|
2002
|
|
|
Arantxak lasterka eraman zituen besteak autora. Barruan, hitz gutxitan azaldu zion Amaiari
|
egoeraren
nondik norakoa.
|
|
2009
|
|
|
Horrela, erdizka baino ulertzen ez diren baina erabat bustitzen duten hitz horien ostean, egiten da isiltasuna Amaiaren egongelan barrena. Musika aparatuak argi urdinez eta hitz bakar batez adierazten du
|
egoeraren
nondik norakoa: END. Aste osoko nekadura (eta mingostasuna) jausi zaio Amaiari sorbalda gainera.
|
|
|
Baiezkoan nago. Eta ideia berri eta zentzudun honek argitzen dit
|
egoeraren
nondik norakoa. Guy Fawkes en ipuin hori, telefono deia momentu egokian, suaren fantasia hau.
|
|
|
madarikatua Domingo, mila aldiz madarikatua, marra igarotzeagatik! Barrua hustuta eta itzala suminaren argitan urtuta, lasaiago geratu zen; esan nahi baita arestian harrituta egon zena, aurkikuntzaren ondorioz harrituta egon ere, ez zela jada harritzen, Domingok bakarrik egin baitzezakeen hura, etxeko ume bihurriak?, inork egitekotan; ororen buruan, baina, datu berri bat zuen, edo egoeraren aldagai berri bat, eta aldagaiak
|
egoeraren
nondik norakoak aldatzen zituen; zerbait egin behar zuen, beraz; ezikusiarena ere egin zezakeen, bai, Maria Bibianak, baina nola egin ezikusiarena, baldin eta, Domingo gela debekatura sartu zenetik, irudi hura besterik ez bazuen ikusten buru barruko pantailan. Hala ere, nola artean nora ezean baitzegoen, ez zuen pausorik eman, nora ezak zuhurtziara eraman ohi baitzuen Maria Bibiana, Ada ez bezala, zeinak, zenbat eta nora ezago egon, orduan eta pauso gehiago ematen baitzituen, hamar pauso, ehun pauso, mila pauso?
|
|
|
Maria Bibianaren bisitak, berriz, guztiz bestelakoak izaten ziren: Maria Bibiana, izan ere, hamahiru urteko neska gazte diskretua zen, zintzoa eta perfekzionista, jarrera hark eskrupulualdiak zituen ondorio kaltegarri, aldian aldian neska astintzen zutenak?, egoera bakoitzera egokitzen zekiena, hartarako bere buruaren aurkako ahaleginean jardun behar izaten bazuen ere maiz, nitasunaren ahotsa isilduz eta
|
egoeraren
nondik norakoen mende ipiniz: urruna zen, berezko senak halaxe agintzen zionean, baina hurbila ere izan zitekeen, bere sokako jendearekin batez ere; eta leku hartan eta une hartan, Maria Bibianaren sokakoa zen Gabino, biak ala biak arimaren salbazioaren negozioari emanak, buru belarri; batzuetan, galerian aurkitzen zuen Maria Bibianak Gabino, eta besteetan gelan; galerian aurkitzen zuenean, beste gaixo batzuekin batera, isilik egoten zen, edo hitz gutxi egiten zuen, edo kanpora irteten zen, baldin eta bere presentziak gaixoen elkarrizketa erosoa eragozten zuela ohartzen bazen; gelan aurkitzen zuenean, berriz, harekin egon eta eskua ematen zion behin edo behin, ez batari ez besteari ez asaldurarik eta ez urduritasunik sorrarazten ez zièn jarreran, edo santu onbideratzaile baten bizitza irakurtzen zion Maria Bibianak. Vida de los santos izeneko liburua eramaten zuen poltsan, badaezpada?, edo arrosarioa errezatzen zuten elkarrekin, edo, besterik gabe, senideen arteko elkarrizketak izaten zituzten, Jainkoaren bila abiatutako gizontto baten eta emakumetto baten artekoak ere izan zitezkeenak eta beren harremanak are estutzenago zituztenak.
|
|
|
madarikatua Domingo, mila aldiz madarikatua, marra igarotzeagatik! Barrua hustuta eta itzala suminaren argitan urtuta, lasaiago geratu zen; esan nahi baita arestian harrituta egon zena, aurkikuntzaren ondorioz harrituta egon ere, ez zela jada harritzen, Domingok bakarrik egin baitzezakeen hura –etxeko ume bihurriak–, inork egitekotan; ororen buruan, baina, datu berri bat zuen, edo egoeraren aldagai berri bat, eta aldagaiak
|
egoeraren
nondik norakoak aldatzen zituen; zerbait egin behar zuen, beraz; ezikusiarena ere egin zezakeen, bai, Maria Bibianak, baina nola egin ezikusiarena, baldin eta, Domingo gela debekatura sartu zenetik, irudi hura besterik ez bazuen ikusten buru barruko pantailan. Hala ere, nola artean nora ezean baitzegoen, ez zuen pausorik eman, nora ezak zuhurtziara eraman ohi baitzuen Maria Bibiana, Ada ez bezala, zeinak, zenbat eta nora ezago egon, orduan eta pauso gehiago ematen baitzituen, hamar pauso, ehun pauso, mila pauso... iparra galtzera eta herratzera zeramatenak maiz, bide batetik bestera, bidezko bidetik urrun; eta, hala eta guztiz ere, oherakoan, Maria Bibiana ahizpari kontatzekotan egon zen –galdetu ere, galdetu zion Adak, halako batean:
|
|
|
Maria Bibianaren bisitak, berriz, guztiz bestelakoak izaten ziren: Maria Bibiana, izan ere, hamahiru urteko neska gazte diskretua zen, zintzoa eta perfekzionista –jarrera hark eskrupulualdiak zituen ondorio kaltegarri, aldian aldian neska astintzen zutenak–, egoera bakoitzera egokitzen zekiena, hartarako bere buruaren aurkako ahaleginean jardun behar izaten bazuen ere maiz, nitasunaren ahotsa isilduz eta
|
egoeraren
nondik norakoen mende ipiniz: urruna zen, berezko senak halaxe agintzen zionean, baina hurbila ere izan zitekeen, bere sokako jendearekin batez ere; eta leku hartan eta une hartan, Maria Bibianaren sokakoa zen Gabino, biak ala biak arimaren salbazioaren negozioari emanak, buru belarri; batzuetan, galerian aurkitzen zuen Maria Bibianak Gabino, eta besteetan gelan; galerian aurkitzen zuenean, beste gaixo batzuekin batera, isilik egoten zen, edo hitz gutxi egiten zuen, edo kanpora irteten zen, baldin eta bere presentziak gaixoen elkarrizketa erosoa eragozten zuela ohartzen bazen; gelan aurkitzen zuenean, berriz, harekin egon eta eskua ematen zion behin edo behin, ez batari ez besteari ez asaldurarik eta ez urduritasunik sorrarazten ez zièn jarreran, edo santu onbideratzaile baten bizitza irakurtzen zion Maria Bibianak –Vida de los santos izeneko liburua eramaten zuen poltsan, badaezpada–, edo arrosarioa errezatzen zuten elkarrekin, edo, besterik gabe, senideen arteko elkarrizketak izaten zituzten, Jainkoaren bila abiatutako gizontto baten eta emakumetto baten artekoak ere izan zitezkeenak eta beren harremanak are estutzenago zituztenak.
|
|
2010
|
|
|
Gaur goizean
|
egoeraren
nondik norakoak aztertuko dituzte eta orduan ekingo diote erreskate lanari.
|
|
|
anaiari egin behar bainion eraso, hots:
|
egoeraren
nondik norakoak gordin gordin erakutsi behar nizkion, mozorroa kentzea izan baitzitekeen anaiaren argudioak desmuntatzeko eta hari erreakzionarazteko era bakarra. Baina gurasoak hantxe nituen, eta beste aukera baterako utzi nuen erasoaldia, garbi bainuen, halaber, halako zer batek aurrez aurreko ikustaldia eskatzen zuela, Heinrich eta nire artekoa?
|
|
|
erasoaren norabideak... anaiari egin behar bainion eraso, hots:
|
egoeraren
nondik norakoak gordin gordin erakutsi behar nizkion, mozorroa kentzea izan baitzitekeen anaiaren argudioak desmuntatzeko eta hari erreakzionarazteko era bakarra. Baina gurasoak hantxe nituen, eta beste aukera baterako utzi nuen erasoaldia, garbi bainuen, halaber, halako zer batek aurrez aurreko ikustaldia eskatzen zuela, Heinrich eta nire artekoa...
|
|
2011
|
|
|
Baina aurrera egingo badute beste erremediorik ez dutela diote. «Eska dezatela erregulazio txostena eskatu behar dutenek, hau da, enpresa hau hiltzen utzi dutenek; eurak dira honen guztiaren erantzuleak eta azal dezatela enpresa horrela zergatik utzi duten».Langileek hainbat batzar egin dituzte egunotan, enpresaren
|
egoeraren
nondik norakoen berri jasotzeko. Konpainiaren itxieran ahalik eta kalte txikiena izateko aukera guztiak aztertzen jardun dira.
|
|
2014
|
|
|
Udaltzainen sarjentuarekin hitz egitera jo zuen, bera bezala frankista zaharra, eta hark kontatuko zion
|
egoeraren
nondik norakoa, hau eta hura.
|
|
2015
|
|
|
Euskararen erabilera bultzatzeko egitasmoari ekin genionetik izandako bilakaera laburtuko dugu. Nahiko planteamendu gordina eta lehentasunezkoa egin behar izan genuen, euskararen irakaskuntzaren
|
egoeraren
nondik norakoa aztertu ondoren. Horretarako, zenbait adierazle kontuan hartu izan ditugu:
|
|
|
«Lan karga egon daiteke denentzat; hasieran, langile batzuk eraman zituzten Gasteiztik Trapagaranera, Nervacerora, baita Baionara ere, baina itzultzen hasiak dira Gasteizera, eta lana dagoen seinale da hori».Epaitegien aginduz, beraz, lanera itzuli ziren atzo 2012ko kaleratuak, baina oporretan hasi dute urtea ezinbestean. Zuzendaritzak eragindako egoera horrek lan ituna urratzen duela uste dutenez, langileek Precora eraman dute
|
egoeraren
nondik norakoa, eta Lan Ikuskaritzan salaketa jarriko dutela ere jakinarazi dute. «Epaitegien sententziaren aurka ari dira, hori da kontua», dio Anguianok.
|
|
2016
|
|
|
Teknikari aritu zen Tolosako Udalean eta Siadeco etxean, eta azken urte luzeetan telebistan dihardu. Tribuaren berbak saioan jorratu du euskararen
|
egoeraren
nondik norakoa. 2015eko Anton Abbadia saria jaso zuen.
|
|
|
–Euskararen sustatzea, erabileraren zabaltzea, hizkuntzaren kalitatea bermatzea eta hiztunen eskubideak zaintzea, horiek dira Euskaltzaindiaren eginkizun nagusiak. Ildo horretan, Jagon sailaren Sustapen batzordeak, urtero, euskararen
|
egoeraren
nondik norakoak aztertzeko Jagon Jardunaldiak antolatzen ditu. Aurten, euskararen egoeraz Ipar Euskal Herrian gogoetatzea deliberatu dugu?, azaldu du Coyosek, Jardunaldiaren lerro nagusia azpimarratuz.
|
|
|
Eztanda hots eta keusain gutxiagorekin batera, inoiz ez bezalako idatzi kopurua ikusten da, egoeraren azterketa bikainak asko eta asko. Apurka apurka
|
egoeraren
nondik norakoa gero eta hobeto adierazten duten iritziak zabaltzen dira. Zer egin behar den ez dago garbi oraindik, apika; bai ordea zer ez den egin behar.
|
|
2017
|
|
|
Ildo honetan, aspaldidanik, Jagon Sailaren Sustapen batzordeak, urtero, euskararen
|
egoeraren
nondik norakoak aztertzeko, Jagon jardunaldia antolatzen du. Aurtengo jardunaldi hau hogeita batgarrena da.
|
|
2019
|
|
|
Udaltzainen bisitak Josetxoren arreta piztu zuen, baina txakurra,
|
egoeraren
nondik norakoak neurtu ondoren, belarriak tentetzera mugatu zen, zaunkarik egin gabe. Txeferi, ordainean, rottweiler bihurtzeko gogo ezin biziagoa etorri zitzaion orduantxe, ea kolpetik zimurtzen zizkion koskabiloak autoritateari.
|
|
|
Orduantxe ikustatuko du emakumea, zutik, buruz behera heldutako mosketoia eskuetan daukala. Astiro astiro, Manuel
|
egoeraren
nondik norakoaz jabetzen hasten da: mosketoiaren ipurdiaz Sabinek emandako zartada gogor batek utzi du bere erasotzailea jokoz kanpo.
|
|
|
Behea erabat jotzekotan dagoen mutilak, erabat isilik orain, noizean behin baiezkoa egiten du buruaz,
|
egoeraren
nondik norakoaz jabetzen dela adierazi nahian bezala, bere baitan murgildurik betiere.
|
|
|
Galdera hitzetik hortzera jaurtitzen du, batere pentsatu gabe. Neskak nola erreakzionatzen duen jakin nahi du, bere
|
egoeraren
nondik norakoari neurria albait egokien har diezaion.
|
|
|
Bakardade ez hautatua, isolamendu sentsazioa eta bizitzak gainezka egiten duelako aferak gutxitu egiten omen dira komunitatean. Komunitate sare horren existentziak, era berean, zaintza puntualei begirako ikaragarrizko laguntza suposatzen du, haurrak parkean zaintzeko txandak dituzte, enpleguan dituzten
|
egoeren
nondik norakoez hitz egin dezakete korridoreetan bizilagunekin topo egitean, zaharrak elkarrekin doaz sendagilearengana eta gaixotasunez hitz egiten dute inongo beldurrik gabe, afari eta bazkariekin lagunduz, eta historikoki emakumezkoenak izan diren etxeko lan horien ardura gehienak kolektiboki hartuz.
|
|
2021
|
|
|
Nikole eta Sabinekin mirariaren erdia obraturik zen, ez baitziren hil. Bizkor bizkor emanda
|
egoeraren
nondik norakoaren berri, bertara agertu zitzaizkien Luis Koldobika anaia, Paulina arreba eta Maria loba; hilaren zortzian hain zuzen. Hurrengo egunean Luisen emaztea agertu zen.
|
|
2023
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzaren aurrean eginiko protestan plazaratu du kritika ELAk.
|
Egoeraren
nondik norakoak azaldu ditu, eta Jaurlaritzaren erabakiaren berri eman. Dena den, zehaztu du orain arte ere traba asko jartzen zirela errelebo kontratua eskatzeko:
|