|
2008
|
|
|
Baina, bere eduki propioen jabe den enpresak baizik ezin du
|
egin
hori. Are, modu arrakastatsuan nahi bada.
|
|
2009
|
|
|
badute sistemek egitura finkoa. Elkarrekintzaren dinamikak berak, bere
|
egite
horretan, egitura finko samarrak sortzen ditu (De Bono 1996). Sistema batean egon daitezkeen aukera guzi guziak ez dira era berean gauzatzen; aitzitik hierarkia bat sortzen da, non harreman mota batzuk lehenetsiko diren, beste batzuk osagarri gisa agertuko diren, eta baita beste batzuk zokoratuta geldituko diren.
|
|
2010
|
|
|
Haien arabera, eskualdeko —eta, beraz, Leitzako— biztanleen euskararekiko jarrera aldekoa edo oso aldekoa da nagusiki, eta hizkuntzarekiko atxikimendua handia da. Datu orokor hori hartu izan dugu beti, eta ñabardura handirik
|
egin gabe
horrekin osatu dugu jarreren inguruko diagnostikoa.
|
|
|
Formatu aldetik aldaketa bistakoa da, baina aldaketa nagusia edukietan dago. Sustatzaileak aldatu zaizkion neurrian, bat en egitekoaren ikuspegia egokitzen joan da. ekb ren garaia amaitzearekin" iritzia sortu" edo" jarrera eragiteko" hedabideetan horren ohikoa den elementua galdu zuen,
|
egiteko
hori egileen esku utziaz. glotopolitika arloko lanak edo gogoeta mailakoak ere gutxitzen joan dira. horren ordez, izaera aplikatua duten esperientzien gaineko informazioa eta analisia nagusitu dira. aldaketa honen atzean garaiarekin batera datorren aldaketa dago. glotopolitikaren inguruko gatazkak gero eta zailagoa bihurtu du gogoeta maila honetan jardutea, bestalde glotopolitika arloko kritikak ... bestetik norentzat argitaratu?
|
|
2011
|
|
|
espezie guztiek jakin behar dute nola kudeatu beren espeziearen hizkuntzaeta kultura dibertsitatea. horregatik, mundu osoko arazoa denez, gure ekarpena mundu osoarentzat izango da onuragarria. zein da eKologiaren arrazoiBidea? ekologiak espezieak eta haien habitata lotzen ditu. hainbat tresna kontzeptual eta eredu sortu ditu ekosistemak aztertzeko. ekosistema bat hainbat elementuren bat egitea da; bat
|
egite
horren helburua da funtzionalki integratutako sistema bat mantentzea. hau da, ekosistemak bereizi egiten ditu elementu nagusiak eta gainerako elementuak. Ideia hori hizkuntzen eremura ekartzen badugu, helburua da hizkuntza ekosistemaren elementu nagusiak zein diren identifikatzea; hau da, hizkuntza batek ezin baditu hizkuntza handi baten elementu guztiak izan, zer elementu dira funtsezkoak hizkuntza hori gordetzeko eta garatzeko?
|
|
2012
|
|
|
|
Egiteko
hori ez dagokio eskolari bakarrik, baina eskolari ere bai.
|
|
2013
|
|
|
" irauteaz gain hedatu, ahal duguneraino eta ahal dugun neurrian" hedatuko da euskara, nahi izate hutsa ez baita aski ahal izateko. Egin egin behar da, beraz, eta
|
egite
horretan helburu aurreragarri baina egingarriak dira baleko.
|
|
|
2 Eginkizun estrategian, praktikekin zer
|
egin
horretan, ordea, gutxi esanez gain, esaten dena eztabaidagarri jarriko nuke, berriz ere, zuzenean gurean bai/ ez eta nola aplikatu baino lehen gure artean eztabaidatu eta adosteko. Hala ere, nolako praktikak bultzatu genituzkeen, diskurtso berriak erabiliz gain, gizarteko gehiengo zabalak euskararen aldekotasuna lortzeko eta euskararen erabilera arrunta eta normala lortzeko:
|
|
|
Ibilbideen arteko lotura pertsona bakoitzak egiten du, bere identitatearen arabera bereziki.
|
Egite
horretan, parte hartzen dute zenbait printzipio orokor, edo" lege psikologikoak" deitzen direnak. Hauetako batzuk aipatzen dira txostenean, zeharka bada ere, adibidez:
|
|
2015
|
|
|
ingurune horiei buruz gure ikerketak azaleratu dituen joerak. Zer
|
egin
horren aurrean. Gure ustez, funtsezkoa da hiru ildo osagarri abian jartzea:
|
|
|
Ildo horretan euskararen gutasun guztiak baliotzea nahitaezkoa dugu, euskaldun izateko modu anitzak euskal komunitatearen alde jarriz.
|
Egiteko
horretan, aproposa litzateke euskaldun zahar euskaldun berri etiketak gure mintzotik alboratzea," denak gara euskaldun" aldarripean euskaldun etiketa errebindikatuz.
|
|
|
Tolosarra zen, urte batzuk bazeramatzan bertan bizi izaten, eta ikaragarri eskertu zidan euskaraz egin izana. Niri, berriz, modu ezin naturalagoan atera zitzaidan euskaraz
|
egite
hori, eta nire auto-estimak eskertu zuen, zinez.
|
|
2016
|
|
|
PB= 0,69, alegia, ehunetik 69k euskaraz egingo lukeela espero daitekeela Aiako hizkuntza gaitasunean oinarrituta; neurketa honetan ikusi dugun %64k baino gehiagok, alegia. Horrek esan nahi du, aldea handia ez bada ere, euskaldunek ez dutela euskaldunekin euskaraz
|
egiten
horretarako aukera duten guztietan.
|
|
|
Auzi arrisku txikieneko eta lorpen maila hobereneko soluzioaren bilaketa izan ohi da, horrelakoetan, irtenbide arteza. Nola
|
egin
hori, ordea, eta noren laguntzaz baliatu behar da horretarako. Aginte legegileari eta exekutiboari batetik, era bateko zein besteko iritzi sortzaile eta gizarte eragile nagusiei bestetik, eta boto emaileei azkenik, dagokie glotopolitikazko adostasun bilaketa basikoaren ardura nagusia.
|
|
|
Erdara nagusi (askotan jaun eta jabe) den ingurumenotan euskarazko hiztun taldeak edota harreman sareak eratzea eskatzen du horrek, lehendik bizirik daudenak mantentzeaz gainera. Nola
|
egin
hori. Aurreko atalean azaldu den bide batezko euskalgintzaz edo bide batezko hizkuntza plangintzaz baliatu behar da hemen ere.
|
|
2018
|
|
|
Hau da, emakumeek, bere egoera soziala hobetu nahian praktika batzuk garatu ditzakete eta horiek hizkuntzan eragina zuzena eduki dezakete. Migrazioaren alde
|
egitea
horren adibidea izan daiteke: helburua ez da kultura edo hizkuntza bat baztertzea, egoera sozio-ekonomikoa (edo bizimodua) hobetzea baizik.
|
|
|
Guneetan esperientzia hauek abiatzeko proposamena egin zenean," euskaraz gehiago egitea erraztu dezakeen dinamika" gisa aurkeztu ziren. Sozialki egoera ahulean dagoen hizkuntza baten –gure kasuan, euskararen– inguruko hizkuntza ohiturei dagokionean, dena den, euskaraz" gehiago"
|
egite
hori aztertzeko garaian, funtsezko puntuetako bat da ea euskarazko ohitura, alegia, eguneroko harremana nagusiki edo beti euskaraz bideratzeko joera, lankideen artean finkatzen den edo ez jakitea.
|
|
2019
|
|
|
XIX. mendetik aurrera zabalduz joandako, eta egungo egunean ia erabat buruturiko, mintzaldaketa biziaren ondorio da euskal mintza esparru gotorraren zatikatze hori: jende gehien bizi den hiri (buru) ak, industria gune handi (en) ak, trenbideeta karretera lotune nagusiak eta administrazio gune operatiboak erdaldundu ziren lehenik ordura arte arnasgune izandako eskualde zabaletan37, eta bazter fenomeno bihurtuz joan ziren horregatik, perspektiba geoterritorialetik ere, arnasguneak. eguneroko bizimodu arruntean" erabat edo nagusiki" euskaraz
|
egite
horrek ez du esan nahi, inondik inora, euskal hiztun elkartearen espazio geoterritorial osoa (euskal hiztun herria, horren araberako euskal herria) bitan banatzen denik: batetik arnasguneak, bestetik arnasgune ez diren auzoak, herriak eta eskualdeak.
|
|
|
Zer
|
egin
horren aurrean?
|
|
2022
|
|
|
Adituak dioen moduan, badirudi euskaraz edo erdaraz eremu jakin batzuetan egitea naturala dela, eta hala ateratzen zaigunez, aldaezina dela. Baina badago zer
|
egiterik
horren aurrean, eta horregatik da hain beharrezkoa ikasleekin hausnarketa soziolinguistikoa egitea: " naturalizazioak gizarte eremu ezberdinetan gertatzen diren botere harremanak, desorekak eta parekotasunik ezak ezkutatzen ditu.
|
|
|
Zein izango da enpresaren ohiko lan hizkuntza edo zer bultzatuko da berariaz? Gutxieneko zer gaitasun edo ezagutza izan behar dute langileek eta zer
|
egin
hori bermatzeko?... Hori guztia zehaztu eta adierazi beharra dago hizkuntza politika orokorraren bidez, eta hizkuntza irizpideen bidez gauzatu.
|
|
|
Ikerketa soziolinguistikoak funtzio garrantzitsua du
|
egiteko
horretan. Hizkuntzarekin lotutako egoera eta dinamika sozialak ulertzerakoan eta esku hartze eraginkorrak sortu eta hobetzerakoan, ezagutza zientifiko zorrotza hartu behar da oinarritzat.
|
|
|
" Erdara nagusi (askotan jaun eta jabe) den ingurumenotan euskarazko hiztun taldeak edota harreman sareak eratzea eskatzen du horrek, lehendik bizirik daudenak mantentzeaz gainera. Nola
|
egin
hori. Aurreko atalean azaldu den bide batezko euskalgintzaz edo bide batezko hizkuntza plangintzaz baliatu behar da hemen ere.
|