|
2022
|
|
|
Herria astekarian lanean hasi nintzelarik, 1994ko urtarrilean, administrazio lanetan eta kontu egile gisa, bai eta kronikari eta tokian tokiko berriketari boluntario sarearen koordinaketa lanetan –garaian hirurogei bat boluntario bazeuden– hiru izen aurkitu
|
nituen
Zuberoako kronikari eta berriemaile bezala ekarriak zirenak: Jean Louis Davant, Panpeia Etxebarne eta Allande Sokarros.
|
|
|
Jean Louis Davant larrabiltar euskaltzainak, batetik Zuberoako berriak helarazten
|
zituen
Herriari, bestetik kronikari lana zuen betetzen. Egiari zor, iru ditzen zaidanaz, tokiko berri emailegoa baino, kronikari lana du gehien bat bete, molde jarraikian.
|
|
|
Egiari zor, iru ditzen zaidanaz, tokiko berri emailegoa baino, kronikari lana du gehien bat bete, molde jarraikian. Panpeia eta Allanderi zoakien Zuberoako berrien zabaltzea, baina horien partetik iturria doi bat agortua bezala zegon garaian, Jean Louis ek hartu
|
zuen
luma, Igarailea izenpetuz bidaltzen zituen berriak, ahal zuen guziez, ezin zuelarik irakurlea abisatzen zuela: " Xiberoko berririk ez düt bildü ez igorri ahal ükan aste hontan, Eüskal Herria utzi behar ükan baitut egün zonbaitez"().
|
|
|
Egiari zor, iru ditzen zaidanaz, tokiko berri emailegoa baino, kronikari lana du gehien bat bete, molde jarraikian. Panpeia eta Allanderi zoakien Zuberoako berrien zabaltzea, baina horien partetik iturria doi bat agortua bezala zegon garaian, Jean Louis ek hartu zuen luma, Igarailea izenpetuz bidaltzen
|
zituen
berriak, ahal zuen guziez, ezin zuelarik irakurlea abisatzen zuela: " Xiberoko berririk ez düt bildü ez igorri ahal ükan aste hontan, Eüskal Herria utzi behar ükan baitut egün zonbaitez"().
|
|
|
Egiari zor, iru ditzen zaidanaz, tokiko berri emailegoa baino, kronikari lana du gehien bat bete, molde jarraikian. Panpeia eta Allanderi zoakien Zuberoako berrien zabaltzea, baina horien partetik iturria doi bat agortua bezala zegon garaian, Jean Louis ek hartu zuen luma, Igarailea izenpetuz bidaltzen zituen berriak, ahal zuen guziez, ezin zuelarik irakurlea abisatzen
|
zuela
: " Xiberoko berririk ez düt bildü ez igorri ahal ükan aste hontan, Eüskal Herria utzi behar ükan baitut egün zonbaitez"().
|
|
|
Aldiz," Jainkoa, Bizia, Gizona" kronika sailean erregularki idazten
|
zuen
eta gaur egun oraino sail horretan aitzina darrai. Emil Larrek zuen kronika sail hori sortu, Jean Hiriart Urruty zenaren" Eliza berri" sailari segida emateko.
|
|
|
Emil Larrek zuen kronika sail hori sortu, Jean Hiriart Urruty zenaren" Eliza berri" sailari segida emateko. " Galdegina zaizuena, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen
|
duen
gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan da Jean Louis Davant. Nihaur ere sarrarazi ninduen geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu zenean.
|
|
|
" Galdegina zaizuena, zioen Emilek, fededun baten gogoetak, bereak, bihotza mintzo, ebanjelioa plazaratuz, biziratuz, gaurkotuz, bakoitzak berak sentitzen duen gisan, gaia libre, muga horien barnean..." Dozena bat lagunen artean onduriko kronika saila, besteak beste Mixel Itzaina, Maite Iratzoki, Jean Louis Laka, Klaudio Harluxet, eta bistan da Jean Louis Davant. Nihaur ere sarrarazi
|
ninduen
geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu zenean. Hamar bat urtez eraman dudan kolaborazioa.
|
|
|
Nihaur ere sarrarazi ninduen geroxeago Emilek sail horretako kronikari gisa, Klaudio Harluxet zendu zenean. Hamar bat urtez eraman
|
dudan
kolaborazioa. Eta diozuet eskola ona dela, gogoeta sakonenak molde argian eta sintetikoan idazten ikasteko!
|
|
|
Gaur oraino bizi den saila dugu," Jainkoa, Bizia, Jendea" titulupean," gizona" hitza bazterturik," jendea" hitzaren faboretan, zuzen den bezala. Oroit naiz bilkura batean proposatu
|
nuela
titulua ere osoki aldatzea, beldurrez gaur egun" Jainkoa" hitz horrek irakurle potentzial andana bazterrean utz zezakeela.
|
|
|
Baina Jean Louis Davantek galdegin
|
zigun
titulu hori den bezala atxikitzea, Herria euskal aldizkari bakarra delakoz erlijiozko kronika astez aste ontzen duena, eta hori baitezpada atxiki behar dela zioen.
|
|
|
Baina Jean Louis Davantek galdegin zigun titulu hori den bezala atxikitzea, Herria euskal aldizkari bakarra delakoz erlijiozko kronika astez aste ontzen
|
duena
, eta hori baitezpada atxiki behar dela zioen.
|
|
|
Han hemenkako berriak zituen zabaltzen. Egia erran, ez guk nahiko
|
genituen
bezainbat. Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala.
|
|
|
Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten
|
zuena
, zuberera biziki onean idazten zuela zidan erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu nuen batez.
|
|
|
Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten zuena, zuberera biziki onean idazten
|
zuela
zidan erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu nuen batez.
|
|
|
Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten zuena, zuberera biziki onean idazten zuela
|
zidan
erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu nuen batez.
|
|
|
Alde horretatik, aitor dezagun Herria astekaria aski pobrea izan dela betidanik, edo" praubea" han dioten bezala. Baina Panpeiak idazten zuena, zuberera biziki onean idazten zuela zidan erran Allande Sokarrosek berak, Sarako Idazleen Biltzar batean gurutzatu
|
nuen
batez.
|
|
|
Herrian idazteaz gain, liburu batzuk ere ondu
|
zituen
Panpeiak, hala nola Robert Laxalt estatubatuarraren" Sweet promised land" (Mon père était berger) zubererara itzuli zuen Aita artzain zen titulupean, bai eta ere Antoine de Saint Exuperyren" Le Petit Prince", Printze ttipia titulupean. Zoritxarrez, aski gazterik zendu zitzaigun Panpeia, 67 urtetan, 2016ko urtarrilean.
|
|
|
Herrian idazteaz gain, liburu batzuk ere ondu zituen Panpeiak, hala nola Robert Laxalt estatubatuarraren" Sweet promised land" (Mon père était berger) zubererara itzuli
|
zuen
Aita artzain zen titulupean, bai eta ere Antoine de Saint Exuperyren" Le Petit Prince", Printze ttipia titulupean. Zoritxarrez, aski gazterik zendu zitzaigun Panpeia, 67 urtetan, 2016ko urtarrilean.
|
|
|
Zoritxarrez, aski gazterik zendu zitzaigun Panpeia, 67 urtetan, 2016ko urtarrilean. Allandek artikulu eder batez omendu
|
zuen
Herria astekarian: " Eüskaltzale süharra zen Jean Pierra Etchebarne eta osagarri arrenkürek ez baleie bidea trabatü, eüskararen eta Eüskal Herriaren alde lan hanitxez haboro bürütüko zütüan, düdarik batere gabe.
|
|
|
Allande Sokarros, gorago idatzi
|
dudan bezala
, Saran gurutzatu nuen lehen aldikoz, Idazleen Biltzarrean. Nahiz lehenagotik ere ikustez ezagutzen nuen, politikaren alorrean denek dakigun euskal militante suharra baitzen, eta garai batean Ekaitza aldizkariaren publikazio zuzendaria ere.
|
|
|
Allande Sokarros, gorago idatzi dudan bezala, Saran gurutzatu
|
nuen
lehen aldikoz, Idazleen Biltzarrean. Nahiz lehenagotik ere ikustez ezagutzen nuen, politikaren alorrean denek dakigun euskal militante suharra baitzen, eta garai batean Ekaitza aldizkariaren publikazio zuzendaria ere.
|
|
|
Allande Sokarros, gorago idatzi dudan bezala, Saran gurutzatu nuen lehen aldikoz, Idazleen Biltzarrean. Nahiz lehenagotik ere ikustez ezagutzen
|
nuen
, politikaren alorrean denek dakigun euskal militante suharra baitzen, eta garai batean Ekaitza aldizkariaren publikazio zuzendaria ere. Pastoraletan ere urte oroz ikusten nuen bere argazki tresna eskuetan.
|
|
|
Nahiz lehenagotik ere ikustez ezagutzen nuen, politikaren alorrean denek dakigun euskal militante suharra baitzen, eta garai batean Ekaitza aldizkariaren publikazio zuzendaria ere. Pastoraletan ere urte oroz ikusten
|
nuen
bere argazki tresna eskuetan. Eta nola ez, Bortükariak elkarteak antolatzen zuen Zuberoan gaindiko mendi ibilaldietan, Allande mendizale suharra izaki.
|
|
|
Pastoraletan ere urte oroz ikusten nuen bere argazki tresna eskuetan. Eta nola ez, Bortükariak elkarteak antolatzen
|
zuen
Zuberoan gaindiko mendi ibilaldietan, Allande mendizale suharra izaki.
|
|
|
Sarako Biltzarrean erran
|
zidan
Allandek, Jean Lahargou zenak zuela Herria astekarira hurbilarazi. " Gizon hori miresten nian, nonahi ikusten nian, kultur elkarretaratze handi guzietan, Herri Urrats, Nafarroaren Eguna, pastoral edo beste, mahai ttipi batean pausatuak zituen Herria astekariaren aleak zabaltzen, eta ahal bazuen bakoitzaren izen helbideak hartzen, horien harpidetzeko xedez".
|
|
|
Sarako Biltzarrean erran zidan Allandek, Jean Lahargou zenak zuela Herria astekarira hurbilarazi. " Gizon hori miresten
|
nian
, nonahi ikusten nian, kultur elkarretaratze handi guzietan, Herri Urrats, Nafarroaren Eguna, pastoral edo beste, mahai ttipi batean pausatuak zituen Herria astekariaren aleak zabaltzen, eta ahal bazuen bakoitzaren izen helbideak hartzen, horien harpidetzeko xedez". Horrela zuen Allande Herriaren saretara" bildu".
|
|
|
Sarako Biltzarrean erran zidan Allandek, Jean Lahargou zenak zuela Herria astekarira hurbilarazi. " Gizon hori miresten nian, nonahi ikusten
|
nian
, kultur elkarretaratze handi guzietan, Herri Urrats, Nafarroaren Eguna, pastoral edo beste, mahai ttipi batean pausatuak zituen Herria astekariaren aleak zabaltzen, eta ahal bazuen bakoitzaren izen helbideak hartzen, horien harpidetzeko xedez". Horrela zuen Allande Herriaren saretara" bildu".
|
|
|
" Langileriaren aldeko sindikalismoan zuen aurkitu bere bihotz handiaren beteko bidea". Erretiroan, proposatu
|
zuen
Herria laguntzea," jakinik kazeta guziak mehetik ari direla diruz". Eta zenbait urte laburrez artoski jo zuen kazetaren itxura hobetzeari, kazetaren ezagutarazteari.
|
|
|
Erretiroan, proposatu zuen Herria laguntzea," jakinik kazeta guziak mehetik ari direla diruz". Eta zenbait urte laburrez artoski jo
|
zuen
kazetaren itxura hobetzeari, kazetaren ezagutarazteari. " Nork ez du ikusi gure Lahargou bertsularietan, antzerki, kirol edo kristau bestetan, Herria azaoa besoan?" zioen oraino Emilek.
|
|
|
Eta zenbait urte laburrez artoski jo zuen kazetaren itxura hobetzeari, kazetaren ezagutarazteari. " Nork ez
|
du
ikusi gure Lahargou bertsularietan, antzerki, kirol edo kristau bestetan, Herria azaoa besoan?" zioen oraino Emilek. Zerbitzu horien guzien ordaintzarik sekula onartu gabe.
|
|
|
Zerbitzu horien guzien ordaintzarik sekula onartu gabe. Zoritxarrez, eritasunak hilabete soil batez eraman
|
zuen
" gizon arrai eta bringoa", 1992ko abenduan.
|
|
|
Horrela hasi zen beraz Allande Herriarentzat berriketari lanetan. Baina honek aitortu
|
zidan
bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela. Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar den bezala idazten zakienik.
|
|
|
Horrela hasi zen beraz Allande Herriarentzat berriketari lanetan. Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten
|
zuela
. Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar den bezala idazten zakienik.
|
|
|
Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela. Erran
|
niolarik
, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran zidan haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar den bezala idazten zakienik. Horretan gelditu zen gu bien arteko orduko solasa, Herriari doakionez.
|
|
|
Baina honek aitortu zidan bazuela bestalde asko lan eta Herriarekiko kolaborazioan Panpeia Etxebarne batek berak egin lezakeen baino lan askoz hobea egiten zuela. Erran niolarik, orduan, menturaz beste zuberotar berriketari batzuk Panpeia behar luketela lauzkatu, Allandek erran
|
zidan
haren ustez zoritxarrez zuberotar guti zela zubereraz behar den bezala idazten zakienik. Horretan gelditu zen gu bien arteko orduko solasa, Herriari doakionez.
|
|
|
Zuberoako berriez praube ginela dut idatzi gorago. Hain zuzen, 1995ean inkesta bat egin
|
genuen
, Gilen Irigoin bunuztar kolaboratzaileak eraman zuena. Inkesta horrek helburutzat zaukan jakitea zertan genuen euskara Euskal Herrian –horretarako Siadeco institutuak egin ikerketa batean oinarritu ginen–, Herria astekariaren harpidedunak zein ziren eta ere zer zioten euskal astekari honetaz.
|
|
|
Zuberoako berriez praube ginela dut idatzi gorago. Hain zuzen, 1995ean inkesta bat egin genuen, Gilen Irigoin bunuztar kolaboratzaileak eraman
|
zuena
. Inkesta horrek helburutzat zaukan jakitea zertan genuen euskara Euskal Herrian –horretarako Siadeco institutuak egin ikerketa batean oinarritu ginen–, Herria astekariaren harpidedunak zein ziren eta ere zer zioten euskal astekari honetaz.
|
|
|
Inkesta horrek helburutzat zaukan jakitea zertan genuen euskara Euskal Herrian –horretarako Siadeco institutuak egin ikerketa batean oinarritu ginen–, Herria astekariaren harpidedunak zein ziren eta ere zer zioten euskal astekari honetaz. Siadecok 16 urtetarik goitikoen datuak bildu
|
zituen
.
|
|
|
Harpidedunen mugimendua haatik apalduz joanen da. Herri zenbaitetako zenbakiak bilduak izan
|
ditugu
, Zuberoatik adibidez: Altzürükün 1981ean bederatzi harpidedun, 1995ean bost eta 2004an hiru; Domintxainen, 1981ean zortzi, 1995ean bi eta 2004an hiru; Muskildin, 1981ean hamar, 1995ean bi eta 2004an bederatzi...
|
|
|
Altzürükün 1981ean bederatzi harpidedun, 1995ean bost eta 2004an hiru; Domintxainen, 1981ean zortzi, 1995ean bi eta 2004an hiru; Muskildin, 1981ean hamar, 1995ean bi eta 2004an bederatzi... Kasu arraro batzuetan kopuruak gora egin
|
badu
, gehienetan behera egin du. Dena den, Zuberoako zenbakiak arras apalak dira.
|
|
|
Altzürükün 1981ean bederatzi harpidedun, 1995ean bost eta 2004an hiru; Domintxainen, 1981ean zortzi, 1995ean bi eta 2004an hiru; Muskildin, 1981ean hamar, 1995ean bi eta 2004an bederatzi... Kasu arraro batzuetan kopuruak gora egin badu, gehienetan behera egin
|
du
. Dena den, Zuberoako zenbakiak arras apalak dira.
|
|
|
" Nor zarete?" telefonoz egin galderari (generoa, adina, lana), eskuetan
|
dugun
txostenak maluruski ez digu zuberotarren erantzunik ematen. " Zuberoako zenbakiak ttipiegiak dira", hain segur gutxiegik ihardetsirik.
|
|
|
" Nor zarete?" telefonoz egin galderari (generoa, adina, lana), eskuetan dugun txostenak maluruski ez
|
digu
zuberotarren erantzunik ematen. " Zuberoako zenbakiak ttipiegiak dira", hain segur gutxiegik ihardetsirik.
|
|
|
Las tima! Ohar bat halere," Zer artikulu edo gai mota eskas edo falta dago Herrian" galderari, zenbaitzuk, jakin gabe zuberotarrak diren ala beste euskal lurralde batetakoak," Zuberoako berri gehiago" nahiko
|
zutela
diote.
|
|
|
" Zertako irakurtzen
|
duzu
Herria kazeta?" galderari erantzun zehatzak agertzen ditu txosten horrek, argitu gabe haatik zein lurraldetatik datozen. Eta erantzunen% 50ek hauxe dute aitortzen:
|
|
|
" Zertako irakurtzen duzu Herria kazeta?" galderari erantzun zehatzak agertzen
|
ditu
txosten horrek, argitu gabe haatik zein lurraldetatik datozen. Eta erantzunen% 50ek hauxe dute aitortzen:
|
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez
|
nuke
nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ...
|
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri
|
dugulako
, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: plazerez, gure kazeta da, goxoa da, herrikoia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen
|
dut
, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: ...koia, etxekoa, familiakoa, ondoko belaunaldiari zerbait uzteko, maitagarria da, gabe ez nuke nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen
|
du
, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen ditu, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
|
Kopuru apalagoko beste ihardespenetan: ...e nahi, ene adinean ohartzen naiz euskara ez dakidala ontsa, Euskal Herria sartzen zait ene ganbaran (eri batek), herrietako berriak jakiteko, ohiduraz, aita amekin beti irakurri dugulako, 50 urte hauetan irakurtzen dut, ama zena bezala egiteko, aspaldikoa delakoz, ez du politikaren trabarik, pilota aipatzen du, gure inguru hurbileko gauzez arduratzen da, berrien jakiteko, euskaldun berriak ematen
|
ditu
, erlijiozko artikuluentzat, denbora pasa, kuriostasunez...
|
|
|
Zuberoatik nola eskuratu berri gehiago? Antzu gelditu zen Paxkalin Aincyk eta nihaurk egin
|
genuen
entsegua. Lehen urtetan, Paxkalin senpertarra eta nihaur denbora erdiz ari ginen lanean Herriarentzat.
|
|
|
Hala nola Zuberoan. Hortarako, erabaki
|
genuen
, zuberotar berriketari gehiago ukan nahiz, bilkura bat egin behar genuela Zuberoako herri batean, hango eus kaltzale multzo bat elkarretaratuz. Hori zen 1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez naiz zuzen oroit.
|
|
|
Hori zen 1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez naiz zuzen oroit. Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu
|
genuen
larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez dut nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz). Paxkalin eta biak harat joan ginen, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez zela harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea.
|
|
|
Hori zen 1990eko hamarkadako azken urtetan edo 2000.eko lehenetan, ez naiz zuzen oroit. Dena den, zuberotar andana bat telefonoz juntaturik eta dozena bat lagun bilkura batentzat ados agerturik, hitzordu bat finkatu genuen larunbat goiz batez, Gotainen uste dut (ez
|
dut
nehun aurkitu bilkura entsegu horren arrastorik paperetan, ondorioz zalantzak baditut urteaz eta lekuaz). Paxkalin eta biak harat joan ginen, hitzartutako tenoreko, baina nehor ez zizaigun agertu, bat salbu, beranduago, errateko ez zela harritzen gisa horretako urratsa biharamunik gabe egotea.
|
|
|
Zer beherakada 25 urtez! Argi da Herria astekariak ez
|
duela
jakin zuberotarrei hurbiltzen, zuberotarren baitan merezi zukeen interesik pizten. Alta, hango berriak, ez baziren ere guk nahiko genuen heinean heldu, beti gogotik zabaldu ditu Herriak.
|
|
|
Argi da Herria astekariak ez duela jakin zuberotarrei hurbiltzen, zuberotarren baitan merezi zukeen interesik pizten. Alta, hango berriak, ez baziren ere guk nahiko
|
genuen
heinean heldu, beti gogotik zabaldu ditu Herriak.
|
|
|
Argi da Herria astekariak ez duela jakin zuberotarrei hurbiltzen, zuberotarren baitan merezi zukeen interesik pizten. Alta, hango berriak, ez baziren ere guk nahiko genuen heinean heldu, beti gogotik zabaldu
|
ditu
Herriak.
|
|
|
Allandek bazituzkeen beste artikulu batzuk ere idatziak, izenpetu ez zituenak, adibidez pastoral eta maskaraden ingurukoak. Panpeia Etxebarnek, aldiz, ez
|
zituen
bereak izenpetzen.
|
|
|
Behakoa eman
|
diegu
ere 2000 urteko zenbakieri. Hor ere aste oroz kasik bada Züberoako berri, gehienak Igarailea izenpetuak, hots Jean Louis Davanten artikuluak:
|
|
|
Herriaren herrikoitasuna. Allande Sokarrosek aldi batez erran
|
zidan
Herria astekaria gustatzen zitzaiola. Ez zituen, ez, artikulu guziak barnatik irakurtzen, zutabe batzueri behako lasterra botatzen omen zien.
|
|
|
Allande Sokarrosek aldi batez erran zidan Herria astekaria gustatzen zitzaiola. Ez zituen, ez, artikulu guziak barnatik irakurtzen, zutabe batzueri behako lasterra botatzen omen
|
zien
. Baina aldi berean gustatzen zitzaion Herriaren herrikoitasuna, jendeekilako hurbiltasuna, eta noizean behin gustukoak zituen perlak ere aurkitzen omen zituen.
|
|
|
Ez zituen, ez, artikulu guziak barnatik irakurtzen, zutabe batzueri behako lasterra botatzen omen zien. Baina aldi berean gustatzen zitzaion Herriaren herrikoitasuna, jendeekilako hurbiltasuna, eta noizean behin gustukoak zituen perlak ere aurkitzen omen
|
zituen
. Hala nola, erran zidan editorial batean idatzi nituen lerroak oso atsegingarriak izan zitzaizkiola.
|
|
|
Baina aldi berean gustatzen zitzaion Herriaren herrikoitasuna, jendeekilako hurbiltasuna, eta noizean behin gustukoak zituen perlak ere aurkitzen omen zituen. Hala nola, erran
|
zidan
editorial batean idatzi nituen lerroak oso atsegingarriak izan zitzaizkiola. 2011n, Seaskak" Laku bat munduan" hautatu zuen lema gisa Herri Urrats bestarentzat.
|
|
|
Baina aldi berean gustatzen zitzaion Herriaren herrikoitasuna, jendeekilako hurbiltasuna, eta noizean behin gustukoak zituen perlak ere aurkitzen omen zituen. Hala nola, erran zidan editorial batean idatzi
|
nituen
lerroak oso atsegingarriak izan zitzaizkiola. 2011n, Seaskak" Laku bat munduan" hautatu zuen lema gisa Herri Urrats bestarentzat.
|
|
|
Ez
|
zidaten
iritzirik eskatu jakiteko hegazkinez ala trenez bidaiatu nahiago nuen! Kur kur kur!
|
|
|
Kur kur kur! Sei hilabete eman
|
nituen
La Sante kartzelan. 1991n auzipetu ninduten, baina zigorrik gabe atera nintzen...
|
|
|
Sei hilabete eman nituen La Sante kartzelan. 1991n auzipetu
|
ninduten
, baina zigorrik gabe atera nintzen... Michel Rocard —orduko Frantziako presidentea2— eta IKren arteko elkarrizketen fruitua izan zen.
|
|
|
Bigarren aldian, 1993an, Sarako prentsaitzinekoan kazetari baten hutsegitearen ondorioz gertatu zen, San Inazio lepoan, Larruneko trenaren estreinaldi egunean, jendez mukuru zegoelarik. Seiak atxilotu
|
gintuzten
.
|
|
|
Denbora gehiago pasa genuen Poliziaren eskuetan, presondegian baino! Izan ere, esku hutsik harrapatu
|
baikintuzten
, dokumentu eta armarik gabe aldean.
|
|
|
Parisera eraman
|
zintuzteten
–
|
|
|
Bai, hegazkin militar batean sartu
|
gintuzten
seiok. Abiatu aitzin jada, patruilako batek ez zuen bertara upatu nahi, beldurtuta.
|
|
|
Bai, hegazkin militar batean sartu gintuzten seiok. Abiatu aitzin jada, patruilako batek ez
|
zuen
bertara upatu nahi, beldurtuta. Eta hegan gindoazelarik, guk baino beldur handiagoa zuten berek!
|
|
|
Eta hegan gindoazelarik, guk baino beldur handiagoa zuten berek! Izugarriko burrunba egiten
|
baitzuen
traste hark! Horiek segur trenez itzuli zirela!
|
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu baikinen, inolako frogarik gabe ez
|
gintuztelako
epaitu ahal izan. Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi baitzuten; deitura ez zuelako edonorena.
|
|
|
Egia erranik, ber trena har genezakeen, berehala etxeratu baikinen, inolako frogarik gabe ez gintuztelako epaitu ahal izan. Betti Bidart izan zen gutariko bakarra, hiruzpalau hilabetez Parisen egonarazi
|
baitzuten
; deitura ez zuelako edonorena. Erabakia errotik politikoa izan zen, gure kasu berberean baitzegoen.
|
|
|
Elkarbizitzarako arazoei eta totalitarismoari buru egiteko oinarrizko baliabidea da. IKren barnean, borroka izugarriaren erdian, sekulako umorea ibili
|
dugu
beti, baina bagenekien serioski aritzen ere. Umoreari beti lekua ematen jakin izan dio gu.
|
|
|
IKren barnean, borroka izugarriaren erdian, sekulako umorea ibili dugu beti, baina bagenekien serioski aritzen ere. Umoreari beti lekua ematen jakin izan
|
dio
gu.
|
|
|
Egun batez, buruarinen batek murru batean zera idatzi
|
zuen
: Borroka armatua egiazko borroka da!
|
|
|
Borroka armatua egiazko borroka da! Eta guk erantzun egin
|
genion
: Apo armatua [dortoka] egiazko apoa!
|
|
|
Beharbada, egun batez, anekdota guztiak biltzeko liburua idatziko
|
dut
.
|
|
|
Egoera ez normal eta injustiziaren baten ondorioz sortu baitzen borroka armatua. De mokrazia formal horrek ez
|
dituelako
desberdintasunak onartzen. Eta, zori txarrez, beharrezkoa izan da borroka armatu hori, baina ondorio onak utzi di tu:
|
|
|
Eta, zori txarrez, beharrezkoa izan da borroka armatu hori, baina ondorio onak utzi di tu: kontzientzia hazi eta zabaltzeko balio izan
|
duelako
. IKrik gabe, Sokarros ez baitzen sekula Zuberoako Herri Elkargoko presidenteorde izanen.
|
|
|
Ez naiz hautetsi abertzale bat. Baina Etxebarren, 2001ean, ez ninduten abertzale naizelako hautatu," Guk ez diogu gure historia inori zor, guhaurek egin
|
dugulako
" 90 ni naizelako baizik. Lurralde Elkargoaren kasuan, besteak dira hurbildu abertzal eengana.
|
|
|
Jendarteak ez du harresien beharrik, zubiena baizik. 2008az geroztik bulegoa osatzen
|
duten
11 presidenteordeetarik bat naiz. Euskara, kultura eta ondarearen batzordeburua naiz.
|
|
|
Zuberoan oso oso usaia zaharra dugu jende desberdinen arteko errespetua, elkar aditzea. Aurore Martinen afe ran, naturaltasun osoz aipatu
|
genuen
horren kontra izenpe zezakeela nahi zuenak. Eta abertzale ez zirenek ere, arazorik gabe, izenpetu zuten.
|
|
|
Aurore Martinen afe ran, naturaltasun osoz aipatu genuen horren kontra izenpe zezakeela nahi zuenak. Eta abertzale ez zirenek ere, arazorik gabe, izenpetu
|
zuten
.
|
|
|
Zer eskatzen
|
duzu
, Lurralde Elkargoa ala autonomia?
|
|
|
Bistan dena ez dela aski, baina autonomiara heltzeko bidean dago. Sekulako akatsa egin
|
du
Frantziak ezetz erantzutean, bertako gehiengoak eskatzen duelako, abertzale ez direnek ere sentituko dutelako injustizia bat. Nolatan Frantziak Lurralde Elkargoa onartu dio Lyon eskualdeari, eta guri ez?
|
|
|
Bistan dena ez dela aski, baina autonomiara heltzeko bidean dago. Sekulako akatsa egin du Frantziak ezetz erantzutean, bertako gehiengoak eskatzen
|
duelako
, abertzale ez direnek ere sentituko dutelako injustizia bat. Nolatan Frantziak Lurralde Elkargoa onartu dio Lyon eskualdeari, eta guri ez?
|
|
|
Bistan dena ez dela aski, baina autonomiara heltzeko bidean dago. Sekulako akatsa egin du Frantziak ezetz erantzutean, bertako gehiengoak eskatzen duelako, abertzale ez direnek ere sentituko
|
dutelako
injustizia bat. Nolatan Frantziak Lurralde Elkargoa onartu dio Lyon eskualdeari, eta guri ez?
|
|
|
Sekulako akatsa egin du Frantziak ezetz erantzutean, bertako gehiengoak eskatzen duelako, abertzale ez direnek ere sentituko dutelako injustizia bat. Nolatan Frantziak Lurralde Elkargoa onartu
|
dio
Lyon eskualdeari, eta guri ez. Ezin du esplikatu, erabakia erabat politikoa izan delako!
|
|
|
Bidegabekeria horretaz abertzaleak baliatu behar dira. Ez
|
dute
aski egiten.
|
|
|
Kazetaritza Gernikan hasi
|
zenuen
–
|
|
|
Mende Berriren aldizkari horretan hasi nintzen kolaboratzen. Euskaraz alfabetatu
|
nuen
neure burua. Zeruko Argia irakurriz ikasi nuen batua; ulertzen ez nituen hitzak azpimarratzen nituen, eta hiztegian bilatzen.
|
|
|
Iritzi gogorra iru ditzen bazaizue ere, ziorik badaukala natorkizue frogatzerat. " Saltegiak ere euskaraz" kanpaina izanen zela, eskutitz bat helarazi
|
genien
Maule zein Atarratzeko merkatari guztiei. Maulen, jada erran dudanez, harrera ona jaso genuen... baina Atarratzen!
|
|
|
" Saltegiak ere euskaraz" kanpaina izanen zela, eskutitz bat helarazi genien Maule zein Atarratzeko merkatari guztiei. Maulen, jada erran
|
dudanez
, harrera ona jaso genuen... baina Atarratzen! Euskararen sustatze lanetan diharduen Sü Azia elkartekook igorri genien gutunari, oso suminduta erantzun diote atarraztar merkatarien batasunekoek.
|
|
|
" Saltegiak ere euskaraz" kanpaina izanen zela, eskutitz bat helarazi genien Maule zein Atarratzeko merkatari guztiei. Maulen, jada erran dudanez, harrera ona jaso
|
genuen
... baina Atarratzen! Euskararen sustatze lanetan diharduen Sü Azia elkartekook igorri genien gutunari, oso suminduta erantzun diote atarraztar merkatarien batasunekoek.
|
|
|
Maulen, jada erran dudanez, harrera ona jaso genuen... baina Atarratzen! Euskararen sustatze lanetan diharduen Sü Azia elkartekook igorri
|
genien
gutunari, oso suminduta erantzun diote atarraztar merkatarien batasunekoek. Haien" harridura eta amorrazioa jakinarazi" nahi zi guten eta," pentsaezinezkoa" zela euren baimena eman zezaten" euskara ez dakitenentzako kaltegarria litzatekeen ekitaldi diskriminatzaile bati".
|