|
2011
|
|
|
Ahuldutako hizkuntzaren osasun egoera (euskararen egoera, konkretuki) axal axaletik deskribatzeko eta egoera hori arras negatiboki baloratzeko erabiltzen da diglosia, bereziki, adiera popular horretan. hitzaldi eta irratsaioetan aspertzeraino entzundakoez gainera ehunka (agian milaka) aipamenez betea dago gure bibliografia idatzia. duda egiten duenak jo beza 1970 ingurutik honako testuetara, berdin du hemerotekak hartu jakin iturri, edo liburutegiak. urteen joanean, egoerak hobera egin du hainbatean. Jokabide horretako adibiderik ez da falta ordea, orain ere, gure artean. euskararen alde
|
egindako
hainbat lan ondo dagoela baina" egoera diglosiko honetan" ez dagoela aurrera egiterik esango dizu urMikel Zalbide – Diglosiaren purgatorioaz. Teoriatik tiraka liak. gure euskal eskoletako" haur diglosikoak" aipatuko dizkizu Sandiak, eta garai batean sortutako" komunikabide diglosikoak" zein kaltegarri diren gogoraraziko digu Berendiak.
|
|
2019
|
|
|
Bidegile horiei eskerrak badira orain, lehen ez bezala, arnasgune kontzeptuaren lanketa teorikoan zentratu ez arren hartarako oinarri edo erreferentzia elementu sendo direnak: lehengoak eta oraingoak nahasten direla hor ditugu, besteak beste, Language Maintenance and Language Shift10 errotulupean zein transmissió lingü� stica familiar intergeneracional izenburupean
|
egindako
hainbat lan jakingarri11.
|
|
|
Badira orain, lehen ez bezala, arnasgune kontzeptuaren lanketa teorikoan zentratu ez arren hartarako oinarri edo erreferentziaelementu sendo direnak[...] besteak beste, Language Maintenance and Language Shift errotulupean zein transmissió lingü� stica familiar intergeneracional izenburupean
|
egindako
hainbat lan jakingarri. arnasguneen kontua argitzeko teorizazio lana ez da, gainera, azken 60 urte ingurukoa bakarrik: Lehendik dator atzerriko hainbat adituren gai horri buruzko gogoeta lana. gauza askotan arnasguneen kontzeptumuinetik urrun gelditzen bada ere, zenbait ezaugarritan duen antz handiagatik ezin baztertuzkoa da, alde horretatik, mundu germanikoak luzaro landutako Sprachinsel kontzeptua eta, horren harira, Sprachinseltheorie, Sprachinselforschung eta Sprachinselkunde12 aztergaiaren forBadakigu gurea bezalako hiztunherrien osasuna ez duela ahuldutako hizkuntza ezagutzen (ulertzen, irakurtzen) dutenen kopuruak ematen, ez eta hitz egiten dakitenen kopuruak ere.
|
|
2021
|
|
|
Munduko hizkuntza gehienak oso egoera zaurgarrian daudela jakin dugu, bereziki 2000 urtearen inguruan argitaratu diren hainbat lani esker. Alor honetan, Katedraren aurrekariak izan ziren UNESCO Etxearen aterkipean
|
egindako
hainbat lan aipatu daitezke, besteak beste, Europako (Barreña et al., 2005) eta Amerikako (Uranga et al., 2007) hizkuntzei buruzkoak; horretaz gain, Euskal Herrian immigrazioari esker gertatu den eta etenik gabe aberasten ari den hizkuntza aniztasuna ere aztergai izan du Katedrak (Uranga et al., 2008). Horiez gain, UNESCOren eskariari erantzunez 2005ean argitaratutako lan erraldoiari esker (Amorrortu et al., 2004; Marti et al., 2005) mundu osoko 500 hizkuntza baino gehiagoren datu zuzenak jasota, haien egoeraren azterketa kaleratu zen.
|
|
2022
|
|
|
Azken hamar urteetan euskararen erabileraren ikerketa esparruan ikuspegi kualitatiboekin
|
egindako
hainbat lan argitaratu da. Hiztun profilei dagokienez, lan batzuek hiztun berriengan (Ortega eta beste, 2016) jarri dute arreta.
|
|
2023
|
|
|
Gogoratu behar da euskararen erabilerak eraso moduan edo errespetu falta bezala ulertzea ez dela etorkinen bizipena, soilik. Erdaldunen euskararekiko bizipenen gainean
|
egindako
hainbat lanetan agertu den errealitatea da, etorkinak izan ala ez.
|