2000
|
|
Bestela esanda: . Ez
|
daukagu
egiara iristerik, jauzi baten bidez abiaturik baizik?. Hemendikaurrera Kierkegaard-i Unamuno gehitzen zaio Leturiaren gogoetan10 Adimenak, errealitatea ulertzeko, aurrena hura geldiarazi, fosilizatu egin behar du; gero, pikatu, klasifikatu, ulertu.
|
|
Batzuek, Kirikiñok, Lizardik, Mitxelena biak, Txillardegik edo Martin Ugaldek bereziki aipatu dute Unamuno, haren aurka egiteko edo harekin literatur elkarrizketan aritzeko. Beste batzuek, mugimenduaren frogarik onena ibiltzea bera izaten dela jakinik, Unamunoren hitzek sakonean
|
zeukaten
egia ezaguturik, lanean jardun dute kartsuki, behialako larreko hizkuntza hura gaurko aro berriko kultur mintzaira bilaka dadin, herenegun aitzin hil zitzaigun pentsalari eta euskaltzainak, Federiko Krutwigek praktikan egin zuen bezala.
|
2001
|
|
Pentsuak gatibu
|
dauzkagunean
Egiari
|
2003
|
|
han balego bezala urkaturik
|
gauzkan
egia.
|
2004
|
|
Batetik, globalizazioa bera eragin duten indar ekonomiko eta teknologiko erraldoien sarea; bestetik, horren mirabe bihurtzen ari omen den Nazio estatuaren estatus indargea. Erabat hedatua dagoen uste horrek gezurretik
|
daukana
egiatik baleuka, ez litzateke gutxi. Horrenbestez, Chomskyren aipu bat, amaraunean sartu bezain laster ez galtzeko:
|
|
Abiapuntuko irizpideetan egon ohi da horrelakoetan batzuen eta besteen arteko aldearen gakoa. Aldez aurretik ezarria
|
daukagun
egiaren irizpidea non ezarri dugu. Gure balioztapenen galbahean dagoen ideologiaren izaeran osagarri positiboak nagusitzen badira, erreferentzia moduan hartuko dugun irizpidea ez da izango oso makurra.
|
|
–Olentzero ikazkina da? perpausak, beraz, pentsamendu bat adierazten du, baina ez
|
dauka
egia baliorik.
|
2005
|
|
Testamentu Berriak berak ez
|
daukala
egia osoa hona bi etsenplu. Gaur egun nork egin litzazke bere Jondoni Paulok efesoarrei emazteaz erraten zituenak:
|
2006
|
|
Horrelako maskotak
|
edukitzea
egiaz arduratsu diren pertsonei eta animali zaleei bakarrik aholkatzen zaizkie, jatorriko bizimoduaren antz antzeko baldintzak eta ordu piloa eskain diezazkienei, alegia.
|
|
Kontuan hartu behar da, hasteko, helendarren unibertso erlijiosoa ez zela inoiz izan ohiko erlijioena bezalakoa. Aditu guztiek azpimarratu dutenez, helendarrek ez zeukaten dogmarik eta elizarik, ez zuten ezagutzen profeta fundatzailerik, ez
|
zeukaten
egia errebela zezakeen liburu sakraturik edo mitoen bertsio pribilegiaturik, eta, ondorioz, ez zuten behar izan interpretatzaile espezializatu edo apaiz kasta berezirik46 Aitzitik, herritar orok zeukan harreman zuzena sakratutasunarekin: helendarren sakratutasunaren zentzua gauza gertua eta eskuragarria zen, oroz gain, sukaldean, etxean, familia harremanetan gauzatzen zen47 Kasta eta erakunde erlijioso berezirik gabe, boterea zeukanak burutu ohi zituen zeregin erlijiosoak48:
|
|
meandro gehiegi
|
dauzkala
egiak
|
2007
|
|
eta eskuizkribua Kant-i bidali, hau hainbesteraino gogobete baitu gazte ezezagunaren testuak, erabat linea kantiarrean?, ezen berehala tramitatu baitio argitaldari bat. Erlijioa moralaren zerbitzuan dago, eta errebelazioa, egotekotan, geure izpirituak bere baitan
|
daukan
egiaren berrespena besterik ezin da izan, egia moralaren azken kriterio norbere kontzientzia (askatasuna) da! Liburua anonimoki agertu da (1792), eta, hiru kritika handiak bai, baina oraindik eman gabea baitzuen, Königsberg-eko filosofoarengandik mundu guztiak itxaroten zuen erlijioaren kritika (Erlijioa arrazoimen soilaren mugen barne 1793an agertuko da), Fichte-ren izkribua Kant-en obratzat jo da toki guztietan, eta bereziki Reinhold-ek halakotzat laudatu du Jenaer Literaturzeitung kazetan289 Kant-ek berak jakinarazi dio publikoari, liburuaren «autore sublimea» Fichte zela.
|
2008
|
|
Arrazoiak ez
|
dauka
egiarekin ezkontzerik nahita ere; ez du haren berririk, ez du sekula ukitu, ez du ezagutu ere egiten. Arrazoiak zientzia ezagutzen du, errealitatea ukitzen du, badu erlijioaren berririk.
|
|
Egia berekin
|
daukanak
egia erakutsi arteko onik ez du; egia hori saldu arteko onik ez du. (Ezin eduki, ezin eutsi; astunegia izaki edo itsusiegia aukeran, edo ez dakit ba nik).
|
|
Hiru gizonak kadiretan jarriak baitzegozin, Bettik, xutiturik agurtzen zituen entzuleak burua kasik belaunetaraino apaltzen zuela. Bainan, Pialle bere aldian xutituz, orraze bat eskuan daukala, horra nola mintzo den entzuleen alderako: Adixkide onak, Manez Errota hau dudan baitago, Bettik erran duen ixtoria hori amentsetakoa dela erranez, berhorrek ongi gorderik
|
dauka
egia garbi bat, horri eta horren bi koinateri gertatua zaieten irri egingarriko astaputzkeria.
|
2009
|
|
Beldur pixka bat ematen zidan, ze, klaro, zuk ez dakizu asko garaiaz, baina irakurtzen duenak normalean gutxiago daki; ez du hartu denbora, ezta zuk irakurri duzun gutxi hori irakurtzeko ere. Orduan, hanka sartzen baduzu, arriskua
|
daukazu
egi berri faltsuak sortzeko. Egunkarian ere gertatzen dira horrelako gauzak:
|
|
Azken batean, laurok uste genuen arrazoi geneukala. Eta, neurri batean halaxe zen, gutako bakoitzak
|
zeukan
egia osoaren pusketatxo bat.
|
|
Gaurko gizarteak konplexutasun gradu altuagoa du, polizentrikoagoa da, eta halako testuinguruak erlatibismo moraleko testuinguruak ere badira: inork ez dizu esango" neuk
|
daukat
egia osoa", edo" neure mundu ikuskera da denetan egiazkoena", guztiok baitaukagu konplexutasunaren kontzientzia eta bizitza nahierara antola daitekeelako ustea. " Bakoitzak ikusiko du" da gaurko aldarri post tradizionala, tolerantzia deitzen diote batzuek.
|
2010
|
|
" Egia ez da existitzen; edo, kasurik onenean, egia erlatiboa da. Erlatiboa denez nork bere aukera
|
dauka
egia eraikitzeko, eta, noski, boterea duenak abantaila du egia eraikitzeko tenorean. Hara, Anza aferan ere botereak egia eraiki du, eta egia hori gora eta behera dabil komunikabideetan, egia hori sortu duen boterearen aginduetara...".
|
|
Arazo nagusia orain ez da erdaldunek ez dutela euskararik nahi, baizik eta euskaldun askok" ezin dugula" euskararekin! Erdaldunei botatzen diezue errua, begien aurrean
|
daukazuen
egia ikusi nahi ez duzuelako. eta azkenean ikusteko ez-gauza bilakatzen zarete.
|
2011
|
|
Inpresioa
|
daukat
egiaz gehiegi arduratzeak kalte egin diezaiokeela, maiz, fikziozko lan bati. Agian Egiaren inguruan bueltak emateari eta horretan denbora xahutzeari utzi genioke idazleok:
|
|
Errealitate/ fikzio, egia/ gezur joko horretan Medemek hain gustukoa duen bikoiztasuna agertzen zaigu; dikotomia horiek dira azken finean, filmaren nondik norakoak gidatuko dituztenak. Hasiera hasieratik
|
daukagu
egia erdien presentzia, haien izenak asmatzen dituztenean (Natasha/ Dasha/ Sasha) edota Albak jekearen istorioa kontatzen duenean. Azkeneko eszena horretan gezurraz jabetzen gara Albak atzean duen koadroa, bere istorioa kontatzeko oinarritzat hartzen duena, leihoko kristalean islatzen uzten duenean.
|
2012
|
|
Madame Bovaryk ez zeukan artean adimena nahiko argia edozertan ere serioski saiatzeko; bestalde, harrapazkaegi ekin zien irakurketa hauei. Haserretu egin zen kultuaren aginduen kontra; idatzi polemikoen harropuzkeria higuin izan zuen, berak ezagutzen ez zuen jendea jazartzeko era ankerrarengatik; eta erlijioz eraberrituriko ipuin profanoak, munduari buruzko hainbesterainoko ezjakinkeriaz idatziak iruditu zitzaizkion, non berak froga aiduru
|
zeuzkan
egietatik haiek hastandu baitzuten ezarian. Alabaina berak gogor jarraitu zuen, eta, liburua eskuetatik erortzen zitzaionean, arima etereo batek sor zezakeen malenkonia katoliko finenak atzitutzat ematen zuen bere burua.
|
|
MALEN. Baina eskubidea
|
neukan
egia jakiteko, ez?
|
|
dena delako errealitatea ez da existitzen norberak ezagutzen duen arte. Horrek, hala ere, ez die Telesen hitzei
|
daukaten
egia puska kentzen. Baina marxismoa zer den jakiteak edo ideologia bat edukitzeak inor hiltzeko eskumena ematen al du?
|
|
Nire ustez, eszisioen eta inguruko talde desberdinen tratatzeko ikuspegi sanoa hauxe da: " aukera desberdinak badaude, inork ez
|
dauka
egiaren monopolioa, bakoitzak hartzen du bere bidea eta nola helburu berak ditugun zubiak eraikitzen ditugu geure artean, elkarrekin joateko eta, ahal den okasioetan, elkarrekin jotzeko."
|
2013
|
|
Oso zaila da orain lekua aurkitzea. Zenbat
|
zeukan
egiatik Belgika aldetik iritsi zen zurrumurruak. Bazirudien ia lotuta zeneukala kontratua Wanty Groupe Gobert taldearekin.
|
|
–Ez, ez. Berak esaten dauanean etsairik ez
|
daukala
egia esaten ei dau. Halan da be, hari atentatu bat egiteko motiboren bat egon behar da, nahiz eta berak orain ikusi ez.
|
2014
|
|
Idoia Mendiak astelehen goizean egindako adierazpenen arabera, bere alderdiaren akatsa ez legoke edukietan, formetan baizik, bere ezkerretara dauden alderdiek ez ei dute berrikuntzarik aurkeztu edukietan, baina bai formetan. Ezker Anitza eta Podemosekin erkatuz
|
edukiena
egia ez izateaz gain, Mendiak ahaztu nahi du PSOEk krisiaren aurrean Madrilen izan duen jarrera, eta hori herritarrek ez dute ahaztu, ezta bere ere. nola ulertu edo sinetsi estatu osoan boto gehienetarik galdu duen lurraldeko buruzagia izatea alderdia bere porrotetik altxako duena. Iturgaitzen azalpena ere alderdi handietako galtzaileek askotan egiten dutena da, beti irabazi:
|
|
Minutu bat
|
daukazu
egia esateko edo ahaztu akordioa eta korridore horretan egongo zara karguen zerrendarekin.
|
2015
|
|
Bazeukan ezer ez esatea.
|
Bazeukan
egia osoa esan eta ezer ez kontatzeko eskatzea ere, fidatzen zen Felixez, baina ez zuen aitorpenetarako gogorik. Hala ere, kalkulatu zuen bidaian Mikel eta Maite ere sartu zituenez geroztik, aldez edo moldez etxearekin lotutako lau pertsonak egindako txangoa ezin zela isilpean pasatu, eta alferrik izango zituela sekretismoak oro.
|
|
Baina Heladen
|
zeukan
egiaz herria.
|
2016
|
|
Eta gainera, zurea ikuspuntu bat besterik ez da. Ez
|
dauka
egia objektiboaren mailarik.
|
|
" Gero eta abilagoa haiz lagunak engainatzen. Egon hinteke lasai, Guiomarrek ez
|
zeukak
egiaren susmo izpirik ere. Orain, hori bai, egunen batean gertatzen ari denaz jabetzen bada asko minduko duk.
|
|
Istorio batzuk ez dira benetakoak, baina denek
|
daukate
egia.
|
2017
|
|
Telos horren bidean dagoen oztopo nagusia herriaren ezjakintasuna da, askatasun horren subjektu izan lukeenaren ergelkeria, Metxak darakusan jarrera oldarkorrari esatea hobeki dagokion bezala. Baina herriak eskura
|
dauka
egiaz jabetu, okerrak zuzendu eta bide egokiari heltzeko aukera, Utopia egingarria da, alegia.
|
|
" Lasai, umea, hori odolaren aldaketa da!". Ez da oso zientifikoa, baina daukadan kontsolamendu bakarra da, eta gero eta garbiago
|
daukat
egia dela. Hartzek lo egiten dute negu guztian, eta udaberrian esnatu egiten dira neguan berriro lo egin ahal izateko.
|
|
meandro gehiegi
|
dauzkala
egiak
|
2018
|
|
ze gaizki joan den guztia. Kontzerturako gogo askorik ere ez
|
neukan
egia esan. Baina, aitortu beharra daukat:
|
|
Batak gauza bat esango zuen eta besteak bestea, bakoitzak bere egia, edo bere gezurra. Inork ere ez
|
dauka
egia, gauza bat da bakoitzak dakiena eta beste bat da denon artean dakiguna. Inork ez dakiena da hori, benetako egia denon artean osatzen da.
|
2019
|
|
Izan ere, obra guztiak ez dira hiruren lanaren emaitza: " Lanak argitaratzeko konstantziarik ez
|
daukagula
egia da. Elkarren espazioa errespetatzen dugu eta bakoitzak bere ibilbidea segitzen du.
|
2020
|
|
Literaturan dago errealitatea, baina baita fikzioa ere, irakurtzen dugunean
|
edukia
egia bilakatzen delako. Nire aburuz betiere, Baga, biga, higa, laga, boga, sega, zai, zoi, bele, harma(" h" z, Gabriel Arestik idatzi ohi zuen bezala), tiro, pun bertso ezaguna topatzean, orriak pasa ahala, atalez atal, liburua esku artean duenak behin eta berriro egingo du topo hitz hauekin.
|
|
Albertok ez du koinatuaren heriotzaren arrazoiez sobera galdetu nahi izan. Argi
|
dauka
egia ezkutatu dietela guztiei. Emaztearen familiaz ez du ezer jakin nahi, gainbehera etorrita daude guztiak.
|
2021
|
|
Jonek onezko bere ikasgaiak gero eta gehiago lantzen zituelarik, amodioaren sorkura ezagutzeko gero eta gehiago ziharduenean, Lurrera itzultzeko are desio handiagoa sentitzen zuen. Zeren eta, nahiz eta lehendik bakarzale izan, Jon kaio irakastuna izateko jaioa zen, eta bere maitasuna adierazteko manera ikusita
|
zeukan
egiaren parte bederen berau besteekin partekatzea zen, bere kabuz egia ikusteko aukeraren zain egongo zen kaioren batekin.
|
|
Anak eta biok ez daukagu kontakizun komun bat, bikoteek bi ahotsetara osatu eta adosten duten istorio hori, asko
|
daukana
egiatik eta gehiago asmotik. Kontakizunaren lehen printzak jartzen ditut askotan, baina berari arrotza zaio hizkuntza hori.
|
2022
|
|
Horrelakorik ba al dauka ba?", harridurari nire erantzuna: " Ez dakit zer ez
|
daukan
egia esan!". Umeen jolasetan zentratu naiz, baina oparitzen diren arropa piloak?
|
|
Medikuntza ofizialetik hartu behar dena hartu, eta bestelako sendabide azkengabekoetatik ere orobat hartu komeni den huraxe. Inork ez
|
dauka
egia osorik eta ahalmen bete beterik gauza guztietan. Guk geuk bestelako sendabide horiek maiteago ditugula?
|
2023
|
|
Haren aitak, nire aitonak, hamar seme alaba zituen, eta oso ekintzailea zen. Egurraren industriarekin lotutako negozio bat
|
zeukan
Egia auzoan, baina 1925ean Bordelera joan zen [Okzitania], esan ziotelako bazegoela han lursail bat salgai, baso eder batekin. Mahasti bat zeukan lursail hark, eta erosi egin zuen.
|
|
Gero eta eduki automatizatu gehiago egongo da, eta, halaber, inoiz baino errazagoa izango da multimedia eduki erakargarriak sortzea. «Gero eta zailagoa izango da jakitea
|
edukia
egia edo gezurra den». Horri aurre egiteko, Peirok uste du kazetariek teknologia hurbiletik ezagutzen hasi behar dutela, eta azaltzen.
|