|
2012
|
|
|
haiengan eragina duen edozein prozesutan, hasi baino lehen, haiei kontsulta eginez kontatu, negoziatu eta adostasuna lortzeko asmoz prozesuak hasi behar direla onetsi zuen. Garapen proiektuak martxan jarri baino lehen kontsulta egin beharrak esplotazioa
|
egin aurretik
herri indigenak kontsultatzera eta honek eragingo dituen ondorio ezkorren ebaluazioa egitera behartu egiten ditu gobernuak. Gainera, egoera kaltegarri edo galerak gertatzen diren kasuetan konpentsazioa ematera behartzen ditu gobernuak.
|
|
|
Nazioarteko joko politikoak aspaldidanik baldintzatu ditu herri indigenen eguneroko errealitatea eta jokaera. Europarrek suposatzen zuten mehatxuari aurre
|
egiteko
herri indigenen arteko batasuna ezinbestekotzat zela aurreikusten zutenen artean Miantomonoren kasua dugu aipagai. Berak argi asko ikusi zuen herri eta kultur iraupena lurraldearen gaineko kontrolari lotuta zegoela eta horretan zetzala europarrekin izandako gatazka (Cronon, 1983:
|
|
|
1990eko hamarkadan ia ezinezko gertatuko zaigu giza eskubideez, ekologiaz, garapenaz, sakontze demokratikoaz eta gobernu egokiaz (Cleveland, 1993; Martí i Puig, 2004), justiziaz, kultura aniztasunaz, gatazka etnikoaz (Gurr, 1994), demokraziaz eta nazioarteko gizarte zibilaz hitz
|
egitea
herri indigenei erreferentziarik egin gabe (Dunaway, 2003). «Laugarren Mundua»ren presentzia biderkatu egingo da hamarkada honetan eta inoiz baino gehiago izango dira nazioarteko politikan zabalduriko leihoak, zeinak euren arazoak eta proposamenak kaleratzeko aprobetxatuko baitituzte herri indigenek.
|
|
|
Hori onartuta gero, 1994an WCIP inguruko jendeak beste herri eta ordezkari indigenekin batera HIGEAri alternatiba
|
egiteko
Herri Indigenen Nazioarteko Konbentzioa proposatu zuten. Alternatiba hau indigenek propio buruturikoa da.
|
|
|
Azken urteetan jorraturiko gaiak hauek izan dira: herri indigenak eta globalizazioa, herri indigenak eta gatazka konponketa; herri indigenak eta euren jakinduriaren babes nazionala eta nazioartekoa, eta, azkenik, helburu militarretarako indigenak ez diren autoritate, talde edo banakoek
|
egindako
herri indigenen lurraldeen okupazioari buruzkoa.
|
|
|
Horretaz jabe izanik eta urruntasunak sortzen duen haustura psikologiko hori apurtu nahian, herri indigenen kasuan zentratu nuen nire ahalegina. Are gehiago gaur egun, XXI. mendean, oso zaila gertatzen da mundu mailan globalizazioaz, pobreziaz, bazterkeriaz, gatazka etnikoez, giza eskubideez, ekologiaz, garapenaz, demokraziaz, zein kultur aniztasunaz hitz
|
egitea
herri indigenei erreparatu gabe. Testuinguru horretan globalizazioak eragindako kezka agertu didate ikasle askok.
|
|
|
Laugarren Mundua proposamen moduan hasi zenetik, estatu gabeko nazioen mugimendu modura ikusi dute partaide eta ikertzaile askok, tartean euskaldunok. Euren
|
egitekoan
herri indigenek kontuan izan dute nazio herrien esperientzia. Gainera, gaur egungo erronkei aurre egiteko orduan gero eta gehiago dira indigenak aintzat hartzen dituzten euskaldunak.
|