|
2000
|
|
|
Bertold Brechten poema ospetsu batean disidentzia mota desberdinen atxiloketa kateaz hitz egiten da. Tamalez, askotan ikusi dut poema horretan Euskal Herrian bizi dugun
|
egoeraren
isla. Poliziak komunista atxilotzean, disidentzia eta erantzun oro zapuztearekin mehatxatzen zuen tresneria geratzeko astia izanik, gizarteari prozesua noiz geratu behar zuen erakusteko baliagarria zelakoan nengoen.
|
|
|
Gauza jakina da, paisajearekin transposizio egin daitekeela, eta benetako estetek paisajean aurkitzen dutela baitako
|
egoeren
islada garbiena. Hemen prozesu intimistak kanpokoa barnera ekarriko du.
|
|
2001
|
|
|
Nafarroa, Lapurdi eta Zuberoako euskal idazle gazteak ezagutzeko eta haiekin harremanak sendotzeko ez da batere baliagarria. Urruzuno lehiaketa, beraz, herri honen
|
egoeraren
isla literarioa besterik ez da. Eta horren jakitun, herri gisa kulturalki herren uzten gaituen lehiaketaren mugak gaindituz, Euskal Poeta Gazteen Eguna antolatzeari ekin zion hainbat gaztek duela zenbait urte, territorio gisa euskara hartuz, beste zehaztapen politikorik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Ziutateaz errepresio politikoa eta askatasunen ukazioa indarrean zegoen garai baten sinboloa da. Atxagak berak ere esan izan du behin baino gehiagotan eleberri hura soldadutzan zegoelarik idatzi zuela, eta bertan erakusten den unibertso etsipenezkoa autorea bizitzen ari zen
|
egoeraren
isla zela. Abangoardiek eta surrealismoak iradokitako mundu marjinalak errepikatuz, erregistro eta ahots desberdinak konbinatuz, edo irudi espresionistak erabiliz, eleberriko narratzaileak mundu hits izugarria marrazten digu.
|
|
2007
|
|
|
Jesusen begiek bat egin zuten aitarenekin, Paula aurrera begira zihoan-eta, gurasoei ez ikusia egiteko asmo tinkoaz. Aitaren betozkoa
|
egoeraren
isla ezin garbiagoa zen arren, amaren kopeta eroriak alaba galdu izanaren nahigabea adierazten zuen inondik ere. Oihu bakoitzean Paulak begiak zimurtzen zituen, mindu antzean, eta, martxa bizkortze aldera, aurreko lerrokoak bultza eta bultza aritzen zen oharkabean.
|
|
|
Mexiko, Uruguai eta Guatemala; eta Israel), eta 10 abstentzio (Europa Mendebaldekoak nagusiki). Mundu mailako
|
egoeraren
isla gardena zen: Koreako gerra gorian zegoen eta Europaren zatiketa ziztu bizian ari zen sakontzen.
|
|
2008
|
|
|
Azken sei hilabeteetan prezioek behera egin dute nabarmen. «%20 eta %30 bitartean apaldu dira prezioak azken sei hilabeteotan, baina egoera hori ez da Lapurdiko
|
egoeraren
isla, Espainia osoan gertatu den krisialdiaren ondorioa baizik».
|
|
2009
|
|
|
Hasiberriak lelopean hasi dugu kritika eta ezagutzara doan bidaia hau. Gaiaren aukeraketa ez da halabeharrez etorri, bizi dugun
|
egoeraren
isla bat egiteko borondatetik baizik. Eta gauzak deskribatzeko, hau da, laginaren aukeraketa egiterakoan, erreferentziazko eredu bat izatea erabilgarria da oso.
|
|
|
Ez goaz egin genuena ukatzera, baizik eta egin genuenaren defentsa egitera. Ekimen hori salbuespen egoera salatzeko egin genuen, eta epaiketa horiek ere
|
egoeraren
isla dira.
|
|
|
Berriro salatu du, haren ustez, auzi politikoa izan dela, eta epaia ere horrela izan dela. Euskal Herriak bizi duen, salbuespen
|
egoeraren
islak dira horrelako neurriak, AAMren arabera. –Espainiako estatuaren izaera antidemokratikoa erakutsi du epai honek?.
|
|
|
Hala bada, Estatuaren paperak gizonaren rol menderatzailea eta kontrolatzailea gogoarazten du. Halaber kulturaren egoera, Estatuaren zerbitzura eta agintera, emakumearen
|
egoeraren
isla da, nolabait ere. Baina, kontuz, inolako matriarkalismo [5] motan erori gabe.
|
|
2010
|
|
|
Etorkinak dira Lautada Ikasolako ikasleetako asko eta asko. Herrian bertan bizi den
|
egoeraren
isla. Etorkinak euskarara erakartzeko zein lan egiten duten erakutsiko dute ikastolako arduradunek Bi Errepidean.
|
|
|
Hizkuntza plangintzazko jardunaldian, Euskal Mundu Biltzarrean, Euskal Eskola Publikoaren lehen kongresuan... Eta euskararen
|
egoerak
isla izan du bere hainbat liburutan, bereziki arestian aipatutako Reversing Language Shift... liburuan, non frisierari eta euskarari kapitulu osoa eskainia dien.
|
|
2011
|
|
|
zerrendan ageri den itunpeko eskola bakarra da. 250 ikasle daude matrikulatuta, eta 162 dira immigranteak; guztien %64, 8.Auzoaren
|
egoeraren
isla da eskola, Virozen arabera: «Etorkin asko dagoen inguru batean gaude, eta horregatik daukagu immigranteen kopuru adierazgarria».
|
|
|
bera, ordea. Atilano?, maitemindua zegoen Anastasiaz, eta zertarako behar zuen dibortzioaren aldeko ekintza hura, maitemindua betiko maitasunean bizi bada, definizioz? Bertze zerbait egin behar zuen, zerbait berria, bere
|
egoeraren
isla izan zitekeèn zerbait, kontraerranik gabekoa: zer, baina??
|
|
2012
|
|
|
42. Gulliverri Brobdingnag en ematen dioten tratua XVII. mendean Ingalaterran zegoen
|
egoeraren
isla da, artean denbora pasa arrunta baitzen Bethlehem Hospital (Bedlam) bisitatzea lunatikoak ikusteko, eta anormalen erakusketak egitea ere arrunta zen.
|
|
|
Koadro honek urte haietan gizartean sentitzen zen egoerarekin bat egiten du, larritasuna, kezka, ezinegona adierazten ditu. Langile munduaren
|
egoeraren
isla dela esatea ez litzateke gehiegikeria izango. Beraz, oso margolan adierazgarria dela esan dezakegu azaltzen ibili garen unearen eredu grafikoago bat emateko.
|
|
2013
|
|
|
Arazo larriak dituzte hirugarren sektoreko langileek aurrera egiteko. Herrialdeko
|
egoeraren
isla da Araba ostatua, Gasteizen. Ostatuaren jabe Loli Manteigak adierazi du krisiak sektorea «izorratu» duela eta ostatu txikiek sufritzen dutela gehien.
|
|
|
Elkar ezagutzen dutenen arteko hizkuntza harremana aldatzea oraindik kostatuko da. Gizartearen
|
egoeraren
isla da. Gogoan dituzu lehenbiziko urrats horiek?
|
|
|
Felliniren itzalpean Urteko ezusterik atseginena Italiatik iritsi da. Bertako gizarte eta ekonomiak duten
|
egoeraren
isla, zinemak ere ez ditu garairik loriatsuenak bizi. Hala ere, Paolo Sorrentinoren La grande bellezza 2013ko harribitxien artean sartu da, merezimendu osoz.
|
|
|
Governors: " Morphinapolis' ek egungo
|
egoera
isla dezakeela uste dut"
|
|
2014
|
|
|
Alderdiek akordioak soilik alor ekonomikoan egiten dituzte. Ez al da aipatu duzun gizarte
|
egoeraren
isla. Nik uste dut zailtasunek lotura gehiago dutela alderdi batzuek duela gutxira arte euren etsai zirenekin akordioak lortzeari zioten beldurrarekin.
|
|
|
Euskarak azken mendean jasandako zapalkuntza azaltzen da horietan. Garai ezberdinetako lekukotasunak, gertakariak eta agiriak batzen dira, zein honek utzitako ondorioak eta egungo
|
egoeraren
islak. Panelez gain, iraunkorki lekukotasunen grabazioak emango dituen telebista ere egongo da erakusketan.
|
|
2015
|
|
|
urtean 3, 1milioiko diru sarrerak ditu, baina 16 milioi zor ditu. Unioren egoera alderdi politiko askoren
|
egoeraren
isla baino ez da.Legearen azken erreformaren arabera, bankuek ezin izango dizkiote zorrak barkatu alderdiei. Pausoa da, baina ez nahikoa finantza erakundeekiko menpekotasuna errotik moztu eta alderdien zorpetzeari mugak jartzen ez zaizkion bitartean bederen.
|
|
|
Joëlek, ordea, ez zien begirada txikiena ere zuzentzen. Niri, berriz, neure barne
|
egoeraren
isla iruditzen zitzaidan zalaparta ero hura. Eta ez nuen une hartan indarrik ez kanpoko ez barruko anabasa hartaz arduratzeko.
|
|
|
Euskal prentsak orduan bizi zuen
|
egoeraren
isla dugu Zalakainen aipu hau (1993: 88):
|
|
|
Asmoa hauxe da: euskararen
|
egoeraren
isla izan daitezkeen
|
|
|
dizue euskara batzordeak. Euskararen
|
egoeraren
isla izan daitezkeen alderdiei buruzko
|
|
2016
|
|
|
Etxearen egoera nire
|
egoeraren
isla da; zuek gabe, tristurak
|
|
|
Asmoa hauxe da: euskararen
|
egoeraren
isla izan daitezkeen alderdiei buruzko informazio ahalik eta zehatzena jasotzea, objektibotasunez eta zehaztasunez. Ondoren, behin ikerketa txostenetan jasotako egoera soziolinguistikoa aztertuta, erabakiak hartu behar dira:
|
|
|
zuen ingurunean euskarak duen egoerari buruzko ikerketak egitea eskatu dizue euskara batzordeak. Euskararen
|
egoeraren
isla izan daitezkeen alderdiei buruzko informazio ahalik eta zehatzena ematea eskatu dizue, objektiboki, zehatz eta zuzen idatzitako ikerketa txostenetan.
|
|
|
Etxearen egoera nire
|
egoeraren
isla da; zuek gabe, tristurak jota ibili naiz, penatuta, gogogabetuta.
|
|
|
Autoa partekatzeari buruzko informazio gehiago dago hemen. Ibilbidean hainbat
|
egoera
islada daitezke, hala nola ibilbidean geldialdiak egiteko arazorik ez izatea edo, bestela, bidaian edo maskotak daramatzaten pertsonekin bidaia konpartitzea. Irudia:
|
|
|
Alabaina, jokaldi horietan guztietan, ez zitzaion Decreptek idatziari zehatz mehatz jarraiki. Bilbon, euskarak pairatzen zuen
|
egoeraren
isla, libretoa gaztelaniaratu zen; Alfredo Etxabek egin zuen lana, argitara eman zen lehenbiziko testua izan zena bestalde, Bilboko Elexpuru anaien etxean 1909 berean. Lan horren erreseina bibliografikoa egin zuen Lacombek geurzko RIEV aldizkarian:
|
|
2017
|
|
|
|
Egoeraren
isla gisa, esan behar da artikulugile guztiak ez zirela euskaldunak, beraz, artikulu batzuk zuzenean euskaraz idatzi zituzten egileek, baina, hainbat kasutan, artikuluak euskaratu ziren. Zuzenbidea 1 alean, atarikoak deiturikoa, Zuzenbideko atal klasikoen artikulu bana landu zen4.
|
|
|
Disko hau aurrekoak baino sentimentalagoa dela aipatu duzu. Hori taldekideen
|
egoeraren
isla al da. Bai, letrekin beti gertatzen da hori. Egia da disko hau aurrekoak baino askoz ere intimoagoa dela.
|
|
|
Baina zuk frantsesa menderatzen duzu, nik espainola... eta hemen gara euskaraz esfortzu egiten... hau gure
|
egoeraren
isla bat baizik ez da, gure kokapen geografiko eta politikoaren erakusle...
|
|
2018
|
|
|
Tertulia politikoetan aldaketa integrala emateko borondatea funtsezkoa da. Gizartearen egungo
|
egoeraren
isla dela nabarmendu du Gutierrezek. Hau da, beste esparru batzuetan bezala, gizonek dute aginte makila eta emakumeak botere horren baitan daude.
|
|
|
Esandakoetatik eratortzen denez, 104 herri hauek ez dira Euskal Herriko
|
egoeraren
isla, ez eta Autonomia Erkidegoko egoerarena ere. EAEko herrien %9 lehenengo gune soziolinguistikokoa da baina gure azterketan (laginean) ez dugu gune horretako herririk; %32 bigarrenen gunekoa da eta gure laginean gune horretarako %11 besterik ez ditugu; %35 hirugarren gunekoa da eta guk aztertutako herrien artean %48 dira gune horretakoak; azkenik, %24 laugarren gunekoak dira eta gure laginean %41 dira5.
|
|
2019
|
|
|
Arrasaten, Pasaian eta Azkoitian. Analisi horietatik atertatzen dituzten ondorioak Gipuzkoako adinekoen
|
egoeraren
isla gisa baliatuko dituzte.
|
|
|
Sare sozialetarako hiztegiaren arabera (eusko Jaurlaritza, 2017), sare sozialak erabiltzaileak eduki mota edo gai jakin batekin harremanetan jartzen dituen sareak dira. eta nik uste dut hori dela interneteko sare sozialen ñabardura definitzailea: harremana, interneteko sare sozialak erabiltzaileen arteko harremanak ahalbidetzen dituzten lekuak dira eta. eta, aipatutako harremanei jarraiki, sare sozialetan hizkuntza komunitateak daude, eta haien
|
egoeraren
isla dira. Beraz, atal honetan euskararen erabilera gizarte sareetan izango da aztergai. kontua da zailtasuna dagoela euskararen erabilera sare sozialetan neurtzeko, halako datuak zehazki jakin ahal izateko, sare sozialen lankidetza beharrezkoa delako haien datuak hizkuntzaka sailkatzeko. hala ere, eusko Jaurlaritzaren VI. Inkesta Soziolinguistikoak (2016) gaia aztertu zuen, eta honako datu hau argitara eman zuten (eusko Jaurlaritza, 2016, 28 or.):
|
|
|
3 euskarazko informazio iturrien rankinga ez da erreminta perfektua, twitterren nohizbeinka euskaraz txiokatzen duten erabiltzaileak kanpoan utzi ditzakeelako, ez duelako twitter kontu probatuen jarraipenik egiten eta haien euskara detektatzeko algoritmoak %90 95ko zehaztasuna duelako. hala ere, haien datuek euskarak egun twitterren duen
|
egoeraren
isla nahiko zehatza dira. hilabetero datuen aurkezpena egiten dute, eta egiten dute ere urteko datuen laburpena. 2016ko datuen aurkezpena (azkena) du lan honek oinarri datuak azaldu eta interpretatzeko, eta euskara eta bere egoerarekin zerikusia duten datuak azalduko dira. umap en arabera (Codesyntax, 2017), 2016ko datu guztiak hartuta, gutxienez 13.000 euskal txiolari daudela esan daiteke, euskaraz txiokatzen. eta haien txosteneko datuek erabiltzaile euskaldun horien jarduna dute oinarri. honako hauek dira datu deigarrienak (Codesyntax, 2017):
|
|
|
Entzuleak, zurrun, eta txaloak neurtuz, bertsolariei ere hegan egiteko haize gutxi emanaz. Oro har, saio txukuna osatu zuten bertsolariek, eta kolperen bat edo beste ere izan zen, baina ez zen iritsi izan zezakeen distira izatera.Agurretan ere txapelketa izan zen mintzagai nagusia, une hartan bizi zen
|
egoeraren
isla. Zortziko handian, Akizuk eta Labakak osatu zutenaren baimenarekin, Zuazubiskarrek eta Gaztelumendik trafiko arauak errespetatzearen inguruan osatutako ofizioa izan zen dotoreena.Zortziko txikian, hiru ofizioak izan ziren balekoak, nahiz eta Akizu eta Lizarralderen artekoak piztu zuen gehien entzulegoa.
|
|
|
–Zurrumurruak? . Joxeren ahotsak erakusten duen durduzadura bere barne
|
egoeraren
isla fidela da.
|
|
|
Izena Bakaikukoan eta Etxarrikoan hain zabaldurik, emango luke Arta soro ez zela basoko bazterraren bateko saialditxo bitxia izan; aldiz, eremu osoaren garai bateko
|
egoeraren
isla lirudike.
|
|
2020
|
|
|
Zergatik? Alarma edo antsietate
|
egoeraren
isla dira. Haurrak horren aurrean tentsioan jartzen dira, eta oso aktibo daude eta arreta galtzen dute.
|
|
|
Ofizialki, ordea, «bertsozaleek osatzen duten tokiko mugimendu bat» direla adierazi du, bertsotan ikastetik hasi eta elkarteak har ditzakeen funtzio guztiak biltzen dituena. Hain justu, bertso eskolen inguruko datuen kontaketa egin du lehenengo aldiz Bertsozale Elkarteak, eta, azterketa kuantitatibo bat den arren, bertso eskolen egungo
|
egoeraren
isla dira: 1.796 lagun joaten dira.
|
|
|
Halako janzkerarekin ohi baino trauskilagoa dirudi, soinekora ezin moldatuz. Trakeskeria hori bizi duen
|
egoeraren
isla baino ez da. Poltsa handia ere badakar, trastez betea.
|
|
2021
|
|
|
Azken partidako azken jokaldian, zer egin ez zenekiela gelditu zinen area ertzean. Taldearen
|
egoeraren
isla izan al zen?
|
|
2022
|
|
|
Bailarako datu horiek, ordea, ez dira beti herrietako
|
egoeraren
isla, hainbat baitira tokian toki hauteman daitezkeen errealitateak eta bertan eragin dezaketen faktoreak. Jaiotzez eta heriotzez gain, eragina dute, besteak beste, adinak eta migrazio mugimenduek ere.
|
|
2023
|
|
|
Aipatutako lehendabiziko erreferentziari arriskutsua deritzot; gazteon artean gertatzen ari dena pandemia bezalako terminoarekin izendatzeak lanketari aukera kentzen diola uste baitut. Nire aburuz, suizidioak ez luke modu biologiko eta zentzuzkoan zabaltzen den horrekin zerikusirik eduki behar, zabalkuntza biologiko bat baino, gaur egun, inguruan, nahi gabe sakondu edo ez ikusiarenak egiten finkatu diren arrakalen eta
|
egoeren
isla baita.
|
|
|
Eskola gizartean bizi den
|
egoeraren
isla dela esan ohi da, eta euskararen gaitasun mailari dagokionez ere halaxe da. ereduan ikasten duten ikasleen emaitzei erreparatzea besterik ez dago, azken urteetan gertatzen ari zaigun egoeraz jabetzeko. isei ivei erakundeak eaen egin ohi duen Ebaluazio Diagnostikoa da gizartean jazotzen ari den, eta irakaskuntzan oro har bizi dugun, egoeraren erakusgarri.
|
|
|
Jatorrian azaltzen zaila den fenomeno bat da, baina tesi nagusiek diote txikitatik ematen diegun gehiegizko ahalmena edo aginte boterearen heziketatik etor daitekeen psikismoa170 izan daitekeela eta behar ez dituzten eduki eta mezu kaltegarrien kontsumo masibo eta etengabearen errepikatze eta normalizazio faktoreak uztartzetik etor daitekeela (teknologia berrien erabilera goiztiar eta desegokiagatik jasotzen da, alegia) 171; baina, esan bezala, zaila da jatorria zehazten, eta ziurrenik hainbat faktorek parte hartzen dute. Gauzak horrela,
|
egoeraren
isla ondo laburtzen du, gure ustean, Salamancako Unibertsitateko Psikologia Fakultateko dekano den Teresa Sanchez psikologoak egindako gogoetak:
|