|
2009
|
|
|
lehenengoan, urtezahar ona opatzeko hots egin zidan; bigarrenean, bere telefono zelularra konpondu ziotela esateko; eta hirugarrena, ondo konpondu ote zioten jakiteko neuk egindako deia. Eta egia esan, ondo aurkitu nuen, alai samar, hurrengo urte honetan lan asko
|
egin
behar genuela esanez. Itxaropena argitaletxetik Koldo Mitxelenera heldu den Joxe Manuel Arriola Mondragoeko kalezainaren liburua zertan zen, Euskaltzaindiak argitara emango duen Antonio Arruerena zertan ote den...
|
|
|
Domeinuen kontua gobernatzen duen nazioarteko erakundearen aurrean eskabidea aurkezteko lanak egitea da elkartearen xedea eta asko dira
|
egin
beharreko lanak. Eta asko dira, halaber, asmoari aurrera bultzatzeko behar diren indarrak.
|
|
|
subjetibitatearen ikuspuntua babesten eta iraunarazten du, letra larriz idazten den historiaren aldea, bigarren eta hirugarren mailako pertsonaia eta gertakariei eskaintzen die arreta eta gaitasun berezia du gertakari orokor nagusi eta garrantzitsuen dimentsio pertsonala, galkorra adierazteko. Horregatik, gerra zibilak literatura gaia izaten iraungo du, gutaz, gure aurrekoez gure iraganaz eta errealitate larriei aurre
|
egin
behar dien gizaki ororen esperientziaz diharduelako.
|
|
2010
|
|
|
Hori dela eta, Bidasoa izena deklinatzean honela
|
egin
behar da:
|
|
2011
|
|
|
euskara gure hizkuntza da, denona, eta galtzekotan guztiok galtzen dugu. Zer
|
egin
behar da aurrera egiteko. Katalunian egindako ikerketa batean oinarritu da, hainbat puntu planteatzeko:
|
|
|
berreskuratu hitza beharrean, irabazi erabili; Sakrifizio barik, ahalegina aipatu; Integrazio hitza baztertu, agian, eta adopTatu erabili... Hausnartu
|
egin
behar da. Jakin zergatik eta zertarako behar dugun euskara... eta gauza bat argi izan:
|
|
2012
|
|
|
Lehenik eta behin, kartografia modernoen laguntzaz, ibai nagusien hautespen lana
|
egin
behar izan da eta jarraian historian zehar izan dituzten izenak eta gaur egungo erabileran ematen zaizkienak ere aztertu eta finkatu dira. Euskaraz zer nolako erabilera izan behar duten erabakitzea da Euskaltzaindiaren egitekoa, ahaztu gabe azken xedea araututako izen horiek mapetan, aldizkarietan, liburuetan eta hedabide guztietan apurka apurka islatzearekin batera, izenen eredu jasoak gizarteratzea dela.
|
|
2013
|
|
|
EAEn indarrean diren hizkuntza politikak baloratzeko aukera ere emango dute datuek. Informazio guztia Soziolinguistika Klusterraren webgunean eta izen ematea ere webgunean bertan
|
egin
behar da.
|
|
|
Alabaina, sistema perfektuak ez dira existitzen. IB sistemek aurre
|
egin
behar dioten arazo nagusienetako bat kontsulta eta dokumentuen arteko parekatze arazoa deiturikoa da: dokumentu bat kontsulta batentzako adierazgarria izan daiteke, nahiz eta bietan erabilitako hitzak guztiz berdinak ez izan, eta, alderantziz, dokumentu bat ez adierazgarria izan daiteke kontsulta batentzat nahiz eta termino batzuk berdinak eduki.
|
|
|
–Zer esan, eta neurri zabal batean zer esaten den, azaldu nahi litzateke, bada, hemen, eta ez zer esan behar litzatekeen. Irakurleari eman nahi zaizkio aukera
|
egiteko
behar lituzkeen lanabesak, hautaketan hasi behar badu?.
|
|
2014
|
|
|
Ikus hemen zer
|
egin
behar den, eskuko telefonotik kontsultatu ahal izateko (PDF, 469,5 KB)
|
|
|
Anjel Lertxundi idazlea eta Inazio Mujika editorea ondoan zituela, Pello Salaburuk azaldu zituen liburuaren ingurukoak. 2012ko udazkenean lan bidaia bat
|
egin
behar izan zuen Cuzcora, eta hori da lan honen abiapuntua, edota aitzakia: Nola bakarrik ibiltzen nintzen maiz kara hango karriken artean, Cuzcora egin nuen bidaiaren artekek hainbertze oroitzapen ekarri zizkidaten gogora, nire bizitza lanbrotuan zehar zinez edo ustez gertatuak, eta horiek guziak mantso mantso paper mutur batean paratzen hasi nintzen?.Esan zuenez, liburuan badira datu autobiografikoak, baina ez da autobiografia bat, inondik ere; liburuan egiazko historioak narratu ditut, fikzionatuz, historioak ia ia istorio bihurturik, baina ez da nobela bat; liburuan hausnarketak egiten ditut, han hemenka, baina ez da saiakera liburua; bidaiak ageri dira, baina ez da bidaia liburua ere.
|
|
2015
|
|
|
Halere, orobat euskara batua euskaldunen ardura zela aldarrikatu zuten batzuek eta besteek, euskara gizarte modernora egokitzearen beharra alegia. Mintzairatik hizkuntza formalerako jauzia
|
egin
behar zela, hizkuntzaren erabilera arlo guztietara hedatuz?. Data batzuk ekarri ditu gogora: 1864an, esaterako, urte horretan Gernikako Batzar Nagusietan,, euskara euskal naziotasunaren adierazle zela?
|
|
|
euskalki koloreak izango ditu batuaren ahoskera zainduenak ere. Batu zainduenetik etxeko hizkera bizienetarako bidea euskalkietan barrena
|
egin
behar delakoan gaude. Bataren eta besteen erabilera esparruak kokatzeak onura ekarriko dio hizkuntzari normaltze bidean.
|
|
2016
|
|
|
Oharra: antolatzaileek gogoratzen dute larunbateko afariko edo igandeko bazkariko erreserbak aurretiaz
|
egin
behar direla, 624332995 telefonora deituz.
|
|
|
Halarik ere, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera ttipitzen ari dira; argi dago, beraz, orain arte eginikoa ez dela nahikoa. Beraz, etorkizunean
|
egin
beharrekoa da garrantzitsua, eta horri erreparatuko dio azaroaren 19an antolatuko den Jagon Jardunaldiak. Datorren urtarriletik goiti, Euskal Elkargoaren sortzearekin batera, hizkuntza politika berri hori garatzen hasteko garai egokia izango da, eta bide horretatik doa Euskaltzaindiaren eta Euskal Konfederazioaren gonbitea:
|
|
2017
|
|
|
Aipatu duzun zabalkunde horretan, ezinbestekoak dira teknologia berriak. Areagotu
|
egin
behar da Euskaltzaindiaren presentzia gizartean, bai, hainbat ekimen eta eraginen bidez. Eta bai, horretan zerikusi handia dute teknologia berriek. Hor dago erakundearen bidea hurrengo urteetan:
|
|
|
Koordinazio hitza da gakoa eta ez inolako ezarpen goitik beherakoa, gaur egun hori ez baita egingarri. Baina koordinazioa egunero
|
egin
behar da, egunerokotasunean irabazi behar da horretarako ahalmena eta hor Euskaltzaindiak badu zer hobetu eta zer garatu.Euskara ez dugu ideologia bakar batera lerratu behar. Euskarak behar ditu hizkuntza politika adostua eta halakoa egiteko foroak.
|
|
|
Mantentzen duzu hasierako ilusio berbera. Bai, ilusiorik ez dut galdu. Erronka ugari eskaintzen ditu XXI. mendeak, eta horiei aurre
|
egin
behar die Akademiak, tentuz eta zorroztasunez. Neke eta lor guztien gainetik, aipatu ditudan desafioek bultzatzen eta motibatzen naute.
|
|
|
Nahi duguna da begiratu kontsumoak nolakoak diren, jendeak zer eskatzen duen eta abar, igual egiten gabiltzan proiektuak ez direlako jendeak nahi dituenak. Edo bai, baina beste ikuspuntu batetik
|
egin
behar dira.
|
|
|
Lanbide Eskolako zuzendari izan zen 1965 arte, lankide zituela Jean Louis Davant edota Txillardegi. 1965Ean, zuzendaritza utzi
|
egin
behar izan zuen, arazo politikoengatik.1967tik 1973ra bitartean Baionako San Amandoko erretore izan zen eta Fededunak (1968) taldea sortu zuen Jean Louis Davant, Jean Hiriart Urruti eta beste hainbat lagunekin. Frantziskotarren Jakin taldearekin ere harremanetan zen ordurako.
|
|
|
Hitzarmenaren harira, Gorka Urtaran alkateak adierazi du Udalak lan
|
egin
behar duela hizkuntzaren sustapenean, baita gizartearen eskubideak bermatzeko arloan ere.
|
|
|
Bere aldetik, alkateak zera adierazi du, euskarak paper garrantzitsua izan behar duela Euskadiko hiriburuan, eta horretarako, Udalak hizkuntzaren sustapenean katalizatzaile eta dinamizatzaile gisa jokatu behar duela esan du, gobernu taldea horrekin konprometituta baitago. Gurea bezalako erakunde batek gure hizkuntzaren sustapenean lan
|
egin
behar du, baita gizartearen eskubideak bermatzeko arloan ere, agertu du alkateak.
|
|
|
Hiritarrek sumatuko dute jauzi nabarmenik. Iruñea jatorrizko bi hizkuntza dituen hiria da, eta bi hizkuntzak babesteko eta sustatzeko betebeharra du Udalak. Premisa horretatik abiatuta
|
egin
behar dugu lan, eta, ildo horretan, gauza ugari egin ditu udalak dagoeneko euskara sustatzeko: euskarazko udal kultur eskaintza bikoiztu egin da, lehenengo aldiz Civivox kultur etxeetan euskarazko programazioa sartu dugu, haur eskoletan handitu egin da euskarazko eskaintza, bikoiztu egin da euskara zerbitzuari bideratutako aurrekontua, itzultzaile taldea handitu dugu udaleko komunikazioa ele biz izan dadin...
|
|
|
Bazkideen eskubideen defentsarako garrantzitsua da eskubide horiek hemendik bertatik kudeatu ahal izatea. Guk uste dugu bazkideak aukera izan behar duela jakiteko zer diren egile eskubideak, nola kudeatzen diren, zer den kontratu bat, nola
|
egin
behar den fakturazioa... Eta gai horiei buruzko bi mintegi antolatu ditu EIEk bazkideei zuzenduta.Azken urteotan, bazkideen kopuruak ere gora egin du, ezta? 380 bazkide ditugu orain, 2014ko martxoan baino 36 gehiago, ia %10 gehiago.
|
|
|
–Eskatuko diet jatorriz euskaldun direnei, aktiba daitezela berehala, egunero; baina, horrezaz gain eta hau garrantzitsua da abegikor eta ulerkor porta daitezela euskararen mundura etengabe hurreratzen diren horiekin, euren burua euskalduntzeko asmotan baitatoz eta beraiek baitira euskararen etorkizuna. Eta eskatuko nieke euskaldunei, baita, euskara batuarekin batzuetan agertzen duten mesfidantza baztertzeko; batuak, beste gauza askoren artean, euskaldunon arteko komunikazioa bermatzen duelako Euskal Herri zabalean, ez inkomunikazioa batzuk tarteka adierazten duten legez, batua ere geure
|
egin
behar dugulako baldin eta euskarak irautea nahi badugu, herrialdeetako euskarak ere aho mihietan ditugula?. Urrutiak gogoratu nahi izan du, baita, Akademiak euskalgintzan izan duen parte hartze aktiboa. –Helbururik behinena izan du, eta oraindik ere badu, euskararen batasuna.
|
|
2018
|
|
|
Besteak beste, Mendeurrena hori dena guztia erakusteko baliatu nahi dugu, hots, XXI. mendean jarri nahi dugula zangoa, behingoz?. Urrutiak onartu du badagoela zer egin, Akademiak badakiela zeintzuk diren bere on gaitzak, baina, baita ere, ondotxo ezagutzen dituela bere betekizunak. . Euskaltzaindiaren zerbitzu bokazioa aspaldikoa da, baina azkartu eta indartu
|
egin
behar dugu?, gaineratu du euskaltzainburuak.Honela, Euskaltzaindiak Mendeurrena baliatu nahi du, euskararekin, euskal kulturarekin eta euskal gizarte osoarekin duen konpromisoa berriztatzeko?, eta, bide batez, dei zabal bat egin nahi dio euskal gizarte osoari. –Hain zuzen, aldi berriari, XXI. mende korapilatsu baina itxaropentsu honi, ilusio berrituarekin ekiteko deia, denok baikara ezinbestekoak euskara biziberrituko badugu?, nabarmendu du Urrutiak.EGITARAU AKADEMIKOAKEkitaldi instituzionalak, akademikoak eta artistiko kulturalak antolatuko ditu Euskaltzaindiak bere Mendeurrena ospatzeko.Gaur, Mendeurrenaren egitarau akademikoan zentratu gara.EGITARAU AKADEMIKOAREN EZAUGARRIAK 9 jardunaldi. 2018ko irailean hasi eta 2019ko iraila bitartean. Euskararen lurralde guztietan. Nazioartekoak. Euskaltzaindiaren jardun eremu eta aztergai guztiei buruzkoak.Jardunaldi akademiko guztien zerrenda: (2018koak zehaztasun handiagoz aurkezten dira; dena den, jardunaldi akademiko bakoitza hurbildu ahala, propio deituko ditugu aurkezpen prentsaurrekoak). 1 gaia:
|
|
|
Gaurtik aurrera zortzi hilabeteko tartea izango dute sarrera hitzaldiak paratzeko, eta berdin erantzunezko idazkia
|
egin
behar duten euskaltzainek bereak prestatzeko. Horren buruan harrera ekitaldia egingo da.
|
|
|
Zergatik. Dudarik gabe, batez ere esandakoa ezabatzerik ez dagoelako. Kar kar.Serio jarrita, lanak txukun
|
egin
behar direla inork ez du zalantzan jartzen. Mediku baten lanaren zorroztasuna berezkoa da, ezta?
|
|
|
Besteak beste, Mendeurrena hori guztia erakusteko baliatu nahi dugu.Badakigu zeintzuk diren gure on gaitzak, badakigu zeintzuk diren gure betekizunak, eta gizarteari begira jarri gara, euskal gizartearen beharrizanei behar bezala erantzuteko. Euskaltzaindiaren zerbitzu bokazioa aspaldikoa da, baina azkartu eta indartu
|
egin
behar dugu. Eta ez dira horiek berba hutsalak:
|
|
|
Egun zinez bereziak izan ziren Davantentzat. Urte osoko prozesua hutsik egin gabe jarraitu zuen arren, Biltzarra egin zeneko hartan sarrera hitzaldia irakurri eta ziztu bizian alde
|
egin
behar izan baitzuen handik, emaztea lehen alabaz erditzen hasia zelako. Bere idatziaren bidez, etorkizunaren aldarria egin zuen Davantek, egindako lanaren justifikazioaz harago.
|
|
|
Euskalki guzietara ohituta nuen belarria. Zuberotarra izanik, ohitu
|
egin
behar, bestela. Baionako Biltzarretik Arantzazukora lau urteko tartea dago. Zergatik. Euskaltzaindia artean ez zegoen batasunerako prest.
|
|
|
Euskaltzaindiak bere ibilbidean hartu dituen ardurak, alegia, normatibizazioa eta normalizazioa?, berretsi direlako, pozik? agertu da euskaltzainburua, eta elkarrekin jarduteko aldarrikapena egin du behin eta berriz,, guztion artean
|
egin
behar dugulako etorkizuneko euskara batua?. Zentzu horretan, Biltzarra. Euskararen munduarekin gogoeta ontzeko?
|
|
|
Funtsean, bide orria denon artean erabaki eta plangintza, behetik gora?
|
egin
beharra azpimarratu zuen Azkaratek, horrela egiten asmatuko ez balitz, Arantzazura, alferrik, etorri ginela gaineratuz.
|
|
|
Praktikatik heldu zioten denek gaiari, albistegi nahiz kirol transmisioetatik hasi, kaleko lekukotzak bildu eta arlo guztietan sortzen diren ertzak erakutsi nahiz. Sarri, pedagogia
|
egin
behar izan dutela nabarmendu zuten, bidea urratzea eta ohiturak sortzea ere egokitu zaiela, esate baterako, eguraldiari buruzko saioetan edo kirol gaietan.
|
|
|
ere nabarmendu zuen Arraratsek: . Ez da posible aktore bat bere euskalkian bakarrik izatea gai?, eta profesionalei eskatzen zaien bezala,, hartzaileei ere eskatu
|
egin
behar zaiela, aldarrikatu zuen.
|
|
|
proposatu zuen, eta izenburuan aipatutako 14 galdeei erantzuten saiatu zen, idazleen aipuak jarraituz. Hala nola,. Euskara biziago izan dadin zer
|
egin
behar da eta nori dagokio. Anjel Lertxundik perpausa arindu behar dela dio, baina noraino iritsi horretan??.
|
|
|
dela azpimarratu lehenik eta behin. Besteak beste, Juan San Martin zenaren argitasuna goraipatu zuen,, hura berehala jabetu zelako itzulpengintza egituratu
|
egin
behar zela, eta Martuteneko Itzulpen Eskola sortu zuelako?. Literatura Unibertsala ere garrantzitsua izan zela aipatu zuen.
|
|
|
Estigmaren oinarria beldurra da. Beldur honen inguruan hitz egiteko, infekzioaren hasieraz hitz
|
egin
behar da, transmisio bideen inguruan zegoen informazio urriaz eta tratamendu eraginkorren eskasiaz. 30 urteren ostean, egoera asko aldatu da:
|
|
|
...usko Jaurlaritzak II. Errepublikaren barruko aldi labur batean egindako aldarrikapena aintzat hartu barik?; Euskararen Erabilera Arautzeko Lege Organikoa Euskadin aldarrikatu zenetik 36 urte bete direlarik; eta Espainiako Erresumak Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Karta berretsi zuenetik 16 urte bete direlarik, euskaltzainburuak gogorarazi du, oraindik ere estatuko erakundeek bide luzea
|
egin
behar dutela, hizkuntza gutxituen defentsan.
|
|
2019
|
|
|
Biologia
|
egin
beharrak, euskararen aldaerak balioan jartzea, ekarri luke, Bizkaiko foru diputatu Lorea Bilbaoren hitzetan, euskara, edonor eroso sentitzeko modukoa?
|
|
|
Ez bakarrik, gainera, justiziazkoa delako, baita beharrezkoa eta naturala delako ere emakumeentzat eta gizonezkoontzat. Horretarako gauza bakarra
|
egin
behar dugu: oztopoak kentzea, batez ere gure burmuinetan sakon txertatuak ditugunak, eta ateak zabaltzea?, adierazi du donostiarrak.
|
|
|
Urkiak 2016ko jauzia aipatu du, Hiztegiak paperetik sarerako jauzia egin zuenekoa, baina berak uste du gehiago aurreratu daitekeela: . Teknologia berriakeskura ditugu, horiek geure zerbitzura daude eta baliatu
|
egin
behar ditugu. Hizkuntza teknologien aroan erabat murgildu beharra dauka Akademiak aurrera egingo badu.
|
|
|
Horrek zer esan nahi du? Batetik, ikerketa egin duenak egonaldia
|
egin
behar izan duela atzerriko beste unibertsitate batean; bestetik, tesiaren laburpen sakon bat komunitate zientifikoak erabilitako hizkuntza batean publikatuko dela, hau da, ingelesez zabalduko dela?.
|
|
|
Euskaltzaindiaren Nazioarteko Onomastika jardunaldiak onomastika ondarea babesteko eta gizarteratzeko esperientziak hartu ditu mintzagai bere lehen egunean, eta arreta berezia ipini die bretoi, gaskoi, katalan eta galego hizkuntzei. Andres Urrutia euskaltzainburuak aurkezpeneko hitzetan nabarmendu duenez,, kanpoan zertan ari diren ikasi nahi da, komeni bada, gurean aplikatzeko, jakinik betiere, gure egoera gurea dela, ezberdina, eta guretik abiatuta
|
egin
behar dela lan?.
|
|
|
Gure hizkuntzarekin konprometituta gaude; lehentasun bat da guretzat. Herritarren hizkuntza eskubideak betetzen direla bermatzeko lan
|
egin
behar dugu, euskara, gure harribitxi nagusietako bat, gero eta gehiago entzun dadin kaleetan?, gaineratu du. Bide batez, Euskaltzaindia zoriondu du alkateak, mende batean eginiko lan eskerga eta euskararen alde eginiko ekarpen erabakigarriagatik.
|
|
|
Luis Villasante euskaltzain osoaren sarrera hitzaldiari emandako erantzunean, Federiko Krutwigek gogor kritikatu zuen Eliza Katolikoa, Bilbo eta Donostiako gotzaindegiak bereziki, euskara baztertzeagatik beren jardunean. Adierazpen horien ondorioz, erbesteratu
|
egin
behar izan zuen.1952: Inazio Maria Etxaide izendatu zuten euskaltzainburu.
|
|
|
Horren aurrean,, zenbaitek, estandarizazioaren alorrean eginkizun handirik ez dugula? esateko tentaldia izan dezakeela aipatu du,?
|
egin
beharrekoak eginik, Euskaltzaindia soberan dagoela?. Alabaina,, arauak ematea gauza bat da eta hizkuntza estandarizatzea beste bat?, eta onarpen soziala jo du estandarizazioaren funtsezko osagai:
|
|
|
Batetik, begizta irekikoak, eta, bestetik, feedback a dutenak?. Lehenari agindua ematen zaio motorrari,, baina ez du beti funtzionatzen?, eta beraz,, feedback a behar du, elikatu
|
egin
behar dut, ongi ibil dadin?. Euskararen eremura etorrita, esan du Euskaltzaindiak arauak zabaldu dituela, baina horien eraginaz ezer gutxi dakitela aitortu du.
|
|
|
bizimolde berria ezarri du, eta alferrik da ukazioa. Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Euskara sailburuak jardunaldiaren atarikoan definitu zuen gisan,, izaki digitalak gara?, mundu digitalean edo zenbakizkoan bizi gara, eta baliabideek, egunerokoan lagun genituzkeen tresna horiek, materialetik sarera
|
egin
behar jauzi, baldin eta izango badira.
|
|
|
jarri dela azaldu zuen. Horrenbestez, eta Zalbideren hitzei jarraiki betiere,?
|
egin
beharrekoak eginda, daudela pentsa omen lezake zenbaitek,, euskara estandarizatuta?
|
|
|
Horretarako,, hiztun elkarte horretako kideek, jendeak, arau horien beharra sentitu behar dute beren eguneroko bizibidean. Arau horiek ikasi
|
egin
behar dituzte, eta batez ere, unean unean erabili?.
|
|
|
Euskaltzain donostiarraren arabera,, hezur-mamitze edo inplementazio lanekin? uztartu behar da corpus plangintza, eta era berean,, ebaluatu
|
egin
behar da etengabe?, hezur-mamitze hori ongi ote doan jakitearren. Zehazteke, ebaluazioaren emaitzak Akademian eta gainerako lantaldeetan, argitaletxe, eskola, komunikabide eta abarretan?, nola txertatuko ote liratekeen.
|
|
2020
|
|
|
Hori bai: arauak ezagutu
|
egin
behar dira, horixe baietz... gero arau horiek beroriek transgreditzeko”. Halaber, uste du ez dela beranduegi eta Euskaltzaindiak norabidea markatzen badu koloniotako komikilari, irakasle, esatari, itzultzaile eta beste askok jarraipena emango diote, karrika dantza informalean.
|
|
|
Baina epe hau luzatu
|
egin
behar izan da, martxoko eta apirileko Osoko bilkurak bertan behera geratu zirelako, pandemiak behartuta.Horretara, Akademiaren arautegiareneta barne erregelen arabera, uztailaren 17ko Osoko bilkuran egingo den bozketatik aterako da euskaltzain oso berriaren izena.
|
|
|
Gogoratu behar da Euskaltzain osoa izateko proposamena hiru euskaltzain osok izenpetu behar dutela; eta, proposamenaz batera, zerrenda bat
|
egin
behar da, hautagai bakoitzak dituen merezimenduak xeheki aipatuz. Ondoren, euskaltzain osoek eta emerituek hautagaiak bozkatzeko aukera izaten dute.
|
|
|
Orain, zortzi hilabeteko tartea izango du Rekaldek sarrera hitzaldia paratzeko, eta epe berdina izanen du erantzunezko idazkia
|
egin
behar duen euskaltzainak berea prestatzeko. Horren buruan harrera ekitaldia egingo da.
|
|
|
Aurtengo maiatzean bete dira bost urte Emil zendu zenetik. Urtemuga hori gogoan, Giovanni hasi zen pentsatzen omenaldi kartsu bat
|
egin
behar zitzaiola Emili Baigorrin berean 2020ko maiatzean. Baina omenaldi hori ez zuen kontzertuari mugatu nahi, zerbait zabalago egin nahian zegoen.
|
|
|
Beste alde batetik, Andres Urrutia euskaltzainburuak adierazi du premiazkoa dela euskal herritar berriekin bat egitea, beraien iritzi eta gogoez jakitea, “bidea argi baitago: batetik, euskal herritar berriak erakarri
|
egin
behar ditugu, gure gizartearen parte aktiboa direla sentiaraziz; bestetik, erakunde eta elkarte ezberdinen artean adostasunak bilatu behar ditugu, eta helburu hori gauzatzeko baliabideak jarri”.
|
|
|
Gizarteak izan behar du erantzukizuna? Auzi garrantzitsu horiinstituzionalizatu
|
egin
behar dugu edo borondatearen esku utzi behar da. Aierdik argitu du immigrazioa serio hartzeko kontua dela:
|
|
2021
|
|
|
Iaztik pairatzen dugun zoritxarreko pandemiak azken asteotan izan duen kaltezko bilakaera ikusita, otsailean
|
egin
behar zen LAUTAN HIRU jaialdiaren hirugarren aldia atzeratzea erabaki du Euskaltzaindiak.
|
|
|
Etorkizunean nondik nora jo behar den ere erakutsi du: “Administrazioak eredu eta jarraibide izan behar du normalizazio prozesuan eta beste sektoreei lagundu behar die, sozio-ekonomikoei batez ere; Hizkuntza Politika bakarra behar dugu Sektore Publiko osoan, eta planak sinplifikatu
|
egin
behar ditugu; Hizkuntza Ofizialak Erabiltzeko Irizpideak izan behar dira gure plan guztien oinarria; Administrazioko langileak jakin behar du hizkuntza erabiltzeko eskubidea ez dela berea, herritarrarena baizik; edonork ulertzeko moduko euskara erabili behar dugu; testuak jatorritik euskaraz sortu behar dira, eta ez itzuli; itzultzaile neuronalak gehiago baliatu behar ditugu, eta abar... ”...
|
|
|
Garai berriek erronka berriak ezarri dituztela nabarmendu du, eta horiei aurre egiteko “konpromiso berriak hartu eta marko berriak ezarri” behar direla adierazi du sailburuak. “Bide hori batera
|
egin
behar dute erakundeek eta gizarteak, osagarritasun horretan baitago arrakastaren gakoetako bat”. Bestelako kontuak ere aipatu ditu Pedrosak, tartean, ikerketak sozializatu beharra, familia profil desberdinetara egokitu beharra, kultura transmisioan gehiago eragin beharra, inguru digitalari adi egon eta esparru hori elikatu beharra...
|
|
|
Gero, EiTBk aurretik ibiltzeko anbizioa izan zuen (Nahieran, EiTB.eus,...), eta orain beste inflexio puntu batean daudela onartu du: “Plan estrategiko berria prestatzen ari gara gaur egun zer
|
egin
behar dugun jakiteko. Aldaketa sozial handiak bizi ditugu, garapen teknologikoak eta digitalizazioak eragin itzela dute, eta horri guztiari adi gaude, Europatik datozen tendentziei erreparatuz.
|
|
|
Elizak euskararen garapenaren eta biziberritzearen alde egindako apustuari dagokionez, Segurak aitortu du zailtasunak egon daudela, “pastoraltzako eragile euskaldunen gero eta ahultasun handiagoagatik” eta nabarmendu du “ahalegin handia
|
egin
behar dutela apaizgaiek euskara ikas dezaten, haien familiak, jatorriz, ez baitira euskaldunak”.
|
|
|
Orain, zortzi hilabeteko tartea izango du Mujikak sarrera hitzaldia paratzeko, eta epe berdina izanen du erantzunezko idazkia
|
egin
behar duen euskaltzainak berea prestatzeko. Horren buruan, harrera ekitaldia egingo da.
|
|
|
“Dialektologia ikerketei buruzko ikuspegi gaurkotua ematen du liburuak: gaur egun zertan diren, non
|
egin
behar den indarra,... Aldi berean, etorkizunari begira ere jartzen gara argitalpen honetan, eta aurrerantzean dialektologia ikerketak nola planteatu behar diren aztertzen da bertan”.
|
|
|
“Dialektologia ikerketei buruzko ikuspegi gaurkotua ematen du liburuak: gaur egun zertan diren, non
|
egin
behar den indarra,... Aldi berean, Euskararen Herri Hizkeren Atlasaren EHHA emaitzak jasotzen ditu.
|
|
|
Hastean, norabide argirik gabe abiatu ziren batzordekideen eztabaidak: gramatika
|
egin
behar zela, behar bezala taxutuko zela, bai, zerbait berria, bai, baina ez zen sobera gehiago zehazten, eta inprobisatze puntu handia gertatu zen hasierako bilera haietan.
|
|
|
Hasierako liburuxka horrek, ordea –anitzetan gertatzen den bezala–, ez zuen segidarik izan. Hala ere, batzordeak segitu zuen eta, pixkanaka,
|
egin
behar ziren lanak zehaztu ahala, prozesu horretan lankide taldea mugatuz joan zen, eta 1984an Iruñean aurkeztu zen geroztik Euskal Gramatika: Lehen Urratsak (EGLU) deituko zen lanaren lehenbiziko liburukia(" Perpaus bakuna").
|
|
2022
|
|
|
Esaterako, tokian tokiko errealitate eta moldeak kontuan izan behar ditugu, euskara errealitate berrietara egokitu behar da −digitalizazioa, ikus entzunezkoen aldaera berriak, adimen artifiziala... − eta euskalgintzan gabiltzanok baliatu behar dugu batua koordinazio tresna gisa. Liburuan ere asko hitz egiten da kontu horien inguruan, hots, etorkizunari begira
|
egin
beharreko ahalegin berrien inguruan”.
|
|
|
Orain, zortzi hilabeteko tartea izango du euskaltzain lekeitiarrak sarrera hitzaldia prestatzeko, eta epe berdina izango du erantzunezko idazkia
|
egin
behar duen euskaltzainak berea prestatzeko. Gero, harrera ekitaldia egingo zaio.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak 1989 urtean ararteko izendatu zuen eta Arartekoaren erakunde sortu berria osatu eta egituratu
|
egin
behar izan zuen, ezerezetik abiatuta, helburuak finkatuz eta lana erruz eginez. Apaltasunez eta jakin minez jardun zuen karguan; independentziaz, askatasunaren eta justiziaren alde eginez.
|
|
|
Orain, zortzi hilabeteko tartea izango du Altsasuko euskaltzainak sarrera hitzaldia prestatzeko, eta epe berdina izango du erantzunezko idazkia
|
egin
behar duen euskaltzainak berea prestatzeko. Gero, harrera ekitaldia egingo zaio.
|
|
|
Hari afektiboak euskaraz blaitzeaz gain, euskaradun harremanak elikatzea, oroitzapenak ereitea eta atxikipen berriak egitea proposatzen du Arrietak: “Beste era batera
|
egin
behar ditugu gauzak eta beste gauza batzuei garrantzia eman. Hutsuneetara joan behar dugu, eta hutsune horietan guk dilin egin behar dugu”.
|
|
|
“Beste era batera egin behar ditugu gauzak eta beste gauza batzuei garrantzia eman. Hutsuneetara joan behar dugu, eta hutsune horietan guk dilin
|
egin
behar dugu”. Bide horretan emozioak sortzea ezinbestekoa dela nabarmendu du sortzaile bizkaitarrak.
|
|
|
Batetik, Faktoriako geziak (EiTBrekin elkarlanean), hain zuzen, azken lau urteotan Euskadi Irratiko Faktoria saioan Adolfo Arejita euskaltzain osoak emandako orientabideak jasotzen dituen liburua. Hedabideek egunean eguneko eta presa biziko zeregin bati aurre
|
egin
behar izaten diote: euskaraz nola aditzera eman, gaztelaniaz, ingelesez edo beste hizkuntza batzuetan garatzen doazen kontzeptu eta adierazte premia berriak.
|
|
2023
|
|
|
Testuok gure herriaren historiaren parte dira. Horregatik uste dut ahalegina
|
egin
behar dugula erakusketa hau Euskal Herriko txoko guztietara eramateko. Hain zuzen, gure erakunde eta lurraldeen historiaren berri ematen duelako.
|