2001
|
|
Platonentzat, adimenaren gainetik edo azpitik bada zerbait gizakiagan, adimena erabili gabe zerbait ezagutu, gogoratu egiten duena, adibidez. Aristotelesek onartu egiten du giza gogoak bi zati arrazoimendun dauzkala; eta batari zati ezagulea eta besteari zati arrazoigilea deitzen die22 Baina, beti ere, ‘arrazoimen zuzena’
|
eginez
gizakiaren jaun, gidari, epaile bakar.
|
2002
|
|
Besterik badirudi ere, turismoaz ari gara; zehazkiago, bidaiak
|
egitea
gizaki bakan bakanen pribilegio izatetik (duela mende erdi eskasa) masa fenomeno bihurtu den horretaz, hain zuzen: eguzki eta hondartzako turismoaz, txiringito eta udako diskoteketako, parke tematiko eta antzekoetako turismoaz, hitz batez.
|
|
Azido azetikoa suntsitzea alkohol eduki eskasaren edo gehiegizko aireztapenaren ondorio da. Anguilula aceti zizare txiki bat da, bizizalea eta ez dio kalterik
|
egiten
gizakiari, baina uhertasuna eta ozpinaren zaporea eta usaina aldatzen ditu. Argi kontra ikus daitezke, eta erraz ken daitezke, ozpina berotu edo anhidrido sulfurosoarekin tratatu.
|
2004
|
|
Gatazkak norberaren defentsak sustatu eta, hortaz, egoera berriei aurre
|
egiteko
gizakiaren gaitasuna hobetzen du.
|
2006
|
|
Gizakiaren pasioen konplexutasuna aintzat ez jotze horrek hiru akats larri larrietara eroan zuen Marx-en pentsamendua. Lehenik eta behin, gizakiak daukan faktore moralaz ahantzi egin zen; ekonomia aldaketak
|
eginikoan
gizakiaren ontasuna automatikoki berretsiko zuelakoan zegoelako, hain zuzen ere; Marx-ek ez zuen ikusi beren barne bizitzan aldaketarik nozitu ez zuten pertsonek ezin sor zezaketela gizarte hoberik. Ez zion arretarik eman, esplizituki bederen, bestelako orientazio moral baten premiari:
|
2007
|
|
Asimovek baztertu egin zuen iraultzaren ideia robotentzako hiru jokabide lege asmatuta, John Campbell editorearekin laguntzaz. Lege horien arabera, robot batek ezin dio minik
|
egin
gizakiari, bete egin behar du gizakiak agindutako guztia eta bere burua babestu behar du, ordena horretako lehentasunarekin. Hain zuzen, lege horiek sortzen dituzten paradoxetan oinarrituta daude haren robotei buruzko istorioak.
|
|
Argi dago, ez agirietan ez nazioarteko erakundeetan, zibilizazio honek ez duelaoraingoz lortu idatzitako hitzarmen ordezkorik giza taldeen arteko paktuendak.Egiaztatu besterik ez dugu
|
egin
gizaki edo herri kontzientziaren eta legediarenartean bide luzea egin behar dugula gizakiok. Ekin diezaiogun, denon onerako142.
|
|
Identitatearen
|
egitekoa
gizakiaren eta taldearen sentidua eraikitzea izaten da.Identitatea gure bizitzaren eta esperientziaren iturria baldin bada, iturri horrenaraberakoak izan ohi dira nazio identitatearen osagarri kategoriok ere: hizkuntza, kultura, informazioa, historia, lurraldea...
|
|
Hizkuntza gizakiarekin horrela identifikatzen bada, ordea, hori ez du
|
egiten
gizaki orokorki eta metafisikoki pentsatuagaz bakarrik, baizik zinez presentearekin, biziarekin, lurrekotasunak zirkunstantzia lokal eta historiko guztien bidez estuki baldinduarekin, ez bakanarekin, berau hangoa kontatzen den nazioarekin bakarrik ez,
|
2008
|
|
Orain arte ikusitakoaren argitara, etorkizunean erresberatrolaren gaitasun terapeutikoa nabarmena izan daiteke. Hala ere, ez dezagun ahaztu, aipatutako ikerketetan zelula kulturetan eta gizakia baino maila baxuagoko espezieetan
|
eginikoak
gizakietan aho bidez hartuta lor daitezkeen baino kontzentrazio askoz handiagoak erabili direla eta, beraz, bide luze baten hastapenean gaudela oraindik.
|
|
Nekatuta nengoen, egia da; baina jaiki berritan bezain fresko egonda ere, bistakoa zen kontrario harekin alferrik neurtuko nintzela. Enborrez enbor, oreina bezala mugitzen zen izaki hura, bi hanken gainean korri
|
eginez
gizakien modura, baina nik inoiz ikusi baino bi aldiz gehiago makurtuz gerria. Nolanahi ere gizona zen, hori ezin nuen zalantzan jarri.
|
|
Funts funtsean, beste askotan bezalatsu, hizkuntzari buruzko definizioak berak huts egiten du abertzale erdaldunen burubideotan. Horrela, mintzairaren
|
egitekoan
gizakiaren eta gizartearen oinarrizko ezaugarria ikusi beharrean, geure bizitza hitzaren lantegian ekoiztutakotzat hartu beharrean, abertzale askoren irizpide mentalistak edozein sentimenduren balioa hizkuntzaren pare kokatuko digu.
|
|
–aingeru txuria ta/ lur azpiko aingeru gorria/ ta hortxe daude/ borrokatzeko prest ezpata ta sardea/ ta gu hortxe tartean gizonak bobo/ ahal duguna
|
egiten
gizakiok bai/ ob o
|
|
Europeanan aurki daitezkeen edukietako batzuk hauek dira: Dureroren grabatuak, Espainiako Gerra Zibileko kartelak, Mozarten jatorrizko gutun eta partiturak, Vermeerren koadroak edo 1789an Frantzian iraultzaren ondoren
|
egindako
Gizakiaren Eskubideen Deklarazioa. Espainiak jartzen duen materiala guztizkoaren %1, 4 besterik ez da.
|
2009
|
|
Segurtasun informatikoaz hitz egiten denean, sistema informatikoari edo haren zatiren bati eragin diezaieketen arrisku guztiak hartzen dira kontuan, nahita sortutakoak eta nahigabekoak. Nahita
|
egindakoak
gizakiek egindakoak dira, hainbat asmoren bila (etekinak lortu, kaltea egin, ondo pasatu, informazioa lortu?). Nahigabekoen iturria gizakia bera izan daiteke (akatsak, prestakuntzarik eza, utzikeria?) edo naturako fenomenoak.
|
|
Ikertzaileen esanetan, horren arrazoia da omega gantz azidoek, esteatosiaren aurkako propietateak zituzten erresultina eta babesen sorrera eragin zuten bitartean, eicosanoideen sorrera ere inhibitu zutela, hanturarekin zerikusia duten substantziak. Gerald Weissmannek, FASEBeko editore buruak, onartu du oraindik bide luzea dagoela
|
egiteko
gizakien babesa probatu arte, eta “azterketa honi buruzko gauza ona da informazioa dagoeneko erabil daitekeela, gaur gauean bertan afaltzeko”. Weissmann en arabera, “segur aski arrain gehiago (urdina) jateak edo kanola oliora (koltza) aldatzeak eragin dezake aldea”.
|
2010
|
|
Xakean jokatzeko programek dagoeneko erabiltzen dute estrategia, baina horrek ez ditu
|
egiten
gizakiaren berdinak.
|
|
Izena da identitatearen zigilu. Heriotzaren ahanzturari aurre
|
egiteko
gizakion baliabideetako bat. Izenak bakarrak, bereziak eta bakanak bihurtzen gaitu, nahiz eta gure izate iragankorraren une batean besterik ez izan.
|
|
Kontzientzia seinaleak detektatu ondoren, medikuek gizakiaren garuna eskaneatu zuten, galdera errazei “bai” edo “ez” esateko eskatu zioten bitartean. Emaitzek erakutsi zuten garuneko jardueran aldaketak
|
eginez
gizakiak erantzuna jakinarazten zuela. “Azterketa horiek, gaixoa egoera begetatiboan ez egoteaz gain, are garrantzitsuagoa izan zen bost urtean gaixoari bere pentsamenduak kanpoko munduari jakinarazteko modua eman ziotela”, esan zuen Owenek.
|
|
Uretik ateratzen den mendiaren tontorra, uharte bat
|
eginik
GIZAKIA** da, baina jende ostea urpean gelditzen da.
|
2011
|
|
Basa animalien gorputzean barrena dagoen bizi funtsa gizakiok dugun berdina da. Horregatik, animalien biziaren alde lan
|
egitea
gizakien biziaren alde ere egitea da.
|
|
Eboluzioak hornitu du gizakia atxikimendu sistema sekulakoarekin, espeziearen arrakasta bermatze aldera. Norabide horretan jakintza metatzen joan ahala, ordea, sozietate modernoek erdi disolbatu dute familia instituzio gisa eta umeen hazkuntza desbideratu dute instituzio formaletara, modu masiboan, egunean hainbat orduz, eta adinean gero eta goizago?, zinez zail
|
eginez
gizakiak bere eratze osasuntsurako behar duen fluxu afektiboa. Milaka urtetako hazkuntza moduak hankaz gora jarri diren bitartean, gizarte berberek kezka bizia azaldu ohi dute hezkuntzagatik, sozializazio prozesuengatik, prozesu horietan gertatzen diren akatsengatik eta gure aro historikoa ezaugarritzen duen ondoeza psikikoarengatik.
|
|
Kode moralak ordea arauak jartzen ditu ekintza batzuk ontzat edo txartzat jotzeko. Oso konparazio argigarria egiten du Ayalak berba
|
egiteko
gizakiok dugun ahalmena baliatuta. Gizaki guztiok mintzamenaren jabe gara eta hori hizkuntza desberdinetan adierazten da:
|
|
Barre egitea, esate baterako. Risoterapia ikastaroak atzo goizekoak izanagatik, irri
|
egitea
gizakiak egin dezakeen gauzarik hoberenetakoa dela Aristotelesen garaitik genekien, filosofoak berak errana.
|
|
Denbora kontrolatzeko makina bat
|
egitea
gizakien aspaldiko ametsa izan da. Horrela, bada, Herbert George Wells idazle britainiarrak 1895ean lehenengoz publikatu zuen The Time Machine zientzia fikziozko eleberria, baina Wellsen protagonistak, Xabierrek eta gainerako neba arrebek ez bezala, ez du iraganeranzko bidaia egiten, etorkizuneranzkoa baizik.
|
2012
|
|
Hala ere, oker dabil askatasuna eta berezkotasuna defendatzeko Humanismoa defendatu beharra dagoela dioena. Norberaren autonomiaren proiektu modernoari segida emateko kontzientziak eta gorputzak birsozializatu eta harremanak eta elkarrekintzak birpolitizatu behar dira eta hori dena ezin da
|
egin
Gizakiaren, Humanitatearen eta haien biopolitika ezkutuen hesiturak birrindu gabe. Posthumanoa autonomia proiektuaren itxitura bat izan daiteke, baina zalantza barik, humanoa sakratutzat edo esentzia ukiezintzat jotzeak uko egiten dio zentzua eta komuna asmoz eta jakitez elkarrekin eraikitzeari.
|
2013
|
|
Daukagun gene arruntenetako bat alderantzizko trasnskriptasa proteina egiten duena da; eta proteina horrek, guk dakigula, ez die batere onurarik
|
egiten
gizakiei. Hain zuzen, gizakien sisteman oharkabean sartzeko aukera ematen die erretrobirusei (adibidez, GIBari).
|
|
(1Jn, 4, 16). . Giza duintasunaren arrazoirik gorena, Jainkoarekin bat
|
egiteko
gizakiak duen bokazioa da. Gizakia bere sorreraz gero, Jainkoarekin elkarrizketara gonbidatua da; izan be, Jainkoak maitasunagatik egin zuelako eta maitasunagatik eusten diolako existitzen da; eta ez da egiaz bete betean bizi, maitasun hura libreki ezagutzen ez badu eta Kreatzaileari bere burua ematen ez badio?.
|
|
Hegan
|
egitea
gizakiaren amets handienetako bat izan da. Eboluzioak hegaztiei gaitasun hori garatu badie ere, gizateriak urte askotako lana behar izan du hegan egiteko ametsa posible egin ahal izateko.
|
|
Erraz ikusten da horren zailtasuna, haiek naturaren aurka jokatzea eskatzen baitu. Baina ari gara lortzen, pazientziaz baliatuz, eta eginahalak
|
eginez
gizakiak direla ohartarazteko. Tolerantziaz tratatuak edo tinkotasun gehiagoz edo gutxiagoz zigortuak dira, konbertsiotik igaro den denbora tartea luzeagoa edo motzagoa izan, pixkanaka neurritasun arrazionalera makurtuko diren garaia itxoiten dugun bitartean, horrelakorik ez baitute ezagutu orain artean". 258
|
2014
|
|
Izan ere, eginkizun horrek luzatu eta barritu egiten dau, harako gizakien adimenaren aurrean fedea proposatzen eta estimarazotzen konprometidu izan diran gizon eta emakumeen katea?. Eta ez bakarrik irakaspenez, baita bizi izanez ere, nork berarengan haragituz,, gazteek benetako maisuak behar dabezalako; jakintzaren adar desbardinetan egia osora zabalik dagozan pertsonak, jakintzagaien arteko alkarrizketa nork beraren barruan entzuten jakinez eta hori bizi izaten ahaleginduz; batez ere, egiarantz bidean aurrera
|
egiteko
gizakiak dauan ahalmenaz eta gaitasunaz konbentzimendu osoa daben pertsonak?.
|
|
Beste hari bat hartuko dut, eta hatzez aldatuko dut, beste irudi bat erakutsiko dizut. Istorio hau animaliaz eta objektuz populatua dago, giza itxura duten pertsonaien ingurura datoz eta nolabaiteko ibilbide bat
|
egiteko
gizakiak erabiltzen dituzte. Objektuen berezko ezaugarrietako bat da eskuz esku mugitzen direla, inork ezin dituela gorde; eta norbaitek objekturen bat gordetzen badu, suntsituta bukatuko du.
|
|
Ez zuten inoiz saiorik
|
egin
gizakiengan.
|
2015
|
|
–Denak dira Jainkoaren erreminta patuaren aurrean, zioen?, eta Hark nahi duena besterik ez dugu
|
egiten
gizakiok. Erregeren aginteak Jainkoaren nahiaren azpian egon behar du beti.
|
|
Erreakzio ugari sortu ditu, aurkakoak gehienak, zientzia kognitiboetan, neurozientzietan eta gogamenaren filosofian. Kontzientziaren auzia hor dago, eta horrekin bereizketak nahi dira
|
egin
gizakia eta sasi gizakiak, cyborgak, robotak, makinak, ordenagailuak, banatzeko. Gu lehenik, eta gero beste izaki inkontziente horiek guztiak.
|
|
16:00etan Zoritxarrei aurre
|
egiteko
gizaki ororen gaitasuna, hitzaldia. David Alvear izango da hizlaria, eta Baigera I eko aretoan eskainiko du solasaldia.
|
|
"... doktrina aberastasun honek guziak helburu bakar bat du: gizakiari zerbitzu egitea; bizitzako gorabehera guzietan, bere ahultasun guzietan, bere premia guzietan zerbitzu
|
egitea
gizakiari". Ez du, bistan dena, ustegabetara egiten bi gertakarien arteko lotura Frantsizkok.
|
2016
|
|
Brontze Aroko hainbat herrixka suntsitu zituen. Baina 2006an arkeologoek handik alde
|
egindako
gizaki eta animalien aztarna ugari aurkitu zituzten, eta hiru gorpuren arrastoak baino ez; ia 2.000 urte geroago ez bezala, orduko hartan biztanle gehienek ihes egitea lortu zuten.
|
|
Izan ere, ulertzen duzu zeinen txikia den Lurra, eta gure babes handia behar duela.Bidaietan, ezustekoak, matxurak eta abar izaten dira. Beldurra izaten duzue horrelakoetan. Gertakizun desatseginak azkar ahanzteko dago
|
egina
gizakion memoria, eta, era berean, zoriontsu egiten gaituzten gauzak denbora luzeagoz gordetzen ditu. Horregatik, espaziora itzultzen zaren bakoitzean onena baizik ez duzu espero.Espaziora doan lagun bakoitzeko, zenbat geratzen dira lurrean. Oso zaila da hori jakitea, baina SESBen eta Errusiaren historian 120 lagun baizik ez dira egon.
|
|
Benetan ezinezkoa, sinesgaitza! Gizakiek hori ez zutela hantxe ezarri argi zen, zerbait
|
egitekotan
gizaki bat ezarriko zutelakoan eta Sapen antzekoen lehenagokoek adimendu zorrotzik ez baitzeukaten halako aitzinamendu zientifikorik lortzeko! Nork beraz?
|
|
Jainkoa benetan izan balitz, berak
|
egindako
gizakiei halako basakeriak egiteko baimena emango ote lieke. Liburu honetan agertzen diren pertsonaiei otoi galdegin...
|
|
Egin nahi badituzu,
|
egin
gizakien herrian.
|
2017
|
|
Agerikoa denez, Hobbesen ateismoari eta materialismoari eginiko kritika garaikideen sorburuan, ez zeuden kezka erlijiosoak soilik. Norbanakoa gutiziak eta higuinak soilik mugitutako makina bezala azaldu izana errefusatu zioten, ez jainkoaren irudira
|
egindako
gizakiaren kontzeptua ezabatu zuelako, baizik eta estatuaren burdina arau hutsaren araberako kontrol soziala ez zen beste aukera oro ezabatu zuelako. Nire iritziz, horixe da Hobbesen filosofiaren eta kartesianismoaren arteko desberdintasun nagusia.
|
|
nazioek gizakiak moldatzen dituzte. Izan ere, nazioak izatez eta
|
egitez
gizakien uste, leialtasun eta elkartasunen moldatzaileak dira? 39 Horra Gellner en tesia, eta hona tesi hori gurera egokituta atera dezakegun ondorioa: hots, gure euskalduntasun etnokulturalak ez gaitu nor egiten euskaldun gisa, mendeko gizaki alienatuak baizik; aldiz, erdal komunitate nazionalari dagozkion hizkuntza kulturaren funtzioak gai dira erdaldunen identitate ongizatea bermatzeko.
|
|
Hala, espiritua gorputzean barrentzeko eta gorputz horretaz jabetzeko bitarteko gisa erabiltzen da kea erritu asko eta askotan. Anakroniaren erabilera berezi batetik abiatuta, jainkoen munduarekiko bitartekotza
|
egiteko
gizakiek erabili izan dituzten edo erabiltzen dituzten elementuen historia osatzen duten zentzu migrazioak hartu ditu aztergai Kearen politikak programak. Elementu horien artean hizkuntza bera nabarmentzen da (beste substantzia batzuekin batera) bizigarri nagusi gisa, alegia, hitzak eta haien antolakuntza kantu, himno, arao edo kontakizun gisa.
|
2019
|
|
Ikaratuta eta aurrera egin ezinik, gizakiak laguntza eskatu zion Amalurrari, etsita. Amalurra, baina, oso lanpetuta zebilen, eta ez zion jaramonik
|
egin
gizakiaren eskariari. Denbora igaro zen, eta gizakiak behin eta berriz egin zion erregu Amalurrari, arren babes zitzala nahierara ibiltzen ziren munstro ikaragarri horietatik.
|
|
Hartzaren klanekoak ziren eta hartza gurtzen zuten biziaren urteroko ibilaldia gurtu nahian. Ekialdetik etorritako sinismen berriaren ardatza gizakia zen, Jaungoikoak
|
egindako
gizakia. Erlijio fede berriak hasiera (genesia) eta amaiera (apokalipsia) aldarrikatzen zituen Jaungoikoak gizakiaren neurrira egindako mundu batendako.
|
|
Donostiako San Telmo museoak objektuen eta artelanen bilduma zabal bat jarri du ikusgai, gaiari buruz kultura eta garai desberdinetan sortutako kezka, galdera eta irudikapenak aztertzeko. Eta kontakizunean bezala, heriotzaz bezainbeste bizitzaz hitz egiten dute piezek; heriotzaren auziari aurre
|
egiteko
gizakiak hartu izan dituen jarrerak jartzen dituzte agerian. Gaur zabalduko dute erakusketa, eta maiatzaren 26ra bitarte egongo da ikusgai.Duela bi urte inguru hasi zen San Telmo museoa erakusketa prestatzen, bere bilduman heriotzari lotutako ondare ugari zuela ikusita.
|
|
errare humanum est: huts
|
egitea
gizakien kontua da.
|
2020
|
|
Haiei zuzentzen zaie kamera denbora gehienean. Zinemagileak azaldu duenez, pelikula
|
egiterakoan
gizakiaren emozioak aurpegia ez den beste gorputz atal baten bitartez adierazteko erronka hartu zuen, eta eskuak aukeratu zituen. «Esku horiek dira laztantzen eta hiltzen dutenak; beraz, kontraesanak gorpuzten dituzte».
|
|
Emakumea bost metro harantzago agertu zen, gainerako gorpu hondakinetatik aparte, eta hilobi komuna non zegoen beti pentsatu izan zen esparruaren mugetatik kanpo, geroago baieztatu zen bezala. Ez zen zaila izan, lekuko zaharrenek gogoan baitzuten non egin ziren exekuzioak, Pazoko zer tokitan hil zituzten zehazki, lorategiaren zer partetan egin zen basakeria hura, planeta hartako lurralde hartan, une historiko hartan, zer eta buruan tiro
|
egitea
gizaki haiei, 1936ko abuztuan han atxilotuta egon ziren pertsona haiei. Ez ziren asko geratzen astakeria haren testigantza argitasunez emateko moduan, eta batez ere ez ziren asko behar hainbateko ausardia zutenak gogoratzen zutena hitzetan jartzeko.
|
2021
|
|
Batzuetan, pertsona baten ezjakintasuna erabilgarria ez ezik ederra ere izaten da, bere ustezko jakintza, ostera, inutila baino okerragoa den bitartean, itsusia izateaz gain. Zein da tratua
|
egiteko
gizakirik onena: gai bati buruz ezer ere jakin ez eta, arras bakana dena, badakiena ezer ez dakiela; edo gaiari buruz zerbait jakin bai, baina dena dakiela uste duena?
|
|
Diotenez, harri berarekin estropezu
|
egitea
gizakiak bakarrik egin dezakeen akats bat dela; hala ere, tamaina horretako erabakiak alde bakarretik, aurreikuspenik gabe, azterketarik gabe, irakasleei entzun gabe, negoziazio edo kontsulta sindikalik egin gabe hartuz gero, errazagoa da berriz ere leku berean iraultzea.
|
|
Neure borondate ilunaren pisua, Jainko guratsu baten moduan, mundura botatzeari uko egiten nion. Politika
|
egitea
gizakiak euren itxura maneiagarrira murriztea zen, masa itsuak balira bezala erabiltzea zen, niretzat gordetzeko gogoeta bizidun gisa existitzearen pribilegioa; baina gogoeta bera, gorputz bizigabeei hozka egiteko, mugiarazteko, indar mekaniko eta opaku bilakatu behar zen, eta nik ez nuen neure burua zeregin hartan ikusten. Zarataz eta kez betetako gela batean, botako nituen hitzen bitartez bazter ezezagunetara erakarriko nituen inoiz ikusi ez nituen gizakiak; nire askatasuna eskandaluzko absurdoaren gaizkide bihurtzeko erabiliko nuen:
|
|
101), gizaki ororen morfologia eta dimentsio berak baitzituen. Ezaugarri horrek neandertalak hitz
|
egiteko
gizaki modernoak bezain gai zirela ondorioztatzera eraman zituen ikertzaileak (Martmez eta Arsuaga, 2003; Saldaña, 2011; D’Anastasio eta beste, 2013).
|
2022
|
|
Huts
|
egitea
gizakion ezaugarria da... Baina berrikuntzak ekidin dezake hori
|
|
Hori egiteko, lau astronauta Ilargiaren orbitara bidaliko dituzte Orion ontzian, SLS suziria erabiliz. Orbita horretan zenbait egun emanen dituzte, eta, ondotik, bi kide joanen dira Space X enpresak
|
egindako
gizakien lur hartzerako sistemara; Ilargira ailegatzeko azken urratsa. Astebete inguru ariko dira azalera ikertzen, eta, ondoren, berriz joanen dira Orion-era, beste kideekin batera Lurrera itzultzeko bidaiari ekiteko.
|
|
Adituak: espiritua otarrainez, dortoka arrautzaz eta tiramisuz enpo
|
egindako
gizaki adikatuak.
|