|
2000
|
|
|
Madrilgo atentatuak ETAk bere jardueran heriotzak sartzen zituela argitu zuen; oraingo honek politikoen bidea ere zabalik duela mahaigaineratu du, duela hiruzpalau urte bizi izandako
|
egoera
bortitz eta tentsionatura itzularaziz. Ez da zalantzarik giza ikuspegitik berdin dela hildakoa polizia, militar edo politikoa izatea:
|
|
2005
|
|
|
Adituek diote:
|
egoera
bortitz horiei hitz eginik egin behar zaie aurre, egoerak jendaurrean azalaraziz.
|
|
|
Idatziak ez du gerran balio; usadioak, ostera, guztiek gordetzen dituzte,
|
egoerarik
bortitzenean bada ere.
|
|
2008
|
|
|
Zenbat eta gorago, are handiagoa da arriskua, baina mendi txikietan ere gertatzen dira
|
egoera
bortitzak. Larrun mendian (Lapurdi), adibidez, kostaldetik gertu, muturreko egoerak bizitakoa naiz, oso baldintza bereziak ger ta daitezkeelako edozein txokotan.
|
|
2009
|
|
|
“Salmonella enteritidis” ekin egindako saiakuntzez gain, Nazioarteko Espazio Estazioan (ISS, ingelesezko sigletan), beste ikerketa batzuk egin dira “Pseudomonas aeruginosa” eta “Candida albicans” mikroorganismo arruntekin, bai eta erradiazio kosmikoak mikroorganismoetan duen eragina egiaztatzeko beste esperimentu batzuk ere (hainbat onddoren esporak). Kezkagarria da jakitea bakterio batzuk nola alda daitezkeen, grabitaterik gabeko
|
egoeretan
bortitzago bihurtuz, batez ere iraupen luzeko espazio bidaiei begira. Salmonelarekin egindako esperimentuak NASAtik ISSrako transbordadore espazialaren bidaietan egin ziren, 2006ko irailean eta 2008ko martxoan.
|
|
|
Desagertze hori, izaten ari garen errepresio
|
egoera
bortitzean, kokatu du Larraldek.
|
|
|
Errepresioaren jomugak ezartzen dituzten komunikabideak, gerra tribunalak, polizia torturatzaileak… denak balio du independentziaren aldeko borrokarekin amaitzeko gurutzadan. Azoka batean politiko batzuen aurrean protesta egitea honelako jazarpenekin ordaintzen den
|
egoera
bortitza ezarri dute gure herrian, errepresioarekin itsuturik dauden gobernuek.
|
|
2010
|
|
|
Kontzientzia soziala sortzeko helburuarekin, komunikabideetan emakumearen aurkako indarkeriaren inguruko informazioa zabaldu behar da, jendartean eraso hauek identifikatu eta salatzeko eta emakumeei laguntza eskaintzeko. Tratu txarren tipologien eta
|
egoera
bortitz horietatik irteteko dauden bide posibleen inguruan informazioa ematea, lehenengo pauso informatibo eta prebentiboa izango da.
|
|
|
Liburuekin gertatzen ari denarekin. Asmarena oraintxe sortu zaidan zerbait da, estres
|
egoera
bortitzak eragina. Panikoa.
|
|
2011
|
|
|
eta besteetan ukatuago edo menperatuago, denetan daude estatuaren izena daramana eta ofiziala edo nazionala deitzen denaz gain hainbat hiztun erkidego, indar eta bizitasun ezberdinekin (Barreña et al., 2005). historian zehar gertatu diren hizkuntza ukipen egoerek, askotan, eta banan banaka, hizkuntza askoren desagertzea ekarri dute. galera horiek historian zehar nola bizitu diren jakitea ez da erraza, baina gaur badakigu arriskuan bizi diren hizkuntza erkidego guztiek kezkaz bizi dutela bere hizkuntzaren galera (Martì et al. 2005), eta ahal duten heinean bere hizkuntzaren biziberritzea lehentasunik handienetakoa bihurtzen dela gizatalde horientzat. oso adibide esanguratsua iruditu zaigu, berriki kolonbian ezagutu dugun nanuyo hiztun komunitatea. ...ualak gogoratuz nanuyo hizkuntza bere seme alabei irakastea erabaki zuten nahiz eta haien hizkuntza espainolez nahikoa ordezkatua egon. gaur bizibide eta ondasun oso eskasekin jarraitzen duten arren, harro erakusten dute kapaz direla euren artean nanuyo hitz egiteko, eta badirela zenbait gazte eta haur bere hizkuntza etxean ikasia dutenak eta ondorengoei transmititzeko prest daudenak.1 gaur ukipen
|
egoera
bortitzean bizi dira hizkuntza gutxitu gehienak, guztiak ez esatearren. Apur bat urrun begiratzeko ikus dezagun, adibidez, Afrikan zenbat hizkuntza bizi diren kinka larrian, batetik europar hizkuntzen erasopean, eta bestetik beste afrikar hizkuntza indartsuagoen eraginari ezin aurre eginik; wolofera, swahilia, yoruba, hausa eta beste afrikar hizkuntza nahikoa indartsu batzuk, —mundu mailan gutxituak badira ere—, beren lurraldeetan txikiagoen erasotzaile bihurtu dira (uranga et al. 2008). ez da erraza egoera horietan zer egin daitekeen asmatzea. hizkuntza aniztasuna edonork bizi du gaur, bere gizartea elebiduna delako, immigrazioaren ondorioz, edota ingelesaren eraso bereziki nabarmen eta zabalduari esker, adibiderik ezagunenak aipatzearren.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, Urdulizko Udalak gaur jakinarazi du herrian 233 langabe daudela, Urdulizko biztanleria osoaren %6, 2 alegia, kontuan izanik egun 3.705 biztanle dituela herriak. Tokiko administrazioaren aburuz," krisialdi
|
egoera
bortitza da, eta orokorra. Horrela izanik, Urduliz ez dago errealitate horretatik kanpo, ezta gutxiago ere".
|
|
|
Nolanahi ere, horrek ez du amodioa beti baketsua denik esan nahi, ez. Amodioak bere berezko tentsioak eta
|
egoera
bortitzak dauzka. Eta amodioaren zorigaitz horiek ezberdintasunarekin gatazkan dagoen identitatearekin loturik daude.
|
|
2013
|
|
|
Lan honen bigarren atalean hainbat aldiz ikusi dugu gerla infernuarekin konparatzen zutela edo suaren erdia «ifernu» izendatzen zutela. Infernuaren aipuarekin, gerla biziki
|
egoera
bortitza eta lubakietan egotea jasangaitza zela adierazten ari ziren, baina oraintxe aipatu dugun zigorraren ideiarekin ere lot daiteke infernuaren erreferentzia, Nicolas Beaupréren arabera: infernuan ziren, bai, eta infernu guztietan bezala, deabruak baziren han.
|
|
|
Hots, janaria eta edaria gerlako penen ahanzteko funtsezko elementu gisa aurkeztu zituen, eta horien presentziak erakustera eman zuen soldaduek zenbateko beharra zuten gogortasun horren eztitzeko. Edatearen aipamena beraz, gerlako
|
egoera
bortitzaren nolabaiteko aitorpena zen.
|
|
2015
|
|
|
Ez dute bikain hitz egiten, eta jendearekin aritzerakoan atzera egiten dute. Agian, egoera errazetan molda daitezke, baina
|
egoera
bortitzak edo hiztegi teknikoa eskatzen dutenak badira ez dira ondo moldatzen. Euskara ikasleek aitortzen dute euskaraz egiten dutenean edo saiatzen direnean jendearen jarrera hobea dela.
|
|
2016
|
|
|
Ondoren antzerki idazle berri bat aipatzen du, obra berria goraipatuz, baina ez du obra ikusi. Iritzi bortitza
|
egoera
bortitz bati erantzuteko. Sorkuntza garai berriak bilatzen ziren.
|
|
|
Etxahun sartzen da haserre gertatu zaionarengatik, bestalde etxean norbait egon dela ohartzen da, bere emazteak ukatzen du. Laugarren agerraldi hau
|
egoera
bortitzean bukatzen da, Etxahunek arma hartu du Eguiaphal hiltzeko, Joanes agertzen da eta lasaitzen saiatzen da, baina Etxahun ateratzen da eta Engrazik Joanes gibeletik igortzen du.
|
|
|
Baina, abertzale sutsua ere, torturaren aurkakoa, herriaren defenditzeko borrokatzen denaren alde. Familietan dauden
|
egoera
bortitzetatik irakaspenak atera nahian ere, etxeetan gordetzen diren gaia argitara atera nahian ikusten dugu. Errealista, antikonformista, baina familiaren aldekoa, Elizaren partaide eta gizarteak duen apaizaren beharra erakusten, haatik ez edozein apaizen jokabidearen alde, jarrera kritikoarekin.
|
|
|
|
Egoerak
bortitzak biziko zenituzten...
|
|
2017
|
|
|
68) aipatzen duten hegaztien erabilera izango zen. Hau da,
|
egoera
bortitz batean non izarrak eta eguzkia ikusten ez den, animali desberdinen laguntzarekin norabidea aurkitzea posiblea suertatuko zen. Horrela, bi joera bereizi behar ditugu:
|
|
|
Hiru egunetan zehar polizia akademiako bi instruktorek artista eta ikasleei itaunketen «artea» irakatsi zieten: galdetzeko eta aztertua izateko teknikak, biolentzia nola maneiatu(
|
egoera
bortitzak nabarmenduz eta egoera horiek arautuz edo deseginez). Ikasleek kurtsoan parte hartu zuten eta gero praktikan ipini zuten role play bat eginez.
|
|
|
Egoera diskriminatorioek eta, beraz, emakumeek elkarrizketetan azaleratutako egoerek, sexismo areriotsua eta borondate onekoa dituzte beren oinarrian (Glick eta Fiske, 1996). Sexismo areriotsua
|
egoera
bortitz edo bazterketa agerian jartzen duten kasuei erreferentzia egitean azaleratzen da («emakumea izan behar zenuen» esana esaterako, begiradak). Borondate onekoa edo onbera, emakumea babesteko sentimenduari erreferentzia egitean («nos tienen en palmitas» esana esaterako).
|
|
|
Hala ere, Minak ez zuen amorerik eman zorigaiztoko
|
egoera
bortitz horretan ere. Jeneral gaztea Haitira heldutakoan, Port au Princeko eta Les Cayeseko portuetan ibili zen batez ere, insurjenteak han biltzen ziren eta.
|
|
2018
|
|
|
–Zer etorriko da Hondarribira honekin guztiarekin??.
|
Egoera
bortitzak egon dira haurrekin: bullying kasuak?
|
|
|
Zenbait kasutan, aparteko herraz eraiki zen pertsona jakin batzuen inguruan. Garikoitz Lekuonak gogoan ditu, adibidez, Hondarribian, Jaizkibel konpainiaren aurkako hainbat
|
egoera
bortitz: –Gari, Ixabel Alkain eta beste gutxi batzuk ginen:
|
|
|
Euskalduna egiazki jende sozial eta naturala da. Bertutearen senak bere mugarik gabeko libertatea zedarritzen du eta,
|
egoera
bortitzek bere nahikunde hezigaitza asaldatu edo desira lazgarriak hunkitzen ez dituzten ber, lasai, pentsati eta begiesle egoten da.
|
|
2019
|
|
|
Baina guk aurreikusitako moldean egin behar da: tinkotasunez eta eraginkortasunez, biolentziarik gabe eta, gainera,
|
egoera
bortitza nahiko lukeen estatu bati aurre eginez. Egunero ari gara errepublika egiten, gaur egun Katalunia atzo baino subjektu politiko gehiago da eta datorren urtean gehiago izango da.
|
|
|
galdera, eta horren aurrean mutu geratzen zen. Oso
|
egoera
bortitza izaten zen. Sailkaezina zen, engranajeek ez zuten klik klak egiten itaun egin zionaren buruan, eta hori ezerosoa da.
|
|
|
Ez du edaten eta zintzo ibiltzen da. Badirudibera dela isiltasunean
|
egoera
bortitzaz ohartzen den bakarra. Hori dela eta joaten da hondartzakobalearen hezurrengana negar egitera, munstroarengana, etorkizunaren negarra da egoera aldaezinarenaurrean.
|
|
2020
|
|
|
Nola eman diezaioke buelta, ordea, halako
|
egoera
bortitzari horren jende gutxik. Historialari zarauztarrak jakitera eman du bizirik geratu ziren haiek gaixotasunaren aurkako antigorputzak garatu zituztela, beraz," osasun aldetik indartsuenek soilik" biziraun zuten.
|
|
|
Oroitarazi du 2016ko inkesta soziolinguistikoaren arabera proportzionalki euskaldun kopurua apaltzen ari dela Ipar Euskal Herrian. «Gutxiengo nazional gisa, biziki
|
egoera
bortitza da. Eta ez dugu gaitasunik hori kudeatzeko, ditugun erakundeak enbrioi egoeran baitira; ez dira aski.
|
|
|
Herria zatitu egin zen. Zenbait jendek, adibidez, Orbea tabernara joateari utzi zion ezker abertzalearen aldekoa zelako; guk lagunak izan ditugu Orbeako Antton eta Marian,
|
egoera
bortitza zen. Kakatzaren emazteak Mapfren lan egiten zuen, Pitxintxuren pare parean, egunero ikusten genuen elkar, gertuko harremana geneukan.
|
|
|
|
Egoera
bortitzak dakar, esaterako, Teresak" Txurrero" arekiko duen begirada aldatzea. Txurreroak igandero plaza erdira iritsi eta, pixa eutsi ezinik, galtzak bustitzen ditu.
|
|
2021
|
|
|
Azken zenbakiek erakustera emaiten dute joano eta gehiago emazte erasotuak direla. Munduan zehar neska eta emazte batzuk pairatu behar dituzte
|
egoera
bortitzak, beren bizi guzirako zauriak uzten dituela. Nazio Batuen Erakundearen arabera, munduko hiru emaztetatik bat indarkeria fisiko edo (ta) sexualaren biktima izan da bere bizitzan.
|
|
|
Hassan hamaika aldiz saiatu da Irundik Hendaiara igarotzen, baina Frantziako Poliziaren kontrolek bidea oztopatu diote denetan. Trabatua da;
|
egoera
bortitza zaio, ez baitu irtenbiderik ikusten.
|
|
|
Protokoloen laguntzeko, bi gune izanen ditu Brigada Ubelak, gau eta egun. Usaiako eraso kopuruak gora eginen duten arrangura dute antolatzaileek: «COVID
|
egoera
bortitza sortu du, eta jendeak laxatzeko enbeia du. Horrek beldurtzen gaitu, eraso gehiago egoteko aukera baitago, zeren eta jendearen ezinegon batetik partitzen da, eta ez da sano; gaizki kanporatzen dugu», aitortu du Renteriak.
|
|
|
|
Egoera
bortitza izan da benetan. Bada, hirugarren sektoreko entitateek egindako lana nabarmendu nahiko nuke.
|
|
|
Ekintzek bazuten helburu politiko zuzen bat, konkretuan presoen
|
egoera
bortitzari lotua. Xede hori edo helburu handiagoak lortzeko, egingarria izateko, batzuen ustez izua beharrezkoa zen.
|
|
|
ETArekin bat egiten du KASek.
|
Egoeraren
bortitza ez da bakarrik ETA edo Estatuaren artean gelditu behar; militante guztiek parte hartu behar dute, bakoitzak berea eta bere alorrean egiten, eta horrela jende gehienek sentitu eta barnatu zuten bortitzaren presentzia, aldakuntzaren tirria hedatzeko. Zergatik borroka armatua, zertarako iraultza, KASek jende gehienari azaldu nahi zion, modu pedagogiko desberdinez.
|
|
2022
|
|
|
Ikasleek haien bizipenak eta kezkak azaldu dituzte. Egunekotasunean bizitzen dituzten
|
egoera
bortitzak aipatu dituzte, orain ukan dituzten aholkuak erabiltzeko aukera izango dute, egoera horiek ahal bezain ongi gainditzeko helburuarekin.
|
|
2023
|
|
|
Momes du Monde 2008an sortu zen artearen bidez haur batzuk munduan zehar jasan behar ukan duten
|
egoera
bortitzaren aitzinean, adierazpen artistikoaren bidez askatzeko helburuarekin. Beren baitako mina erakustera usaia ez duten haurrentzat terapia da, baina baita ere beren burua eraikitzeko modua.
|
|
|
Horregatik, osteopatari iduritzen zaio adin batean eta halako
|
egoeretan
bortitza dela erretreta berantago hartu behar dela entzutea: “Emazte horiei erratea oraino bizpahiru urte gehiago lan egin dutela…”.
|
|
|
Guztiz globalizatuta dagoen munduan, hizkuntza gutxituen garrantzia azpimarratu du filosofoak: «Egun,
|
egoera
bortitz bat bizi dugu: ingelesa da nagusi munduko gainerako hizkuntzen aurrean».
|
|
|
Martiarenak, esaterako, adierazi zuen Calvok gaixotasun mentalen bat zuela, eta hori izan zela heriotzaren arrazoia: «Pairatzen zuen gaixotasun sendaezinaren eta suertatu zen
|
egoera
bortitzaren biktima izan zen». Antzera mintzatu zen Atutxa, irailaren 16an Eusko Legebiltzarrean egindako agerraldian:
|