|
2000
|
|
|
—Eta ez al zuen erran ezen iraka eta bertze belar gaixto guztiak ebaki
|
egin
be har zirela eta sutarat jaurtiki. Eta zer dira, bada, luthertarrak eta herese jende hori guztia?
|
|
|
Gasteizen akaso, Jaurlaritzako politikariakaz bilduta, aberriaren aldeko zereginak eztabaidetan eta erabakiak hartzen; Euskaltzaindiko edo Euskal Idazleen Elkarteko bilera baten bestela; edo antzoki baten be egon neitekeala uste juat, ospe handiko euskarazko ekitaldi kultural batera gonbidatuta... Hire ordez Egunkaria ko erredakzioan behar
|
egitea
be ez litzatekek txarrena izango, ez horixe! Baina batetik ezinezkoak dozak aukera guztiok, eta bestetik neuk be ez jakiat zehazki non egon gura neukeen benetan.
|
|
2002
|
|
|
Agintari barriz zozolistuok doguz gaur España laterrijan eta len txarto eguana ondo ixango zala euren abuan edo esaten ebenak, txarto eguana iñoiz baño txartuago jarri dabe. Ainbat laterritan onda mendi lanak baño eztalez egin orreik, eta bardin
|
egingo
be. Alemania, Inglaterra eta Australia, beste askoren artian orrein agintza aldijan lurra jota gelditu diranak.
|
|
|
Zati bi, kaia, portua, nazea konpontzeko; hirugarren zatikina barriz, eleizea egiteko. Eta bai
|
egin
be, harrizko eleiza galanta. Ordukoen sinismena eta esku-zabaltasuna...!
|
|
|
Nestor apur baten ixildu egin zan, eta senar emazteak aurrean platerean euken oilasko zatiari, bai ekitaldi sendoa
|
egin
be! Hotzitu orduko.
|
|
|
Itsasoak ni ondo hartzen ez, eta nire ahaleginak alperrekoak izan ziran. Lehorreko eskulanari oratu neutsan, eta halantxe, hamaika amu, karpin, korain eta abar
|
egin
be. Sabas amugina izan naz ni.
|
|
|
Beribil (automobil) andi bete lagun doiakez emendik. Gure dantza zaar maite" kaxarrankia" be, an egiteko dira ta, bene benetan
|
egin
be egingo dabe. Orretarako, kaxu jatorrak dira, bertokuak.
|
|
|
Izkintza, sermoia Lekeitio" ko abade gaste Larruzea jaunak egin eban eta egoki
|
egin
be. Euzkel garbikeri berregi barik, beintzat.
|
|
|
1 Bai, otoi, eta gogoz
|
egin
be. Akarregi ezaguna geban, Kurutz, adizkide kutuna.
|
|
|
Ba zan beiñola, joskilleari praka barriak egiteko agindu eutsana. Baita
|
egin
be nekazaleak. Arrezkero, ostera, alegiñak egin arren, ez egoan modurik praken dirua lortuteko.
|
|
|
Negar egitea ez naikoa, ostera. Oker dagoana zuzendu egin bear da; eta leenago egin ez dana,
|
egin
be bai, onerako baldin bada. Bide ona aukeratzea ez da beti errez.
|
|
|
esakera au askoren lepuetan idatzi leiteke zuzenduten diranentz. Mitiñetara ta juateko gogo bixi, amurru zinduaz eta bertan izlarija entzuten adi adi egoteko ta onen ostian txaluak txalo joteko be gertu egoten da lagun asko, ta baita zantzo gangar eta ganora bako batzuk egin eta abestu baño arrantza geyago, ta abar
|
egiteko
be; ta egin biar oneik egin oste" satispetxo" ene mutilok. Belarri batetik sartu eta bestetik urten:
|
|
|
Aspaldi ontan ija zietz españartu edo
|
egin
be, egin gara ta españarren oker ta" defecto" asko geuregan, euzkotarrokan dazauguz. Españarrak ziñesmen zale porrokatubak zirala, eta guzurra zala, esan daroyagu.
|
|
|
Arratsaldeko ordu batetan, Batzoki" ko baratzian, bazkari ederra" jan eben" ogetamarren batek. Ta ostian, txistu soñuan bai dantzan ederto
|
egin
be. Emakumien aurresku, ta abar...!
|
|
|
Tamalez, egija esan, eztogu alegin aundirik egiten. Auteskundiak diranian, orduan bai, jo ta su, ija lorik
|
egiteko
be asti barik. Eta bitartian... arerijuak ixil ixilik eta geldi geldika azpitik lanian.
|
|
2003
|
|
|
Ingelesezko zatiak Boiseko gotzainak zuzendu zituan, jakina; baina zatirik gehienak eta behinenak berbaldia be bai neuri itxi eustezan, euskeraz egiteko. Boiseko euskaldunen abesbatzak abestu eban mezea, eta dantzariak be parte hartu eben, ganoraz
|
egin
be. Ha lako meza ederrik emon ete zan aurton gure Euskal Herri osoan San Iñazioren omenez?
|
|
|
Arrigorriagako semea zan Aita Uriarte frantziskotarrak. Duvoisin kapitainak lez, honek be Luis Luziano Bonaparte printzearen aginduz egin eban, eta
|
egin
be, ez bizkaieraz, gipuzkeraz baino, printzearen aginduari jarraituz. Bonapartek, ostera, Duvoisinena baino ez eban argitara emon; Uriarterenetik Bibliaren lehenengo liburu batzuk baino ez, Otaegi gipuzkoarrak zuzenduta.
|
|
|
Ba... ez. Horretan nik barik Mikel Zaratek lagundu eutsan, eta ederto
|
egin
be. Mikelek beste dokumentu batzuk be euskeratu eutsazan, berak bakarrik; bat baino gehiago, berak eta biok alkarren artean (gogoan dot behin zelan emon genduan gau osoa gure Begoñako komentu zaharrean, jo ta ke lanean, itzulpena amaitu ezinik).
|
|
|
Ezkerretik hasita, Jose Antonio Arana Martija, Juan Mari Lekuona, Ricardo Blazquez, Jean Haritschelhar, Karmelo Etxenagusia, Henrike Knörr eta Jose Luis Lizundia. edo halan beteten ahalegindu be bai. Ikastaroa guztiz laburra zanez (10 eskola baino ez uda bakotxean), nire
|
egitekoa
be apala zan eta neurtuegia: bidezidor batzuk urratu eta erakustea ikasle bizkaitarrei, gero eurak euretara euskalki eta literatura barri horren ur handiagotan sartu eitezan.
|
|
|
Gure gurasoak biak ziran herri eta auzo berean jaiotakoak (Iurretako Gaztañatzan), eta euren artean ez eben euskerea baino beste berbetarik erabilten. Sekula santan ez neutsen gure gurasoei alkarri erderaz berba egiten entzun; inoizkoren baten
|
egitekotan
be, euren aurrean erdaldunen bat egoanean izango zan, erdaldunak be ulertu egien.
|
|
|
Ez dakit zelan, ez zergaitik, baina barriro etxera bihurtu ginanean, ni ia erdaldunduta nengoan: erderea polito ulertzen neban (adin horretako umetxu batek egin daiken neurrian), eta
|
egin
be, tira, zaletasun handiaz egiten neban, maisutasun handiaz ez bazan be. Gero, ostera, etxera bihurtutakoan, etxe barruan eta auzoan barriro euskerea baino besterik ez neban entzuten eta, laster moteldu jatan ikasitako erdera hori, eta euskera hutsean izaten zan etxeko ta auzoko bizimodua.
|
|
|
Sarritan ikusten genduana: guraso biak euskaldunak izan eta etxean euren artean euskera
|
egin arren
be, umeak ez eben euskerarik ikasten. Eta, esango ete dot?
|
|
|
Erbesteko batzuk be lagundu deuskue arlo honetan. Apalogistok euskerearen alde berba ugari (ta, batzuetan, lan asko) egin dabe, maitetasunik handienagaz
|
egin
be; baina, zoritxarrez, askok eta askok berbaz baino ez; eta berbok eurok be erderaz (lan horretan egindako ahaleginetatik, lautik bat bakarrik euskeraz egin izan balebe, bestelako mesedea euskerearentzat! Baina, euskerea zapalduta egoala ta, hizkuntza itsusitzat eukela ta, horra nun sortzen diran gure burrukalariok, euskerearen pitxiak eta edertasun izkutu harrigarriak agirian ipini guran).
|
|
|
berak eskatu eustan, behin eta barriro, idazteko, ezeren bildur barik idazteko; hutsak eta okerrak berak zuzenduko eustazala. Eta holantxe
|
egin
be! Euzkadi egunerokoan" Euskal Atala" ren zuzendari zuan orduan gure Kirikiño, eta hantxe hasi nintzoan neu be neure lehenengo euskal lantxuak argitaratzen, berak lagundu ta bultzaturik.
|
|
|
Eukiko joat, esan gura dona, ezta? Hi ez haz hara agertuko, ezta otartekoak
|
egiten
be, aditu dona. Ba, argi jagona.
|
|
2004
|
|
|
3 Errematea onetsi edo hartzekodunari adjudikazioa egin baino lehenago, hirugarren edukitzaileak edozein unetan aska dezake ondasuna, hartzekodunari betebehar nagusiaren, korrituen etata, betiere ondasunarekin aurre
|
egin
be kostuen ondorioz zor zaiona ordainduharreko erantzukizunaren zenbatekoa kontuan hartuta, eta, hala denean, lege honetan 613 artikuluko 3 paragrafoa aplikatuta.
|
|
|
Loreekin! Barkatu
|
egin
be har izan nion. Zuri ere berdin gertatuko zaizu, ikusiko duzu...
|
|
2005
|
|
|
Ataritik bosgarren etxebizitzarainoko zurezko eskilarak izan ziran jardun eta froga leku niretzat. Gora eta behera hasi nintzanean eskaileroi amaibako erexten baneutsen be, ekinaren ekinez ziztu bizian igon eta jaistera heldu nintzan, baita binaka eta hirunaka jauzi herrena
|
egitera
be.
|
|
|
Salyko hondartzak harea fin eta zurikoak dira, oinazpiek bigun zapaltzen dabe hango beroa sasoi hasieran, baina abendurako, goidenboraldia bete betean dala, hotzetik iges eta haragi beroaren bila doazenek ondo be ondo zapalduta dauke harea finori, baita harrapatzen daben beste guztia be. Hondartzan hasten da harrapakarien hedapena, begiz eta gurariz jota aukeratzen dabe euron harrapakina, horretarako prozesuan zehar arraza baltzaren harrigarriak goraipatuz," begira zelako eperdi masail tenteak!" eta antzerakoak," gure herrietako andra zurienak aldatz behera doaz" esan eta barre algarak eginez, zilbot koipeztuei eutsi ezinik
|
egin
be. Hondartzan ikusi eta aukeratzearen hurrengo pausoa han hemenka zabaldutako night club eskas argiztaturen baten harrigarriak igurtzea da, diruaren txintxin hotsa poltsikoan, harrigarrien goraipamena belarri gosetietan noizbehinka xuxurlatuz.
|
|
|
Burutapenok ez jatorkoz ustekabean Amandari, aspaldian barrengo bidezkututik jabilkona azaleratu baino ez jako egin eta. Badau aspalditik, Jonegaz alkarbizitzan, irabazi segurua dalako sentipena, zernahi
|
eginda
be Jonek beti bere apalean distiratsu uste dauan garaikurra. Sentipen horri beste hau be gehitzen jako, harako lehia hark jotakoa beste garaikur baten atzetik ibili dabilela.
|
|
|
Bairudian, baita, zenbaki konbinaketek batzuetan baeukiela euki zerbait berezirik eta erakargarririk euren sakonean eta orduan euron sekretua deserraintzeari ekiten eutsan Annik. Konbinaketa barriak
|
egiten
be hasi zan bere kontura, matematika barri baten sortzailea balitz moduan, bi eta bi lau ez izateraino heldu arte, lanaren ordaina emoten eutsienak lan automatikoaren eta lan sortzailearen artean dagoan tarte esanguratsuaz ohartarazo eutsien arte.
|
|
|
Halaber, baso izatera destinatu diren finkei buruzko espedienteetan, espedienteon berri eman behar zaio kasuan kasuko baso burutzari, eta, herri basoetatik hurbil dauden lanhar da, epaileak bidezko deritzonean.da finken kasuan, gauza bera
|
egin
be
|
|
|
–Eta orain –moztu du Anderrek– zerbait yateko eta edateko aukeria dogu; baitta Anttonegaz danok lasai berba
|
itteko
be. On egin deizuela!
|
|
2007
|
|
|
Boca auzoan etxeak ikusi izan doguz Ekaitzek eta biok. Oraingoan, baina, jatetxe baten jan eta tango ikuskizuna ikusi dogu, baita dantzan
|
egin
be. Nik ez dakit, baina tangoan inportanteena mutilari segidutea da, eta horixe egin dot, eta ondo pasau be.
|
|
|
Danak estalten saiatzen da, gatx dauka, jakina; eta bazterrean dagozan arrak emeak estali guran ibilten dira. Surfa
|
egitea
be gustukoa dabe, eta olatuak hartzen dabez hareatzaraino. Beste batzuk, ostera, uragaz olgetan dabilz:
|
|
|
Alkarregaz egun bi baino ez badoguz
|
egin
be, berba asko egin dogu, batez bere, Sonalek eta biok. Indiakoa da, Sikh erlijinokoa.
|
|
|
Eguna ez da bakarrik olgetako edo eskolan egoteko. Eguna behar
|
egiteko
be bada, eginkizuna beteteko. Denporea izoztu egiten da, beharrean zagozan bitartean:
|
|
|
Errentariaren kontura izango diraharreko konponketa txikiak. etxebizitzaren ohiko erabilerak dakarren higaduraren ondorioz
|
egin
be
|
|
|
Motibatu behar jake: “Entzun dozu zer esan daben irratian? â€â€¦ Beste alde batetik, gestio sinpleren bat egin behar badabe, hori
|
egiten
be laguntzen deutsezu.
|
|
2008
|
|
|
Oharra eta burla, biak batera. Aprobak
|
egin
be bai askaurrean asto sokeari obaoa eginda. Guk zuloan azartau behar burua.
|
|
|
Angel Ugarteburuk, artean Luis Baraiazarrak Nire umetako Meñaka liburuan lez, bizitzako periodo jakin baten egiten dau jorran, eta
|
egin
be, berarentzat esanahi apartekoa eukirik, hurrengokoetaratutea merezidu daualako.
|
|
|
Iragan horren azterketa, baina, orainetik egiten dau,
|
egin
be ezin lei besterik eta, ze iragana oroimena da eta etorkizuna asmoa.
|
|
|
Baeukala berak lagun bat, hain zuzen une haretan Baionan kontsula zana, eta anaiari esateko agertzeko handik, papelak harek egingo eutsazala eta. Halantxe
|
egin
be. Asko luzatu barik zabaldu eutsan etxera itzultzeko bidea.
|
|
|
Oletan Gizaburura begira jarri eta zuek segi astuari! Halantxe
|
egin
be. Astoak erakutsi euskun bidea.
|
|
|
Erlekumeak jaioten ziranean, han egoten ziran hareek be erlauntza zaharraren ondoan, euren etxea aurkitu arte. Beste erlauntza bat prest euki ohi genduan, ate ondoa eta barrua eztiz igurtzita, etxe barri erakargarrian sartu eitezan, baina baserriko lanak hain dira zabalak eta arlo askotakoak, inoz jazo jakun konturatu orduko erle gazte aldra osoak alde
|
egitea
be.
|
|
|
Gaztea han be ohituko zan, baina berak sustrai sakonegiak eukazan gurean, holan alde egiteko. Berba
|
eginda
be ezin hobeto esplikau.
|
|
|
Lekeitiora bidean ama egunero ikusteko aukera eukan, behintzat. Baita lagun barriak
|
egitekoa
be. Geroago Donostian be egin eban egonaldi bat eta hangoekin Errioxako Albeldara joaten zan.
|
|
2009
|
|
|
Baina Bartolo zapataria, hau eta handiagorik
|
egiteko
be bazala, hori beti esango dot. Hoba izan ez!
|
|
|
Itzelezko ezbehar eta burrukea sortu jatak gorputzean. Sortu, eta bereak
|
egin
be bai, ikusi ahal doanez.
|
|
|
Bestaldeko Paulak eta baeukien kontziertu eta musikarik asko joandako urteetan. Ia gogait
|
eginda
be baegozan eta.
|
|
|
Ikaratuta geratu ziran gure ahunzkumetxuok. Eta bildurraren bildurrez ez ekien zer
|
egin
be: ala ohe azpian ezkutau, ala ateosteko zulotik begiratu deika eukiena nor zan jakiteko.
|
|
|
Lapurretaren bat? Eta ez txikia
|
egin
be! Ez dakit zenbat lukainka eta dirutan daroastan...
|
|
|
|
Egin
be, gero, polito egiten eban dirua Josepak. Hamaika astronomuri, posturea eginda, irabazi eutsen harek denpora ona ala txarra egingo ebanentz!
|
|
|
" Amen" esan besterik ez dok egin, Luziano. Eta,
|
egitekoan
be, hiri ez deue ezer egingo demoninoak, neuri baino. Tira, hator, gizon, hator hainbat arinen, pizti barrabanok eleizan triskantzaren bat egin ez deiguen.
|
|
|
Ez ekian zer
|
egin
be gure Txotxopinek. Eurak heldu baino lehenago etxetik iges egiten baeban bidean atrapauko eben, beharbada, eta narrututa jan.
|
|
|
KOLDO. Eta kalte handia
|
egin
be bai.
|
|
|
Mahaira katiluetan edo atara geinke. On egin... eta ez larregi jan kalte
|
eginenean
be! (Aikor!
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa etnografiko honetan agirian geratu da, auzo moltso edo gune bion arteko hartu emona nahiko mugatua dala. Batetik, herriak zabalera fisiko handia daukalako; bestetik, alderdi batak eta besteak jai ospakizun bereziak, apartekoak, dituelako; salerosketak
|
egiten
be leku diferenteetara joaten diralako, eta Altamirako San Migel eleizea parrokia bihurtu zanetik, euren arteko hartu emonak bakandu eta ia gizarte bi eratu diralako herri beraren barruan.
|
|
|
Behin eta barriro sartu behar zan sugarria karabi barrura; otabar eta ginarra asko behar izaten zan, harik eta hatxarria kare bihurtu arte. Sortzen eban berotasunagaz, euria
|
eginda
be sekula ez ei zan karabirik amatau.
|
|
|
Basaratoste koadrilan ospatzen zan; basoren batera joan eta egiten eben gazteek. Txokolatadea
|
egitea
be egun horretako ohiturea zan. Txarrikia eta arrautzen bat hartuta joaten ziran gazteak basora eta bertan igaroten eben eguna.
|
|
|
Lehenago garbantzua eta lorak botaten zirala dinoe. Sarritan ohitura izan da baita, ezkonbarriei eleiza aurrean aurreskua dantzan
|
egitea
be.
|
|
|
Negarrak eta izan ei ziran euren artean, gehien be pasiotarraketa, batez be, euren espiritu zuzendaria, nik egin nebanaren alde jarri ziranean. Urtebarri egunean zorionak emoten joan nintxakonean, ez ekian zer
|
egin
be ikastetxeko nagusiak.
|
|
|
Batari eta besteari hartutako magnetofoi zintak bialtzen neutsazan bere laguntzaile txatxar ha nintzala esan neutsanean, ez ekian zer
|
egin
be. Atsegina izan zan beragaz jardunean egondako ordubetea.
|
|
|
Etxean abadearen neskameak barre egin eustan, lehenengo, nik" m´a mordu un chien" edo holako zerbait esan neutsanean, baina odolak bor bor urteten eustala konturatu zanean, bat bateko osakuntza egin eustan eta ondo be ondo
|
egin
be. Hurrean egoan herritxu batera eroan ninduen eta aurrerapen guztiak eukazan erietxera, herri txikia izan arren.
|
|
|
Ez ekian gaztelania, baina zelako euskerea, eta ze pozik egiten eban euskeraz! Markina bertako doinuaz eta ingles ahozkeraz
|
egin
be.
|
|
|
Eta gaztelaniaz egiten bazan, Frankek txistik be ez. Karmelo zan edozer
|
eginda
be beti jardunean egin eikeana.
|
|
|
Ez dakit txalo horreekaitik izango zan, baina futbolean gure aurreko urtekoekin norgehiagoka genbilzala, han etorten jakun, estu eta larri benetan, guri adorea emoten eta baita mehatxu
|
egiten
be.
|
|
|
Gazte gaztetatik hasten ginan besteen aurrean berba
|
egiten
be, hizlari antzera. Norbere ikaskideen aurrean lehenengo.
|
|
|
Ule motxa eukiten eta futbolean sotaneagaz edo soingainekoagaz
|
egiten
be ez euskun ixten, prefekto zala. Aurreko hezitzaile gehienen aurka, behar dan moduan orraztu behar genduan ulea eta behar dan moduan jantzi behar genduan kirolean egiteko.
|
|
|
Askatasun askoz be gehiago geunkan geure bizierea antolatzeko. Filosofian, gela zaharrak izan arren, bakotxak bere ikaseta logelea eukan, orduak eta orduak ikasten (eta otoitz apur bat
|
egiten
be) jarduteko.
|
|
|
Jolas asko genkian eta
|
egin
be egiten genduan gure ume denporan. Andra Mariko eleizpean izaten zan" txorro morroka" egitea.
|
|
|
Ondo ezagutzea egokitu jatan batetik besterako bilakaerea, askori jazotakoa, erderaz egitetik euskeraz egiterakoa hain zuzen be. Etxebarrin bertan, mutilek, zer esanik be ez, euskeraz egiten eben beti, eta zelako euskerea
|
egin
be! Neskak, egiten ebenean, mutilek baizen ondo edo hobeto, baina noiz egin?
|
|
|
Ez dot ezagutu inor bizkorrago ikasi dauenik Sestaotik tautik jakin barik etorri zan Arantza Santamariak baino. " Argi indar" dendea euken Josenaneko Aginagatarren etxean egiten ebanagaz, ikastolan irakasleari laguntzen entzuten ebanagaz eta neuk iluntzeetan laguntzen neutsanagaz, urtea amaitutakoan edozeinen aurrean berbaldiak
|
egiteko
be gauza zan.
|
|
|
NEKANE. Berba egizu beragaz. Esaiozu asmo onez
|
eginda
be, ezin duela berak gura duena egin.
|
|
|
Thérèseren azkena lar gainean dagoala sumatzean, lur jota geratzen da Lucie. Ez daki zer
|
egin
be! Bere burua hiltzearren edo Thérèseren destinoaz bat egitearren, honen tuberkulosiaz kutsatutako gorroak irunsten ditu?
|
|
|
Gero otoitza zer dan eta zelan
|
egin
be bai,, lectio divina, azpimarratuz.
|
|
|
Bostak bat da talde honek bere buruari jarririko izena eta argitalpenak Adorez izeneko bilduman argitaratu dira. Egin
|
eginean
be, orain dala egun gutxi (ekainaren 1ean) agertu genduan jende aurrean geure azken lana: Euskal Hiztegia (Adorez 13).
|
|
|
Kanpoan zanean etxekoei eginiko eskutitzak euskaraz izaten ziran eta etxekoak berari
|
eginikoak
be bai, hori dala eta inguruko batzuk harritzeraino. Euskara eta kantua batera joan dira Ondarroan.
|
|
2012
|
|
|
GARBIÑE. Ea Naiagaz berba
|
egitea
be lortzen dudan. Aimarrek beragaz ikusi zuen.
|
|
|
1506ko otsailaren 11n, Gernikan bildutako BATZAR NAGUSIAK Lurralde Lauko bizkaitarren egoeraz jardun izan eben Korrejidorearekin, egin
|
eginean
be, FORU ZAHARRA egoera barrietara egokitu beharraz.
|
|
|
Nahiago izaten da, gehienetan, ezkututik, edota tontorretik bada be, norbere burua ikusmiran jarri barik, ingurumarian jazotzen dana kontatzea, sasoi bateko gizartearen lekukotasuna jasotzea, iragan hurrekoa, herritarrekin, eliztarrekin, urliarekin eta sandiarekin bizi izanikoa agertzea, ezinbestean nahiko mugatua dana. Hori egiten dau liburu honen egileak; egoki,
|
egin
be.
|
|
|
Halan be, hori liburu mota guztietarako bardintsua da. Egin
|
eginean
be, liburu hau egokia da, sortaren izenak berak dinoanez, sutondoan unetxu bat hartu eta gozo gozo irakurtzeko. Nik neuk, sutondoan ez, baina neure gelako txokoan, isiltasunean, hartu ditut unetxu batzuk.
|
|
2013
|
|
|
Igual barran eta gauzak ezberdin die, seguru asko eragingo dau jendiak asanbladakuak eta euskaraz ikustiak. Ze igual etorten da jendia asanbladara kontzertu bat emuteko eskatzen eta, eta saiatu egitten die euskeraz egitten, kalien erderaz
|
egin arren
be. Eta hori ondo dau, tio!".
|
|
|
Erraz susmau lei, marrao marrau horren azpian gaztelaniazko" marrano" daukagula; eta kontu jakina da berba horregaz izentetan zirala antxina judegu konbersoak (juduak), eta hedaduraz pertsona zikin narrasak. Beste hitz erroren bategaz alkarketa
|
eginik
be agiri da berba hau: kokomarro (Durangaldea), karamarro, kukumarro.
|
|
|
Gaur be lehengo antzera. Lantzean etxe baten sartu eta tostada lapurretan egin edo bestelako barrabaskeriaren batzuk
|
egiten
be baekien marrauok. Kalejirea Jose Maria Egileorren etxe aurrean hasten da urtero, Gerra Zibil eta osteko diktadura urteetan ospakizun hau bultzatu ebanaren etxetik.
|
|
|
Karabia Lemoan egon zan, Pozuetan, baina Ereñon be egiten eben karea. Lurrari botateko eta etxeak
|
egiteko
be erabilten eben, lurragaz nahastean morterua egiteko. Karabian harria botaten eben, su emon eta kare bizia ateraten eben.
|
|
|
Mortzilak jateko prest dagoz holan, eta hurrengo egunean auzokoei banatuten jakez, gihar zati bategaz batera hurrekoenentzat. Auzoen artean mortzila truke hori egiteak, denpora baten, jatekoa luzatzeko modua emoten eban, baina alkarren artean konparazinoak
|
egiteko
be bai, zeinenak gozoago egozan. Orduan ohiturea herriko handikiei be mortzilak eroatea zan:
|
|
|
Hemengo gazteak zentralaren parera joaten ziran uger egiten, eta asteko
|
egiten
be bai, udan behintzat. Plaiea zala esan deusku lekuko batek, ur bazterrean lurrak urtenunetxu bat eukala ta.
|
|
|
Auzoak batuta egiten dan beste zeregin bat txarria hiltea da. Txarriari heltzeko auzoko gizonak batzen ziran, eta txarribeharrak
|
egiteko
be normala izan da alkarregaz kontetea. Esker ona adierazteko, lagun tzaren trukean, beharrean hasi aurretik, goizean anisa eta galletak emoten jakezan;
|
|
|
Han batzen da familia: eguneko otorduak egiteko, lanak amaituta ostean alkartu eta barriketaldietarako, eta batzuetan behar batzuk
|
egiteko
be.
|
|
|
Kuartuetan oheak altuak izaten ziran lehen. Koltxoiak ardi lanazkoak ziran, baina batzuk arto kapaxakaz
|
egindakoak
be euki ebezan. Etxean egindakoak ziran sarri koltxoiak, telea eta lanea norberak erosita.
|
|
|
Orduan errekako ura garbi garbi egoan. Gazteak udan uger egiten joaten ziran eta zapatu guztietan garbi ikuzia
|
egiten
be bai. Neguan kortan egiten eben ur beroagaz.
|
|
|
Zauriak, lehenengo dana dala, uragaz, gatzagaz eta binagreagaz garbitzen ebezan. Ebagiek zanbedarrakaz enplastoak
|
eginda
be hobera egiten eben. Batzuk, karakolakaz eta berbena bedarrakaz be egiten ebezan enplastook.
|
|
|
Sareakaz kiskillak hartzen ebezan, gero garbitu eta jateko. Errekara eta Errotabarrira, peskan, udan uger
|
egiten
be joaten ziran.
|
|
|
Gero, bazkaria emoten jaken familiakoei. Bazkaria etxean egin ezkero prestetako kanpokoren bat ekarten eben batzuetan, baina tabernan
|
egitea
be ezagutu dabe. Izan be, senideak sarritan urrinetik etorten ziran eta egunean bertan ezin ziran etxera bueltau zeozer jan barik.
|
|
|
erropa zaharrakaz barriztu batzuk egin, telak aprobetxau, ume nagusiarenagaz txikiei beste batzuk atondu eta halako konponketak egiten. Arreoa
|
egiteko
be garrantzitsua zan josten jakitea.
|
|
|
Behiok jeneralean etxerako hazten ziran, esnea eta okelea eukiteko. Aldi berean soloan behar
|
egiteko
be erabilten ziran; kasurako lurra areakaz apurtzeko. Baina soloko behar gogorrak egiteko lurra makinatu kasurako, basoetatik pinuak bajatzeko etab., beste baserriren batetik ekarten eben idibuztarria.
|
|
2014
|
|
|
61), belaunaldi berria erabilerara jauzi egiteko beste adoretu zen: . Mutillen artian talde bat sortu zan, alkarrekin beti euzkeraz egiten ebenak, naiz ta bilin bolaka
|
eginda
be?.
|
|
|
Isilarazi egin ebela esan, bizi iturriak eta laguntzak ukaturik. Egiak egingo dau bere bidea, eta laster
|
egin
be, nik uste. Karmel aldizkariko lerro urri honeek ez ditut ilundu nahi Kilikiliren hil kanpai aireaz, gizon handi baten gomutaz argitu eta alaitu baino.
|
|
|
Baina euskara kontuan jakituna zan, Euskal Herriko neskato mutikoen laguna eta maisua. Egin
|
eginean
be, Jose Antonio Bilboko kaletar adeitsu eta finak, beti goitik behera trajez eta gorbataz dotore janzten zanak, baserritartxu peto peto bat, kaiku, abarka, txapel eta guzti, sortu eban zeregin horretarako. Sortzailea eta pertsonaia alkarren osagarri izatekoak dirala dirudi.
|