|
2001
|
|
|
Oker nengoen beharbada eta artikulutxo horren berria, gutxi axola badu ere, gehiago barreiatuko zen euskaraz
|
egin
baldin banu. Zorioneko zenbaki horretan, adibidez, bada Tovar jaunaren erantzun bat; Corominas  jaunari zuzendua dago.
|
|
|
Ustez eta gogoz, zuzena eta berdina. Kritiko gogorregiak bekatu
|
egiten
baldin badu zuzenbidearen kontra, ez gutxiago bigunegiak. Ahoa betean eralgitzen baditugu goresmenak, zer geldituko zaigu egiazki goragarri den idazlan batezko iritzia azaldu behar dugunerako?
|
|
|
ugariago apika neronek lehengoez gainera aski eta gehiegi erantsi diodalako. Nik (eta barka behin eta berriz harri horretan behaztopa
|
egiten
baldin badut, baina Le moi est haïssable esan zuena ez zen Artetxeren gogokoa, bere Saint Cyran irakurri duenak dakienez) ez ditut gauzak horrela ikusten. Herriaren alde egin behar nituenak eta egin ez ditudanak ikusten ditut, lotsaz nahiz beldurrez, eta, horiek nahikoa ez balira, egin behar ez nituenak eta beldurrez nahiz lotsaz egin ditudanak.
|
|
2002
|
|
|
ohartu naiz badirela ofizioz, eta batez ere benefizioz, inoiz ere ez malefizioz, filologiako ikasketak egin ondoren beste lan batzuetan sarturik dauden beste zenbaiten kasuaz ere. Nik ez dut, hori bai ezetz, deusik ere birmoldaketen aurka, baina norbaitek bere birmoldaketa profesionala
|
egiten
baldin badu ere, ez du horregatik bere ustez filologokeriak omen direnak gaitzesten hasi beharrik, berak bere prestakuntza filologiari zor badio. Baina barkatu, berriz ere bat bateko itzulian sartu naizelako:
|
|
2003
|
|
|
Naziogintzan, kulturaren eta nortasunen ardatza oinarrizko bat da. Kulturgintzak eta nortasungintzak gizartearen integrazioa bideratzen lagun  lezakete, baldin eta kontsensu sozialaren izenean
|
egiten
baldin badira. Hausnarketa kolektiboaren izenean eta iritzi publikoaren konkurrentziarekin egiten diren kontsensu jarduerak  etorkizun oparoa ohi dute.
|
|
2006
|
|
|
Jaboia ere bazegokigun etxe bakoitzerako. Baldin eta partitzen zuten gauza barregarri hari jaboia hots
|
egiterik
baldin badago behintzat.
|
|
2008
|
|
|
[Ahala, eginahala.] Eskolan erakutsi behar litzateke mundua gehien hondatu duten zeretako bat honako burubide zatar hauxe dela: "
|
egin
baldin badezakegu, egin egingo dugu" (bestela: " egin beharra dago, egin dezakegun ezkero").
|
|
|
[Itxi irekiez gehiago eta gehiago.] Hiritar irekiak herri koxkor batean etxea
|
egiten
baldin badu, aurren aurrenik itxitura egiten du.
|
|
|
Besteri on eginez bat salbaturik sentitzea eta bere buruari gogor
|
eginez
baldin bada hobe; eginkizun serio bati lotu eta egin beharrekoa egin izanaz pozez eta bakean gelditzea; horiek gabe hutsik sentitzea edo huts eginik, eta abar. Kristau kutsua omen da hori, eta gure (aurrekoen) heziera kristauaren ondorena.
|
|
2009
|
|
|
Atezuan jarri nintzen berriro ibiltzen hasi eta behingoan: gerta zitekeen gu biok elkarrekin topo
|
egitea
baldin eta zeuk ere bazkaltzeko ordurako aterpetxera joateko asmoa bazenuen.
|
|
2010
|
|
|
Ordurako jangelan gelditzen ziren bakarrak zirenez, lasai ederrean aritu ziren Raimundo eta Manuela gertatutako guztiari buruzkoak esaten, dena erabat sinesgaitza egiten zitzaion semeari eta honen emazteari. Ama batek semea ahizpari ematea, haurraren aitarekin hainbeste urtean harremanik izan gabe bizi ahal izatea harrigarria
|
egiten
baldin bazitzaion Xoxoteri, Ana Marik eta Juanitok egoera onartzea are irensten zailagoa zen beretzat, gurasoek garai haietan horrelako gauzak gertatzea hain arraroa ere ez zela azaltzen saiatzen ziren arren.
|
|
|
Euskal Herrian aurkitu zuen sosegua ez zuen iraganeko fantasma batek astindu eta dardarka jartzea nahi, beraz, gauzak zeuden bezala uztea egoki zeritzon. Hasiera gogorra
|
egin
baldin bazitzaion ere, Montefloridoko lanean hasi zenetik bizimodua berriro bideratzen ari zela iruditzen zitzaion eta aurreko guztia gertatu ez balitz bezala bazuela etorkizunari begiratzea. Jende berria ezagutzen ari zen lanari eta Xabiertxo zenaren familiari esker.
|
|
|
Arraro sentitu zen txoferrak atea ireki zionean, barruan zain zegoen gizonarekin elkartzeko. Hasieran deseroso
|
egin
baldin bazitzaion ere, berehala egokitu zen eta lasai sentitu zen luxuzko automobil haren atzeko aldean aitona izan zezakeen gizon harekin. Patxada transmititzen zuen eta hori oso eskergarria zen egoera hartan.
|
|
|
Danielak berak nahi zuen guztia egiteko prest etorri zela erantzun zion eta bere pausoari jarraitu zion, inolako eragozpenik jarri gabe. Bidean hamar aldiz esan zion Nicolasek maite zuela bere errairik sakonenetatik, esperantza inoiz galdu ez bazuen ere, inauguraziora etorri eta izan zuen jokaera espero zuen azkena izango zela eta, hasierako aztorapena bortitz samarra
|
egin
baldin bazitzaion ere, berehala egokitu zela sortu zion egoera berrira baina hauxe zela gogoak eskatzen zion bakarra, atso eta agure ustel koadrilaz aldendu eta berarekin bakarrik egon, galdutako denbora irabazi, berarekin bat egin ahalik eta azkarren eta gehien.
|
|
|
–Eta jauzi
|
egiten
baldin badu eta B baino arinagoa baldin bada A? –jakin nahi izan zuen Alisiak.
|
|
|
–Arrotz bat baldin banaiz zuretzat, enbarazu
|
egiten
baldin badizut...
|
|
2011
|
|
|
Nire akatsak zure
|
egiten
baldin badituzu, gure akatsak ez dira jada nireak.
|
|
|
Baina hor egon zen momentu bat oso esanguratsua. Hasten zarenean hizketan edo irakurtzen, edo kantatzen, berdin da, jendearen, entzuleen artean
|
egiten
baldin bada halako isiltasun bat baina isiltasun arretatsua, arreta jartzen dizutela konturatzen zareneko isiltasun zera hori, izugarri hori, orduan zure buruari esaten diozu: hau bide onetik doa.
|
|
2012
|
|
|
Mari Tere ez da arratsaldera arte lanetik itzuliko. Gutxik behar dute izan bakarrik bazkaltzea baino gauza desatseginagoak; ohitze kontua besterik ez da izango, agian, egun hainbestek hala
|
egiten
baldin badute.
|
|
2019
|
|
|
Jendeak halaber, aldi berean ez baldin bada, aldian aldika, gozo eta zakar harilkatzen dira. Gehienetan irri
|
egiten
baldin badute, bakarretan, kolera gorriak akuilatzen ditu eta nehor ez da ifernu horretatik salbatzen.
|
|
|
hamabi urteko mutikoak, seminarioan, ez zuen beste irakurgairik. Fede bideari muzin
|
egin
baldin bazion ere, mistizismo zerbaiten hatza geratzen zitzaion oraindik, arimaren zokoan.
|
|
|
Baina euskaraz ari garen profesionalok gure eremuko erdaretan ari direnek baino motxila astunagoa daramagu hasiera hasieratik. Ez naiz irakurle kopuru potentzialengatik ari, hizkuntza txiki bateko idazle bat irits daiteke-eta, askoz ere ahalegin handiagoa
|
eginda
baldin bada ere, eremu zabalenetara; halaber, maisu-lan bat ere itzul daiteke, askoz ere ahalegin handiagoa eginda bada ere, eremu urrutienetik etxera. Ez naiz ari merkatuaz, ezta halako literaturaren alboko kontuek berekin dakartzaten egoera desberdinez ere.
|
|
2021
|
|
|
Eta koiteretziarenarekin batera, ezta? Bazpare den dena hartu, ekoiz  ten dituzten guztiak hartu, ze
|
egiten
baldin badituzte, seinalea onak izango direla, ezta. Eta seguru denak elkarrekin ondo ezkontzen direla, jakina... nola ez ba?
|
|
|
⣠Joe, ba ni hiz  ketan segitzeko gogoarekin gelditu naiz. Kausaren zera horrek" Kausa bategatik" bizia ematea ekarri dit gogora," Kausa" ka haundi batekin idatzirik... eta esanik, hori
|
egin
baldin baliteke behintzat; ka haundi batekin esatea... esan nahi nuke. â³" Bizia ematea" dion?
|
|
|
⣠Edo ez: ze irakurtzea kosta
|
egiten
baldin bada, idaztea ere antzera, edo? â Eztakit nik hori, baina bakarren batzuk ariko dira, eta agertuko dira gero liburuak Koiteretzia izena dutenak...
|
|
|
Kar! ⣠Mundua aldatu egin da; mundua aldatu egin du koiteretzi honek, eta letrak eta hitzak ere aldatu
|
egin
baldin badira, lehentxoago hori esan dugu, ez?!, ba agian zu ere aldatu egin zara, edo egoteko lekuak aldatu dira, eta eztakizu nun zauden. â Hor arazoa da erasotzeko erraztasuna ematen duzula...
|
|
|
⣠Ez: eskalada gora
|
egitea
baldin bada, deseskalada delako hori jaistea edo erortzea izango da, ala? â³ Normaltasunera jaistea... erortzea?
|
|
|
Ez, ez diat filma kontatuko, badakik zer edo zer gorrotatzen badut, hori filmak kontatzea dela. Beno, baina hau dena
|
egin
baldin badut, zeragatik duk, pozik nagoelako eta atzo jakin nuelako euskaltegian onartu eta datorren astean bertan eskolak ematen hasiko naizela! (Agian sos horiexekin joango nauk Parisera, frantses ikastaroren bat egitera, nork daki...).
|
|
2022
|
|
|
...tza bete behar izaten duzu ezer ez jakitera heldu ahal izateko, hortaz neuk erabakitzen dut guztia, neu naiz hitz egiten eta interpretatzen duena, neuk hautatzen ditut bai diagnostikoa eta bai sendabidea nire esku baizik ez dago histerikoa edo obsesiboa izatea, melankolikoa edo bestelako zernahi, eskarmenturik izaten ez duen gauza segurgabe horietarik gehiegi naiz, nola ezagutu gaitz bat ahalegina
|
egiten
baldin baduzu hura ez izendatzeko inola ere, eta esango didate horrela hobe dela, zehazgabetasunean bizitzen ikasi behar dela, eta baliteke epaia terapiaren amaierara arte gordetzea, sendatzearen amaierako gong kolpea jo arte, eta orduan nire psikoanalistak bere buruari txalo jo ahal izango dio, hasieratik bazekiena jakinik ere, hainbeste denboran isilik egon delako, eta hala ere zer daki berak, ...
|
|
|
Linazasororen kasuan, satirikoak gehiago dira ozpinduak baino. Izan ere, tolosarraren pentsaeran, absurdo handi horren aurrean zerbait
|
egiterik
baldin badago, umorez eta ironiaz egin genuke, ez baitago haren izaeran ozpin larregirik botatzerik besteen aurka, eta egiten duen bakarretan munduaren bidegabekeria salatzeko izan ohi da, gizakiaren nahi eta ezinen eszenatoki krudel eta alaia izan ohi den mundua.
|
|
|
Pentsa liteke gerra batek, irabazi
|
egin
baldin bada bederen, gogoa eman behar duela behin eta berriro kontatzeko. Soldadutza eta gerra ziren orduko mutil gehienentzat mundua pixka bat ezagutzeko eta are mutilago izaten ikasteko aukera bakarrak.
|
|
|
Gero agure argi hotseko batek honako hauxe helarazi zion belarri ertzera: " ondo ari bahaiz eta gauza nabarmenki onak
|
egiten
baldin badituk, kontra edukiko dituk hik egiten duan gauza bera egiten dutenak; kontra edukiko dituk gauza bera egiten ez dutenak, eta orobat edukiko dituk kontra ezer egiten ez dutenak ere". Eta egia iruditu zitzaion, zeren hiru multzo horien batuketaren emaitza horixe baitzen:
|
|
|
Orduan, sasoi bateko punkiek, askok, krixtonak eta bi eta gehiago esan eta egin ondoren, herrian inor baino irtenago eta kirtenago agertu ondoren eta ezin bukatuzko gau egunetan direnak eta ez direnak hartu/ sartu ondoren, ama bat izaten zuten beti etxean zain, oheraino salda bero bat eramango ziena. Eta salda beroari muzin
|
egiten
baldin bazion mutikoak (mutiko mainontzi amak gaizki heziak?), galdetuko zion amak: " ze nahi zenduke, pottotto?" Eta ez:
|
|
2023
|
|
|
Beste lanik izan ezean, gorputza saldu du... eta atzera zigorra. Palmondoen hostorriekiko kapeluak
|
egiten
baldin baditu, ziurra izango du fama txarra. Gurpil zoro hau hautsi genuke.
|
|
|
Protagonistak, Jean Valjean ek, ogi biribil bat lapurtu du bere familiari jatekoa eskaini ahal izateko, eta bost urteko zigorraldia ezarri diote. Ba ote dago halako zigorrik ezartzea lapurreta jateko helburuarekin
|
egin
baldin bada. Abortatzea leporatu diote beste zenbait emakumeri, baina Juana MarÃarekin bat dator:
|
|
|
Bakarren batek nire galdera
|
egiten
baldin badu, Â esaiozu espetxean nagoela. Baina oraintxe dakit, jakin, bizi egin nahi dudala.
|