|
2001
|
|
|
Gizarte orok sufrimendua sortzen du, gizartearen partaide guztiek
|
egin
behar diote uko zenbait desirari falta zaiena ordainean jaso eta elkarbizitza hobetzeko. Batzuetan galdutakoaren sentsazioa areagotu daiteke, bai gizartea premia kolektiboei erantzun ezinean dabilelako, bai zenbait taldek edo banakok gainerakoen gain gehiegizko presioa egiteagatik (ekonomikoki, sozialki edo izaera aldetik), edo baita banakoren bat gaizki integratzeagatik eta populazioaren batez bestekoaren gaindiko sufrimendua pairatzeagatik ere.
|
|
|
Platonek justizia eta zoriontasuna identifikatzen dituen unean, hiritarra hiriarekin identifikatzen du, eta ondorioz ez du eremu pribaturako inongo tokirik uzten: gizabanakoak estatuari men
|
egin
behar dio. Hauxe da Platonen ageriko totalitarismoa.
|
|
2003
|
|
|
4 Pertsonen arteko betebehar guztietan (direla borondatezkoak, direla nahi gabekoak), betebeharrok lege zibilen gai izan daitezkeen heinean, elkarri zor diogu bi aginduk guri ezartzen digutena; aginduok, jakina denez, bigarren legera biltzen dira. Lehendabiziko aginduari dagokionez, besteari
|
egin
behar diot nik niretzat nahi izango nukeena. Bigarrenari ekinez, ez diot besteari egin behar nik niretzat nahi izango ez nukeena.
|
|
|
Aitzitik, Jainkoaren nahia izan da bi sexuak ezkontzaren bidez batu eta batasun horretatik gizakiak jaiotzea. Behin jaio eta gero, gizakiok aurre
|
egin
behar diote beharrizan anitzez beteriko munduari; mundu horretan, gurasoen laguntza ezinbestekoa da urte luzeetan. Horrelaxe ezarri ditu, beraz, Jainkoak ezkontzaren eta jaiotzaren lotura biak, eta hori kontuan izanik aztertu behar dira bi biok arautzen dituzten legeen oinarriak.
|
|
2004
|
|
|
Egia esan bi dialektika hauek elkarlotuak dira oso. Gizakiak, nor izango bada eta bere espeziearen biziraupena bermatuko badu, errealitateari aurre
|
egin
behar dio erarik eraginkorrenean. Gizakiak ezin dio bizkarra eman errealitateari ez eta bere buruari.
|
|
2005
|
|
|
Estatua, bestalde, gizaki askeen elkartze perfektua da, zuzenbidea gozatzeko bilduak, onuragarritasun erkide baten karian. Zuzenbide zibila, esanahi hertsienean, ez dator aginte zibiletik, berari men
|
egin
behar badio ere, eta izatez oso ugaria da, bertan direla guraso ahala, jaurgo ahala eta antzekoak, halakoak izanez gero.
|
|
|
Honaino azaldu dira institutuari dagozkion legeak, guztiak orokorrak eta premiazkoak direla. Bada, horratio, salbuespen bakarra, inoiz legeen arteko kontraesan itxurakoak baitira esatariek izapidezko autu deitzen dituztenak; orduan, azpikoak men
|
egin
behar dio gainekoari. Lege guztien aldetik hauxe izango da euren arteko lege nagusia:
|
|
|
Argumentu asko dago hori ere frogatzeko eta aldioro frogatu da mirakuluen bitartez. Beraz, Jaungoiko Sortzaileari zor dizkiogu denak, gu geu eta gure gauzak; hari ere men
|
egin
behar diogu inolako erreserbarik gabe, batik bat aintzat harturik gure aurrean agertu dela horren ongile eta ahaltsua. Bera da men egiten diotenei sari nagusiak eta betikoak eman diezazkiekeena.
|
|
2007
|
|
|
" Inork ezin izango du inoiz benetako arrazoi nahikoa eduki bere parekoak zapaltzeko, ez eta gizakien obra den guztia —bereziki euren kulturak eta hizkuntzak— zapaltzeko" 192 Ez da harritzekoa, beraz, askok —Durantik bezala—" inperialismo kulturala geldiarazteko eta hizkuntza historiko naturalak babesteko" 193 deia luzatzearen beharra ikustea. Hemendik uler daiteke ere, gurera etorriz, hizpide dugun hizkuntz pedagogiaren erantzukizun etikoa, zeinaren arabera gizakiaren humanizazioaren aldeko jarduerak, beti, gizabanako eta gizatalde bakoitzaren errealitate linguistiko kulturalari so
|
egin
behar dion. Zera irakurtzen dugu, adibidez," Hizkuntz Eskubideen Deklarazio Unibertsalean":
|
|
|
" Gizabanako batek —gizataldearen barruan— duen subsistentzia bezala, eta gizatalde batek —beste gizataldeen aurrean— duen subsistentzia bezala" 64 Gizakiaren oinarrizko" subsistentzia soziala", bestela esanda, ez da bakarrik gizataldearen" barrualdera" gertatzen (gizarte bereko pertsona ezberdinen artean), baizik eta baita gizataldearen" kanpoaldera" ere (gizarte oso eta ezberdinen artean). ...zken hori, honela gure autorea," bestelako gizataldeen aurrean adierazitako jarrera hartze kolektibo batean itzultzen da, bai pentsamenduaren bidez bai eta edonolako adierazpen artistiko, literario edo kulturalen bidez ere" 65 Hezkuntza prozesua, azken batean, prozesu kolektibo eta historiko bat da —ez indibiduala eta atenporala—, eta, horrenbestez, hezkuntzak berak ezinbestean
|
egin
behar dio so gizarte baten eta bestearen nortasun kulturalari, bai eta berorren dinamizitateari.
|
|
|
Horren haritik uler daiteke, ere, zergatik gorago hezkuntzaren alde sozio-kulturala aztertu dugun —sozializaziorik eta enkulturaziorik gabe ez dago gizakiaren pertsonalizaziorik—, baita zergatik Deweyk —adibidez—" hezkuntzaren funtzio eta espiritu sozialaz" 96 hitz egiten digun. Hezi nahi duenak, bestela esanda, nahitaez hartu behar du kontuan pertsonaren dimentsio komunitarioa —gizabanakoari lagundu
|
egin
behar dio bere gizartearen kide on bat izaten—, eta horrek, jakina, erantzukizun etikoa dakar berarekin. " Bizitza sozialean parte hartzeko gaitasuna garatzen duen hezkuntza", honela jarraitzen du aurrerago Deweyk," morala da" 97 Hausnarketa etiko pedagogiko horrek, alabaina, ezinbestean garamatza giza aniztasuna bere historizitatean kontsideratzera, alegia, gizabanakoen eta gizataldeen berezitasun sozialek eta kulturalek hemen ere duten esanahia aztertzera.
|
|
2009
|
|
|
Baina krisi hori gertatzen denean kapitalismo osoak berea jasaten du. Izan ere, gerra ondorengo berreraikitzea bukatuta, munduko konkurrentzia, estatu nazioari lotuta dagoen langileria, ekonomia gune nagusien berrantolatzea, sobietar blokearekin jarraitzen duen gatazka direla bide, aurre
|
egin
behar dio interes tasaren jaitsierari. Horrek guztiak ekarriko du ongizate estatuaren eta langile mugimenduaren kontrako erasoa eta Hirugarren Munduaren gaineko finantza kolonizazioaren helburua, baina hiritarren eta giza eskubideen defentsaren izenean estalia.
|
|
2010
|
|
|
Gainera, pribilegioa emateko unean, hori zentzuzkoa izan behar da, hau da, guztion ontasunari mesede
|
egin
behar dio antzeko pribilegioak emateak, eta, beraz, horretarako antzeko arrazoiak ere gertatu behar dira. Ikusmira horri helduta, ez dugu ukatzen, beraz, pribilegioek lege izaera dutenik esangura hertsian.
|
|
2014
|
|
|
Walhallaren motiboak erantzuten dio galderari. Azken emaitzara heltzeko, Brunnhildek eszenan ez dagoen bere aitari hitz
|
egin
behar dio. Alabak aitari bere heriotza iragartzen dio, mezua bidaltzen dio" beldurrez desiratutako" jainkoen amaierarekin.
|
|
|
Oroi zaitez ere Levi Straussek zioenaz: Wagnerrekin, eta bereziki Tetralogia rekin, lehenengo aldiz
|
egin
behar diogu aurre mitoen egiturazko azterketa bati. Egiturazkoa:
|
|
2021
|
|
|
Hori kontuan izanik, immanentziatik transzendentziara joz, emakumeak giza kondizio hori bere egiteko beharra aldarrikatzen du. Lurrera eta ingurura begira egoteari utzi eta berak ere zeruari desafio
|
egin
behar dio, hori baita giza kondizioa, transzendentzia eta unibertsaltasuna lortzeko bidea.
|
|
2022
|
|
|
Filosofia amaitu gabea ahitutako planeta batean: gaur bizitza onak edo ongi, terapeutika filosofiko oro gidatzen duenak, aurre
|
egin
behar dio bere bizi baldintzak suntsituta gizadia autosuntsitzeko aukerari. Horrek berekin dakar, ez soilik pentsamenduan konfiantza izatea gizadiaren oinarrizko galderen inguruko ikasketa komunitatea den aldetik (nola bizi?, nola pentsatu?, nola jokatu?), ezpada fidatzea Mendebaldeko tradizioaren parte izan ez diren eta globalizazio deitzen dugun munduaren nagusitasunezko espazio hori osatu ez duten beste pentsatzeko modu batzuetan.
|