|
2017
|
|
|
eskizofreniadun gaixo elebidunetan azterketa psikopatologikoa ama hizkuntzan eta bigarren hizkuntzan egitean topatu diren ezberdintasunak landu dituzten ikerketak identifikatu eta emaitzak laburbiltzea. Horretarako, Pubmed bilatzailea erabiliz (I) gaixo psikotiko (eskizofreniko, eskizoafektibo edota sintoma psikotikoak dituzten gaixo bipolar) elebidunekin
|
egindako
lanak eta (II) bi hizkuntzatan sintoma psikotiko positiboak (haluzinazio eta delirioak) alderatzen zituztenak eskuratu genituen, denbora edo lan motari lotutako mugarik ezarri gabe. Gaiaren gaineko 15 artikulu lortu genituen; gehienek nabarmendu zuten gaixo elebidunen sintoma psikotikoen aurkezpenean hizkuntzaren araberako ezberdintasunak zeudela.
|
|
|
Inklusio irizpideak honakoak izan ziren: (I) gaixo psikotiko (eskizofreniko, eskizoafektibo edota sintoma psikotikoak dituzten gaixo bipolar) elebidunekin
|
egindako
lanak eta (II) bi hizkuntzatan sintoma psikotiko positiboak (haluzinazio eta delirioak) alderatzen zituztenak. Lanen eskasia dela-eta, ez zen ikerketa motan oinarritutako mugarik ezta argitaratze data mugarik ere ezarri.
|
|
|
Etnizitateak atxikimenduan eragina daukala deskribatu izan da (24, 25), eta badirudi ez dagoela beti hizkuntza nagusiaren gaitasun mailarekin lotuta. Izan ere, Gilmer eta besteek latinoamerikarrekin eta txinatar amerikarrekin
|
egindako
lanean (25) zera hauteman zuten: latinoen artean ingelesa hobeto menperatzen zutenek maila okerragoa zutenek baino atxikidura eskasagoa zeukatela.
|
|
|
UPV/EHUk antolatutako Udako Ikastaroetan «Osasuna eta Hizkuntza» jardunaldi profesionalen ikastaroaren harira
|
egindako
lana da hau.
|
|
2018
|
|
|
Zentzu horretan, prebentzioaren arloan edozein ekintza gauzatzeko, ezinbestekoa da aldez aurretik egoera ondo ezagutzea, hau da,
|
egindako
lana eta emaitzak aztertzea, akatsak antzeman eta zuzentzeko. Baita hobetu daitezkeen esparruei baliabideak bideratzeko ere eta, oro har, sistemaren beharrak asetzeko (12).
|
|
2019
|
|
|
Garapenarekin erlazionatutako bide honek ugaztunen ehunen berriztapen tasa mantentzen du zelula amen jarduera doituz, bai hesteetako zelula ametan (33), bai epidermisean (34) bai hezur muinetakoetan (35). Eta Masaru Katoh ek (36)
|
eginiko
lanean jasotzen den bezala, Wnt bide kanonikoa zein ez kanonikoaren aktibazioa, hainbat minbizi motaren zelula ametan, pazienteen biziraupenarekin erlazionatu da, horien artean, bular, kolon, urdail, birika, obulutegi, pankrea, prostata eta umetokiko minbizietan, eta melanoman eta leuzemian. Wnt/. Catenina seinalizazio bidearen inhibitzaile ugari erabiliak izan dira minbizi zelula amen autoberritze prozesuak inhibitzeko, eta, ondorioz, zelula horien desagerpena eragin dute (37).
|
|
2021
|
|
|
Azken hamarkadetan, aldiz, argi geratu da komunikazio klinikorako trebakuntza ikas eta irakats daitekeela. Nazioarte mailako kreditazio erakundeek, Estatu Batuetakoek besteak beste, eta irakaskuntza medikoaren curriculuma lantzen duten taldeek
|
egindako
lanari esker, komunikazio klinikoa eduki garrantzitsua eta oinarrizko konpetentzia dela onartu da. Eskura dauden irakasteko materialak urriak izanik, atal honek, graduko zein graduondoko esparruetan oinarrizko ezagutzak zabaltzea du helburu.
|
|
2022
|
|
|
Gure ikerketak Nafarroako bertako biztanleek pandemian langile sozio-sanitario etorkinek
|
egindako
lana zein neurritan baloratu izan duten eta balorazio horren ondorioak zeintzuk izan diren aztertu zuen.
|
|
|
Ikerketa honen diseinua esperimentala izan zen; manipulatutako aldagaia migratzaileen lan mota izan zen (sozio-sanitarioa vs. funtsezko lan ez sanitarioa vs. kontrola). Online ikerketa batean, Nafarroan bizi ziren eta Espainian jaiotako 814 pertsonek ikerketako 10 bideoetako bat ikusi zuten; ausaz Nafarroako Gobernuko Migrazio Politiketako eta Justiziako Departamentuaren ‘Nafarroa Koloreetan’ kanpainako 8 bideoetako bat ikus zezaketen, non etorkin nafar batzuek 2020ko berrogeialdian
|
egindako
lana erakusten zen, edo ad hoc egindako bi bideo kontroletako bat. Ondoren, parte hartzaileek immigrazioarekiko bizitako emozioei eta jarrerei buruzko galderei erantzun zieten.
|
|
|
Euskal Herrian berriki
|
egindako
lan batek (Villanueva Sanchez et al. 2021) agerian utzi du du afasia duten euskaldun askori (%38) hizkuntza bakarra ebaluatzen zaiela, eta euskarazko ebaluazioa egiten denean kalitatea ez dagoela bermatua, ebaluazio informaletan oinarritzen baita edota norberak egindako testen itzulpenetan oinarritzen direlako. Halaz, lan horretan agerian gelditu da afasia euskaraz aztertzeko test estandarizatuen premia.
|
|
|
Grafiko moduan adierazten dira datuak gida bakoitzean
|
egindako
lanaren eta ebaluaketen osasun emaitzen ondorioz
|
|
|
Helburuak USSak
|
egindako
lanaren berri ematea. COVID 1 edo lehenengo olatuan langileok izandako esperientziak deskribatzea. Etorkizuneko beharren inguruko hausnarketa egitea.
|
|
|
Osasun Mentalaren kasuan Gizarte Zerbitzuen Karterak finkatzen dituen zerbitzuek
|
egindako
lana ere oso garrantzitsua izan da: Gainbegiratutako pisuak eta antzeko baliabide erresidentzialak; EISOC zerbitzuak; zentro okupazionalak edota errehabilitazio psikosozialeko zentroek egindakoa, alegia.
|
|
|
Elkarrekiko zaintza eta talde barruko kohesioa, elementu sinbolikoetan adierazten dira: esate baterako, zentroan
|
egindako
lanaren oroigarri gisa egoitzaren izena eta datak jartzen dituen kartoizko txapak bere lankideei oparitu zizkion langilearen kasuan, Carmen, geriatrialaguntzaileak adierazi zigun moduan. Horrez gain, zuzendariek azpimarratu dute oso garrantzitsua izan dela langileei eta senideei bideratutako informazioa gardena izatea, bai eta langileen ahalduntzea bultzatzea ere, Estibaliz, garbiketa arduradunaren hitzek adierazten duten moduan:
|
|
|
Ahozko komunikazio eta posterrentzako tartea ere izanen da bi egunetan. Biltzarretako ekitaldi oso garrantzitsuak dira, gure artean
|
egindako
lanak eta izandako esperientziak partekatzeko gune baitira. Denon artean egiten baitugu biltzarra.
|
|
|
Denon artean egiten baitugu biltzarra. Euskaraz
|
egindako
lanentzako erakusleiho paregabea dugu. Otsailaren 15a arte zabalik dago lanak aurkezteko epea.
|
|
|
Gure ikerketak Nafarroako bertako biztanleek pandemian langile sozio-sanitario etorkinek
|
egindako
lana zein neurritan baloratu izan duten eta balorazio horren ondorioak zeintzuk izan diren aztertu zuen.
|
|
|
Ikerketa honen diseinua esperimentala izan zen; manipulatutako aldagaia migratzaileen lan mota izan zen (sozio-sanitarioa vs. funtsezko lan ez sanitarioa vs. kontrola). Online ikerketa batean, Nafarroan bizi ziren eta Espainian jaiotako 814 pertsonek ikerketako 10 bideoetako bat ikusi zuten; ausaz Nafarroako Gobernuko Migrazio Politiketako eta Justiziako Departamentuaren ‘Nafarroa Koloreetan’ kanpainako 8 bideoetako bat ikus zezaketen, non etorkin nafar batzuek 2020ko berrogeialdian
|
egindako
lana erakusten zen, edo ad hoc egindako bi bideo kontroletako bat. Ondoren, parte hartzaileek immigrazioarekiko bizitako emozioei eta jarrerei buruzko galderei erantzun zieten.
|
|
|
Euskal Herrian berriki
|
egindako
lan batek (Villanueva Sanchez et al. 2021) agerian utzi du du afasia duten euskaldun askori (%38) hizkuntza bakarra ebaluatzen zaiela, eta euskarazko ebaluazioa egiten denean kalitatea ez dagoela bermatua, ebaluazio informaletan oinarritzen baita edota norberak egindako testen itzulpenetan oinarritzen direlako. Halaz, lan horretan agerian gelditu da afasia euskaraz aztertzeko test estandarizatuen premia.
|
|
|
Elkarrekiko zaintza eta talde barruko kohesioa, elementu sinbolikoetan adierazten dira: esate baterako, zentroan
|
egindako
lanaren oroigarri gisa egoitzaren izena eta datak jartzen dituen kartoizko txapak bere lankideei oparitu zizkion langilearen kasuan, Carmen, geriatrialaguntzaileak adierazi zigun moduan. Horrez gain, zuzendariek azpimarratu dute oso garrantzitsua izan dela langileei eta senideei bideratutako informazioa gardena izatea, bai eta langileen ahalduntzea bultzatzea ere, Estibaliz, garbiketa arduradunaren hitzek adierazten duten moduan:
|
|
|
Osasun Mentalaren kasuan Gizarte Zerbitzuen Karterak finkatzen dituen zerbitzuek
|
egindako
lana ere oso garrantzitsua izan da: Gainbegiratutako pisuak eta antzeko baliabide erresidentzialak; EISOC zerbitzuak; zentro okupazionalak edota errehabilitazio psikosozialeko zentroek egindakoa, alegia.
|
|
|
Ahozko komunikazio eta posterrentzako tartea ere izanen da bi egunetan. Biltzarretako ekitaldi oso garrantzitsuak dira, gure artean
|
egindako
lanak eta izandako esperientziak partekatzeko gune baitira. Denon artean egiten baitugu biltzarra.
|
|
|
Denon artean egiten baitugu biltzarra. Euskaraz
|
egindako
lanentzako erakusleiho paregabea dugu. Otsailaren 15a arte zabalik dago lanak aurkezteko epea.
|
|
|
Gure hipotesiaren arabera, 2 AGa hipoxia iskemia izan eta gero aplikatuz gero, nitxo neurogenikoetan gertatutako kaltea murriztu dezake bai zelularitatea emendatuz, bai nitxoaren azalera mantenduz bai eta neurogenesia bultzatuz ere. Izan ere, aurretik
|
egindako
lanetan ikusi da 2 AGak ehunen egoera hobetzen duela Hla gertatu eta 7 egun ondoren (15).
|
|
2023
|
|
|
2021/ 2022 ikasturtean Gipuzkoako Foru Aldundiak ekintza komunitariorako
|
egindako
lan kolektiboaren ostean, ekintza publikora bideratuta marko kontzeptual, estrategiko eta operatiboa definitu du. Dokumentu honek proposatzen duen markoak hurbiltasunetik bideratu nahi du ekintza
|
|
|
Ikusi da DNAren aldaketa epigenetikoek HIF ren espresioa, haren lotura promotoreekin eta molekularen egonkortasuna bera ere erregulatzen dituztela (51). HIF ren promotoreak CpG irlak ditu eta, beraz, horien metilazioak faktorearen espresioa erregula dezake. Erregulazio hori frogatu zuten zelula hematopoietikoekin
|
egindako
lan batean, zeineanHIF ren transkripzioak behera egin zuen promotorea metilatuta zegoenean (52). Koslowski eta kolaboratzaileek zelula tumoralekin egindako lanean ere agerian geratu zen HIF positiboki autorregulatzen zela, hau da, promotorearekin lotzen zela beraudesmetilaturik zegoenean eta, beraz, haren espresioa emendatzen zela (53).
|
|
|
Erregulazio hori frogatu zuten zelula hematopoietikoekin egindako lan batean, zeineanHIF ren transkripzioak behera egin zuen promotorea metilatuta zegoenean (52). Koslowski eta kolaboratzaileek zelula tumoralekin
|
egindako
lanean ere agerian geratu zen HIF positiboki autorregulatzen zela, hau da, promotorearekin lotzen zela beraudesmetilaturik zegoenean eta, beraz, haren espresioa emendatzen zela (53).
|
|
|
OSAGAIZ osasun zientzien aldizkariaren ale berezi hau ikasleok
|
egindako
lanaren aitorpena izan dadila eta argitaratu ditugun lanen egileek jarrai dezatela beren ikerketak eta lanak euskaraz lantzen eta zabaltzen. Bestetik eskertu nahi dugu Osagaiz proiektua bultzatzen jarraitzen duten Gipuzkoako Medikuen Elkargoak zein Bizkaiko Foru Aldundiak emandako babesa.
|
|
|
OSAGAIZ osasun zientzien aldizkariaren ale berezi hau ikasleok
|
egindako
lanaren aitorpena izan dadila eta argitaratu ditugun lanen egileek jarrai dezatela beren ikerketak eta lanak euskaraz lantzen eta zabaltzen. Bestetik eskertu nahi dugu Osagaiz proiektua bultzatzen jarraitzen duten Gipuzkoako Medikuen Elkargoak zein Bizkaiko Foru Aldundiak emandako babesa.
|