|
2007
|
|
|
Aparteko transmisioaren fenomenoa Estrasburgoko Louis Pasteur Unibertsitateko T. W. Ebbesen irakasleak behatu zuen lehenengoz, 1989an, uhin luzera optikoekin
|
egindako
esperimentu batean. Zulatutako materialekin egin zuen esperimentua, eta ikusi zuen zuloetatik iristen zen argi guztia eta gehiago irteten zela.
|
|
2008
|
|
|
Handik hogei urtera, 2005 urtean, egin zuten emakumeetan ere horrelakorik egiten ote zuen jakiteko ikerketa. Gizonekin
|
egindako
esperimentua errepikatu zuten 40.000 emakume osasuntsurekin. Eta, hara non, ikusi zuten aspirinak ez zuela berdin eragiten emakumezkoetan:
|
|
|
|
Egindako
esperimentuetan lortutako emaitzen arabera, Liburua irakurri du neska perpausean, esaterako, jaiotzetiko hiztunak berehala jabetzen dira perpaus horren gramatika akatsaz; hizkuntza hiru urterekin ikasi dutenen kasuan, ordea, garunak ez ditu akats horiek sumatzen. Nik zu bakarrik ikusi dut motako akatsak dituzten perpausetan, berriz, antzeko erantzun elektrofisiologikoa ikus daiteke hiztun talde bien artean.
|
|
|
In vitro
|
eginiko
esperimentuetan frogatu dute eraginkorra dela tumore zelula hauen ugaritzea inhibitzen: minbizi linfoidea eta mieloidea; mieloma anizkoitza; bularreko, prostatako, urdaileko, koloneko, areko eta tiroideko minbizia; melanoma; buruko eta eztarriko kartzinoma epidermoidea, obulutegiko kartzinoma eta umetoki lepoko kartzinoma.
|
|
|
Orain, arratoiekin
|
egindako
esperimentu batean frogatu dute larruazalean injektatutako toxinaren zati bat garunera iristen dela. Han, proteinak degradatzen ditu eta neuronetan eragiten du.
|
|
|
Alabaina, ezinezkoa da han garatutako aplikazioak eskala handian egitea, eta, beraz, industria sektoreari ez dio askorako balio. Ari dira
|
egiten
esperimentu batzuk, baina, Javier Armentiak esaten duen moduan, ISSrako joan etorriak eta han ikertzea errazagoa balitz, askoz ere arrakasta handiagoa izango luke.
|
|
2009
|
|
|
Zortzi saguekin
|
egindako
esperimentuak argi utzi zuen hauts hark infekzio hilgarriak senda zitzakeela. Eta hori ia miraria zen garai hartan.
|
|
|
Obozitoen zelula aitzindariak aurkitu dituzte eme helduetan Txinako Shangai Jiao Tong Unibertsitatean
|
egindako
esperimentu batek hankaz gora jar lezake orain arte egiatzat jotzen zena: ugaztun emeak
|
|
|
Txinako Shangai Jiao Tong Unibertsitatean
|
egindako
esperimentu batek hankaz gora jar lezake orain arte egiatzat jotzen zena: ugaztun emeak bizitza osoan zehar sortuko dituzten obuluekin jaiotzen direla.
|
|
|
Lehenik, esan zuten
|
egindako
esperimentu batzuek zalantzarik gabe adierazten zutela quark gailurrak, edo top quarkak, ezagutzen diren quark astunenak, bakarka sor daitezkeela. Orain arte binaka sortzen baino ez dituzte ikusi.
|
|
|
Southamptongo Ozeanografia Zentroak CROZEX esperimentuaren emaitzen berri eman du Nature aldizkarian, eta ondorioa hau da: itsasoratutako burdina unitate bakoitzeko, 200 metro baino gehiago hondoratu den karbono kantitatea Kerguelen eremuan
|
egindako
esperimentuan baino 80 aldiz txikiagoa da.
|
|
2010
|
|
|
Donostian DIPCren ospakizunetan zegoela esandakoa egia bihurtu zen astebete geroago. Hain zuzen, Andre Geim eta Konstantin Novoselov errusiarrek jasoko dute 2010eko Fisikako Nobel saria, zergatik eta, grafeno bi dimentsioko materialarekin
|
egindako
esperimentu iraultzaileengatik, Nobel Fundazioaren hitzetan.
|
|
|
|
Egindako
esperimentuan, lehenik, hau da, baldintzapena sortzeko, ur gozoa eman zieten edateko. Urarekin batera, ziklosporina immunosupresorea xiringatu zieten.
|
|
|
Hala ere, ez da erabat segurua. Guijarrok emandako informazioaren arabera, animaliekin
|
egindako
esperimentuetan emaitza desberdinak jaso dituzte espezie batzuetan eta besteetan: untxietan abortuak eragiten ditu dosi handietan, arratoietan ez du ondorio larririk, eta tximinoetan dosiaren araberako malformazioak sortzen ditu.
|
|
|
lehorraldietan onddoek baino gehiago irauten dute bizirik. Cornell Unibertsitatean
|
egindako
esperimentuetan ikusi zuten lehorraldian 14 egun edo gutxiago eman zituzten errotifero populazioak guztiz suntsitu zituztela onddoek. 21 egun eman zituztenen artean, berriz, populazioen% 60k ez zuten infekziorik jasan, eta, hortik gora, gero eta gutxiagok.
|
|
|
Nik duela hiru urte hartu nuen zentroaren zuzendaritza, eta gehien bat animalien erabilerarekin lotutako gaietan jarduten dugu: animaliekin
|
egindako
esperimentuak, giza kontsumorako abereen hazkuntza, xenotransplanteak... Zientzialariei eta politikariei gai horien alderdi etikoa esploratzen laguntzeko tresnak sortzen ari gara.
|
|
|
Nik ez dut inoiz olagarrorik harrapatu, gutxiago harrien kontra kolpatu, baina, nire aburuz, jokabide horrek ez du, ez hankarik, eta ez bururik, eta arrantzale hori Skinnerren usoen pare dabilela uste dut, eraginik ez den tokian eragina ikusi nahirik. Norbaitek kontrakoaz konbentzitu nahi banau, erakusten ahal dit mekanismo posible bat, edo ongi
|
egindako
esperimentu bat. Hala ere, zenbat aldiz ez ote ditugu ikusten gisa horretako sineskeriak?
|
|
|
Hainbatek mende bat lehenago Rutherfordek berak eraikin hartan
|
egindako
esperimentuekin lotu zituzten heriotza haiek. Eta, auzia argitzeko, ikerketa egiteko eskatu zion unibertsitateak Coggoni, Erresuma Batuko Ikerketa Medikoaren Kontseiluko epidemiologoari.
|
|
2011
|
|
|
In vitro
|
egindako
esperimentuetan frogatu dute karbohidrato hori ezinbestekoa dela espermatozoidea obuluari itsasteko. Gainera, uste dute beste funtzio bat ere izan dezakeela:
|
|
|
Antihidrogenozko atomoak sortu dituzte CERN laborategian, eta 15 minutuz baino gehiagoz atxiki dituzte beren kasa desintegratu baino lehen; zehazki, 1.000 segundoz. ALPHA izena eman diote
|
egindako
esperimentuari, eta, parte hartu duten ikertzaileek adierazi dutenez, nahikoa denbora da hori sortutako atomoak oinarrizko energia egoerara pasatzeko. Aurrerapausotzat jo dute antiatomoak oinarrizko energia egoerara iristea lortzea, antimateriaren eta materiaren arteko alderaketak egin ahal izateko bete beharreko kondizioa baita.
|
|
|
Animaliekin
|
egindako
esperimentuak azkartuz, finduz eta informazio aberatsagoa lortuz, teknika horiek errazagoa egingo dute biriketako gaixotasunak sendatzeko tratamenduak laborategitik fase klinikora pasatzeko bidea.
|
|
|
Ez dago arrazoirik pentsatzeko erlatibitatearen teorian akatsak daudela.
|
Egindako
esperimentu guztiek berresten dute Einsteinen lana. Esan daiteke, azken batean, zientziak argi uzten duela denboran zeharreko bidaia posible dela.
|
|
2012
|
|
|
Maitasuna itsua da, baina ez usaingabea. Horren harira, Estatu Batuetako GenePartner konpainia ekarri dute gogora. Konpainiaren webgunean azaltzen denez, Bernako Unibertsitateko Claus Wedekind ikertzaileak
|
egindako
esperimentuan oinarritzen dira.
|
|
|
Argiak zuzen bidaiatzen zuela frogatu zuen, eta ikusmenaren oinarria ongi azaltzen lehena izan zen. Lenteekin eta ispiluekin
|
egindako
esperimentuen bidez, argiaren islapena, dispertsioa eta errefrakzioa aztertu zituen, eta haien azalpen matematikoak eman. Eklipseak, itzalak eta ortzadarrak ikertu zituen.
|
|
|
Oti batek hegan egin bitarteko aire fluxua. Australiako New South Wales Unibertsitatean J. Young biofisikariak
|
egindako
esperimentu baten argazkia. Arg:
|
|
|
Azkenean, maiatzaren 3ko Nature aldizkarian argitaratu dute H5N1 mutatuarekin iaz
|
egindako
esperimentuetako lehenengoa, eta berehala argitaratuko dute Science n bigarrena. Lanen argitalpenarekin bukatutzat eman liteke hilabetetako eztabaida.
|
|
|
Azkenean, maiatzaren 3ko Nature aldizkarian argitaratu dute H5N1 mutatuarekin iaz
|
egindako
esperimentuetako lehenengoa, eta berehala argitaratuko dute Science n bigarrena. Lanen argitalpenarekin bukatutzat eman liteke hilabetetako eztabaida.
|
|
2014
|
|
|
Eta, gero, Parisetik zetozen berriek zioten sortzen ziren substantzia berriek uranioa baino arinagoak ziruditela. Hahnek ere berehala ikusi zuen hori hala zela, eta Fritz Strassmannekin batera
|
egindako
esperimentuek iradokitzen zuten radioa sortzen zela.
|
|
2015
|
|
|
Behin tumorean txertatuta, eraldatutako zelulek IL jariatzen dute, eta erantzun immunea oztopatzen duten minbizi zelulen jarduera galarazten du horrek. Saguetan
|
egindako
esperimentuetan lortutako emaitza itxaropentsuak aintzat hartuta, IL adierazten duten zelula genetikoki manipulatuekin ari dira lehen froga klinikoak egiten, melanoma duten gaixoekin. Immunoterapia eraginkorrak bermatzeko, tumoreetan ohikoa den linfozitoen gehiegizko hilkortasuna ere gainditu beharreko arazoa da.
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, gantzek karbohidratoen eta proteinen kaloria bikoitza dute gramoko (9 kcal/ g gantzek eta 4 kcal/ g beste biek), palatabilitate handiagoa dute, eta gutxiago asetzen dute. Iaz
|
egindako
esperimentu batean, makronutrienteen proportzio ezberdineko 29 dieta saguei jarrita, ikusi zuten soilik gantz askoko dietek eragiten zutela kaloria gehiegi jatea eta gizentzea. Gainera, ikusi zuten gantz askoko dietek garuneko sari sisteman eragiten zutela, serotoninaren errezeptoreen eta dopaminaren eta opioideen sistemako geneen espresioa handituz.
|
|
2020
|
|
|
1.Irudia. Goiko koadroan, Panamako oihanean ugaztun txikiekin
|
eginiko
esperimentu baten irudikapen moldatua. Ugaztunen tamainak espeziearen ugaritasun erlatiboa adierazten du.
|
|
|
Iaz Kongoko Errepublika Demokratikoan izandako ebola agerraldian probatu zuten, eta ez zuen emaitza onik eman. Alabaina, laborategian eta animaliekin
|
egindako
esperimentuetan frogatu dute eraginkorra dela SARS eta MERS eragiten duten birusen aurka.
|
|
|
Hipotesiari erantzuna emateko, ezinbestekoa izan zen kultibo zelularrak erabiltzea. In vivo
|
eginiko
esperimentuetan, jatorrizko konposatua hartuta lortzen den efektua baieztatu badaiteke ere, ezin da guztiz zehaztu jomuga dituen ehunetan sortzen den efektuak zein metabolitori esleitzen zaizkion. Hori dela eta, aipaturiko bi polifenolen (erresberatrola eta kertzetina) metabolito ugarienak aukeratu ziren, eta egiaztatu zen 3T3 L1 adipozitoetan zer efektu zuten.
|
|
|
Saguetan
|
egindako
esperimentuetan, sortutako antigorputzak eraginkorrak zirela frogatu zuten. Orain, gizakietan ere gauza bera gertatzen ote den begiratu behar dute, bigarren fasean.
|