|
2000
|
|
|
Esan bezala, horretarako hirugarren pertsonako narratzaile estradiegetikoa darabil. Honek fokalizazioaren bidez hiru pertsonaia ezberdin hauen sentimendu eta
|
egoeren
berri emango digu. " Autorearen komentarioei esker haien ekintzak, ideiak eta eritziak objetiboki jakitera ematen zaizkigu, eta horrela ezohizko bizimodua daramaten istorioaren protagonistak pertsona arruntak bezala ikusi ahal ditugu." (Belaunde:
|
|
|
bere semea, Eneko, atxilotu dute, ETAko kidea delakoan.
|
Egoera
berri honen aurreko amaren sentipenak islatu nahi dizkigu idazleak. Idazlearen beraren hitzetan" emakumearen sentimendu unibertsala nahi izan dut isladatu, ama baten ikuspegitik." (Zabala, Juan Luis:
|
|
|
Lubakietako
|
egoeraren
berri emateko, soldaduen arteko harremanak deskribatuko dizkigu. Bereziki, bi pertsonaien arteko harremanak ditu kontagai:
|
|
|
Bestalde, metaliteraturari buruzko erreferentziak etengabeak dira; ez baitugu ahaztu behar mamiaren harietariko bat editore eta zentsorearen arteko harremana dela. Honela, islatzen den garaiko
|
egoeraren
berri emateko literaturaren beraren arriskua aipatu egiten da, literatura eta errealitatearen arteko hika mika harira ekarriz.
|
|
2001
|
|
|
XIX. mendeko nobelagintza errealistak munduarekin erlazio gatazkatsurik ez daukan izakia iradokitzen badigu, XX. mende hasierako nobelak krisian dagoen gizartearen adierazbide berria izan nahiko du, eta horretarako, Filosofian eta Artean hedatuz joan zen adierazbidearen gaineko gogoeta egingo du bere.
|
Egoera
berriari, kontamolde berriak egokituko zaizkio, eta M. Butor ek Répertoire (1964) liburuan baieztatu zuen moduan, XX. mendeko nobela esperimentazio gune bihurtu zen, kontamolde berriez errealitate berriak iradoki nahi zituen gunea, preseski. Ondorioak izan ziren:
|
|
2002
|
|
|
Batek baino gehiagok onartu duen modura, termino hau gaur egun ia edozertaz hitz egiteko erabiltzen da, alegia, komodin gisako kontzeptu gisakoa da. ...egiteko (Braudillard), dela narratiba hegemonikoen kontrako aldarriei erreferentzia egiteko (Owen), dela kapitalismo berantiarreko kontsumo gizarteaz mintzatzeko (Jameson), dela giza zientzien marjinaltasunari erreferentzia egiteko (Said), dela historizitate ororen amaiera definitzeko (Vattimo)... edozertarako erabiltzen dugularik ere, posmodernitateak 1960ko hamarkadaz geroztik finkatuz joan den
|
egoera
berria deskribatu nahi du.
|
|
2003
|
|
|
Harremanak zituzten gutunez. Eta hark bazekien Oskillasoren
|
egoeraren
berri. Eta handik ahaleginak egin zizkion, antza, Filipinetara joan zedin.
|
|
|
5 Eleizearen
|
egoera
barria itxaropenaz onartu
|
|
2005
|
|
|
Hasiera baten beiraki hotsa, horixe bakarrik, emoten ebanak, baekarzan beragaz batera beste hots batzuk be, Madalenen belarri finak
|
egoera
barrira egokitutakoan esaten eutsan legez. Eta bairudian hotsok bihotz beiratu barruetan egozan edukinei eriezala, ezinbesteko pentagrama ezagun batetik itzuri gura daben noten antzera.
|
|
|
Hamarkadaren amaierarako euskal autonomia begi bistan zegoen. Urteok aldi berean gogorrenak eta itxaropentsuenak izan ziren, askatasun
|
egoera
berriak aurreikus zitzakeen aukera ordura arte imajinaezinak zeuden batetik, eta bestetik egoerak berak sortutako kontraesanek eragiten zituzten atzerapausuak (estatuaren errepresio eta ETAren borroka armatuaren sasoi bortitzak ziren). Gizartean ere krisia nozitzen zen, garapen basatiaren eta ondorengo krisi ekonomikoaren urteak dira, diktaduran zabaldutako baloreak ere (familia, kristautasuna...) krisian sartu ziren.
|
|
|
Hiri handitik, dena herri ttipi den mendiko diozesa horretara. Zenbat urte du
|
egoera
berriari jartzeko, lanean plantan hasi aitzin.241 Ez badiote diozesa handiago batetara aitzinamendua ematen artean.
|
|
2006
|
|
|
Lorratz iheskor horretatik begirada lausotua jasoteaz batera harresitik kanpora ikusten ziran teilapeetan bizi zan jenteaz gogoratu nintzan, ordu horretako kafe beroaz. Orduantxe hasi nintzan benetan nire
|
egoera
barriaz jabetzen. Lanaz be gogoratu nintzan, mahai gainean zuzentzeka itxitako ariketez, Maryri kontserjerian hartu neutsazan mezuez.
|
|
2007
|
|
|
Euskarak sekulako asimilazio ahalmena erakutsi du historian zehar. Asimilazio ahalmen horri esker biziberritu da eta
|
egoera
berrietara ekandu. Antzeko kasu bat aipatzeko, ingelesarena ipini daiteke:
|
|
|
Euskarak uholde bion erasotik salbu irtetea lortu zuen, artean baino lurralde txikiagoan izan arren. Erromanizazioaren eraginpean bizirik irautea lortu bazuen euskarak,
|
egoera
berrira, kultura berrira egokitzen jakin zuelako izan zen. Galdu ez zen egin, baina latinaren kutsu handia jaso zuen:
|
|
2008
|
|
|
Hatxak eta zutabeak mamu dantzan euren inguruan, ezin patxadarik hartu. Egin dira, baina, kobaren erraietako
|
egoera
barrira. Arriskuak hartzen hasi be bai hatxetan eta pasabide hezeetan gora.
|
|
2009
|
|
|
Baina lehen sektore ekonomikoaren gainbeherak eta lurren prezioak garestitzeak itzelezko dirutzak opatu dizkie aldea etxeetako biztanleei. Bizimodua aurrera ateratzeko aukerak aldatu ziren, eta baserritarrak, guztion moduan, bere burua egokitu behar izan zuen
|
egoera
berriaren aurrean.
|
|
2015
|
|
|
Bere forma anitzetan, garaiko eztabaida errepikatuenetako bat izan zen, ikusi dugunez. Urtetan euskararen alde erdi klandestinitatean lan egindako hainbat herri mugimenduk
|
egoera
berria zuten, instituzioak euskararen aldeko lanean parte hartzen hasi zirelako. Herri mugimenduetako zenbaitek esku hartze hori interferentzia moduan ikusten zuten, zeina bi eratara zertzen zen Sastreren iritziz:
|
|
2018
|
|
|
Orain lasai dago eta gau guztian edukiko du norbait lagun egiten ondoan; ospitalekoa esan nahi dut, hobe ez!. Momentuz,
|
egoera
berria bereganatu du; eta ez da normalean gauza erraza izaten; alderantziz, zaila izaten da eta botiken eragina ere hor dago, lehenengoetan gogor samarra. Erdi lo erdi izarriko bakealdian egongo da egun batzuetan.
|
|
2019
|
|
|
Orokorrean, ordea, azken hamarkadetako narratibak euskal gizarteko indarkeria latentean nahiz indarkeria politikoaren testuinguruan kokatu ditu gizakiaren arazo garaikideak. Azken aldian horietako ez gutxik harreman zuzena dute gizarte garaikidean emakumeek hartu duten leku berriarekin eta gizontasunak
|
egoera
berrira egin beharreko berregokitzearen problematikarekin, nahiz sexualitate mota ez heteronormatiboen etorrerarekin. Zenbait kasutan, hala nola Hasier Etxeberria edo Itxaro Bordarenean aipatu dugun bezala, egoera berri deserosoei aurre egiteko erregistro parodikoaren erabilerara jo dute idazleek, aztergai dugun testu honen kasuan bezala.
|
|
|
Azken aldian horietako ez gutxik harreman zuzena dute gizarte garaikidean emakumeek hartu duten leku berriarekin eta gizontasunak egoera berrira egin beharreko berregokitzearen problematikarekin, nahiz sexualitate mota ez heteronormatiboen etorrerarekin. Zenbait kasutan, hala nola Hasier Etxeberria edo Itxaro Bordarenean aipatu dugun bezala,
|
egoera
berri deserosoei aurre egiteko erregistro parodikoaren erabilerara jo dute idazleek, aztergai dugun testu honen kasuan bezala.
|