|
2001
|
|
|
Adibide zehatzak jartzearren, duela gutxi egindako hainbat adierazpen jasoko dugu. Greenpeacek aurre egin zion enpresa elektrikoek energia nuklearraren alde
|
egindako
aldarrikapenari: " Energiaren sektoreko enpresek, eraginkortasunaren eta energia garbien aldeko apustua egin ordez, estrategia maltzurraren bidea hartu dute gizartearen iritzian nahasmendua sortu nahian, zentral termikoak abian jartzeko eta zentral nuklear arriskutsuen ustiapenarekin jarraitzeko".
|
|
|
Ahoberokeria asko esan da gai horretaz, baina zeinek eta non esan zuen ikusirik, eta gainera baieztatzen duena inolako ñabardurarik gabe egiten duela kontuan hartuta, leku berezia emango nioke nik Foro de Ermuak Estrasburgon
|
egindako
aldarrikapenari. EAEko hezkuntza publikoaz ari da, zerua eta lurra nahastuz:
|
|
2002
|
|
|
Azken zenbaki honetan, besteak beste, honako hauek aurki daitezke bertan: «Iker» sailean, Herri Literaturako VI. Jardunaldiak, Euskal fraseologia, Linguistika, Gramatika, Onomastika, Mendeurrenak eta Batzar Agiriak jasotzen dituzten lanak «Jagon» sailean, berriz, Euskararen egoera Nafarroan eta hori dela-eta Euskaltzaindiak
|
eginiko
aldarrikapena, hala nola Jean Haritschelhar lehendakariak Nafarroako gobernuburuari bidalitako gutuna eta Miguel Sanzen eskutik jaso zuen erantzuna. Eta berriak jasotzen dituen atalean, Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Euskaltzaindiaren arteko hitzarmena eta, halaber, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrarekin Euskaltzaindiak lortutakoa.
|
|
|
Ipar Euskal Herria osatzen duten hiru herrialdeetako (Zuberoa, Nafarroa Beherea eta Lapurdi) udalerriak, beste zenbait udalerrirekin batera, Pirinio Atlantikoak izeneko Departamenduan (hiriburua Paue izanik) barneratutadaude; era berean, Departamendu hori, beste zenbaitekin batera, Akitaniako erregioedo eskualdearen (hiriburua Bordele) zati da. Horrako hori da estatu frantsesekoegitura administratiboa, eta Ipar Euskal Herriko hiru herrialdeek departamendupropio bat osa dezaten orain arte
|
egindako
aldarrikapen guztiek agintari frantsesenezezkoa jaso dute, behin eta berriro.
|
|
|
aurrerapenak, batik bat. Bertatik
|
egindako
aldarrikapenez gain, Queipo de Llano k, Radio Sevilla delakotik, eta Francok, Burgosko Radio Castilla izenekotik egiten zituzten aldarrikapenak eta agerraldiak ere ematen zituen Radio Navarra zelakoak. 1937ko ekainaren 14tik aurrera, emanaldi horiek Salamancako Radio Nacional delakotik eskaintzen hasi ziren (Albillo eta Sánchez Aranda, 1995:
|
|
2004
|
|
|
Ondorioz, gaurkoa eta berria iruditzen zaigun mugimendu altermundialistarekin lotu ditu erredaktoreak afrikarrek bidegabekeria horiei guztiei egindako erresistentziak: esklaboen erreboltak (tartean 1804an Haiti fundatzera eraman zuena), Brasilen belztasunaz
|
egindako
aldarrikapena («negritude»), AEBetako beltzen aldarrikapen eta borrokak. Eta jakina, Afrika osoan XX. mendearen bigarren erdian bi aldetara (lokala globala) gertatu ziren mugimenduak:
|
|
2005
|
|
|
1936 urteko Alardean izandako hirugarren polemika jenerala eta zinegotzierrepublikarra zen Nicolas Guerendiain ek
|
eginiko
aldarrikapena izan zen (fusilatuaizan zen). Horrela, bada, tradizionalak ziren. Viva España?
|
|
2008
|
|
|
Eta neurri batean baita iparraldeko estatu guztien menpeko ere, transnazionalen politikek eraginda jokatu izan dutelako beti. Iparraldeko gobernuek euren burua transnazionalen interesekin identifikatzeko joera dute, eta herriei eta haien gobernuei jotako erasotzat hartzen dituzte gure herriek transnazionalei
|
egindako
aldarrikapenak. Correak, baina, aurre egiten die AEBen interesei, Mantako basearen kasuan adibidez.
|
|
|
Positibismoa, bere bariante ugarietan, garaiko zientzia guztietan zen gailen, eta funtsean, ikerketak, kritikoki aztertu eta deskribatu beharreko datu positiboetan oinarritzea defendatzen zuen, datuek berenez azalduko zutelakoan ikergaia. Positibismo hau Azkueren inguruan nagusi zen eta gero eta gehiago eragiten zion, Cejadorrek Azkueri 1891an
|
egindako
aldarrikapen honetan ikus daitekeenez: «El mejor servicio que se puede hacer á la euzkerología sería recojer del pueblo hasta la última migaja de una lengua que se va por momentos, para poder despues estudiarla en su conjunto.
|
|
|
Alde batetik, lanean gogor jarraitzen zuten. Horren adierazletzat, 1833an, Ingalaterrako pediatren gehiengoak
|
egindako
aldarrikapena. Aldarrikapenaren arabera, umeentzako lanordu kopururik egokiena 10 ordu zen, baina, ez gehiago egiteak umeengan izan zitzakeen ondorio kaltegarriengatik, gehiago lan eginez gero moralari buruzko ikaskuntzak transmititzen zituen igandeko eskolan lo hartzen zutelako baizik.
|
|
|
Izan ere, Ankararen beldurra da Kirkuk barne izango lukeen Irakeko Kurdistan batek eskumen gehiago lortzea. Hori gertatuko balitz Turkiaren menpe dagoen Kurdistanekin bat
|
egiteko
aldarrikapenak indartu egingo lirateke ere.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, Europaren aldeko mugimendua (1948), Europako Kontseilua (1949) eta 1950ean R. Schumanek
|
eginiko
aldarrikapenak, Hagako kongresu horren ondorio zuzenak izan ziren. Mugalari bizipenak zituztenek Europaren premia zuten.
|
|
|
LABek komunikatu baten bidez jakitera eman duenez, maiatzak 21eko greba orokorrean
|
egindako
aldarrikapenak Exekutiboko buruzagiak martxan jarri nahi duen elkarrizketa sozialean bultza daitezkeen ezagutzeko joan da lehendakariarekin biltzera sindikatua.
|
|
|
Hemen krimenaketa delituak modu sistematikoan eta arrazoi ideologikoengatik burutu ziren etahorrek nolabait gizarte osoari eragin zion; hau da, gizarte osoa zegoen bere azaleaneta bere muinetan, bere sakontasunean kalteturik. Hori horrela denean, horri aurreegin behar zaio; horri ez zaio aurre
|
egiten
aldarrikapen baten bitartez, hor prozesuoso bat zabaldu beharra dago: batetik, egia ezagutzeko, bestetik justizia ere eskatuko duena, kalteak konpontzea helburu izango duena.
|
|
|
Programa nuklearra berriro indarrean jarriko duela eta auzi honen inguruan beste bost herrialderekin 2003tik daramatzan hizketaldiak bertan behera utziko dituela iragarri zuen atzo Ipar Koreako Gobernuak. Erabaki horrekin, Nazio Batuen Erakundeko Segurtasun Kontseiluak zenbait ordu lehenago
|
eginiko
aldarrikapenari iharduki zion Piongiangek. NBEko egitura gorenak gaitzetsi zuen Ipar Koreak suziri bat jaurtitzea, joan den apirilaren 5ean, gertaera hori helmen handiko misil baten botatzea izan zela argudiatuta.
|
|
|
Iragarri horrekin, Ipar Koreak ordu gutxiko tartearekin iharduki dio Segurtasun Kontseiluak
|
eginiko
aldarrikapenari. NBEko egitura goreneko hamabost kideek baita Piongiangeko agintearen sustatzaile den Txinak ere gaitzetsi dute Ipar Koreak suziri bat jaurtitzea, hilaren 5ean.
|
|
|
Jendez beteta zeuden Iru, eko Takonera parkea eta inguruak. 30.000 lagunetik gora izan ziren Sortzen Ikasbatuaz ek eta Antsoaingo (Nafarroa) Ezkaba ikastetxeak antolaturiko jai egunarekin eta
|
eginiko
aldarrikapen leloarekin bat egin zutenak: Bizi Euskal Eskola.
|
|
2010
|
|
|
Urriaren 2ko manifestazioaren inguruan sortutako ika mika ez da
|
egindako
aldarrikapen edo errebindikazioen ondorioz izan. Gainera, ulertu luke edonork adierazpen askatasuna ukatzen zaionak eskubide hori erabiltzeko gosea izatea edonon (Maria Eugenia Arrizabalagak aitortu duen moduan).
|
|
|
Ordezkari jeltzaleak aurreko 15ean Bruselan
|
egindako
aldarrikapena egin du berriz ere; orduan EBk Irlandako bake prozesuari bere garaian eskainitako laguntza Euskadiri ere eskaintzeko eskatu zuen ETAk armak uzten baditu. Gaineratu duenez, bakea lortzeko, lehenengo ETAk su etena iragarri behar du.
|
|
|
Rodolfo Ares Eusko Jaurlaritzaren Herrizaingo sailburuak iragarri du giza eskubideen urraketen biktima guztiak barne hartuko dituen txosten bat osatzen ari dela Eusko Jaurlaritza zenbait biktimak
|
egindako
aldarrikapenei erantzute aldera.
|
|
|
Planak ospitalearen bideragarritasuna, eta epe ertain eta luzera jarduera ziurtatu behar ditu". Otsailaren 3an hartu zen erabakia eta egun hartan bertan udal ordezkariek esan zutenez," onartutako mozioak ez dio udalek
|
egindako
aldarrikapenei erantzuten, baina bai hobetzen duela egungo egoera". Eskatutakoa lortzeko" lanean" jarraituko zutela ziurtatu zuten orduan udalek.
|
|
2011
|
|
|
Novalen esanetan, «lanaldi mota honetako kontratuak bultzatuko ditu».ELAk salatu duenez, «etorkizunean ere eraso gehiago izango dela hitz eman dute». Alderdi guztiei, bereziki EAJri, greba orokorrean euskal langileek
|
egindako
aldarrikapena aintzat hartu eta Kongresuan kontra bozka dezatela exijitu die.
|
|
|
Baina azken urteetan badirudi gauzak aldatzen ari direla, eta bereziki Nazio Batuek 2008 urtea hizkuntzen nazioarteko urtea izendatzea esanguratsua izan zen; urte horretan bertan argitaratu zen sareko Arriskuan dauden hizkuntzen Atlasa ere (http://www.unesco.org/culture/ languages atlas), etengabe eguneratzen dena. Aipatzekoa iruditzen zaigu 2011 urteko uNeSCoren batzar orokorrerako proposatu den hizkuntza aniztasunaren eta formazio eleanitzaren inguruan batzar orokor mundiala
|
egitearen aldeko
aldarrikapena ere, (uNeSCo, 2011: 187 eX/ 44/ 1) eleaniztasun horren osagarri nagusi eta bereziki bultzatu beharrekoak hizkuntza gutxituak direlako. gerturago etorriz, beharrezko ikusten dugu baita ere hizkuntza aniztasunaren auzia, ekologia eta biologia aniztasunarena bezala, edozein norbanakoren nahiz erakunderen helburu eta interesgune bihurtzeko ahalegina. euskararen biziberritze ahaleginekin batera, aspalditik ohartu gara munduko beste hizkuntza gutxituekin solidaritate harremanak indartu beharra, batzuen eta besteen ahaleginak, lorpenak, ekimenak konpartituz helburu onartuagoa, zabalduagoa, eskuragarriagoa egingo denaren esperantzarekin lan egitea askoz aberasgarriagoa da; eta emankorragoa ere bai seguruenik. euskararen/ hizkuntza gutxituen normalizazio eremuetan lortutakoek beste hizkuntza gutxituentzat ere eredugarri izan lukete, bereziki gertuago daudenentzat:
|
|
|
Erakunde horren beharra, berriz, gero eta premiazkoagoa da. Azken urteetan, Joana Albret Bibliotekonomia Mintegiak eta beste mugimendu batzuek
|
egindako
aldarrikapen eta proposamenek fruituak eman zituzten 2007an, eta Euskadiko Liburutegiei buruzko 11/ 1007 Legea indarrean jartzea lortu genuen. Oraindik lortu ez duguna Euskadiko Liburutegia da, nahiz eta Legeak propio ezarri Legea indarrean sartu eta gehienez ere 18 hilabetera eratuta egon lukeela.
|
|
2012
|
|
|
«Denbora aitzina joan ahala, konpetentzia gehiago izatera heldu da, prozesu ebolutibo batean kokatu beharrekoa da». Elkarrizketaren eta adostasunaren bidez
|
egin
aldarrikapena erdiestea lortuko dutela esan du Agerrek. Ipar Euskal Herriko herritarrak aho batez Parisen aitzinean agertaraztea lortu behar dela, egin adostasun zabalaren bidez. «Hautetsien Kontseiluaren engaiamendua funtsezkoa da.
|
|
|
Urte hasieran PPk, Gallardonen bidez, Sexu eta Ugalketa Osasunaren Legea aldatuko zuela adierazi zuen, hauteskunde kanpainan agindutakoa, oraingoan bai, betez. Helburua PSOEk duela bi urte lege txepel eta koldar baten bidez onartutako proposamen eskas horiek atzera botatzea da, urteetan mugimendu feministak
|
egindako
aldarrikapenak jasotzen ez zituztenak eta emakumeon gorputzen gainean erabakitzeko erabateko ahalmena eta burujabetza bermatzen ez zutenak. Lege horrek emakumeen sexu eta ugalketa eskubideen erabilera mugatu du; ez zuen sektore publikoan abortua praktikatzea bermatzen zuen neurri zehatz eta argirik zehazten; eta, azkenik, ez zuen borondatezko abortua Zigor Kodetik ezabatzen.
|
|
|
Honela laburbiltzen ditu Sarrionandiak 1970eko hamarkadaren bukaerako egoera literarioa eta Pott bandakoek
|
egindako
aldarrikapenak:
|
|
|
Nazioarteko biltzarretan izandako partaidetzarekin batera, aipatzekoak dira indigenek
|
egindako
aldarrikapenak, adibidez, 1996an Kopenhageko aldarrikapenak aurretik jorraturiko bidetik abiatu eta osatu egin zituen aurretik gertaturikoak: hala nola Kari Oca koa (1992) garapen iraunkorrari buruzkoa, Mataatua koa (1993) jabego intelektual, biopirateria eta eskubide kulturalei buruzkoa; Phoenix-koa (1995) Giza Genomari buruzkoa, Leticia koa (1997) basoei buruzkoa, Seattle (2000) eta Bonn (2004) klima aldaketari buruzkoa.
|
|
|
Esperientzi horrek biziki kolpatu zuen eta 1974an «Laugarren Mundua»ren ideia bota zuenean, naturarekin indigenek duten harreman bereziaren garrantziaz jabe zen. Bai bere proposamenean bai geroxeago
|
egindako
aldarrikapenetan ere, izadiarekiko harremana indigenen benetako markatzaile etnikoa bihurtu da (Arregi, 1993), honetan aurkitzen dugularik Laugarren eta beste Hiru Munduen arteko ezberdintasun (Manuel, 1974) nagusia. Manuelen proposamenean herri indigenen nortasuna, iraupena zein autodeterminazioa euren lurrarekin eta lurraldeekin era estu estuan loturik agertzen da.
|
|
|
Duela 35 urte
|
egindako
aldarrikapenek gaurkotasun handia dutela nabarmendu zuten atzokoan Euskal Herriko hainbat hautetsikEtxarri Aranazko Udalak eta Etxarri 2012 erakundeak antolatuta, 1977ko ilbeltzaren 16an udalak egindako adierazpena berretsi eta garaiko udalen mugimendua omendu zuten igandean. Bi ekitaldi izan ziren, bata udaletxe barruan, instituzionala.
|
|
2013
|
|
|
Legebiltzar talde guztiek, aho batez, adierazpen instituzionala babestu izana eskertu, eta Eusko Jaurlaritzari egindako eskaeraren «emaitzak» laster ikusteko itxaropena agertu zuen, halaber. Azpimarratu zuenez, Yolanda Gonzalez oso gogoan dute haren senideek eta lagunek, eta gertatutakoa ikertzeko, erantzukizunak zuritzeko eta justizia
|
egiteko
aldarrikapenei eutsiko diete. Hori hala, iragarri zuen hilaren 25ean haren memoriaren aldeko ekitaldi publikoa antolatu dutela Bilbon, Bidarte gizarte etxean, 19:00etan.
|
|
|
Azkenean, ados jarri ziren bi taldeak, Guardia Zibilaren eta Espainiako Poliziaren erretiratzea eskatzeko, «segurtasun premia errealak» eta Gernikako Estatutuan jasotako eskumenak aintzat hartuta. EH Bilduk aurkeztu zuen hasierako proposamena, eta Julen Arzuaga bozeramaileak argudiatu zuen Euskal Herrian errotua dagoela Espainiako Estatuaren Segurtasun Indarrek alde
|
egiteko
aldarrikapena. Gogora ekarri zuen Gipuzkoan, Nafarroan eta Bizkaian 6,8 polizia daudela mila biztanleko, eta Nafarroan 5,4, mila biztanleko bi polizia gomendatzen ditu Europako Batasunak?.
|
|
|
Ibairik gabe, baina pareko zerbait egin nahi izan du Uribek. Izan ere, laguntasunaren alde
|
egindako
aldarrikapen moduko bat hartu du abiapuntu modura oraingoan. Horregatik batu da berriz ere Mikel Urdangarin, Rafa Rueda eta Bingen Mendizabal musikariekin eta Mikel Valverde artistarekin.
|
|
|
Berpizkunde horrek ez ote du beste eragilerik? Dela denborak aurrera egin ahala gero eta haur gehiagorengana heltzea eskolatzeko modua izatea, dela Erromantizismoak hizkuntza gutxietsiak balioztatzea eta hizkuntza gutxietsien alde
|
egindako
aldarrikapena, dela giro horretan XIX. mendean zehar euskararengatik interesa erakusten duten hainbat euskalariren lanarekin batera hizkuntza prestigioa berreskuratzen joatea... Aipatutako alderdiek, nola aipa gabe gera zite (z) keenen bat (zu) ere, ez ote zuten lagundu berpizkunde hori ahalbidetzen?
|
|
|
Bere antologiaren hitzaurrean aitortu bezala, ez ziren benetan mila berak hautaturikoak, eta ez ziren hoberenak ere. Asmo komertziala aitortzen zuen argiro, irakurleak erakartzeko
|
eginiko
aldarrikapena zela adieraziz. Garaian garaiko egilerik errepresentatiboenen bilduma egin nahi zuela argitu zuen Berguak azkenik.
|
|
|
Alde batetik, lanean gogor jarraitzen zuten. Horren adierazletzat, Ingalaterrako pediatren gehiengoak 1833an
|
egindako
aldarrikapena. Horren arabera, umeentzako asteko lan-ordu kopururik egokiena 10 ordukoa zen, gehiago lan egiteak umeengan ondorio kaltegarriak izan eta igandeetan jasotzen zuten moralari buruzko hezkuntzan lo hartzen zutelako.
|
|
|
Egoera eta baldintzetara egokitzen jakin behar dugu, beti aurrera eginez, malgutasuna besteko determinazioz", berri eman dute web orri bidez.Mundumob ekimenarekin fase bat amaitu dela diote antolatzaileek. " Mundumob ekimenean
|
egindako
aldarrikapena zabaltzen segi behar dugu gaurtik aurrera ere. Guztion artean, herritarrak ardatz hartuta, iraunkortasunean oinarrituko den mundua eraikitzeko erronka daukagu.
|
|
2014
|
|
|
Christian Felber Guztien onerako ekonomia liburu ospetsuaren egilea da. La Vanguardia k elkarrizketatu zuen igandean eta, besteak beste, gaur egungo soldatek Mendebalean daramaten beheranzko joera eta lan ordu kopuruaren arteko hausnarketa egiten du, soldaten aurkako presio hori lan gutxiago
|
egitearen
aldarrikapenaren kontrako ere badela erakutsiz. Bere ustez, 30 eta 33 ordu arteko lan astea litzateke:
|
|
|
Alde batetik, lanean gogor jarraitzen zuten. Horren adierazletzat, 1833an, Ingalaterrako pediatren gehiengoak
|
egindako
aldarrikapena. Aldarrikapenaren arabera, umeentzako lanordu kopururik egokiena 10 ordu zen, baina, ez gehiago egiteak umeengan izan zitzakeen ondorio kaltegarriengatik, gehiago lan eginez gero moralari buruzko ikaskuntzak transmititzen zituen igandeko eskolan lo hartzen zutelako baizik.
|
|
|
Frankismoaren amaieratik eratorritako eredu politiko instituzional espainiarrak, demokrazia eza, gure herriaren ukazioa eta diktadura frankistarekiko haustura demokratiko eza ordezkatzen ditu.Eredu politiko hau ordea, ez da gai izan Espainiako estatuaren menpeko herrien zein Estatuko herritarren aldarrikapen demokratikoak geldiarazteko. Gero eta nabarmenagoak eta indartsuagoak dira, estatu espainiarreko nazioek beraien etorkizunaren jabe izateko
|
egindako
aldarrikapenak. Atzeraezinezko prozesuak ari dira eraikitzen.
|
|
2015
|
|
|
Biak amaitu dira, eta atzo goizean ikastolako ikasleak hiria garbitzen ibili ziren.Garrigosek festaren balorazio positiboa egin du, baina horretarako, ez dio bildutako jendetzari bakarrik erreparatu.
|
Egindako
aldarrikapenak ozen entzun direla uste baitu. Hain zuzen, Bilboko San Frantzisko auzoko Harrobia plazan dagoen ikastola Lanbide Heziketarako da, eta aurtengo Ibilaldiaren asmoa horixe izan da:
|
|
|
Hemendik aurrera ez du borondate hutsak balio ahal izango, egiazko konpromisoak baino. Galeriara begira
|
egindako
aldarrikapenen garaia amaitzear dago.?
|
|
|
Eguerdiko 12etan, lan saio batean, gure ordezkari politikoak, Iruñea hiriko sarreretan dauden seinaletan, “Pamplona” ondoan, “Iruñea” jartzearen inguruan eztabaida sutsuan aritu ziren. Hiriko euskalgintzak
|
egindako
aldarrikapen proposamena izan zen, euskarak behar duen agerikotasunean aurrerapausoak ematea helburua zuena. Iruñean oraindik, nahiz eta eskubidea izan, euskaraz bizitzea hautatu dugunoi, administrazioak, bigarren mailako biztanleak sentiarazten gaituzte.
|
|
|
198. Hori izan zen hainbat lantegitan
|
egindako
aldarrikapena; adibidez, Bergarako Mayc enpresako gehiegizko behin behinekotasunaren aurka burututako kanpaina herrian zehar egin zen manifestazioarekin bukatu zen: " lan finkoari kontratu finkoa" zen pankartaren leloa.
|
|
2016
|
|
|
" Jendartean dagoen indibidualizaziorako joera, gure militantzian eta espazio politikoetan ere sartzen ari da; horren aurrean prozesuak kolektiboki
|
egitearen
aldarrikapena zabaldu behar dugu", dio Amaia Zufia iruindarrak. " Gutasun batean askatuko gara edo hemen ez dago aske izaterik.
|
|
|
Jakina, azkenerako, AEBetako iritzi publikoak gutxi asko esan gabe doan gauzatzat hartu zuen jaiotza kontrolerako eskubidea, emakumeen boto eskubidea ere noizbait esan gabe doan gauzatzat hartu zuen moduan. Mende oso bat pasatuta, 1970ean, abortuak legez eta aise
|
egiteko
aldarrikapenak ika mikak sortzen zituen, AEBetako jaiotza kontrolaren aldeko mugimenduak hasieran hauspoturiko, borondatezko amatasunak, bezainbeste.
|
|
2017
|
|
|
Nire iritziz, atzerriko onena Tango iritsita, hiru dira izan da, literatura
|
eginda
aldarrikapen soziala egiten asmatzen duelako, eta aldi berean, jakintza liburu eraginkorra delako.
|
|
2018
|
|
|
Ingurumenaren aldeko elkarteen kolektibo batek
|
egin
aldarrikapenak Santa Espirituko merkatarien elkarteko kideak sutu ditu. Izenpedura biltze bat abiatu dute ideiaren kontra
|
|
|
Bestalde, herriko EAJk pozik hartu du Jaurlaritzaren iragarpena. Txibitxaga, Santamañe eta Kurtzio guneetako bizilagunek luze
|
egindako
aldarrikapena bada ere, udalerri osoarentzako hobekuntzak ekarriko dituela sinetsita dago oposizioko alderdia. Portuko elementuen antolamendu berriak bestelako jarduera ekonomikoak erakartzea espero du, baita ingurua eta toki garapena dinamizatzea ere.
|
|
|
«Kaleratze arriskurik ez izateak ematen du lasaitasun pixka bat lanean aritzeko». Izan ere, eraikina okupatu ostean azaldu zuten «legerik hautsi gabe» hartu dutela eraikina hamar egun igaro behar dituzte kaleratu ahal izateko, eta kalean
|
egindako
aldarrikapenekin batera, «bat gehiago» dela hura okupatzeko hautua.Sei solairuetako bakoitzak du bere egitekoa. Laugarrenean daude Askekintzako hiru kide, asteko egitaraua xehatzen duen pankarta bat egiten.
|
|
|
Espainiako Konstituzioa indarrean hasi zenetik 40 urte bete direlarik, Euskadiko Autonomia Estatutua indarrean hasi zenetik 39 urte bete direlarik, autonomia estatutuak lehen aldiz aitortu zuen euskararen ofizialtasuna, Agirre lehendakariak buru zuen Eusko Jaurlaritzak II. Errepublikaren barruko aldi labur batean
|
egindako
aldarrikapena aintzat hartu barik?; Euskararen Erabilera Arautzeko Lege Organikoa Euskadin aldarrikatu zenetik 36 urte bete direlarik; eta Espainiako Erresumak Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Karta berretsi zuenetik 16 urte bete direlarik, euskaltzainburuak gogorarazi du, oraindik ere estatuko erakundeek bide luzea egin behar dutela, hizkuntza gutxituen defentsan.
|
|
|
Mendaroko ezker abertzalea 2006an hasi zen Alkortako Igoera antolatzen, euskal presoen eskubideen alde. Kirola
|
eginez
aldarrikapenak lau haizetara zabaltzeko helnuruarekin hasi ziren proba antolatzen. Guztira hamahiru lasterketa jokatu dituzte urteotan, 2006tik 2017ra bitartean.
|
|
|
Euskal Herriko hormetan
|
egindako
aldarrikapen pintaden –grafiti politikoak eta sozialak– eta muralen esanahia, balioa eta erabilera sinbolikoa aztertzen jardun du Murgoitiok: " Horma margotuak denbora luzez egon dira euskal lurraldean.
|
|
|
Hain zuzen ere, hori da Espainiako eta Frantziako jai egunetan lan
|
egitearen
aldarrikapenak errotzeko duen zailtasunaren arrazoi nagusia. Urtero planteatzen da lan egitea abenduaren 6an, azaroaren 11n, urriaren 12an edota uztailaren 14an, adibidez, eta horien ordez beste egun batzuetan egitea jai.
|
|
2019
|
|
|
Xiberoko Zohardiakoek Jean Baptiste Elizanbururen" Sorlekua utziz gero" abestu zuten Joan Albret eta Katalina legezko errege erreginek Biarnora egin behar izan zuten ihesa irudikatuz. Ondoren, 1512ko konkistaz eta hurrengo urteetako askatze saioez aritu ziren baita Albako duke malapartatua Iruñean sartu zeneko kontuak, dantzariek ederki irudikatua, eta Nafarroako Henrike II.ak nafarrak espainiarren aurkako matxinadara deituz biarnesez
|
egindako
aldarrikapen sutsua ere: " Ferdinand que gahè las nostas tèrras e lo noste pòple enta asservi´ue sosmete´ua un hat qui n´avem pa volut!
|
|
|
Ziluagak eta Karrerak azaldu dutenez, auzpieratuek errepresioak eta espetxeak eragindako mina" arintzeko" egin dute lan urte hauetan guztietan, eta azkenaldian gatazka politikoaren eta errepresioaren ondorioak gainditzeko urratsak eman direla dioten arren, gaineratu dute oraindik" bide luzea" dagoela egiteko. Halaber, azaldu dute" beharrezkoa" dela epaiketaren jatorriari begiratzea, eta azken urteetan haiek
|
egindako
aldarrikapenak" indarrean" daudela berretsi dute. Bestetik, plataformako kideek azpimarratu dute kartzelaren, deserriaren eta deportazioaren ondorioek jarraitu egiten dutela oraindik, eta sakabanaketa dela eta" espetxeetara itzulian" jarraitzen dutela hainbat senide eta lagunek.
|
|
|
Gunearen kasuan, aldiz, aipatu dugun moduan, lidergo instituzionala zen, baina mugimendu feministako hainbat kidek
|
egindako
aldarrikapen bati ere erantzuten zion. Prozesua partaidetza gunearen sakontasun demokratikorako bermea zen, baina indarrak ez ziren ondo neurtu; neketsua izan zen hainbat eragilerentzat, horren erakusle da teknikari baten ondorengo testigantza:
|
|
2020
|
|
|
Udal gobernuak bat egin du egun horren harira
|
egindako
aldarrikapenekin. Adierazpen instituzionalean adierazi dute LGTBI+ eskubideei dagokienez aurrerapausoak eman badira ere eskubide horien onarpen formal hutsetik ez dela pasatu:
|
|
|
aldarrikapen horrek euskarri sendo bat ematen diela gaiaz arduratu nahiko luketenei. Dagoeneko ez da desagerrarazi duten pertsona baten familiak eta haren inguru afektiboak egiten duen erreibindikazio bat, mundu mailan giza eskubideen defentsan osperik handiena duen erakundeak
|
egindako
aldarrikapena baizik. Horrek bakarrik justifikatuko luke Espainiako estatua interpelatzea, azalpenak ematera behartzen saiatzea, NBEk ematen dituen aholkuak betearazten saiatzea eta ildo horretatik ekinbide politikoak bultzatzea.
|
|
2021
|
|
|
Nafarroako herri erakunde guztiei ere dei egin nahi die Euskaltzaindiak, gurasoen nahiari baikortasunez erantzun diezaioten eta euskara biziberritzearen aldeko engaiamendua berrets eta indar dezaten. Era berean, bat egin dezagun denok behinola euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez zekien Bernard Etxepare idazle nafarrak 1545ean
|
egindako
aldarrikapenarekin; eraman dezagun euskara dantzara, plazara eta mundu osora".
|
|
2022
|
|
|
Gure aldetik, gatazka politikoaren irtenbiderako negoziaketa mahaiak irekitzeko prestasuna adierazten jarraitzen dugu. Bestetik,
|
egindako
aldarrikapenek ahalik eta babes zein oihartzun handiena izan dezaten, sinadura bilketa abiatu dugu ikasleen artean. Datozen asteetan irakasle eta langileen sinadurak ere jasoko ditugu.
|
|
|
Ahal Dugu ren iritziz, COVID pandemiatik eta, oro har, «patriarkatuak berekin dakarren gaixotasun sozialaren pandemiatik» soilik atera ahal izango da «ikuspegi feminista intersekzionala» aplikatzen bada arlo guztietan. Hala, herritar guztiei dei egin diete bat egin dezaten mugimendu feministak
|
egindako
aldarrikapenekin eta deialdiekin, Martxoaren 8an ez ezik, baita urte osoan ere.
|
|
|
Markel Brouard Algortako (Getxo) Osasun Publikoa Aurrera herri plataformako kidearen arabera (Bilbo, 1990), baina pandemiak lehenagotik zeuden egiturazko gabeziak larriagotzea eragin du. Egoera konpontzeko asmoz, osasun langileek
|
egindako
aldarrikapenekin bat egin dute plataformako kideek, eta, herritar gisa, kalitatezko osasun zerbitzu publiko eta unibertsalaren alde borrokatzeari ekin diote. Aurrera begira, mobilizatzen jarraitzeko asmoa dute.
|
|
|
Kargugabetutako zerbitzuburuek, ordea, ez zuten bat egiten proiektu komun horrekin, haren iritziz. Haren esanetan, zerbitzuburuek
|
egindako
aldarrikapenek ez dute zerikusirik ESIren arazoekin, bestelako arrazoiekin baizik: tartean, lan eskaintza publikoa eta kontratazioa.
|
|
|
Ostiral honetan, 18: 30tatik aurrera proposamen politiko horren azalpena emango dugu Andoaingo Gaztetxean: batetik, gazte langileon egoeraren analisia egingo dugu eta, bestetik, horren aurrean egiten dugun proposamen politikoa azalduko dugu, gazte problematikaren auzi nagusiak eta horien aurre
|
egiteko
aldarrikapen batzuk mahai gainean jarriz.
|
|
|
Ostiral honetan, 18: 30tatik aurrera Gazte Langileontzako Proposamen Politikoaren azalpena emango dugu Andoaingo Gaztetxean: batetik, gazte langileon egoeraren analisia egingo dugu eta, bestetik, horren aurrean egiten dugun proposamen politikoa azalduko dugu, gazte problematikaren auzi nagusiak eta horien aurre
|
egiteko
aldarrikapen batzuk mahai gainean jarriz.
|
|
|
3 Kurdistaneko Gobernuak" ekonomikoki independente" izateko
|
egindako
aldarrikapenak, Turkiara esportatzen zuen petrolioaren ondorioz, erabat Turkiaren menpeko bihurtu du Kurdistaneko Gobernua, ez petrolioaren bidez soilik, eskualdea Turkiako probintzia gisara integratuz baizik.
|
|
|
Sarritan, nazio maioritarioak agenda politikoa ezartzea bilatzen du, edo ez ditu aintzat hartzen nazio minoritarioen ordezkariek
|
egindako
aldarrikapen legitimoak. Horrek komunitateen arteko tentsioak sortzen ditu, intentsitate desberdinekoak auzi motaren eta aurrez aurre dauden indarren mobilizazio ahalmenaren arabera.69 Ziurgabetasunaren aro honetan, garrantzitsua da komunitateen arteko trukeak sustatzea eta besteekiko elkarrizketa bideratzea, federalismoaren modalitateak inposatu beharrean askatasunez negoziatuko direla ziurtatzeko.
|
|
|
Politika ulertzeko modu horrek bi ondorio izango ditu: (1) nazio minoritarioek
|
egindako
aldarrikapen legitimoei ahots esanguratsua ematea eta (2) erreferentziazko kidetasun komunitate bati lotutako kultura politiko bat ezartzeko giro politiko egokia sustatzea.
|
|
|
Horren adibide dira Quebec, Flandria, Valonia, Ipar Irlanda, Hego Tirol eta Kaledonia Berria (Cetrà, 2019; Mathieu, 2020; Lecours et al. 2021). Testuinguru horiek guztiek komunean dute serio hartu dituztela zenbait komunitate nazionalek konpromiso historikoak gauzatze eta eguneratze aldera
|
egindako
aldarrikapen moral eta politikoak, haien ibilbideek bat egin baitute uneren batean.
|
|
|
Espainiak 2000ko hamarkadaren erdialdeaz geroztik bizi izan duen egoerak argi erakusten du erreakzio handia izan dela lurralde jakin batzuen gainean
|
egindako
aldarrikapenen aurka. Alde horretatik, euskal eta katalan kasuen errepaso labur batek agerian uzten du autonomien estatuaren porrota; nazio historikoek, berriz, botere handiagoa exijitzen dute beren komunitate nazionalaren garapen kultural, politiko eta soziala sustatzeko.
|
|
|
Espainiako egoera, aurreratua dela esaten den demokrazia liberal bat izanik, harritzekoa da, besteak beste euskal eta katalan nazioen ordezkari politikoek
|
egindako
aldarrikapenekiko irekitasun faltagatik. Dena dela, askotan baieztatu izan da bake soziala lortzeko modurik eraginkorrena ez dela oposizio mugimenduak kriminalizatzea, baizik eta interesdun nagusiak gonbidatzea kezkatzen dituzten gaiak erakundeetan eta foro publikoetan modu irekian eztabaidatzera, bakoitzaren espektatibak zein diren zehazki jakiteko eta horientzat ahalik eta egokitzapen zentzuzkoena aurkitzeko.
|
|
|
Denborak aurrera egi n ahala, nazioarteko erakundeek onartutako gomendioak lagungarriak izan dira lerro bat marrazteko nazio minoritarioek nahiz gutxiengo nazionalek
|
egindako
aldarrikapenen eta jatorrizko herrien ordezkariek egindakoen artean. Funtsean, lehenbiziko talde horren esku jarritako bitartekoak diskriminazioaren aurkako neurriak hartuz gutxiengo nazionaletako eta talde arrazializatuetako kideen eskubide indibidualak sustatzeko modurik onena diseinatzera mugatu ziren, esate baterako (Young, 1990).
|
|
|
Egia da egungo erronkak berebizikoak direla federalismo multinazionalak aurrera egitea nahi badugu. Hala ere, jatorrizko herrien eta Quebeceko nazioaren ordezkariek
|
egindako
aldarrikapenen konbergentzia mailakatua ezinbesteko pausotzat ezarri behar da lotura sendo, iraunkor eta errespetuzkoak eraikitzeko eta komunitate politikoen garapenerako adostasunak lor ditzaketen jarrerak identifikatzeko. Subiranotasun partekatuan oinarrituta hitzartutako ekintzak funtsezkoak dira edozein aurrerapen politikorako, bai Quebeceko Estatuaren barnean, baita Kanadako Federazioaren barnean ere.
|
|
|
Herri fundatzaileek (ingelesek, frantsesek, autoktonoek eta akadiarrek) eta 1867an herrialdea sortu zenez geroztik bertan ezarriz joan diren gutxiengo kultural berriek
|
egindako
aldarrikapenen artean oreka aurkitzeko betebehar politikoa da Kanadak herrialde gisa gainditu beharreko erronkarik zailena (Brouillet, Gagnon, Laforest, 2016). Estatu zentralak askotan ez dio jaramonik egin ugaritasun bitxi horri. James Tullyren esamoldea erabiltzearren?, eta, batzuetan, alde batera utzi izan du, baita ukatu ere noiz edo noiz (Coakley, 2007:
|
|
2023
|
|
|
Nabarmendu du festek garaian garaiko beharretara egokitzeko gaitasuna dutela, eta" gizarteak dituen aldarri nagusiak" plazaratzeko modu bat ere badirela. " Horregatik, aurten txupinazo koloretsua egingo dugu, eta herriko LGTBIQ+ kolektiboak orain arte ezkutuan
|
egindako
aldarrikapenak bistaratzeko baliatuko dugu". Izan ere, ekainaren 28a Harrotasunaren Eguna da eta bat egingo du San Pedro festen txupinazoarekin.
|
|
|
" Ekintzarekin batera, pentsamendua eta jakintza ardatz izango duen mugimendua da gurea" (Euskaltzaleen Topagunea 2011).
|
Egindakoaren
aldarrikapenetik bezainbeste zuen pentsamenduaren ildoan sakontzeko helburutik. Gerora Topalabe taldea sortu da eta azken hamar urteetan ekarpen garrantzitsua egin dio talde honek bai euskara elkarteen mugimenduari eta baita euskalgintzari ere.
|
|
|
Macronek irlako ordezkari politikoei ohartarazi baitie zeintzuk diren bere bi marra gorriak: Korsikak Frantziako Errepublikan jarraitu behar duela, eta ez dituztela herritarren «bi maila» sortuko —egoiliar estatusari eta Korsikako herria ez aitortzeari erreferentzia egin izan dio adierazpen horrekin— Halere, mugimendu nazionalistak urteotan
|
egindako
aldarrikapenetako bat ere aipatu du: Mediterraneoko irlen autonomia estatutuak inspirazio iturri gisa hartu dituztela.
|
|
|
Sindikatuek salatu dute Nafarroako Gobernuak «ez diela inongo erantzunik eman» sektoreak otsailaren 15eko greban
|
eginiko
aldarrikapenei eta eskaerei. Osasun langileek egunotan plazaratu dituzten kexen gisakoak entzun daitezke orain, irakasleen ahotan:
|
|
|
Azterketak euskaraz
|
egitearen
aldarrikapena ezarri dute lehen lerroan euskalgintzako eragileek. Azken bi urteetan egoera «tinkatu» dela erran du Jorajuriak, eta Parisen isiltasuna deitoratu du.
|
|
|
Ideia polita iruditu zitzaidan ephemeropterarena, zeina den egun bakar bat bizi den intsektua, eta irudikatzen dut eternala balitz bezala biziko duela egun hori. Horrela, diskoa hasten da Beldurrekin batera kantuarekin, ezezaguna den bide bati ekitean izaten dugun beldurrarekin eta dudekin, askotan dudak beldurrak baitira, eta amaitzen da bizitzari
|
egindako
aldarrikapen horrekin, zeinetan egun bakar batez bada ere oraina gailentzen den.
|
|
|
Herenek uste dute egituratze instituzionalean beste urrats bat
|
egiteko
aldarrikapenak babes handiagoa duela orain Ipar Euskal Herrian, duela hamar urte baino; haatik, uste dute orduan bezainbat aukera direla hori lortzeko. Batera ren ekarpena goretsi dute gehienek, eta garrantzitsutzat jo gisa bereko talderen bat sortzea.
|
|
|
Indabada herritik sortu eta herriarentzat
|
egindako
aldarrikapen jai egun bat da. Auzolana eta autogestioaren baloreak oinarri, kaleak eta espazio publikoak herriarenak direla aldarrikatzen dugu, eta, bide batez, une bakoitzean herriak pairatzen dituen arazoak azalarazi eta lantzen ditugu.
|