Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 55

2002
‎kontratatuak baitira. Honako egitatea euskararen egoeraren adierazle dugu. Irakasle euskaldun gehienek lan finkorikez dutenez, zenbakiak aldatzen dira urte batetik bestera. lazko ikasturtearekin konparatuta, 10 irakasle euskaldun galdu ditugu aurten; alegia, 10 irakasle euskalduniez zaie kontratua berretsi.
‎Autoreek diotenez, egoera hori orain arte ez zuten profesionalek eta gizarteak ezagutzen, baina ez dute baztertzen “Administrazioak, baliabiderik ezaz jabetuta” eta “itxaron zerrenda erraldoiak” datuak ez argitaratzea nahiago izan duenik. Txostenaren arabera, egoeraren adierazle “argigarrienetako” bat da; 2000ko abenduaren 31n, 7.580 emakume zeuden, eta batez beste 26 hilabete zituzten. Hala ere, alde handiak daude zentro batetik bestera:
‎Hala adierazi zuen Gonzalo Robles PNSDrako Gobernuaren ordezkariak, eta azpimarratu zuen “milioi bat pertsona inguru mozten direla hilean behin, gutxienez”, Drogen Kontsumoari buruzko azken Etxez Etxeko Inkestan jasotako datuen arabera. Adin goiztiarrak Adina egoeraren adierazle zehatza da. Urteek gora egin ahala, kontsumitzaile eta egoera etiliko gehiago dago; hala ere, kontrola handiagoa da eta kontsumo konpultsiboa txikiagoa.
2003
‎1. Helduen euskalduntze eta alfabetatzearen egoeraz hitz egitea, gure hizkuntzaren normalizazioaren egoeraz hitz egitea da. Izan ere, HEAn suma daitezkeen joerak normaliz azioaren egoeraren adierazleak diren beste batzuetan ere suma daitezke. Beraz, HEAn dugun egoera kezkagarria euskararen normalizazioaren egoera kezkagarria da.
2005
‎Memento hauetan tradizionalisten artean urduritasuna da nagusi, aipatuditugun adibideak egoeraren adierazle garbiak izanik. Ez zuten uste BAE Alardeoso bat martxan jartzeko gauza izango zenik.
2007
‎Euskal Herrian, gaur egun antxoaren kasua da arrantzaren egoeraren adierazle nagusia. Hain zuzen, 28 itsasontzik apirila eta ekaina artean antxoaren arrantza esperimentala egitea onartu berri du Europar Batasunak eta oso haserre agertu dira antxoaren arrantza debekatuta duten EAEko arrantzaleak.
2008
‎Izaki bizidun horiek adierazle biologiko oso erabilgarri, fidagarri eta ekonomiko bihur daitezke lurzoruaren, airearen edo uraren ingurumen kalitatea ebaluatzeko. Ildo horretatik, arrantzaleek tradizioz ibaien egoeraren adierazle onak direla esan izan dute animalia batzuk. Adibidez, ur zozoak, burruntziak eta deabruaren zaldiak, igarabak edo igel arruntak.
‎Pneumatiko seguruak Automobil baten segurtasuna, neurri handi batean, pneumatikoen kalitatean datza. Horiek automobilaren beste osagai batzuen egoeraren adierazle handiak dira, ezinbestekoak makinaren funtzionamendu egokirako. Hala, horien higadurari esker jakin daiteke gurpilen ardatza ondo doituta dagoen edo balaztek ondo erantzuten duten.
2009
‎Herri medikuntzak odolak osasunean duen garrantziaren kontzientzia izan du beti. Gaitz askoren jatorria odolari egozten zaio, eta odolaren garbitasuna, loditasuna eta ustekabeko agerpena, osasun egoeraren adierazle moduan hartu izan dira beti.
‎Mediku profesionalek, batez ere dermatologoek, badakite azazkalak osasun egoeraren adierazle direla, eta diabetea, psoriasia, alopezia, bihotz edo giltzurrun gutxiegitasunak, gibeleko, hormonetako, arnas aparatuko eta zirkulazioko arazoak antzemateko aukera ematen dute. “Eta horrela 40 gaixotasun oso desberdin arte” esan zuen Luis Olmos dermatologo eta irakasleak.
‎Erakundeak adierazi zuenez, erorketa horren arrazoia da gaur egungo eta etorkizuneko egoera ekonomikoari buruz herritarrek duten pertzepzio okerragoa. KOIk azaldu zuenez, kopuru hori egungo egoeraren adierazlearen batez bestekoa da, 7,7 puntu jaitsi baitzen, 44,7 puntu lortu arte, eta igurikimenen indizearena, neurri handiagoan jaitsi baitzen (puntu) 95,9 puntu lortu arte. Nazioarteko erakundeen aurreikuspenen arabera, Espainiako ekonomiaren susperraldia beste herrialde batzuetakoa baino mailakatuagoa izango dela ohartarazten dute, eta horrek eragina izan ahal izan du inkestatuek hurrengo hilabeteetan izango dituzten aukera ekonomikoetan, eta aurrezteko eta kontsumo iraunkorra izateko aukerak murriztu ahal izan ditu.
‎Hala ere, itxaropenak 30,4 puntu hobetu dira azken urtean, eta horrek erakusten du herritarrak askoz ere baikorragoak direla 2008ko udazkenean baino. Egungo egoeraren adierazlea 7,7 puntu jaitsi da, batez ere, egoera ekonomikoaren (11,4 puntu gutxiago) eta enpleguaren (8,5 puntu gutxiago) pertzepzio okerragoaren ondorioz; etxeko egoerari buruzko pertzepzioa ere txikia da, baina gutxiago (3,4 puntu). Interes tasen inflazio eta igoera itxaropenak handitu egin dira irailean.
‎Datu horiek iazko hilabete berean erregistratutakoekin alderatuz gero, ICC ICO indizea 26,6 puntu handiagoa da orain, itxaropenen adierazle partzialak izan duen igoeraren ondorioz(+ 36,4 puntu) eta egungo egoerak(+ 16,9 puntu). KOIk azaldu duenez, egungo egoeraren adierazle partzialak 3,1 puntu egin zuen aurrera urriarekin alderatuta, kontsumitzaileek hobetu egin baitzuten beren pertzepzioa: herrialdeko ekonomiaren egungo egoera(+ 6,8 puntu), enplegua(+ 2,0 puntu) eta beren etxea(+ 0,3 puntu).
‎Gutxien igo den arren, familia ekonomiaren osagaia izan zen elkarrizketatuek ondoen baloratu zutena. 2008ko azaroari dagokionez, egungo egoeraren adierazle partziala 16,9 puntu igo zen, inkestatuek herrialdeko ekonomiaren egungo egoerari buruz duten iritzia(+ 26,2 puntu), enplegua(+ 15,6 puntu) eta familia ekonomia(+ 8,8 puntu) hobetu zirelako. Igurikimenen adierazle partziala 9,2 puntu igo zen azaroan, aurreko hilabetearekiko; beraz, 100 mailaren gainetik jarri zen, bi hilabete beherago egon ondoren.
‎" Euskarak Euskal Herria, Euskal Herriak independentzia! Euskaldunen hizkuntza eskubideen urraketa sistematikoa da salbuespen egoeraren adierazleetako bat. Aldaketa politikoa orain!".
2010
‎Euskararen jarraipena III: " euskararen egoerari buruzko adierazleak, adinaren arabera" eae. larraÑaga n. eta garMendia F.: " euskara hizpide gaztetxoen idazlanetan (1991,1999) eta inguruko prentsan() edukiak aztertzen eta alderatzen.
‎Zorioneko albistea iruditzen zaio HAMAIKABATeko presidenteari, ezker abertzaleari, hitzez hitz dioenez, injustizia antidemokratiko baten menpe izan delako. Hori ikusita, garai berrien atariak murgilduta gaudela uste du Galdosek eta igandean ikusiko dugula egoeraren adierazle berri bat. Arriskuak ikusten ditu dena den IÑAKI GALDOS-ek:
‎9.2 TOLOSALDEA ETA ARRATIA, GIPUZKOAKO ETA BIZKAIKOHERRITXIKIEN EGOERAREN ADIERAZLE
‎Konfiantzaren hileko igoera bi arrazoirengatik gertatu da: batetik, egungo egoeraren adierazleak izandako aurrerapena (4,9 puntu igo zen, 50,6 puntura arte), eta, bestetik, igurikimenen adierazleak izan duen igoera (6,1 puntu igo zen), 100 puntutik gora jarri baitzen (105,8 puntu). Gaur egungo egoeran konfiantza handitzea kontsumitzaileek ekonomiaren, familia ekonomiaren eta enpleguaren bilakaerari buruz duten iritzi hobearen ondorio da, nahiz eta inkestatuek lan merkatua baloratzen duten gutxien.
‎Adierazle horrek 13,6 puntu egin du gora aurreko urtearekin alderatuta, baina baita egungo egoerak ere, 18,9 puntu gehiago lortu baititu. Egungo egoeraren adierazle partzialak ia bost puntu hobetu zituen apirilean, enpleguaren aldeko iritziaren hobekuntzari esker(+ 7,7 puntu), Espainiako ekonomiari(+ 6,1 puntu) eta familia ekonomiari esker(+ 0,9 puntu). Etxeko ekonomiaren egungo egoera da inkestatuek gehien baloratzen duten osagaia; enplegua, berriz, kontrako muturrean jarri zen apirilean.
‎Etxeko ekonomiaren egungo egoera da inkestatuek gehien baloratzen duten osagaia; enplegua, berriz, kontrako muturrean jarri zen apirilean. Aurreko urtearekin alderatuta, egungo egoeraren adierazle partziala 18,9 puntu igo da. Kontsumitzaileen itxaropen onenak adierazlearen hiru osagaien aurrerapenean islatu ziren apirilean:
‎Balioei, indizeei edo sektoreei buruzko grafikoak ere kontsultatzea ez da alferrikakoa, oso erabilgarriak baitira posizio altzistak edo baxu jotzaileak atzemateko. Interesgarria da balioaren urteko aldaketa aztertzea, kotizazioaren benetako egoeraren adierazlea baita. Oso gomendagarria da lehiakideen emaitzetara jotzea.
2011
‎4.1.2 Egoeraren adierazleak
‎Jasotako datuekin egoeraren adierazle edo indize bat finkatzera iritsi nahi dugu. Adierazle honek zenbaki batekin erakutsiko digu zein den elkarte horren egungo normalizazio maila eta, plangintza aplikatu ondoren, progresioa nolakoa izan den.
‎Espazioak, gehienetan naturalak, Medemen filmetan berebiziko garrantzia daukala ikusi dugu, pertsonaien egoeraren adierazlea. Habitación en Roma dena barrualdean izanik, Medemek ez dauka aukera hori, horren ordez historiaz baliatzen da.
‎Endekapen prozesuak radiata eta nigra pinudietan mantendu ziren, baita txankroa eta tinta ere gaztainadietan. Baso masaren hazkunde mailek eta bizi egoeraren adierazleek adierazten dute hobekuntza nabaria dela eta, zuhaitzak agente kaltegarrien aurrean babesteko gaitasuna askoz hobea izan zela iaz aurreko urteetan baino. Datu horiek guztiak baloratu ondoren, MARMek nabarmendu du ez zela hain oparotasun argirik antzematen “gure basoen osasun egoeran 2004 urtetik aurrera”.
2012
‎Sinbolikoki, Arnaldo Otegi eta Bateraguneko beste espetxeratuak dira egoeraren adierazle esanguratsuenak: bakea egin behar duen Estatuak duela hiru urte espetxeratu zituen eszenatoki guztian giltzarri izan diren ezker abertzaleko buruzagiak, eta tartean askatzeko aitzakia eta aukerarik falta ez bada ere, kartzelan jarraitzen dute.
‎Soziolinguistika arloko eskarmentuak erakutsia digu erabilera dela hizkuntza baten egoeraren adierazle esanguratsuena eta fidagarriena. Erabilera altua ala baxua den, eta denboran aurrera egin ahala hazi ala txikitu egiten den ikustea da hizkuntzaren" osasun" egoera baloratzeko biderik egokiena.
2013
‎Enpresa, esate baterako, informazio honen hartzailea da: araudia, merkatu egoeraren adierazleen kontsulta, bezeroen beharrak, eta abar.
2014
‎«Krisiak haurrengan duen eragina» txostenean azaldu zuenez, Espainiako pobrezia haurren aurpegia da, eta arduradun politikoen nahiz gizarte osoaren arreta jasotzen zuen, «krisi testuinguruan haurtzaroa kontuan hartzearen garrantziaz». Hala eta guztiz ere, duela bi hilabete argitaratutako txosten berri batean, esan du «haurtzaroaren egoerari buruzko adierazle sozial gehienek ez dutela okerrera egin». «Haurtzaroa Espainian 2014 Haurren balio soziala:
2016
‎Lursail baten biodibertsitatea lurzoru horren egoeraren adierazlea da.
‎horren egoeraren adierazlea da.
‎Lursail baten biodibertsitatea lurzoru horren egoeraren adierazlea da.
‎Soziolinguistika arloak bat egiten du hizkuntza baten egoeraren adierazle esanguratsuena eta fidagarriena erabilera dela esatean. Gainera, eguneroko ohiko harreman horietan erabiltzen dugun hizkuntza hori izan ohi da, osasun?
‎Lursail baten biodibertsitatea lurzoru horren egoeraren adierazlea da. Arrazoia
‎Zizareek, barraskiloek eta artropodoek materia organikoa deskonposatzen dute, eta bakterioek, onddoek, protozooek eta beste organismo txikiek lurzorua emankorra izateko ezinbestekoak diren prozesuak egiten dituzte. Lursail baten biodibertsitatea lurzoru horren egoeraren adierazlea da.
2017
‎" Medikuntza gradua Euskal Herriak bizi duen egoeraren adierazle egokia da"
‎Horrez gainera, EHU aldian aldiko errektoretzen erabakien menpe dago eta horiek irizpide politiko kultural euskaltzaleagoak edo kontrakoagoak izan ditzakete. Medikuntza gradua Euskal Herriak bizi duen egoeraren adierazle egokia da.
‎Presentzia detektagailuaren sistemaren egoera adierazlea.
‎Hori dela eta, Friburgoko Unibertsitateko (Suitza) Sven Bacher buru duen 24 erakundeetako ekologo talde batek SEICAT sortu du, landare eta animalia inbaditzaileak sor ditzaketen kaltearen arabera sailkatzen dituen arrisku analisirako sistema, eta horrela, inpaktuak azkarrago arintzeko. Amartya Senen Ekonomia Nobel Sariaren metodo batean oinarrituta, ongizatearen egoeraren adierazleen bidez, espezie inbaditzaileen eragina eguneroko bizitzako alderdi garrantzitsuetan eta pertsonen bizi kalitatean neurtzen da. Seácek, SEICAten parte hartzen duenak, dio ezinezkoa dela espezie inbaditzaile guztiak berdin erabiltzea.
2018
‎4 Osasun egoeraren adierazleak
‎Azkenik, vascuence hitzaren adiera metriko poetikoak, romance berbaren imitazio eta ordain gisa asmatuak, ezabaezina du romance horren aztarna, Derridaren eran esatearren. Romance hitzaren definizioan Erromako inperioaren kontzientzia betea dagoenez gero XV. mendetik aurrera behintzat, translatio imperii delako mitoan oinarrituta (ikus Bijuesca, 2013, 589), erresistentzia asmoz sorturiko vascuence hori aldi berean subjektu euskaldunaren subalternitate egoeraren adierazle ere bada.
2019
‎• Taldeko erabakiak arrazionalizatzeko joera dute eta ez dituzte beren usteak birkontsideratzen; egoeraren adierazleak ez dituzte kontuan hartzen.
‎Bitartean, arreta berezia eta berezitua ez bazaio eskaintzen, oso­oso zaila izango du euskarak bere bidea egitea. Egoeraren adierazle, Trebiñuko Ikastolak hanka bat Trebiñutik kanpo duela. Ikastolak aurrera jarraitu ahal izateko, sortzear duten eraikin berria Araba ofizialean kokatu behar izan dute.
2020
‎2020ko lehen hiruhilekoan, BPG barne produktu gordina %2, 8 jaitsi da Nafarroan, aurreko urteko hiruhileko berarekin alderatuta, eta %4, 1 2019ko azken hiruhilekoarekin alderatuta. Kopuru horiek COVID pandemiak jarduera ekonomikoan dituen ondorioak islatzen dituzte; izan ere, otsailera arte, egoeraren araberako adierazleek hazkunde egonkorraren bidea erakusten zuten.
2021
‎Euskaraz, hizkuntza askotan bezala, egitura predikatibo bat du oinarri: partizipio bat, iraganeko ekintza zein den erraten duena, eta kopula bat, egoeraren adierazlea dena. Adibidez, Paretak tindatuta daude esaldian, pareten egoeraren berri ematen da, egoera horretara heltzeko ekintza zein izan den agerian emanez (tindatzea).
‎26.6.1.2.2d Iraganaldiko erresultatiboak aurreko ekintza baten ondorioa den egoera bat agerian ematen du, eta egitura predikatibo bat du oinarri: partizipio bat, aurreko ekintza zein den erraten duena, eta kopula bat, egoeraren adierazlea dena (ikus § 26.6.1.1.2d). Euskalkien arabera, honako perifrasien bitartez eratzen da:
‎Sortzailetza egon daitekeela adierazten du, sortzailetza ez baita lehiaketen bidez islatzen, baina egoeraren adierazleetako bat izan daitekeela zehazten du. Hala ere, zalantza handia agertzen du literaturan gazte sortzailerik ote dagoen:
‎Ospitaleratutakoen datuak dira benetako egoeraren adierazleetako bat. Urriko lehen egunekin batera hasi ziren erietxeak betetzen Hego Euskal Herrian.
‎• Hegaztien Munduko EgunaHegaztiak dira datu gehien dituen fauna taldea, eta horrek gure planetako osasun egoeraren adierazle garrantzitsu bihurtzen ditu. Horiei esker, gertatzen diren aldaketen berri izan dezakegu, hala nola, klima aldaketa edo biodibertsitatearen galera.
‎Egon dira egunak ehun proba baino gehiago egin ditugunak, eta beste batzuk lasaiagoak. Horiek egoeraren adierazleak dira guretzat. Proba asko egiten ditugu, baina lanean giro ona daukagu eta horrek lanari beste gogo bategaz heltzeko laguntzen du.
2022
‎• Gernu iluna deshidratazio zeinua da Egia. Gernuaren kolorea pertsona baten hidratazio egoeraren adierazle ona da. Baina kontuz ibili behar da.
‎Krisi garaiek ez diete berdin eragiten gizarte talde guztiei. Krisi garaiek gehiago eragiten diete herritar zaurgarrienei, eta krisi egoeretan adierazle horrek beti egiten du okerrera. Halere, gure pobrezia tasa Europako beste herrialde batzuekin alderatzen badugu, nabarmen txikiagoa da.
‎Hitza hartu duenean apala eta engaiatua iruditu zait. Burua jantzia dauka, maiaren egoeraren adierazle zehatzen berri inori baino gehiago entzun diot, eta enpatia gaitasun handiko tipoa dirudi.
2023
‎Lan horrek bi emaitza sendo ekarri ditu: batetik, euskarazko liburugintzaren katalogoa osatu ahal izan du Jakinek; eta, bestetik, liburugintza kultura oso baten osasun egoeraren adierazletzat hartuta, sei hamarkadetako sistematizazioa eta begirada sakona ahalbidetu du, haren indarguneak eta ahulguneak identifikatuz. Torrealdaik abiatutako ildo beretik, 2022ko liburugintzaren azterketa duzu ondorengoa.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Consumer 17 (0,11)
Argia 4 (0,03)
Bat Soziolinguistika Aldizkaria 4 (0,03)
ELKAR 3 (0,02)
Euskaltzaindia - Liburuak 3 (0,02)
LANEKI 3 (0,02)
UEU 3 (0,02)
Berria 2 (0,01)
Jakin 2 (0,01)
Euskera Ikerketa Aldizkaria 2 (0,01)
Ikaselkar 2 (0,01)
Labayru 2 (0,01)
EITB - Sarea 1 (0,01)
Uztaro 1 (0,01)
barren.eus 1 (0,01)
Euskalerria irratia 1 (0,01)
Alberdania 1 (0,01)
Pamiela 1 (0,01)
Anboto 1 (0,01)
Booktegi 1 (0,01)
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia