|
2000
|
|
|
Aldi berean, gizarte dualak, emakumearen diskrimazioa eta behin behineko lankaskarrak areagotu dira.
|
Egoerari
aurre egiteko, boterearen aldeko kultura berriak, ordena, hiri segurtasuna eta bakea aldarrikatzen ditu.
|
|
|
Nahaste neurotikoguztiak, gizabanakoak bere burua eta inguruaren arteko orekari eusteko etaaurkitzeko gaitasun ezagatik gertatzen dira. Neurosiaren bidez gizabanakoak bereburua mundu erasotzailetik babesten du, eta hori da
|
egoerari
aurre egiteko hartzenduen biderik onena. Honela, autorregulazio zentzuari eta orekari eusten saiatzenda, berak zorte gabeko irizten dion egoerari aurre egiteko.
|
|
|
Neurosiaren bidez gizabanakoak bereburua mundu erasotzailetik babesten du, eta hori da egoerari aurre egiteko hartzenduen biderik onena. Honela, autorregulazio zentzuari eta orekari eusten saiatzenda, berak zorte gabeko irizten dion
|
egoerari
aurre egiteko. 9
|
|
2002
|
|
|
Gizarte garaikidean arriskuak etengabe hazten dira. Baina
|
egoerari
aurre egiteko moduaren arabera, inoiz ezagutu ez diren aukerak ere zabal ditzakete. Hitzarmen berri baten bidez, bizidun guztiak bere baitan hartuko dituen gizarte global bateko politika demokratikoak, ondoko bi inperatiboak behar ditu bete, pertsona harremanetan eta sistema harremanetan baliagarria, eta era orotako baieztapen, metastasikorako?
|
|
2003
|
|
|
Gosea eta azpielikaduraren hedapenaren zergatiak aztertzerakoan, eta
|
batezere
egoerari aurre egiteko neurriak hartzeko, lagungarria da gosea eta azpielikaduraren hedapenaren arabera sailkatzea herrialdeak. Horrela FAOk bost kategoriabereizten ditu herrialdeen artean4 Sailkapen horri jarraituz egindako analisian, gosea eta azpielikaduraren eragina eta hedapena altuak diren herrialdeetan, nekazaritza sektoreari dagokionez, ezaugarri garrantzitsu antzekoak dituztela ikus dezakegu.
|
|
2006
|
|
|
– Sistema familiarraren krisialdien eta trantsizio
|
egoeren
aurrean (dibortzioa, gurasoetako baten galera, beste haur baten adopzioa, etab.) neba arrebenarteko lotura sendotu.
|
|
|
badirudihaur hauetariko batzuengan agertzen diren zailtasun gehienak aurreko bizipenetaraegokitzeko egin dituzten saiakeren ondorio direla. Horrela, adopzioaren aurretikizan dituzten esperientzia batzuengatik (tratu txarrak eta utzikeria, luzarorako instituzionalizazioa, zaintzaile ugari eduki izana.), adopzioko familiara egokitzekodesegokiak diren, baina bizi izandako
|
egoerei
aurre egiteko eta horietara egokitzeko beharrezko dituzten, jokabideak garatzen dituzte haur hauek.
|
|
|
|
Egoerari
aurre egiteko ahalmenmaila handia duten familiak
|
|
|
|
Egoerari
aurre egiteko ahalmenmaila txikia duten familiak
|
|
|
1 taula.
|
Egoerari
aurre egiteko ahalmen maila handia eta txikia dutenfamilien arteko taldeak (Tanila eta beste, 2002)
|
|
|
|
Egoerari
aurre egiteko estrategia eraginkorrak aldagai hauei lotuta zeuden: familia lankidetza ona (ezkontideen elkarrenganako laguntza eta etxeko lanen zeinhaurraren zaintzarekin zerikusia duten lanen banaketa zuzena), gizarte babesa (laguntza zerbitzu formalak ospitaleek edo elkarteek antolatutako mintegiak, ezgaitasun berberak dituzten haurren gurasoekin hitz egiteko eta esperientziaktrukatzeko aukera,... Alde horretatik, eta diagnostikoa aditzeraematen zaien unetik, ezgaitasunari modu egokian aurre egin ahal izateko estrategiak garatzeko faktore erabakigarrietako bat ezgaitasunari buruzko informazioegokia izatea da:
|
|
|
Eta horrek eragina dauka gurasoek haurrarekin izango duten elkarrekintza motan. Beraz, haurraren ezgaitasunaren berri emateko lehen uneak etaondorengo egunek eragin handia dute
|
egoerari
aurre egiteko gurasoen trebezian.Lehen egun horiek nolakoak diren, gurasoen jarrerak bide ona edo txarra hartukodu (Burr eta Klein, 1994; Query, Reichelt eta Christoferson, 1990; Taanila, Jarvelineta Kokkonen, 1998; Taanila eta beste, 2002). Hortaz, informazioa eman eta segituan gurasoei laguntzeko modua aurkitzea garrantzitsua da, lehen unetik egoerariaurre egiteko estrategia positiboak har ditzaten.
|
|
|
Haurraren ezgaitasunari buruz aurrena jasotzen duten informazioak eta informazio hori ematen zaien moduak eragin handia daukate gurasoengan, ez bakarrikinformazioa ematen zaien unean, baita haien eta haurraren bizitza osoan ere (Taanilaeta beste, 1998; Taanila eta beste, 2002).
|
Egoerari
aurre egiteko familia ereduekiraun egiten dute, aldatzeko esku hartzen ez bada (Patterson, Budd, Goetz etaWarwick, 1993; Patterson, McCubbin eta Warwick, 1990). Hortaz, gurasoekhasieran jasotzen duten informazioak eta informazio hori ematen zaien moduak garrantzi handia dauka ikuspuntu kliniko batetik.
|
|
|
Hortaz, gurasoekhasieran jasotzen duten informazioak eta informazio hori ematen zaien moduak garrantzi handia dauka ikuspuntu kliniko batetik. Gauzak horrela, ezinbestekoa dadiagnosti koaren berri ematen zaienetik laguntza eskaintzea,
|
egoerari
aurre egitekoestrategia egokiak erabiltzen has daitezen.
|
|
2008
|
|
|
Jende nagusia herriak zaintzen gelditu zen«? ...esperimentan de parte de los soldados extraviados de nuestro Exercito que andan en el Pays»171 Zentzu horretan aipagarria da biztanleria zibilak, frantziar soldaduen indarkeria jasateaz gain, espainiar gudarosteko desertoreek beren ihesean burututako sarraski eta bortxakeriak ere jasan behar izan zituela172 Horrez gain, herrietan agintarien aurkako protestak areagotzen ari ziren, beharbada gerra
|
egoeraren
aurrean buruturiko arduragabekeriengatik. Eibarren ere, istilu latzak sortu ziren, eta udalkideek neurri zorrotzak hartu zituzten bertoko gizon eta emakumeen protestak baretu zitezen173.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerra amaituta, Frantzia osoak gurasorik ez zuten umeen
|
egoerari
aurre egin behar zion. Wallonek bere ideologia marxistak bultzaturik, arazo horiek konpontzen parte hartu nahi izan zuen.
|
|
2009
|
|
|
Bizkaikoan, antzekoa suertatuzen. Horren burua bertako gobernadorea zen Jose Echeverria Novoa zela, nagusigoa zuten alderdi ezkertiarrek, nahiz eta horretan hiru ordezkari abertzale izan.Probintzia mailako batzorde horiez gain, hainbat tokitan martxan jarri zituztenantzeko komiteak gerra
|
egoerari
aurre egiteko. Azpeitian, esate baterako, ManuelIrujoren aginduetara eta Eibarren, Juan de los Toyosen menpe.
|
|
|
Izan ere, seme alabenbeharrizan fisiko eta medikoak bete behar dira. Haurraren hazierako behar psikologikoek dakarten tentsio emozionala gurasoek haurraren ongizateaz ardura osoahartzearen eta guraso gisa
|
egoerari
aurre egiteko gai izango ote diren zalantza egitearen ondorio da. Haur txikiaren zaintzak eta haren behar fisikoek gurasoen arretaeta energia gehiena xahutzen dute.
|
|
|
Azkenik, ikerketa multzo zabal batek aurre egitean desberdintasunak aurkitudituen arren generoaren arabera, badira aurre egitean generoaren araberako alderikaurkitu ez duten ikerketak. Emaitza horiek eraman dituzte ikertzaile batzuk proposatzera generoaren araberako aurre egitearen desberdintasunak sexu rolen estereotipoen igurikapenen ondorioa direla eta ez dutela oinarri enpirikorik, eta emakumezkoak eta gizonezkoak ez direla bereizten
|
egoerei
aurre egiteko unean (Hamiltoneta Fagot, 1988; Keller, 1988).
|
|
|
Lehia politikak, alde batetik, aktiboagoak, biziagoak izan lirateke, monopolio eta oligopolio
|
egoerei
aurre egiteko, eta ez orain bezain erreaktiboak.
|
|
|
– Aberastasuna banatzeko orduan ekitatea sustatzea, merkatu libreak sortzen dituen desorekak zuzenduz, eta, batez ere, pobrezia
|
egoerei
aurre egineztzeko funtsak, etab. izan ohi dira horretarako erabilitako tresnak). (batez ere, zergen progresibitate edo gehikortasuna, pentsio sistema, zerbitzu publikoak, sorospen laguntzak, lurraldeen arteko desorekak konpentsa
|
|
2010
|
|
|
Zaintzailenagusia izateak zama fisiko eta psikologiko handia dakar pertsonarentzat eta harenbizitzan hainbat ondorio gerta litezke, adibidez: aisialdia desagertzea, zaletasunakalde batera uztea, lagunekin egoteari uztea, «gauzak ongi ez egiteak» sortzen duenlarritasuna sentitzea, espero ez diren
|
egoerei
aurre egiteak sortzen duen hersturasentitzea eta isolamendua agertzea.
|
|
|
Hala ere, modu batean edo bestean, etorkizuna ezezaguna da, zaintzaileak badaki zerbait larria gertatzen ari dela, baina ez daki zehazki zer den, kezka eta beldurra dira momentu horretako sentimendu nagusiak. Zaila da gaixotasuna onartzea, ulertzea eta aldi berean
|
egoerari
aurre egitea.
|
|
|
Planifikazioa lagungarria da zaintzaileak egoerakontrolatzen duen sentsazioa izateko, beste pertsonen inplikazioa lortzeko, zaintzaile nagusiaren denbora librea errespetatzeko eta gaixoaren errutina mantentzeko. Beraz, alde batetik, informazioa, eta bestetik, kanpokoen zein etxekoenlaguntza izatean,
|
egoerari
aurre egiteko nahiko baliabide dagoela kontsideratzen da.
|
|
|
Arantzaren familiarekin esku hartzea egitea komenigarria da. Horiek Arantzaren egoera zein den ezagutu behar dute, zenbait jarraibide eskainikozaizkie etxean dagoen
|
egoerari
aurre egiteko eta Arantzari ahal den neurrianlaguntzeko.
|
|
|
Geroagoprozesua azkar joan da eta egoitzara eramatea beste erremediorik ez zaio gelditu.Hala ere, Pellok ezin du onartu egoera, bere emaztea egoitza batean egotekogazteegia dela dio eta lur jota ateratzen da egunero bisitaren ondoren. Pellokkirola du gustuko eta hortaz baliatzen da
|
egoerari
aurre egiteko.
|
|
|
> Zaintzaileak senidearen
|
egoerari
aurre egiteko baliabideen artean aukeratueta arrazoitu. Aurreko atalean azaldu diren baliabide guztiak aukeratukodira.
|
|
|
Gaixotasun honetan bizi diren egoerak oso aldakorrak dira eta ondoriozhainbat erabaki hartzera behartua dago familia. Juliak laguntza du hainbat
|
egoerari
aurre egiteko, eta laguntza taldea egoera horietan laguntza handikoaizan daiteke. Juliaren esperientzia besteentzat ere baliagarria izango da gaineraeta, horrela, berak besteei ere lagundu ahal izango die.
|
|
|
inoiz ez da baztertu behar, krisialdi larrien aurrean, momentu batean edo bestean, enpresa bat edo sektore bat nazionalizatu behar izateko aukera, arrazoi ezberdinengatik. Batez ere izaera estrategikoa duten sektoreetan, edo desagertu behar ez den jarduera esparru zehatz batean, atzerriko enpresa edo herrialdeekiko gehiegizko mendekotasuna alboratzeko, monopolio edo oligopolio
|
egoerei
aurre egiteko, etab.
|
|
|
Erreskatearen ordez, hartzekodunen konkurtsoa da merkatu ekonomiaren irtenbide egokia horrelako
|
egoerei
aurre egiteko. Horrela, enpresaren aktiboa eta ekoizpen ekipamendua mantentzen dira, nahiz eta jabetza eta zuzendaritza derrigorrez berregituratu behar izan.
|
|
2011
|
|
|
Horregatik, mehatxu gutxi sortzen dioten portaerak eskuratzea eta autoeraginkortasun sentipena indartzea izan liteke kognizio eta portaeraren terapiaren lehen helburua.
|
Egoerari
aurre egiteko beharrezkoak diren trebetasunak lortzen ikasi behar du.
|
|
|
5 Jomuga: beldurra nahiz barne herstura sortzen dioten
|
egoerei
aurre egiten ikasi eta ingurumeneko estresari aurre egiteko mekanismo erregulatzaile moduan fantasia ez erabiltzen ikasi.
|
|
|
Beldurra eta barne herstura sortzen dioten
|
egoerei
aurre egiten eta ingurumeneko estresari aurre egiteko mekanismo erregulatzaile moduan fantasia ez erabiltzen erakutsi behar zaio nortasun saiheskaria duenari. Egoera horietan sentitzen duen barne herstura kontrolatzeko teknikak irakatsiko zaizkio.
|
|
|
Konstituzio biologikoak ez ezik, ingurumeneko faktoreek ere eragina dute fobia sozialaren agerpenean eta iraupenean. Bados en (2001) arabera, pertsona batek fobia soziala jasateko bidea errazten dute aurrekari biologikoek, baina norberaren bizitzako esperientziak erabakigarriak dira pertsona batek hainbat gizarte
|
egoeraren
aurrean kontrol falta sentitzeko. Bados ek fobia sozialaren agerpena eragin dezaketen ingurumeneko faktoreak sailkatzen ditu.
|
|
|
Besteek norberaren itxura fisikoari edota gizarte jokabideari buruz pentsatuko dutenari buruzko kezka duten gurasoek, eta gizarte
|
egoeren
aurrean mendeko edo saiheskari agertzen direnek, beren seme alabengan antzeko jokabideak eta gai horiei buruzko kezkak eragin ditzakete. Finean, gurasoak haurrentzat imitazio eredu izaten dira eta gurasoen jokabidearen eredua errepikatzeko joera izaten dute.
|
|
|
Beldurra eragiten duten egoeren aurrean jartzea oso da teknika eraginkorra fobia soziala dutenekin. Teknika horren bidez, subjektuak, beldurgarriak egiten zaizkion gizarte
|
egoerei
aurre egiten die progresiboki, eta egoera horietara ohitzen doan heinean, herstura gutxituz joaten da. Aurrean jartzearen teknika bizitza errealean egin daiteke, beldurra eragiten duten egoeren aurrean jarriz, edota irudimenean, subjektua laborategian egonik eta beldurra eragiten dioten egoeretan jartzen dela irudikatuz.
|
|
|
Izan ere, saiheskarien patologia mantentzen lagun dezake familiak, bikotekideak edo taldeak. Saiheskariak oso sentiberak dira ingurukoen bazterketarekiko, baina sarritan ez diote
|
egoerari
aurre egiten eta nahiko erraz murgil daitezke bikoteaz, familiaz edo lagunez kanpoko harremanetan (Benjamin, 1996). Talde terapiak pertsona ezezagunekin harremana edukitzen ikasteko aukera ematen du, eta harremanetarako onarpen giro bat baldin badago, taldeak ematen duen berotasuna eta onarpena garrantzitsua izan liteke familiaren bazterketa goiztiarra gainditzeko.
|
|
|
Kasu batzuetan, gurasoek gehiegi babestu dute haurra, eta honek ez du ikasten frustrazio eta porrot
|
egoerei
aurre egiten. Gainera, pertsona berezia, bakarra eta ezin hobea dela sinistera hel liteke horrelako gurasoekin, bere jokabidea edozein dela ere.
|
|
2012
|
|
|
Erremediozko sezesioari buruzko teoriaren arabera sezesioa zilegi dabidegabeko
|
egoerei
aurre egiteko azken baliabide modura. Autodeterminazioeskubidearen erremediozko izaera Nazioarteko Justizia Gorteak aintzat hartu du17, baita Kanadako Auzitegi Gorenak ere18.
|
|
|
Alde horretatik, Espainiako zein Frantziako gobernuek hartutako neurriakoztopoa dira guretzat, gure soberaniaren bidean aurrera egiteko; oztopoa dira, halaber, oraingo
|
egoerari
aurre egiteko beharrezkoak diren politiken inguruanerabakitzeko. Horri dagokionez, konstituzioaren erreformen bidez edo oinarrizkolegeak aldatzearen bidez oraingo eskumen esparruan egindako murrizketakesandakoaren froga garbiak dira.
|
|
|
Daukagun eredu ekonomikoa agortzeagatik edota finantza krisiak zein eurogunekokrisialdiak sortutako erronkengatik, Euskal Herriko ekonomia testuinguru aldaketabaten aurrean dagoela ezin da ukatu. Egon, «bidegurutze» baten aurrean gaude; hain zuzen ere, erabaki egokiak hartu ala ez, horretan datza euskal ekonomiak
|
egoerari
aurre egin dion biharko egunean. Aurrekontu politikei so etahoriek abiapuntutzat harturik, behar beharrezkoa da finantza sistemaren sustraitzeabermatzea; moneta sistemaren erronkei aurre egitea; garapen endogenoarenereduaren alde apustu berri bat egitea; industria babestea; eta batez ere, baigure industriaren hornikuntza teknologikoaren mailan bai gure inguruko eraketainstituzionalarenean, jauzi kualitatibo bat egitea.
|
|
2014
|
|
|
Kezkatua eta asaldatua ageri da, erritmo kardiako bizkorrarekin eta gihar tentsio altuarekin. Bizitzako egoera garrantzitsuen aurrean barne herstura eta urduritasun maila bat sentitzea osasungarria da, horrela
|
egoerari
aurre egiteko hobeto prestatzen baikara. Etorkizunari begira herstura txiki bat sentitzen dugunean, hobeto prestatzen gara hari aurre egiteko.
|
|
|
Tratamendu psikologikoaren bidez ekidite agorafobikoa gutxitu nahi izaten da. Horretarako, beldurra sortzen dioten
|
egoerei
aurre egiten irakasten zaio agorafobia duenari. Egoera horietan erlaxatzen, arnasa hartzen eta berregituratze kognitiboa egiten irakasten zaio.
|
|
|
Nahaste hau garatu dutenen% 95ek trauma sexualak edo abusu fisikoak jasan ditu (Ross et al., 1990). Familiakoren batek eragindako abusuen aurrean, haurra txikiegia eta ahulegia zen
|
egoerari
aurre egiteko. Fisikoki ezin zuenez ihes egin, irudimenez ihes egin behar izaten zuen, beste norbait izanez.
|
|
2015
|
|
|
Egoera hura ukatzearen erabakitasuna egoerarekikoerantzunbehar pertsonala sentitzearekin erlazionatzen da, eta hau, ezin da biktima profiletikburutu. Honela, partaideek
|
egoerari
aurre egiteko gaitasuna eta ardura azpimarratu zuten.Inflexio puntua beraz, egoera kaltegarri horretan murgildurik ez jarraitzeko helburuarekin, zerbait egin behar zutela konturatu ziren momentua bezala agertu zen. Modu honetan, beraienbizitza eta nahasmenduari zuzenbidea aldatzeko konpromisoa hartu zuten.
|
|
|
Beraz, egoera paradoxiko bat ematen dela esan daiteke; pertsonek
|
egoerari
aurre egiteko etafamiliaren oreka funtzionala berreskuratu edo mantendu ahal izateko sare formal zeininformaletatik datorren babes soziala behar dute baina aldi berean, babesa ematen duten sarenagusiekiko elkarrekintza murrizten eta aldatzen da.
|
|
2017
|
|
|
Beste alde batetik, azpimarragarria da inkestek erakusten duten helmena genero ezberdintasunak azaleratzerako orduan, hortaz, beste autore batzuek aipatu lez, feminismoaren aldarriak datuez janzteko baliogarriak dira (Bryson 2008). Hala ere, garrantzitsua da inkesten mugei erreparatu eta ekintza hauen alde ez materiala aintzat hartzea, hots, pertsonen esperientzia subjektiboei, esanahiei erreparatzea, izan ere, genero ezberdintasun hauek hobeto ulertzeko eta
|
egoerari
aurre egiteko estrategien inguruan sakontzeko aukera emango duela uste dugu. Bide honetan, autore hau burutzen ari den tesia lehenengo pausua da, etorkizuneko ikerketen bidez sakontzen joan daitekeena, hala nola, momentu honetan eskuartean duen beste ikerketa proiektu batzuetan. 6Proiektua Matxalen Legarreta eta Amaia Agirre Miguelezekin batera aurrera eramaten ari da, AFIT ikerketa taldearen barruan.
|
|
|
1Auto erregulazio jarduera: Hasierako
|
egoerari
aurre egiteko ikasleak mobilizatu eta integratu dituen eduki baliabideei buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea.
|
|
2019
|
|
|
Krisi testuinguruan ekintza kolektiboarekin batera, elkarlanak eta elkartasunak garrantzi handiahartu dutela ere hausnartzen genuen (Hainbaten artean, 2018). Zaurgarritasun
|
egoerari
aurre egiteko, gizarte talde eta eragile zenbaitek elkarrekikotasunean eta elkartasunean oinarritutako ekimenak jarridituzte abian. Elkarrekikotasuna, ekitatea helburu duen transferentzia modu bezala definitu daiteke (Terradas, 2002), gizarte talde batek antolatzen duena, bai interes materialagatik eta baita atzeanezkuta daitekeen behar moralaren eraginez ere (Narotzky eta Moreno, 2000).
|