|
egon
Bizkaia Arenan.
|
|
|
Muga mugan
|
dago
Bizkaia Bilbo Basket. Ez dauka huts gehiago egiteko tarterik.
|
|
2010
|
|
|
Hirugarren laurdena 35 emaitzarekin bukatu zen. Azken laurdenean Nymburk izan zen nagusi, baina kanporaketa ez zen inoiz arriskuan
|
egon
Bizkaiarentzat.
|
|
|
Badira bi urte talde honekin lanean ari denetik. Zaintza partekatua berdintasunean aplikatu dadin ahaleginean ari dira eta pozik
|
daude
Bizkaiko Batzar Nagusietan bederen, aldarrikapen hori egiten duen arauz besteko proposamena onartu delako.
|
|
|
Gaur egun egitura osoari eusten dion zamaleku bakarra dago, eta ez
|
dago
Bizkaian, Kantabrian baizik. Dícidoko zamalekua da, eta kultura ondasun izendapena du.
|
|
|
Calahorrakoa eta Iruñekoa. Errioxakoan
|
zeuden
Bizkaia ia osoa, Araba eta Gipuzkoako Leintz Oñati aldea; Iruñeko diozesian Nafarroa eta Gipuzkoa zeuden.
|
|
|
Euskara unibertsitatean sartzeko lehen urratsa izan zen, eta, ordutik, euskara zabaldu da hainbat unibertsitate ikastegitan. Hala ere, oraindik, ikasketa gradu guztiak euskara hutsez garatzeko aukerarik ez
|
dago
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako campusetan, eta are okerrago da egoera Nafarroan zein Iparraldean. Argazkian, Ekaitz Agirregoitia/ © EHU.
|
|
2011
|
|
|
aurtengo 15.600 tonatik 2012ko 29.700 tonara. Arrantzaleek eta Eusko Jaurlaritzak hala eskatu zuten.Europako Batzordearen arabera, kopuru horretatik 26.730 tona
|
dagozkie
Bizkaiko, Gipuzkoako, Galiziako eta Espainiako arrantzaleei; 2.970 tona, berriz, Lapurdikoei eta Frantziakoei. Hau da, %90 eta %10, hurrenez hurren.
|
|
|
Europako Batzordeak formula hori erabili du, baina luzera begirako kudeaketa plana oraindik onartu gabe dago, eskuduntza borrokengatik: Espainiak eta Frantziak uste dute Europako Legebiltzarrak ezin duela erabakirik hartu arrantzaren kudeaketari buruz.Oraingoz, Europako Batzordeak nabarmendu du zientzialarien azterketen arabera antxoa stock aren egoera «ona» dela eta muga biologiko seguruen gainetik dagoela.98.450 tonaZenbat antxoa
|
dago
Bizkaiko Golkoan. Europako Batzordeak ia ehun mila tonako kopurua aipatu du, 98.450 tonakoa.
|
|
|
Eliza katolikoaren ikusmoldetik urrundu beharraz jardun dira, bestelako eredu bat eraikitze aldera: «Gure aldarrikapenek pertsona libreen arteko harremanak planteatzen dituzte, familiaren loriarako ezarritako araudi heterosexualetatik at».Euskal Herri osoko 40 talde feminista baino gehiagok egin dute manifestaziorako deia; tartean
|
daude
Bizkaiko eta Arabako emakumeen batzarrak, Medeak, Bilgune Feminista, Plazandreok, Garapen, Munduko Emakumeak, FeministAlde, Argitan edo Lanbroa. Datozen egunotan eragile politiko, sozial eta sindikalen atxikimendua jasoko dute.Sei gizon atxilotutaGenero indarkeria delituak egotzita, Ertzaintzak sei gizonezko atxilotu ditu azken egunotan Bizkaian eta Gipuzkoan, horietako hiru urruntze aginduak urratzeagatik.
|
|
|
Hala, batez besteko kostua, kanpalekua edozein dela ere, 462 eurokoa da; 2007ko azterlanaren ondorioekin alderatuta, %22 garestiagoa, urte horietan KPIa %9 baino gehixeago igo baita). Batez besteko prezio horren gainetik
|
daude
Bizkaian, Valladoliden, Malagan, Gipuzkoan, Kantabrian eta Bartzelonan dauden kanpinak (horien batez besteko prezioa da azterketako garestiena); gainerako probintzietan bisitatutako instalazioak merkeagoak dira, batez ere Sevillan bisitatu diren kanpinak. Egonaldiaren prezioa ordaintzeaz gain, zenbait kanpinetan hainbat instalazio edo zerbitzu erabiltzeko kopuru jakin bat ordaindu behar da; garbigailu automatikoa duten 91 kanpinetatik batek garbiketa doan eskaintzen du eta gainerakoetan 1 eta 6 euro artean.
|
|
2012
|
|
|
Aulestiko alkate Mikel Ansotegi da Erraldeko presidentea, eta adierazi du Berrizko hiltegi berriaren proiektuan zentratuta egingo dutela aurrera. " Lehenengo sektorea egoera gaitzean
|
dago
Bizkaian, eta administrazioaren eginbeharra da honegaz aurrera egitea". Sektore honen inguruko proiektu zabalago bat martxan ipintzeko udalen eta admnistrazioen laguntza eskatuko dute.
|
|
|
Apenas duten argitasunik, eta emakumeen segurtasunari begira are beltzagoak dira. Bilboko Udalak eta Berdintasunaren Aldeko Bilboko Emakumeen Kontseiluak egindako txosten baten arabera, emakumeentzat beltzak diren 236 leku
|
daude
Bizkaiko hiriburuan. Argitasuna eman nahi izan diote errealitate ilun eta beltz horri.
|
|
|
Bernardo Atxagaren berbetan Obabakoak liburua oso loturik
|
dago
Bizkaiko hiriburuarekin. Izan ere, berak dioenez:
|
|
|
Presoen alde, bakearen alde edo eskubide politikoen alde Bilbon jende uholde izugarriak osatu baditugu, nola da posible irailaren 22an murrizketen aurka Kale Nagusira 7.000 lagun besterik ez atera izana? Non
|
zeuden
Bizkaiko 92.274 langabeak. Non, Bilbo Handiko 869.842 lagunen arteko amorratu guztiak?
|
|
|
Diputatuak egun zoriontsua opa die aurtengo Zuhaitz Egunean parte hartu duten udalerri guztiei. Alderdi praktikoei dagokienez –besteak beste zuhaitzen landaketa, landatzeko moduak eta toki egokiak, edo beste edozein alderdi–, Udal bakoitzari
|
dagokion
Bizkaiko Foru Aldundiko Mendien Zerbitzuko Baso Agentearengana jotzera gonbidatu ditu.
|
|
|
Beste euskal herrialdeetako ordezkarien diskurtsoaren ildoa erakutsi zuen. Bizkaiko legedia apartekoa izan zenez gero, etorkizunean ere berezia izatea bidezkoa iruditzen zitzaion eta beraz argi eta garbi baieztatzen zuen Espainiako gobernu orokorretik at
|
zegoela
Bizkaia eta horrela jarraitu behar zuela. Kontraesan nabarmena ikusten du Bizkaiak parte hartzea Espainia osorako aurreikusten zen Gorteetako batzar komun nagusian (Espainiako Konstituzio proiektuko 63 eta 87 artikuluak).
|
|
|
Bestalde, ez du onartzen aduanen aldaketa, eta, beraz, Bizkaiko lurraldea merkataritza librerako eremutzat ikusten du. Espainiak behar zuen bai konstituzio berria baina Bizkaiak bazuen berea.9 Bestalde, aduanak barrualdean kokatu eta kontribuzioak ordaintzea agintzera zetozen 103 eta 104 artikuluak, hurrenez hurren, ez
|
zeuden
Bizkaian ezartzerik.
|
|
|
Beraz, edozein negoziazioren aurka agertu ziren. Gortean
|
zeuden
Bizkaiko ordezkari T. Loizagak eta F. Hormaetxek dimititu egin zuten, autoritate gabe gelditu baitziren. Ogasuna ez ezik, administrazio arloa eta erakundetze politikoa ere jokoan zeuden.
|
|
2013
|
|
|
Olatuaren balizko norabide aldaketak edota badia eta hondartza bakoitzean tokian tokiko enbaten eraginak ez dira ezagunak gaur gaurkoz. Muga biogeografiko batean
|
dago
Bizkaiko Itsasoa, ur hotz eta beroetako espezieen elkartze gune batean. Horrek gure ingurua hauskorrago bihurtzen al du?
|
|
|
Partisano dago maitea, hemendik ospa eginda 37an, gudaria batailoi batean. Maistra
|
dago
Bizkaian bera. Gipuzkoako herri bateko andrea, guraso errekete falangistak.
|
|
2014
|
|
|
Urtetako eskaeren ostean, astelehen honetan helduko da Bizkaibus Izurtzara eta Mañarira. Zerbitzu hori barik
|
zeuden
Bizkaiko herri bakarrak ziren, eta, Aldundiak egindako linea moldaketei esker, Bizkaibus zerbitzua erabili dute izurtzarrek eta mañariarrek. Bilbo Durango linearen luzapen bat izango da; beraz, Durangogaz eta Bilbogaz lotura zuzena edukiko dute.
|
|
|
Ekologistak Martxan, Euskadiko Otsoaren Elkartea eta Otso Iberikoa Babestu eta Ikertzeko Elkartea kexu agertu dira. " Halako jarrerakaz bioaniztasunaren zaintzan, Europan, azken postuetan
|
dago
Bizkaia", salatu du Ekologistak Martxan taldeko Andres Illanak.
|
|
|
" Egoera asko aldatu da mendekotasun lege onartu zenez geroztik". Egun leku libreak
|
daude
Bizkaiko hainbat egoitzatan, eta horrek guztiak egoitzak eraikitzeko proiektua baldintzatu egin duela ere badaki. Inguruko herrietan, esaterako, badaude egoiliarrak hartzeko lekua duten zenbait egoitza.
|
|
|
Abuztuaren 30etik irailaren 4ra bitartean, munduko jokalaririk onenak bilduko dira Barakaldoko BEC erakustazokan, tartean AEBetakoak. Baina, horiek heldu bitartean, Bilboko Zabalgune eraikinean
|
dagoen
Bizkaiko saskibaloia: atzo, gaur eta beti erakusketak aukera emango du 79 urteko historian Bizkaiko saskibaloiak eman dituen izarrak ezagutzeko, apirilaren 13ra arte.
|
|
|
Lastima. Eguraldi kaskarraren erruz ez zen emakume bikinidun ausartik
|
egongo
Bizkaiko kostalde osoan.
|
|
|
Eugenio Elduayen Gipuzkoako kofradiako buruak dionaz, bonito guti
|
dago
Bizkaiko golkoan, arraina Irlandako uretara doa eta bere ustez ez da behin behineko aldaketa, baizik aldaketa iraunkorra. Elduayenek dio ipar itsasoetara joaiteak gastu haundiak eragiten dizkietela Hegoaldeko arrantzaleeri eta untziek egokitu dutela aldaketa baieztatua bada.
|
|
2015
|
|
|
Ondoren etorri ziren beste guztiak. Gaur egun, bederatzi errugbi talde
|
daude
Bizkaian: Arratiko Zekorrak (Igorre), Durango, Elorrio, Gernika, Getxo, Kakarraldo (Plentzia), Mungia, Universitario Bilbao (Bilbo) eta Urgozo (Zornotza).
|
|
|
Desberdintasunak desberdintasun, etorkizuna bermatzeko orduan talde guztiak bat datoz errugbi eskolek garrantzi handia dutela. Gaur egun, sei eskola
|
daude
Bizkaian: Arratiko Zekorrak, Bilbo, Gernika, Getxo, Mungia Karraldo eta Durango Elorrio.
|
|
|
Jende gero eta gehiago
|
dago
Bizkaian eta Araban, eta Gipuzkoan pila bat dira, ikuspuntu historikotik nafarrak direla badakitenak. Nik ez nuke inolako arazorik izango gure alegiazko estatu horri Nafarroa edo Euskal Herria deitzeko.
|
|
|
Urrian emandako prentsaurreko batean, EH Bilduk salatu egin zuen hilabete geroago Aldundiak eskutitz bidez udalei aitortu zien gauza bera: helburutik urrun
|
dagoela
Bizkaia. Eta bilketa portzentajea handitzeko hainbat proposamen egin zituen.
|
|
|
Gerra ostean, Garellanoko errejimentuetakoak be egoten zirean hemen. Kritikak be sortu zirean; hainbeste etxe falta
|
dago
Bizkaian eta hainbeste eraikin seminariorako emon eta. Gauzea da Eleizbarrutia banandu zanean.
|
|
|
Datu demografikoek ematen dute Bilbok jasan zuen aldaketaren berri: 1857an 17.649 biztanle zituen Bizkaiko hiriburuak, eta, 1900ean, 83.306 Galtzeko arriskuan
|
zegoen
Bizkaia Aranaren iritziz, eta lurraldearen salbazioa bizkaitarren beren esku zegoen: lurraldean jaio eta bizi zirenen esku, alegia.
|
|
|
Urruti
|
daude
Bizkaiko Golkotik Ternuara Euskal Herritik balea arrantzara urtero urtero hogei edo hogeita hamar itsasontzi abiatzen ziren udaberriak. Etsaiz beteta daude Ipar Atlantikoko urak:
|
|
|
Handik hamabost bat egunera etorriko zen Molak zuzentzen zuen armadaren erasoa. Baina ordurako errepublikazaleak oso gogortuta
|
zeuden
Bizkaiko mugan. Honela gogoratzen du Martiñak, goguangarrizko egun?
|
|
|
Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da. Bizirik
|
dago
Bizkaiko mendebalean.
|
|
|
Arabako toponimian, ostera, txiker agertzen da. Aldaera hori bizirik
|
dago
Bizkaiko mendebalean.
|
|
|
Perpaus menperatuan esaten dena ziurra denean eta galdegaia ez denean erabiltzen da. Bizirik
|
dago
Bizkaian eta ez da arrotza Deba ibarrean, Urolaldean eta Goierrin, atzera egin badu ere joan den aspaldian. Eremu hori kontuan hartuta, baliteke Arabatik zabaldutakoa izatea.
|
|
|
Bizkai barruan eremu zabal samarrekoa da uger, igeri?, baina ez da Bizkai osokoa. Egia da, bestalde, Mikoleta bilbotarrak barrachico idatzi zuela, baina aldaera hori ez
|
dago
Bizkaian oso zabaldua; han ere gehienbat perretxiko esaten da, Araban bezala5 Landucciren hiztegiko goilara eta galte, kalte, aldaerak, azkenik, ez dira izan arrotzak Bizkaian.
|
|
|
(A) ZULAGAILUA Erne
|
daude
Bizkaian
|
|
|
ABri
|
dagokionez
Bizkaian 2012an pertsonako zenbat edukiontzi zeuden aztertu daudalerrien ezaugarrien arabera, EDUKI sistemaren edukiontzi beharra ezagutzeko.Halaber, ATE sisteman edukiontzi bat familiako zehaztu da familia bakoitzeko 2, 6pertsona dagoela kontuan hartuz (EUSTAT, 2006). Edukiontzien ezaugarriak Rives et al. (2010) etik eratorri dira.
|
|
|
Migrazio trofiko hori da beita bizia duen euskal arrantza tradizionalaren oinarria, udan gertatzen dena. Bada, denon harridurarako, AZTIren marka elektronikoek erakusten dute atunak
|
daudela
Bizkaiko Golkoaren inguruan urte osoan, negua barne. Garrantzitsua da populazio egitura eta migrazioak zehaztea, tunidoen ebaluazioa eta kudeaketa hobetzeko.
|
|
|
Alde Zaharrean zein Alondegian munduko lehiaketa gauzatu izan delako”, Alberdiren arabera. Aurten ere
|
badago
Bizkaiko hiriburura arreta erakarriko duen ekitaldia. Izan ere, urriaren 26tik azaroaren 3ra Bilbao Chess 2015lehiaketa ospatuko da, eta bertan Anish Giri, Wesley So eta Liren Ding jokalari gazteek Viswanathan Anand txapeldunarekin jokatuko dute.
|
|
2016
|
|
|
kopuruz bigarren den Bizkaia laugarren postura jaisten da, E4eta ET hiztunen portzentajeak aztergai ditugunean. Are beherago (bosgarren postuan)
|
dago
Bizkaia, E3ri dagokionez. Ahuldade horrek ere aparteko garrantzia du (tartean, aurrerago aztertuko ditugun arnasguneetarako) 101.
|
|
|
abendu horretan bertan badira gertakari esanguratsu gehiago ere, Alsinaren etorrerarekin bat egokituz gero hari indar sinbolikoa eman diezaioketenak, edo bestela Alsina bera sar genezake gertakarien zurrunbiloan, edo gutxienez iritsi berri den herriaren berezitasunez ohartarazi. ...Euskal Herrira, protesta, manifestazio eta bestelako zalaparten artean, tartean EAJko alkateen plantoak eta lantuak, estatutua onartu zenetik urtebete pasa eta oraindik eskumenik iristen ez dela eta, zaharrak berri edo berriak zahar; abenduaren 10ean John Lennon hil zuten, ez Euskal Herrian gezurra badirudi ere, horrelakoak nonahi gertatzen baitira, itxura denez; abenduaren 11n greba osorako deia
|
zegoen
Bizkaian, Olarra lantegian bi hilabete luzez zirauen borrokarekin elkartasuna adierazteko, lanuztearen arrakasta erdipurdikoa izan bazen ere. Eta horrela beti; egunkariak irakurtzen hasi eta ezin aspertu; eta guk, berriz, berriak irakurri eta ezin erabaki.
|
|
|
Hiru bizkaitarretik bat da euskal hiztuna, eta beste %21ek ulertu egiten dute. 1981ean 179.500 bat euskaldun
|
zeuden
Bizkaian, eta, 30 urteren ondoren, 331.000 Euskararen bilakaera soziolinguistikoak gune erdaldunetan eta euskaldunetan nolako joera izan duen erakusteko adibide egokia da Bizkaia. Eremurik euskaldunena ipar ekialdea da, batez ere, Lea Artibai ingurua?, eta hor atzerapausoak agertu dira.
|
|
|
(A) ZULAGAILUA Erne
|
daude
Bizkaian
|
|
|
Ekintzaileen txanda Urduñak itxiko du. Gaubeatik gertu
|
dagoen
Bizkaiko hirian garatzen ari diren landa garapenaren inguruko egitasmoak azalduko dituzte bertako ordezkariek.
|
|
|
Aldizkari norrek gidatuta," Etorkizuneko niriak eta eskualdeak" zerrenda kaleratu berri du Financial Timesek, eta nor kokatu dute Bilbo laugarren lekuan, Wroclaw (Polonia), Edinburgo (Erresuma Batua) eta Liverpool (Erresuma Batua) nirien ondotik. 2014 zerrendan zazpizgarren postuan
|
zegoen
Bizkaiko niriburua.
|
|
|
Iaz baino 26.400 langabe gutiago
|
daude
Bizkaia, Gipuzkoa eta Araba hiru lurraldeetan, 150.700 orotara. Europar Batasuneko batez besteko langabezia neurritik urrun jarraitzen du oraindik, %8, 9koa baita Europan eta %14, 5ekoa Hegoaldean.
|
|
2017
|
|
|
Uda sasoi betean
|
dago
Bizkaia, eta lehen lerroan jarri dute indarkeria matxistaren auzia, tokian toki. Ezbairik gabe, gero eta oihartzun handiagoa du auziak nazioartean ere.
|
|
|
Alderdi adina iritzi
|
dago
Bizkaiko hiriburuaren hirigintza ereduari buruz. Jarrerak argitu nahian, gaiaz hausnartzeko eskatu die' Bizkaiko Hitza' k Bilboko Udalean ordezkaritza politikoa duten sei alderdiei.
|
|
|
Ikusteke
|
dago
Bizkaiko Aldundia Bilboko portuan armak zamatzen lagundu nahi ez zuen suhiltzailea heroia zigortzera ausartuko ote den. Lau mila tona bonba (ETAk errenditutakoak 1.300 bider) zeramatzan itsasontzia, ordea, ailegatuko zen honezkero Saudi Arabiara, eta merkantzia Yemeneko mugara ere eramango zuten.
|
|
|
[Odóloste, odolkia]. Beste aldaera hauek
|
daude
Bizkaiko sartaldean: kinpula (ipar sartalde gehiena, Galdakao); kinpulla (Getxo, Berango, Leioa, Erandio, Nerbioi ibarra, Zeberio, Orozko, Arratia.
|
|
|
Euskal Herriko beste alderdi batzuetan bezala, partizipioetako i bokala galtzeko joera
|
dago
Bizkaiko sartalde gehienean: Uribe Kostan, Mungialdean, Txorierrin, Nerbioi ibarrean, Galdakaon eta Busturialdean.
|
|
|
au diptongoa eu egiteko joera
|
dago
Bizkaiko eremu zabalean. Adibideak ez dira leku guztietan berberak eta hona hemen, esate baterako, Alberto Martinez de la Cuadrak (2006) Nabarnizen (Busturialdea) jaso zituenak:
|
|
|
Euskal Museoko hirugarren solairuan
|
dagoen
Bizkaiko maketa inspirazio iturria izan da `Bizkaia hiru dimentsiotan´ aplikazioa sortzerako orduan. Aplikazioa bera museoan bertan dago eskuragarri (Maketaren Aretoan), eta, laster, dohainik jaitsi ahal izango da Appleren eta Google Storeren bidez.
|
|
2018
|
|
|
Bada, adinean gora egin ahala, behera ez baizik gora egingo du biztanleen kopuruak: gaur egun 70 eta 74 urte bitarteko 59.200 lagun baldin
|
badaude
Bizkaian, 74.800 izango dira 2031n, eta 79.500era igoko da kopuru hori 2051n. 100 urtetik gorako herritarren kopuruaren kalkuluetan sumatzen da joera argien:
|
|
|
Ez finalaurrekoen eta ez finalen datak ez dituzte zehaztu oraindik, baina aurreratu dute bi jaialdiak zuzenean emango dituela ETB1ek. Sailkatze fasea, berriz, oraindik zehazteke
|
dauden
Bizkaiko zenbait herritan jokatuko dute aurten.
|
|
|
Duela gutxi jakin dugu EAJren esku
|
dagoen
Bizkaiko Foru Aldundiko Ogasunak sindikatuei eskatu dizkiela grebak egiteagatik ordainketaren bat jaso duten langileen nortasuna, abonatutako kopuruak, eta hala bada, 2014, 2015, 2016 eta 2017 ekitaldietako erretentzio datuak.
|
|
|
Argi
|
dago
Bizkaiko Ogasuneko zerga ekimen hori EAJk sindikatu abertzaleari pasa nahi dion faktura dela. Ez du" kontrabotererik" nahi, ezta inork bere inguruan itzal egiterik ere.
|