|
2002
|
|
|
Era berean, eta azterketa epidemiologikoen emaitzari erreparatuta, osasun hezkuntza egokia eta kontsumitzailearen osasunerako beste prebentzio estrategia batzuk planifikatzeko neurriak adostu daitezke, baita saltzen eta kontsumitzen diren moluskuek A hepatitisaren gisako agente patogenorik ez dutela bermatzeko erregulazio eta gomendio egokienak ere. Italian 1997an
|
egindako
azterketa epidemiologiko baten arabera, A hepatitisak eragin handiagoa izan zuen Campania eskualdean. Azterketa horren arabera, agente eragile garrantzitsuenetariko bat itsaskitik zetorren, batez ere petrolio gordinean kontsumitzen edo egosten denean.
|
|
2003
|
|
|
Oro har, estrogenoen bidezko tratamendua menopausiaren eragozpenek emakumea bizimodu egokia izateko ezgaitzen dutenean soilik erabili behar da, eta kontuan hartu behar da tratamendu hori zuhurtasunez egin behar dela eta medikuak sakon eta etengabe gainbegiratu behar duela. Tratamendu alternatiboa Asiako populazioetan
|
egindako
azterketa epidemiologikoen arabera, fitoestrogenotan aberatsak diren elikagaiak (esaterako, soja eta eratorriak (soja esnea, tofua edo soja mamia, shoyua edo soja saltsa…) sartzen dituzten dietek zeregin onuragarria izan dezakete. Alde batetik, sintomei dagokienez, agerian geratu da bizitzaren etapa horretan zeuden ekialdeko emakumeek eragin txikiagoa zutela:
|
|
|
emakumeari presio kulturala egitea argal izateko; gorputz perfektuaren irudi idealizatua lortzeko gogoa, autoestimu baxua eta baztertua izateko beldurra konpentsatzeko; emozio egoera negatiboak; antsietatea eta depresioa; arazoak konpontzeko nolabaiteko baldartasuna; elikadura ohitura txarrak eta pisu pobreen kontrolik eza; dieta zurrun irreal eta zorrotz murriztailea ezartzea kalorietan, eta despentsamendu fisikoak. Nerbio anorexiari dagokionez,
|
egindako
azterketa epidemiologikoen arabera, nahasmendua 14 eta 17 urte bitarteko nesken %1ek izaten dute (mutiko bakarra 10 neskako). Nerbio bulimia anorexia baino ohikoagoa da; bulimiak, ordea, eragina izan dezake bai 11 urte bitarteko neska gazteengan, bai 40 urteko emakumeengan, eta askoz ere nabariagoa da.
|
|
2006
|
|
|
Bitaminak eta antioxidatzaileak Berriki egindako ikerketen arabera, makularen endekapena C eta bitaminen, eta zinkaren kontsumo erregularrarekin lotuta dago. Bestalde, Roterdameko Erasmo Zentro Medikoko ikertzaileek Herbehereetan 1990etik 1993ra
|
egindako
azterketa epidemiologiko handienetako bat baliatu zuten antioxidatzaile ugariko dieta bat makula endekapenari aurrea hartzeko gai ote zen ikertzeko. 55 urtetik gorako 4.170 paziente inguruk jarraitu zuten hamar urtean, eta 560 gaixotasun kasu berri identifikatu ziren.
|
|
2007
|
|
|
Hernandezen esanean, segurtasun neurri zorrotzenak betetzen zituzten, bai langileen osasunari dagozkionak eta baita ingurumenari dagozkionak ere. Froga gisa duela hamabost bat urte Estatu Batuetako EPAk (Ingurumena Babesteko Agentzia)
|
egindako
azterketa epidemiologiko bat du: ez omen zuten ezer nabarmenik aurkitu, ez eskualdeko bizilagunetan, eta ezta landaretzan eta faunan ere.
|
|
|
Baina 20 urtetik aurrera, emakumeengan duen eragina nabarmen handiagoa da, eta datu horrek bizitza heldu osoan irauten du, Biriketako Elkarte Amerikarraren ikerketa baten arabera. Pneumologoek azaltzen dutenez, asmak bi sexuetan duen eragina ez da oinarritzen gaixotasuna gizonetan egonkortu edo desagertzean; aitzitik, asma pubertaroaren ondoren agertzen denean, ohikoagoa da emakumeetan, eta, gainera, forma larriagoak eta birika funtzio okerragoa ditu, Italian eta Europako iparraldeko herrialdeetan
|
egindako
azterketa epidemiologikoen arabera. Asma ohikoagoa da 18 urtetik gorako emakumeengan, baina, horrez gain, larriagoa da.
|
|
|
Infekzioa harrapatzeko modurik ohikoena transmisio sexuala edo infektatutako haurrekin kontaktua izatea da. Europan eta AEBn
|
egindako
azterketa epidemiologikoek seropositibitatea adinez nagusienarekin, baldintza sozioekonomiko okerragoekin, parekotasun handiagoarekin, etxe berean eta talde etniko berean haur gehiago egotearekin lotzen dute, eta beti adierazten dute Afrikako eta Asiako emakumeen taldean lehentasun handiagoa duela. Halaber, infekzioa harrapatzeko modurik ohikoena transmisio sexuala edo infektatutako haurrekin kontaktua izatea da.
|
|
2010
|
|
|
2000 bitartean edari azukretsuen kontsumoa hazi egin zen, eta, horri esker, 130.000 diabete kasu berri, 14.000 kardiopatia iskemiko berri eta gaixotasun koronarioa zuten 50.000 urteko bizitza gehiago garatu ziren. Ondorio horiek Estatu Batuetan
|
egindako
azterketa epidemiologiko handietatik sortutako simulazio eredu baten emaitzetatik abiatzen dira, hala nola, Framingham del Corazón azterlana, Osasun eta Erizaintzari buruzko azterlana eta Osasun eta Nutrizio Azterketaren Inkesta Nazionala (NHANES). Halaber, gaixotasun kardiobaskularren hazkunde horrek 300 eta 550 milioi dolar bitarteko osasun gastua eragin duela zenbatetsi dute (220 eta 400 milioi euro bitartekoa).
|
|
|
Iparraldeko eta Eskandinaviako populazioetan, ia ez da %5era iristen. Benetako intolerantzia bereiztea Vall d’Hebron Unibertsitate Ospitaleko (Bartzelona) adituek berriki
|
egindako
azterketa epidemiologiko baten arabera, laktosa ezin zutela digeritu uste zuten pazienteen erdiak baino gehiago, hau da, intoleranteak zirela uste zutenak, oker zeuden. Autore horien lana “Clinical Gastroenterology and Hepatology” lanean argitaratu da, eta sintoma gastrointestinalak dituzten pazienteen artean sineste hedatuegia dagoela eta, aldi berean, uste okerra dagoela diote.
|
|
|
Baina, lortutako emaitzak gorabehera, adituek ikerketarekin jarraitzen dute, eta espero dute etorkizunean zezenak akrilamidaren eraketaren aurka egiten duen inhibizio jarduera zehaztasun handiagoz karakterizatzea. Beheranzko joera, salbuespenak salbuespen Akrilamida kartzinogenotzat eta genotoxikotzat jotzen da laborategian, nahiz eta orain arte
|
egindako
azterketa epidemiologikoek frogatu duten gizakien elikagaien bidez substantzia horren eguneroko esposizioa txikia dela. Emaitza horiek mundu osoan hasi diren 200 proiektu baino gehiagoren emaitza dira.
|
|
2011
|
|
|
Sendagai horien onura/ arriskua balantzeak bere horretan dirau baimenduriko jarraibideetan, nazioarteko erakunde honen Giza Erabilerarako Sendagaien Batzordeak (CHMP) dioenez. Hala ere,
|
egindako
azterketa epidemiologikoek egiaztatu dute kausazko erlazioa dagoela bisfosfonatoen erabileraren eta hausturen artean, eta erlazio hori tratamenduaren iraupenarekin handituko litzatekeela. Hori dela eta, medikamentu horien fitxa teknikoetan eta prospektuetan ohar hori sartzea gomendatzen dute.
|
|
|
Baina hori ez da guztia, bihotzaren moduko erraien inguruan gantza metatzea ere errazten duelako eta arteria presioa areagotzen duelako, gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua areagotzen dutelako. Berriki
|
egindako
azterketa epidemiologikoek agerian uzten dute fruktosa irenste handien eta gaixotasun koronarioak garatzeko eta arrazoi horrengatik hiltzeko probabilitate handiagoaren arteko erlazioa. Gomendio dietetikoak Aurkikuntza horien arrazoi zehatzak argituko dituzten azterketa kliniko gehiagoren zain, zentzuzkoa dirudi azukre sinpleen eta, bereziki, fruktosaren kontsumoa murriztea gomendatzea.
|
|
|
Minbizitik babesten du edo osasuna babesten du. Minbiziari buruzko Alemaniako Ikerketa Zentroak (DKFZ)
|
egindako
azterketa epidemiologiko eta klinikoen bidez, sagar freskoen, zukuen eta frutaren estraktuen (polifenolak eta jarduera biologiko handiko gainerako osagaiak) eragin kimioprebentiboak aztertu nahi dira. Sagarraren konposatu antioxidatzaileen estraktuek, in Vitro (laborategian), minbiziaren prebentzioan eragina izan dute hainbat mekanismoren bidez:
|
|
2021
|
|
|
Dirudienez, mukosa higatzen duelako. Hala ere, kontua da gizakietan
|
egindako
azterketa epidemiologikoek ez dutela frogatu maskuriko minbiziaren intzidentzia handitu denik. Elikagai transgenikoek eta gehigarriek minbizia sortzen dute?
|
|
2022
|
|
|
Berriki
|
egindako
azterketa epidemiologikoek erakusten dutenez, tabakoaren kontsumoak behera egiten du pixkanaka gizonen artean, baina hazten jarraitzen du emakumeen artean.
|
|
|
politikak ez dira hain eraginkorrak izan emakumeentzat. Berriki
|
egindako
azterketa epidemiologikoek erakusten dute: tabako kontsumoak behera egiten du pixkanaka gizonen artean, eta, bitartean, gora egiten jarraitzen du emakumeen artean.
|