|
2004
|
|
|
Hori eta horrenbestez, euskalgintzaren zenbait alorretan urratutako bidea arriskuan al
|
daukagu
esparru sozio-ekonomikoan eginkizun duguna egiten ez badugu. Andoni Sagarnak ez dauka zalantza izpirik horretan:
|
|
2006
|
|
|
Esparru legalaren aldatzea diputatuen eskumenetan gelditzen da. EEP da tresna teknikoa politika baten finkatzeko, (gainera Estatua barne izanki)
|
daukagun
esparru legalean, ez du EEPk bere gain hartuko esparru legal horren aldaraztea. Hala ere, paraleloki desmartxak izaten ahal dira.
|
|
2007
|
|
|
Dena egin behar da.
|
Edukien
esparruan aritzen garenok gauza ahalik eta interesgarrienak sortzen saiatzen gara. Gainera, ahalegin bat egiten denean jendeak eskertu egiten du.
|
|
2008
|
|
|
Horrekin lotuta, esan beharra dago, IKASYS Proiektuaren benetako arrakasta hortik datorrela; orain baino lehenago ekimen eta saio gehiago egin badira ere, ez da orain arte inoiz aurkeztu tresna informatikoak, aplikazio informatikoak eta edukiak, hirurak batera, uztartzen dituen proiekturik, eta hau da, hain zuzen ere, IKASYS Proiektuak eskaintzen duena: eskola jardueretara egokitzen den hardwarea; jarduerak sortzeko, horiei erantzuteko eta horien jarraipena egiteko software egokia;
|
edukien
esparruan, ikasleari hainbat konpetentzia garatzen lagunduko dion arloka eta zailtasunen arabera mailakatutako tipologia askotariko jarduera multzoa. Hiru osagai horietako bakoitza honela deskriba daiteke:
|
|
|
2008 ikasturtean ezartzekoa zen hizkuntza eredu bakarra oinarri izan lukeen hezkuntza sistema. Tontxu Campos sailburuak dio prest
|
daukala
esparru hori garatzeko lege proiektuaren zirriborroa, baina 2007ko martxoan egitasmoa iragarri zuenetik ezer gutxi jakin da horren inguruan. Lege proiektuaren zirriborroak zer dioen publiko egin ez bada ere, lege beraren oinarria eztabaidatzen aritu dira zenbait alderditako kideak.
|
|
|
Uste dut kezka handiegia dagoela legea aldatzeko.
|
Daukagun
esparrua halakoa bada, horretan lan egiten saiatuko gara.
|
|
2009
|
|
|
Zer arlo kualitatiboagoei dagokienez? Prentsaren arloan egin da zenbait ikerketa (gutxi oraindik), baina zulo beltza
|
daukagu
esparruari gagozkiola. Nork ikertuko ditu, izan ere, Iparraldeko Euskal Irratiak?
|
|
2010
|
|
|
Gernikako Akordioak hori jasotzen du; irekita dagoen akordioa da, printzipio demokratikoen barnean eraikitako akordio bat. Printzipio demokratiko horiekin bat egiten duen orok, eta uste dugu printzipio unibertsalak jasoak direla, pentsatzen dugu esparru zabalagoa bil daitekeela eta, are gehiago, konbentzimendu osoa
|
daukagu
esparru zabalagoa bilduko dela Gernikako Akordioaren barnean, zeren eta orain Gernikako Akordioan ez daudenekiko egin behar den galdera da: akordio horren barnean jasotzen diren edukiekin ados zara edo ez zara?
|
|
2011
|
|
|
Gero ikasten da H, gehienetan eskolan edo sozializazio ajente formal jasoagoen bidez. e) erabilerari dagokionez eten argia dago h ren eta L ren artean: idatzizko jarduna h bidez egiten da, erabat edo oso nagusiki; ahozko jarduera formal jasoa ere bai, oro har. gainerako jarduna, eguneroko mintzajardun eta berba egikera arrunta, informala eta intimoa, L aldaeraz egiten da beti edo nagusiki. hots, Lren eta h ren konpartimentazio funtzionala dago hiztun elkarte horretan (konkretukiago, hiztun elkarte horrek konpartimentazio arau hori indarrean
|
daukan
esparru territorialean eta, horren barnean, bertako hiztunen arteko agerbide, jardun gune, harreman sare eta situazioetan. hots: hiztun elkartearen lurralde esparru osoan (hiztun herrian) edo bertako eskualde eremu jakinean kontestuak agintzen du, normalean, noiz h erabili eta noiz L. Mintzajardunaren situazio markatzaileek, norknorekin noiz non zertaz diharduen azaltzen duten elementuek, esplikatzen eta, parte on batez, determinatzen dute kasu bateko eta besteko jardunaren berezitasuna. f) Konpartimentazio soziofuntzional (eta, dagokion neurrian, territorial) hori egonkorra da. hots, ez da urtetik urtera (ez eta hamarkadatik hamarkadara edo belaunaldi batetik hurrengora) nabarmenki aldatzen. hizkuntza egoera guztiak (guzti guztiak) aldatu egiten direnez gutxi edo (normalean) asko, berehala agertzen da galdera:
|
|
|
a) Konpartimentazio soziofuntzionala: ...itzak bere erabilera esparruak, bere jardun guneak, bere rol harremanak eta bere interakzio esparru propioak ditu. diglosiazko gizarte horretan normal ikusten da" gauza batzuk" L bidez egitea, eta" besteak" h bidez. hots, L ren eta h ren konpartimentazio funtzionala dago indarrean hiztun elkarte horretan. konkretukiago, hiztun elkarte horrek konpartimentazio arau hori indarrean
|
daukan
esparru territorialean eta, horren barnean, bertako hiztunen arteko agerbide, jardun gune, harreman sare eta situazioetan. Nolakoak izan litezke konpartimentazio bide horiek?
|
|
|
Haren gomendioa da erakundeen esparruetan eragiteko orduan, hizkuntza txikiak indarra
|
daukan
esparruetara jotzea aurrena, hortxe egon ohi delako hizkuntza txikiaren aldeko indarra eta babesa. Halakoetan, posible da hizkuntza txikiaren errekonozimendua tokian tokiko politikaren zeregin bihurtzea.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, ohartzen da ez dela koordinazio soila eta berariaz egitura mota hau koordinaziotik (eta bereziki justaposiziotik) bereizteko ahalegina egiten du. Autore honentzat justaposizioak, koordinazioak eta subordinazioak komunikazioaren eduki errepresentatzailea antolatu eta ordenatu egiten dute, baina intzidentezko txertatzeari esker,
|
edukiaren
esparruan zuzenean eragiten ez duen elementuren bat txertatzen da, psikologiarekin lotura duena: esatariaren ikuspuntua, esatariaren arima egoera, edo norentzakoari zuzendutako deiak.
|
|
|
Hasiera batean ez zuen harreman erraza izansindikatu frantsesekin. CCOOk eta UGTk Espainiako Terrorismoaren aurkakoItunaren
|
edukia
esparru sindikalera hedatzeko adierazpen bat sinatzea proposatuzieten CFDT, CGT, FO eta UNAS sindikatuei, 2001ean. Adierazpen horretako 4.puntuak «ETAren eragin esparruko erakunde sindikal, politiko eta sozialekikolankidetza» gaitzesten zuen, LABi erreferentzia zuzena eginez.
|
|
2013
|
|
|
• Ikusi dugun bezala, hitzak izugarrizko garrantzia
|
dauka
esparru etikoan. Areago, etikaren funtzio bat da besteen gaineko pertsuasioa:
|
|
2014
|
|
|
" Euskararekiko konpromisoa baldin badugu, inportanteena euskarari ahalik eta leku gehien ematea da, momentu batetik aurrera beste hizkuntza batzuk sartzeko. Ingelesa goiz sartuta euskararentzako
|
zeneukan
esparrua gal dezakezu. Nafarroan hori egin dute".
|
|
|
Sinatzaileek hitzeman zuten adostutako oinarrien defentsa egingo dutela ordezkaritza duten instituzioetan. Baina hitzartutako guztia zehatz mehatz beteko den bermerik ez zuten, nahiz eta orduko Espainiako Gobernuarekin (PSOE) hitzartuta
|
eduki
esparru bakoitzean erabakitzen zena errespetatu egingo zuela. Euren nahia zen oinarri horiek gerora osatuko ziren alderdien mahaietara eramatea eta han gainerako alderdiekin akordio politiko zehatzagoak egitea.
|
|
2015
|
|
|
Koldo Izagirre zorrotz mintzo da elebitasun ereduaz. " Elebitasunaren aldarriak euskara debekatuak
|
zeuzkan
esparruetan sartzea zeukan helburu, eskolan batez ere. Baina elebitasun horren aplikazioak gaztelania inposatu du euskarak eduki zitzakeen alor apurretan ere:
|
|
|
Horren guztiaren jakitun izanda ere, tamalez eta oraindik oso leku txikia dauka ahozkotasunak nola hezkuntzan, hala hizkuntza plangintzetan. Baztertu antzean
|
daukagun
esparru horretan, halere, ari gara lanean, eta aritze horretatik jasotako esperientzia batzuk plazaratzeko eskatu genien jardunaldian parte hartu zuten adituei. Ordukoak idatziz bildu ditugu BAT 96 alean.
|
|
|
Beraz, gaztelaniaz ez zekien ordezkariari eta ordezkaria bidaltzen zuen eskualdeari zigorra jartzea erabaki zen. XVII. menderako, hortaz, euskarak itxita eta debekatuta
|
zeukan
esparru esanguratsu bat: administrazioarena.
|
|
|
Edozelan ere, komenigarria da hizkuntzen ordezkatze prozesuari astiroago erreparatzea. Prozesu hori abiarazteko modu bat hizkuntza bat beste baten esparru huts batean sartzea da; hots, hizkuntza batek hutsik
|
zeukan
esparru bat beste batek betetzea. Besterik da, noski, lehendik hizkuntza batek betea zeukan esparru batean beste hizkuntza bat sartzea.
|
|
|
Prozesu hori abiarazteko modu bat hizkuntza bat beste baten esparru huts batean sartzea da; hots, hizkuntza batek hutsik zeukan esparru bat beste batek betetzea. Besterik da, noski, lehendik hizkuntza batek betea
|
zeukan
esparru batean beste hizkuntza bat sartzea. Hara zelan azaltzen duen bereizketa hori Sanchez Carrionek (1981:
|
|
|
Dardara egin dio bizkarrezurrak, belarritakorik erabiliko balu lurrean lituzke orbel. Xalbador kolegioaren indartzeko bestak hartua
|
daukan
esparrura hurrandu da urduri. Tike mordoxka erakutsi du.
|
|
2016
|
|
|
" Baina hemengo irakasleekin ez, eta ahoskera lortzeko hizkuntza input masiboa behar da". Uri Ruiz Bikandiri (EHUn Gasteizko Irakasleen Unibertsitate Eskolan Hizkuntzaren Didaktika irakaslea) alferrikako gastua iruditzen zaio hain goiz hastea ingelesarekin," eta ingelesa goiz sartuta euskararentzako
|
zeneukan
esparrua galdu dezakezu. Nafarroan hori egin dute".
|
|
2017
|
|
|
|
zauzkaten
esparrutik.
|
|
2018
|
|
|
Bat: indibidualizazio kultural orokor horrek eragin zuzena
|
dauka
esparru guztietan, eta, noski, herri mugimenduan ere bai. Komunikazio bide berriei esker, konektatuago gaude munduarekin, baina, agian, komunikazio oinarrizkoagoak edo naturalagoak izan direnak alboratu egin ditugu:
|
|
|
Espainiako estatua ez dugu sekula ikusi euskarak egindako aurrerapausoak txalotzen; bai, ordea, aurrerapauso horiek ezbaian jartzen, oztopatzen eta baita desegiten ere. Espainiako nazionalismoaren hizkuntzakeria erasotzaile bihurtzen da, batik bat, gaztelaniak esklusiban
|
dauzkan
esparruak euskarak ere modu berean jorratu nahi dituenean. Espainiako estatuko botereetatik ez da sekula eragozpenik jartzen Espainiako edozein udalerritan gaztelania hutsezko eskolak zabaltzeko, bai, ordea, euskara berezko hizkuntza den lurraldean euskara hutsezko eskolak zabaltzeko, orain azkena Iruñean gertatu den bezalaxe.
|
|
|
Zoritxarrez, eskola jantokiei buruzko araudiak ez
|
dauka
esparru bateratu bat; batzuk hobeak dira eta beste batzuk txarragoak.
|
|
|
Saiatu behar gara uraren arazoa konpontzen. Arespalditzak arazo larria
|
dauka
esparru horretan, saneamenduan, hain zuzen. Epe motzera landu behar dugu, Markixanako araztegia eraikitzeko urratsak ematen ari dira eta.
|
|
2019
|
|
|
Postura literarioak berebiziko garrantzia
|
dauka
esparru literarioan leku bat edo beste betetzeko; areago, estrategikoa da testu bat zabaldu eta besteekiko harremanetan jartzerakoan, eta neurri handi batean, postura literario horren baitakoa izango da egilearen legitimazioaz gain baita testuarena berarena ere. Michel Foucaultek (1969/ 1983) zioen moduan:
|
|
2023
|
|
|
Batetik, lan munduan, abokatuetatik hasi eta medikuetaraino, izugarrizko ezjakintasuna nabari dut lan gaixotasunen inguruan, eta erronka handia
|
dauka
esparru horretan. Duela gutxi sententzia bat izan da Frantzian:
|