|
2004
|
|
|
Quebec, horren lekuko. Nolanahi ere, lehen urrats horien irakaspenak
|
badauzkagu
han hemenka, eta horiei ahotsa jartzeko Juan Luis Arexolaleiba dakargu hona: –Dagoeneko badaude enpresak 3 urte daramatenak euskara plangintzatan murgilduta.
|
|
|
Bazekien horrela ezabatzean Windows eko sistema eragileak datuak bistatik kentzen zituela nolabait, baina bertan geratzen zirela, ezkutuan, eta programa egokia erabiliz gero (Filerecovery, GetDataBack...) datuak berreskura zitezkeela. Bazeuden, baita ere, datuak erabat suntsitzeko programak (Eraser, KillDisk...), baina berak ez
|
zeukan
han horrelakorik. Ideia bat izan zuen:
|
|
|
Amaiak zalantza txiki bat izan zuen pistola atera bitartean. Bi gizon
|
zeuzkan
han. Bata, zaharrena, herrena zen, baina gau zeharkaezina zeraman zizelkatua begietan.
|
|
|
Bazuen etxean beste gela bat ere nik begi luzez begiratzen nuena. Irudi zahar, ontzi antzinako eta diru berdoskaz
|
zeukan
han armario edo apalategi halako bat. Eta norbaiti erakusten zionean, lehenagoko gauza haien aspaldikotasuna entzuten nuen nik gustura eta tartean jalkitzen zituen istorioak.
|
|
2006
|
|
|
Berriz hartu eta agendan sartu du. Beste argazkien artean, koloretako bat
|
dauka
han. Koloretako lehenengo argazkiek zuten kolore artifizial horietakoa.
|
|
|
Atzerago dagoen pasaporteen kontrolera begira ari da. Maite
|
dauka
han zain. Eta hara heltzeko irrikan dago.
|
|
2008
|
|
|
Harkaitz zuria, sasi gainetik nahiko ondo ikusten zena, artean milia zortziren batera edo
|
neukan
han behean, hondar muturrean, eta denbora puska bat behar izan nuen sastraka artetik arrastaka, maiz lau oinean, haraino ailegatzeko. Ia gaua zen eskua bere gain elkorrean jarri nuenean.
|
|
|
Ontziarekin itzuli nintzenean, sendagileak tarrateko bat egina zion kapitainaren mahukari, beso sendo, zaintsua agerian utziaz. Tatuajeak
|
zeuzkan
han eta hemen: –Zorte on?,. Haize ederra?
|
|
2009
|
|
|
Askotan, begiak herriko plazan ditudala, erlojuaren soinuaz ohartzen naiz. Apalaren gainean dago, eta batzuetan iruditzen zait norbait
|
daukadala
han mingainarekin klask egiten etengabe, klask klask, gaizki egindako zerbait aurpegiratzen bezala, akatsen bat gogorarazten, eta askotan bertara egiten didate ihes begiek, nor den ikusi nahiko banu bezala. Eta zer, erantzun nahiko banio bezala.
|
|
2011
|
|
|
Iparraldeko muga igaro eta Kanadara goaz. David Crystalen talaiatik zerumugak honako itxura hau
|
dauka
han:
|
|
|
Paternalismoa hizpide, Txinan gaude eta Xabier Mendiguren Bereziartu mintzo zaigu: . Oro har, jarrera paternalista eta etnozentrikoa
|
dauka
han herriak besteekiko eta bere balio eta neurriez epaitzen ditu besteak?. –Txina eta gutxiengo nazionalak?, Zabalik (El Diario Vasco),.
|
|
2013
|
|
|
Southamptoneko portura itsasontzia iritsi zenean jende asko
|
geneukan
han ongietorria egiten. Euria aspaldi gelditu zuen arren, izan berri genuen amesgaizto moduko bidaia haren ostean lurra ukitzeko deseatzen nengoen.
|
|
|
–Beno, afaria bukatzerako konturatu nintzen ez
|
geneukala
han zeri beldurrik izan. Apur bat neurribakoak eta zaratatsuak bai, baina jende ona ziren, asmo ezkuturik bako euskaldunak.
|
|
2015
|
|
|
Diferenteak ziren leku hartako gauza guztiak; izan ere, bai pertsonek, paretek, animaliek, baita beste txakurrek ere bestelako usain bat
|
baitzeukaten
han, usain guztiek belarraren usaina nahasita izango balute bezala. Egun hura bukatu baino lehen, Pukarekin etorritako lagun guztiek gorputzean hartuko zuten belar usain berbera.
|
|
|
Zuk, nik badakit, landareak eta zuhaitzak eta loreak eta fruituak behar zenituen bizitzeko, naturaren misterio jatorrizkoa, aldakuntza etengabearen miraria. Hori
|
badaukazu
han, hortxe eskura ezpainetan, jarrai dezakezu kantuan eta poemak idazten, hautsaren elurretik orain, baina betiko umorez eta melankoliaz, ahal bazenu, mesedez. Jaio, bizi eta hil, eta zerbait eskatzen duzu?
|
|
|
–Ez dut nik egin, Jon Zeta, nik ez
|
daukat
Han Behetik ateratzeko ahalmenik. Biok egin dugu.
|
|
|
Halako batean ideia bat izan zuen, ordea, komikietan buru gainean bonbilla bat piztuz irudikatzen diren horietakoa, argi eta distiratsua: ez al
|
zeukan
han aurrean plasmazko pantailadun telebista eder askoa, eta ez al zegoen ba euskarazko kate publiko bat, bere on gaitz guztiekin, euskaraz bizi nahi zuen tele-ikusleari zerbitzua eskaintzeko. Egin zuen proba, baina goiz ordu horietan basabizitzari buruzko dokumentalak botatzen zituzten, umearen arreta erakartzeko lehorregiak.
|
|
|
Pisua berehala utzi behar nuen, beraz. Edozein modutan, ez
|
neukan
han ezer gorde beharrik. Kasurik txarrenean, hara bazetozen poliziak, ordenagailua kendu edo nahastuko zidaten, eta tesiko lana hondatuko lidakete horrela, baina horretxek kezkatzen ninduen gutxien une hartan.
|
|
|
Karmen ile apaindegira joan zenean, ganbarara igo nintzen, nire langela eztira. Liburutegia
|
daukat
han, eta idazmahaia, eta jogailua, eta beste hainbeste bitxikeria. Dena lepo dago, minimalismo erabatekoan, kanibalismo anaiartekoan.
|
|
2016
|
|
|
Hurrengo egunean, ordea, berriz bisitan etorri zitzaionean, zaintzaileak berehala antzeman zion sorpresaren bat edo bazuela. Horrela erakusten zuen pikardia ukituko irribarre hark, eta jakaren ezkerreko poltsikoaren gainetik kentzen ez zuen eskuak nabarmen uzten zuen
|
bazeukala
han erakusteko desiratzen zegoen zerbait. Semearen ondoan eseri, eta, begira zer ekarri diadan?
|
|
|
Tzortxok
|
neukan
han zain, ziurrenik jada gosalduta, edo jada gosalduta eta jada kalean, zorte apur batekin. Hala izan zen, etxean ez baitzegoen inor:
|
|
|
–Greziako irla batean, Naxosen. Denda txiki bat
|
daukagu
han. Elkarrekin bizi izan gara azken bost urteotan.
|
|
2017
|
|
|
«Mila dolar
|
dauzkazu
han jarrita».
|
|
|
Ordurako hezetasuna joana zen, eguzkiak ere gogor jotzen bait du. Baina bideak zuloak
|
dauzka
han hemenka eta neukan presarekin behar ez zen lekuan sartu nuen hanka.
|
|
|
Balio handirik gabeko zerak utziko zituen, gainean periodiko paperen batzuk jarrita, disimulatzeko edo, badaezpada. Axola gutxi guri Nafarroako piperrak edo Errioxako melokotoiak ote
|
zeuzkan
han gordeta. Egun batean ordea, bazkalondoan eskolara joateko geundela, Bizenteren dendako kaxa haietan begiratu eta gaseosa botilak ikusi genituen.
|
|
|
Erantzukizun handia zen leku hura zuzentzea: gizarteko jenderik txarrena
|
zeukaten
han. Baina, azken batean, hain zeuden urruti mundutik, hain galduak eta isolatuak...
|
|
|
–Hemen al zaude, Atreo? Jantokian egongo zinela uste nuen, zain
|
naukazu
han behean.
|
|
|
Biltegi moduko bat zen, altzari zaharrez eta bulegoko materialez beteta. Ikerketa Kriminaleko agenteek hozkailu bat
|
zeukaten
han. Asiainek botila bat ur hartu zuen.
|
|
2018
|
|
|
Zer
|
dauka
han zain. Ez etxerik.
|
|
|
Karlos, denak emanda, beste aldean dagoen volvo urdin batera zuzentzen ari dela ikus dezake. Norbait bere zain
|
dauka
han. Pausoa bizkortu du, ezin dio ihes egin, ez orain.
|
|
|
Txokoan, bizkarrik gabeko aulki biribil batean eserarazi ninduen. Lanerako jaka urdin lakar bat
|
zeukan
han zintzilik, hondartzarako termo zahar bat eta gaileta lehor batzuk alboan. Nire onera etortzen hasi nintzenean, kafe ezin beltzagoa jarri zidan metalezko poto batean, eta pattar xorta bat bota zion.
|
|
2019
|
|
|
–Etzi irakasleen bilera berezia dago eskolan. Berez ez
|
daukat
han agertu beharrik, baina iritsi nahiko nuke, eta dimisioaren albistea denei batera eman.
|
|
2021
|
|
|
giza talde natural bat! Berehala jabetu nintzen zer
|
neukan
han behean. Zenbatzen hasi nintzen.
|
|
|
Beharbada ez Sabinen aldetik, bai ostera neska baso herritar haren aldetik. Ostra bila uretan sartzen zekienak zelan ez zuen ba bateltxoa
|
edukiko
han etxe ertzean?
|
|
|
Ez ginen ba gutxitan ibili haren aurrean soldadutza egunetan, 1975 eta 1976 urte tartean. Gogoan
|
daukat
han nonbait zela Editorial San Martinen denda, militar gaietan espezializatua. Pena astegunez ezin joatea.
|
|
|
Eta noiz sentitu zen ba ondo gizona? Hartan, behintzat, berak nahi izan zituenak
|
zeuzkan
han ondoan. Monika, esaterako, ez zegoen.
|
|
|
Arantza hura
|
eduki
han sartuta, kontzientziaren barrunbeetan, sakon, mingarri, eta hartaz galdetu beharra zeukan. Adostasun ideologikoaren bahea zertan gainditu izan barik egia esango zion norbait behar zuen.
|
|
|
Birigarroa
|
zeukan
han kaiolan Sabino Arana Goirik eztei bidaian joan aurretik; itzuli zenerako, hilda omen zegoen. Maria Kafrangari amak kontatua.
|
|
|
Ez Leire gustuko dudalako, baizik eta nabarmena delako bizitzari norabide bat eman diola jadanik. Markoetan sartutako argazkiak
|
dauzka
han hemenka. Hori seinale bat da.
|
|
|
Valentziako orkestra sinfonikoan jotzen du Thaisek. Bai, orkestra bat
|
daukate
han. Zuk eta biok ez genekien, baina denak Thais bezain profesionalak badira, ez da edonolako orkestra izango, ez horixe.
|
|
|
Pena zen. Alferrik
|
zeukan
han dirua. Kontzentraziozko zimurdura bat pausatzen zitzaion begietan.
|
|
|
–Baina zergatik, bihotza? Horrelako lore politik ez
|
geneukan
han, eta horrelako zuhaitz handirik ere ez. Hemen egunero joango gara muinoetan barrena paseatzera.
|
|
2022
|
|
|
Margarekin etxe horretara bisitak egiteko ohitura
|
neukanean
han izaten baitzen Floreal, Margaren aitona. Izan ere, hura zen etxe horretara joateko motibo nagusia, aitonari konpainia pixka bat egitea eta Margaren ama zaintza lanaz pare bat orduz edo askatzea.
|
|
2023
|
|
|
–Hor gorago dagoen kobatik etorriko ziren –azaldu dit Martijak– Maindire eta eskuzapi finak
|
dauzkate
han gordeta, agidanez.
|
|
|
–Berriak... Ezagun ez ditugun frutak
|
dauzkate
han, eta espeziak, badakizu. Bestalde, misiolariak modeloa dira indioentzat.
|