|
2001
|
|
|
Galorratzezko prestakin komertzialek 13 eta 53 mikrogramo bitarte izaten dituzte lektina gramo bakoitzeko (WGA). In vitro
|
egindako
ikerketetan frogatu denez, Giardiako kisteak WGAra eramateak kisteak sortzea inhibitzen du kasuen %90ean baino gehiagotan, egitura paretako proteinen garapena oztopatzen baitu. Saiakuntza horietan bertan egiaztatu da galorratzak Giardiako trofozoitoen hazkundea inhibi dezakeela, eta horrek erreplikazioa eta enkistazioa eragozten ditu.
|
|
|
Baina zenbat denbora behar du mikroorganismo batek gainazal bati “itsasteko”? Orain dela gutxi
|
egindako
ikerketetan frogatu da edozein pertsona eta/ edo animaliaren gorotz materian dauden mikroorganismo enterikoak gainazal bati atxiki dakizkiokeela bost minutuz kontaktuan egon ondoren. Garbiketa eta desinfekzio baldintza eskasek mikroorganismoak itsasteko erraztasuna areagotzen dute (biofilma), eta gero arriskua.
|
|
2002
|
|
|
Sabino Aranaren bizitza etanazionalismoaren hasiera dela (Barreca, 2000). Gainera, Larronde, Solozabal etabatez ere Corcuera k
|
egindako
ikerketek frogatzen dute, Gellner, Smith edo Hrochbezalako teorialariek beste kasuetan baieztatu dutena: nazionalismoaren eta modernizazioaren arteko lotura estua.
|
|
2003
|
|
|
Zenbat denbora behar du mikroorganismo batek gainazal bati “itsasteko”? Berriki
|
egindako
ikerketetan frogatu da hesteetako mikroorganismoak, edozein pertsona edo animaliaren gorotz materian daudenak, bost minutuko ukipena besterik ez duten azalera batean itsats daitezkeela. Batez beste, atxikitze maila handia izan ohi da:
|
|
|
Gainera, landare koipeek kolesterolik ez izan arren, antzeko esterolak dituzte funtzioari dagokionez (fitosterolak). Berriki
|
egindako
ikerketek frogatu dute fitosterolen esterrek, kolesterol maila handitzeaz gain, murriztu egiten dituztela. Alde horretatik, emaitzak eztabaidaezinak ez badira ere, badirudi egunean 20 g margarina gehiago luzaroan kontsumitzeak, plasmako kolesterolaren kontzentrazio osoa %4 murriztu dezakeela, eta LDL kolesterola %6 Fitosterolei dagokienez aipatu den beste arazo bat organismoan beste ekintza batzuk izan ditzakeela da, eta horrek hormona batzuen proportzioa aldatzea ere ekar lezake, batez ere esteroideena.
|
|
2004
|
|
|
Duela gutxi
|
egindako
ikerketek frogatu dute anelido horiek eraginkorrak direla belauneko artrosiak eragindako minaren tratamenduan
|
|
|
Hori guztia egia izan zen. Izan ere, duela gutxi
|
egindako
ikerketek frogatu dute anelido horiek eraginkorrak direla belauneko artrosiak eragindako minaren tratamenduan. Zenbait herrialdetan, hala nola Txilen, zirujau plastikoek gidatu egiten dute mikrokirurgiako ebakuntzetan, ehunen transplantea eta berrezarpena errazteko.
|
|
2005
|
|
|
Osagai genetikoak, Hormaetxearen arabera, pisu mugatua du nahasmenduaren agerpenean, eta bertan ere parte hartzen dute zenbait ingurumen faktorek, hala nola familia harreman gatazkatsuek edo beste haur problematiko batzuen eraginak. Azken urteotan
|
egindako
ikerketek frogatu dute, halaber, eragina dutela garuneko neurotransmisoreetako asaldura metabolikoen nahastean, hala nola dopamina eta noradrenalina. Erditze konplikatuek, umetoki barneko infekzioek eta lehen urteetan gertatutako traumatismoek ere eragina dute hiperaktibitatean.
|
|
|
MAPAren arabera, orain arte, animalia positibo bat agertzean, abeltegi osoa hil eta suntsitu eta jabeari kalte ordaina ematen zitzaion. Gauzak aldatu egin dira, eta duela gutxi
|
egindako
ikerketek frogatu dute genetikak zeregin garrantzitsua duela animaliak gaixotasunarekiko duen suszeptibilitatean. Zehazki, animaliek PrP genean dituzten desberdintasunak direla eta, animalia batzuk besteak baino gogorragoak dira.
|
|
2006
|
|
|
Sabeleko asetasun, betekada eta hanpadura sentsazioak eragiten dituztenak hesteetako gehiegizko gasak direla makina bat jendek uste duen arren, oraindik orain
|
eginiko
ikerketek frogatua dutenez, kasu horietan ere hauteman diren gas kopuruak ohikoak dira baina anomalia azpimarragarriena hesteen mugikortasunean eragina daukan trastornoa da.
|
|
|
Aditu horren arabera, osagai genetikoak pisu mugatua du nahasmenduaren agerpenean, eta hainbat ingurumen faktorek ere parte hartzen dute, hala nola familia harreman gatazkatsuek edo beste haur problematiko batzuen eraginak. Azken urteotan
|
egindako
ikerketek frogatu dute, halaber, eragina dutela garuneko neurotransmisoreetako asaldura metabolikoen nahastean, hala nola dopamina eta noradrenalina. Erditze konplikatuek, umetoki barneko infekzioek eta lehen urteetan gertatutako traumatismoek ere eragina dute hiperaktibitatean.
|
|
2007
|
|
|
aldaketa hori buruz ikasi edo zerbait ikasten denean gertatzen denaren antzekoa dela (ikaskuntza memoriaren aurpegietako bat da, edo alderantziz). Gainera, gerora
|
egindako
ikerketek frogatu zuten animaliei LTP eragozten zuten botikak ematen zitzaizkienean ez zirela gai zeregin berriak ikasteko. Hala ere, LTPa memoriarekin eta ikaskuntzarekin lotzen duen teoriaren iragarpenetako bat oso zaila izan da frogatzea:
|
|
2008
|
|
|
Edoskitzea eta garapen kognitiboa Edoskitze naturala da haurrarentzako elikadurarik onuragarriena. Haurrak gaixotzeko duen suszeptibilitatea murrizteaz gain, duela gutxi
|
egindako
ikerketek frogatu dute amaren esnearekin elikatutako haurrek garapen kognitibo hobea izaten dutela, eta horrek adimen koefiziente handiagoa dakar. Azken ikerketen arabera, esan daiteke haurren garapen intelektualean bi faktorek eragiten dutela:
|
|
|
Hala hortxata nola txufa gai dira antikanzerigeno potentziala izateko, arteriosklerosiari aurrea hartzen laguntzeko, immunitate sistemaren erregulazioan parte hartzeko, antiinflamatorio gisa jarduteko, ondorio antibirikoak eta bakterioen aurkakoak erakusteko, eta zenbait gaixotasun prebenitzen laguntzeko, hala nola osteopenia, dio Ainiak. Orain arte
|
egindako
ikerketek frogatu dute, halaber, txufazko hortxata digestio propietateak eta aminoazido esentzialak dituela, hala nola arginina, potasioa eta burdina mineral ugariko substantzia baita, eta, gainera, gantz asegabeak eta proteinak ditu. Horrez gain, propietate kardiobaskularrak oliba olioaren antzekoak dira, eta kolesterola eta triglizeridoak murrizten laguntzen dute, %77 azido oleikoa baitute.
|
|
|
Alderdi hori, ordea, ez da arrisku handia, AEBetako Sendagaien eta Elikagaien Administrazioaren arabera (FDA, ingelesezko sigletan). Baina berriki
|
egindako
ikerketek frogatu dute, xurgapenaren ondoren, aluminioa ehun guztietan banatzen dela animalietan eta gizakietan, eta bereziki metatzen dela zenbait organotan, hala nola hezurretan. EFSAren arabera, garunera, plazentara eta fetura irits daiteke, eta luzaroan iraun dezake zenbait organo eta ehunetan, gernuan iraizten ez bada.
|
|
|
abeletxean daudela, hiltegira garraiatzen direla eta, batez ere, hiltzen direnean, orduan hiltzen baitira animaliaren atalak. Orain arte
|
egindako
ikerketek frogatu dute prozesuaren fase hori kritikoenetako bat dela, bakterioa barreiatzeko arriskuagatik, batez ere itxuraz osasuntsuak diren animalien mihia edo hestea bezalako zatietatik isolatzen baita.
|
|
2010
|
|
|
Elikagai horietan egoteko, “Aspergillius” eta “Penicilium” generoetako onddoak sortu behar dira. Orain arte
|
egindako
ikerketek frogatzen dutenez, lehenengoa errazago garatzen da klima beroetan, eta horregatik ematen zaio TAOa mahatsetan eta ardoetan. “Penicilium” ari dagokionez, zereal TAOren garapenarekin lotura handiagoa du biltegiratze prozesuan.
|
|
2011
|
|
|
Omega serieko gantz azido horiek funtzio bereziak dituzte nerbio sistemako zelula mintzetan, baina, ikertzaileek ikusi dutenez, mendebaldeko dieta modernoetan ez dago nahikoa kopurutan, omega ugari baitituzte. Berriki
|
egindako
ikerketek frogatu dutenez, omega gehiegi kontsumitzeak, gantz elikagai batzuetan eta landare olio gehienetan kontzentratuta, zenbait gaixotasun hartzeko arriskua areagotzen du eta depresioa areagotzen. Ikertzaileek aztertu zuten omega saguen erretinan duten eragina, eta ohartu ziren dietatik eratorritako gantz azidoak gehitzeak mugatu egin zuela neobaso izeneko odol hodien hazkunde patologikoa.
|
|
2012
|
|
|
Definizio horren arabera, nanomaterialen osagaiek metro bat eta ehun mila eta milioiren arteko tamaina dute. Orain arte
|
egindako
ikerketek frogatzen duten arren nanomaterialak ez direla arriskutsuak giza osasunerako, ziurgabetasun pixka bat dago, eta horregatik da garrantzitsua haien kaltegabetasuna banaka ebaluatzea, kasuz kasu.
|
|
|
Hori funtsezkoa da haurrek (eta helduek) ia egun osoa telebistaren, bideo-jokoen kontsolaren edo ordenagailuaren aurrean igaro dezaten. «Berriki
|
egindako
ikerketek frogatu dute mugitzeko trebetasun asko haurrak zortzi urte bete baino lehen garatzen direla», adierazi du Isabel Yanguasek, My Gym haurrentzako gimnasioko arduradunak, Madrilen. Yanguasek konparatu egiten du kirol ikaskuntza hizkuntza baten ikasketarekin:
|
|
2013
|
|
|
Eraginkorrak izan daitezen, elikagai horien konposatu aktiboak isolatu behar dira. Espeziekin
|
egindako
ikerketetan frogatu da eraginkorra dela sagar zukuari kanela eranstea E. coli 0157: H7 borrokan. Mikrobioen aurkako eragileen eraginkortasuna ere aztertu da, azido laktiko eta zitrikoa, elikagai azidotuen edo hartzituen zaporea hobetzeko.
|
|
|
Bacillus cereus, Listeria monocytogenes edo Staphylococcus aureus. Erromeroa. Kolorea eta zaporea atxikitzen ditu, antioxidatzailea da eta osagaien oxidazioa eragozten du. Baratxuria. Duela gutxi
|
egindako
ikerketetan frogatu da Kanpylobacterra, batez ere haragi gordin eta prozesatuetan. Propietate hori dialil sulfuroak ematen du, haragia babesteko biofilmean sartzen den eta sufrea duen entzima baten konbinazioaren bidez bakterio zelulak hiltzen dituen baratxuritik eratorritako konposatuak.
|
|
2014
|
|
|
Albarikola marmelada, galleta eta gozotegi edo irin produktuak, arrautza irinetan pasatzeko, E110 eztitzaile horia izan dezakete. Orain arte
|
egindako
ikerketek frogatu dute osagai horrek erreakzio alergikoak eragin ditzakeela. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) misioaren barruan, substantzien segurtasuna ebaluatzeko, azken berrikuspen batean, kolore horretarako, egunean 4 mg/ kg ko edan onargarria (IDAE) ezartzen da.
|
|
2018
|
|
|
Dieta mota hau sustatzen dutenek gantzak, proteinak eta omega kontsumitzearen alde egiten dute, baita karbohidratoak eta kaloria askoko elikagaiak ez hartzearen alde ere. Eraginkorra dela frogatuta ez ezik, duela gutxi
|
egindako
ikerketek frogatu dute zenbait bularreko tumore zelula gantzaren bidez elikatzen ahal direla. Dieta makrobiotikoa.
|
|
2022
|
|
|
Ikerketa batzuk diote langileen ongizaiteari esker, produktibitatea emendatu dela, eritze geldialdi gutiago eraginez. Herrialde horiek ingurumenaren zaintzea ere babestu nahi dute, 29 herritan
|
egin
ikerketak frogatzen du, egun bat gutiago lanera ez joanez, kostu ekologikoa %12z tipitu litzatekeela, karbonoaren inpaktua %14ez eta CO2 emisioak %4ez.
|