|
2002
|
|
|
Oinordetza eta Dohaintzen gaineko zergaren kasuan, senidezuzenen arteko oinordetzak eta dohaintzak zergetatik aske utzi dituzte, eta gainerako kasuetan jaitsi egin dira tipoak. Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergarenkasuan, 1997ko erreformara arte lurralde historikoen araugintza ahalmena nahikoatxikia zenez, aukera gutxi
|
zeuzkaten
foru aldundiek arauak ezartzeko. Dena den, errenta profesionalen eta enpresarialen kasuetan zenbait hobari fiskal ezarri ziren, eta kuotaren gaineko kenketa pertsonalak sartu ziren.
|
|
2003
|
|
|
Askotan begiratu izan diogu arazoari, Â gogoratu Arrese Beitiaren bertsoak: " baldin euskera bizten ezpada, iltzat
|
daukadaz
foruak". Lerro horiek idatzi zirenetik hona urak eta elurrak ugari gure artean, hala ere etorkizuna gaur gaurkoz ez dago ziurtaturik.
|
|
2008
|
|
|
86, 87). Esparterok berak, karlisten sektore foruzaleak erakarri nahian, liberalek ez
|
zeukatela
foruak kentzeko asmorik aitortu zuen Hernanin (1837), Don Karlosen inguruan biltzen ziren sektore ezberdinen (apostolikoak,, ultrak?, foruzaleak?) urduritasuna eta elkarrekiko mesfidantza areagotuz.
|
|
2009
|
|
|
Zalantzarik ez
|
daukagu
Foru Aldundiaren gustuko ekimena edo zerbait neutroa izan balitz, ez luketela inolako arazorik ipiniko, baina haien proiektu desarrollisten zutabeetako baten aurka izan eta, honaino heldu behar genuen!
|
|
2011
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak bizikletaren erabilera bultzatzeko eta bidegorri sare egokia osatzeko politikarekin jarraituko du eta aurten beste bi bidegorri zati egiten hasteko dirua bideratuko du, beste diru partida batzuetan aurreztea lortu duena aprobetxatuz. Oñari eta Arrasate lotzea lehentasunen artean
|
dauka
Foru Aldundiak.
|
|
2012
|
|
|
da, baina ez historikoki karakterizatu duten eskubide guztiguztiak. Berme instituzionalak esan nahi duena da foraltasunaren
|
edukiak
foru erregimen tradizionalhorren irudi bereizgarria iraunarazi behar duela, bai bere antolaketa ezaugarrietan bai eta bere botereeremu propioan ere». Beraz, muin bereizgarri hori da segurtatzen dena, eta, horrenbestez, berari aplikatubehar zaio gure uztailaren 28ko 32/ 1981 epaia (Konstituzio Auzitegiaren epaia); izan ere, bertan esatenzenez, berme instituzionalak ez du segurtatzen eduki konkretu bat edo eskumen esparru jakin bat, ezarria, baizik eta instituzio baten iraupena, kontzientzia sozialak sasoi eta leku bakoitzean berariburuz duen irudiarentzat egokia den moduan, irudi hori identifikatzea ahalbidetzen duen moduan?.
|
|
|
Garai berean, karlistek kontrolatzen zuten Euskal Herriko eskualdeetan beren aldeko Diputazioak zituzten eta erresuma absolutistaren araberako legedian oinarriturik zeuden, indarrean
|
zeukaten
Foruen bidezko legedia eta erakundetzea.
|
|
2013
|
|
|
Garraio publikoa indartzearen aldeko apustua egin nahi dute Asteasun: “Autobus zerbitzua Elizmendira irits dadin, eskaera egina
|
daukagu
Foru Aldundian eta dagoeneko baiezkoa eman digute. Oso arriskutsua da oinez Elizmendiko bidean barrena ibiltzea eta horregatik egin genuen eskaera hori.
|
|
2018
|
|
|
1876an bukatu zen. Orduan ere, Euskal Herriaren askatasun aukerak galdu zuen; are gehiago,
|
zeuzkan
foruak ere galdu zituen.
|
|
2022
|
|
|
«Ez dakit inoiz jakingo dugun zer gertatu zen xehetasun guztiekin», azaldu du Zubiagak, baina, haren ustez, argi dago «lehia mekanismoak garrantzi handia» izan zuela. «Garai hartan EAJ oso ahul zegoen Gipuzkoan, eta EA, aldiz, oso indartsu, eta hark
|
zeukan
Foru Aldundiaren ardura instituzionala. Lehia mekanismo horren arabera EAJk ikusi zuen aukera ona zela EA bere aginte posiziotik lekutzeko, eta erabaki zuen zuzenean negoziatzea Lurraldearekin eta, antza denez, horren inguruko beste eragile soziopolitikoekin ere».
|
|
2023
|
|
|
Ekonomia Itunaren 25 artikuluak ezarri duenez, betebehar errealaren arabera, zerga ordainarazi eta ikuskatuko du lurraldea dela-eta eskumena
|
daukan
foru aldundiak: a) Mortis causa eskurapenetan, eta bizi aseguruen onuradunek aseguratuaren heriotzaren ondoren kopuruak hartzen dituztenean, baldin eta sortzapen egunean kausatzailea Euskadiko ohiko egoiliarra bada.
|
|
|
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga tributu itundua da eta araudi autonomoaren pean dago. Lurraldearen arabera, eskumena
|
daukan
foru aldundiari dagokio tributu hori ordainaraztea, baldin eta zergaduna Euskadiko ohiko egoiliarra bada.
|
|
|
Lan etekinen ondoriozko atxikipenak eta konturako sarreren kasuan, lotura puntua lana egin den lurraldea izango da. Horren ondorioz, Euskadin egindako lan edo zerbitzuetatik datozen etekinen gaineko atxikipenak eta konturako sarrerak ordainduko zaizkio lurraldea dela-eta eskumena
|
daukan
foru aldundiari. Lanak edo zerbitzuak lurralde erkidean eta Euskadiko lurraldean egiten direnean, edo zer tokitan egin diren zehazterik ez dagoenean, uste izango da langilea adskribatuta dagoen lantokia kokatzen den lurraldean egin direla.
|
|
|
Esan bezala, atxikipen eta konturako sarrera horiek ordainarazteko, lurralde erkidean aplikatutako tasa berberak aplikatuko dituzte foru aldundiek. Lurraldea dela-eta eskumena
|
daukan
foru aldundiak eskatuko ditu, zeinek bere araudia betez, atxikipena egitera edo konturako sarrera egitera behartuta dagoenak (errenten ordaintzaileak) Euskadiko ohiko egoiliarra izan edo egoitza fiskala Euskadin badu. Zatikako ordainketen gaineko foru arauketa, alabaina, lurralde erkidekoaren ezberdina izan daiteke, eta Aldundiek horiek eskatzeko eskumena izango dute foru arauketaren arabera baldin eta zergaduna Euskadiko ohiko egoiliarra bada; kontrara, Estatuko Administrazioak eskatuko ditu zergaduna lurralde erkideko egoiliarra bada.
|
|
|
Ondasun higiezinen kapitalaren etekinei dagozkien atxikipenak eta konturako sarrerak lurraldearen arabera eskumena
|
daukan
foru aldundiak eskatuko ditu, zeinek bere araudia betez, baldin eta atxikipena egitera edo konturako sarrera egitera behartuta dagoenak alokairuaren ordaintzaileak ohiko egoiliarra izatea edo egoitza fiskala Euskadin badu (Itunaren 11 artikulua).
|