|
2005
|
|
|
Eguraldi ona dugu, jendez irakiten dago eguterako alde hau, hemen jesarrita hartzen dute ribeiroa nire herritarrek, egun pekinesen eta huskyen kakarik edukiko ez balu bezala noan espaloian. Aitor ezazue, denok egin ohi dugu amets karrika nagusian biluzik goazela, ni ikara hori sentitzen ari naiz zeuen guztien gozamenerako, lotsariaren ordezkaria naiz, biluzik noa gogoak eman didalako, besterik gabe, ahalkearen eta fiertasunaren nahaste hordigarri batean bizi naiz,
|
egidazue
tu, otoi, edo emadazue harrika. Baina karitaterik ez, eskerrik asko, gorde ezazu hotz egiten duenerako, nola irten zaitezke beroki batekin eguzki galdatan?
|
|
2009
|
|
|
–1) Pertsona guztiek, bai gaixoek eta bai osasuntsuek ere, behar bezala egin behar dute tu, haien karkaxak inorentzat arrisku izan ez daitezen, inortxok ere ezin baitezake esan, itsumustuan, karkaxa bat tuberkulosoa den ala ez. Hori lortzeko, ez
|
egin
tu leku itxietako zoruan (automobilak, tranbiak eta trenbideetako bagoiak tartean), ezta jendez betetako kaleetan ere, zeren, halaxe egiten baduzue, karkaxa hauts bihurtzen baita lehortzean, arnasten dugun airearekin nahas daitekeena, haize bolada batek hura harrotzean, edo gainetik erratza pasatzerakoan, edo ibiltzerakoan. Eta kalean tu egin behar baduzue, egin errekan, inoiz ez espaloietan, non jende gehiago ibiltzen baita eta edonori itsas baitakioke karkaxa zapata zolan.
|
|
|
" 1) Pertsona guztiek, bai gaixoek eta bai osasuntsuek ere, behar bezala egin behar dute tu, haien karkaxak inorentzat arrisku izan ez daitezen, inortxok ere ezin baitezake esan, itsumustuan, karkaxa bat tuberkulosoa den ala ez. Hori lortzeko, ez
|
egin
tu leku itxietako zoruan (automobilak, tranbiak eta trenbideetako bagoiak tartean), ezta jendez betetako kaleetan ere, zeren, halaxe egiten baduzue, karkaxa hauts bihurtzen baita lehortzean, arnasten dugun airearekin nahas daitekeena, haize bolada batek hura harrotzean, edo gainetik erratza pasatzerakoan, edo ibiltzerakoan. Eta kalean tu egin behar baduzue, egin errekan, inoiz ez espaloietan, non jende gehiago ibiltzen baita eta edonori itsas baitakioke karkaxa zapata zolan.
|
|
2015
|
|
|
Elizkizun guziz kartsu eta airosa, kantua gogotik altxatzen zela, Alexandre Aguerre organo joile. '' Bazterretan zenbat herra den sortu/ Haurrideak etsai egin ditu/ Hastiatuz, ez elgarri
|
egin
tu/ Elgar maitez, denek egin kantu" da kantatu. Ilobek ere, fededunen otoitzean, beren osaba bihotzetik agurtu dute.
|
|
2021
|
|
|
Laburbilduz esan daiteke, bada, aurrekotasunaren adierazpen orokorra
|
egiteko
tu baino lehen eta tu baino lehenago formak erabiltzen direla, biak, baina aurrekotasunaren maila edo neurria adierazteko bigarrena hobesten dela.
|
|
|
36.10b Arte postposizio soilarekin
|
eginiko
tu arte eta n arte formak ez dira testuetan XVIII. mendearen bigarren erdira arte ageri. Gaur egun, berriz, erabilera zabala dute euskalki guztietan, artio postposizioa erabiltzen duten batzuetan izan ezik.
|
|
|
36.10e Artio (arteo) postposizioarekin
|
eginiko
tu artio forma ekialdeko euskalkietan erabiltzen da batez ere, ‘noiz arteko’ muga adierazteko —partizipioaren lekuan aditzoina duela, inoiz—: Bazka bustirik bada utzi behar da idor artio (Intxauspe);[...] behar ditugu fandangoak eman, lehertu artio (Larzabal).
|
|
|
19 Iparraldean ez dira oso erabiliak forma hauek. Partizipioarekin
|
eginiko
tu bitartean forma Duhaldek erabiltzen du, eta n bitartean forma Axularrek, Pouvreauk eta Urtek (ikus OEH s. v. bitartean).
|
|
|
36.5.3a Partizipioarekin
|
eginiko
tu eta{ berehala ∼ laster ∼ batera} formek ere berehalakotasuna adierazten dute: Ekaitza amaitu eta berehala, argia itzuli zen; Ez ama eta ez aita geratu zen gaixoa, jaio eta laster; berehalakotasun errepikatua:
|
|
|
Jakin ondo baitzekien Sabino Arana Goirik" aldeanoek", jatorrizko bizkaitar txit noble haiek, Erdi Arorik ez halako besterik inoiz ezagutu gabeek, euzkera berri garbi asmatuan
|
eginez gero
tutik ere adituko ez ziotena. Are, bere euskara asmatzean Iparraldeko idazlerik inoiz izan ez balitz legez jokatua zuen auto graduatuak, sinonimoen erabilerari dagokionez, Axularren ereduarekin bat dagiela ematen du, hurrengoa idazten baitu:
|