|
2000
|
|
|
—Badirudi ezen zaldiz ihes egin baino lehen, Maddalenek karta labur bat utzi ziola Joanikoti, non erraiten baitzion ezen haizea bezalakoa zela eta haizearekin egin zuela ihes. Biharamunean haren gibeletik ibili zen Joanikot egun osoan, baina alferrik, eta, etxerat itzultzean, bere gelan sartu, horditu, eta hitz haiek erran eta ber erran zituen gau hartan, buruan bertzerik ez
|
baleuka
bezala: " Maddalen, Maddalen, andere noblea egin nahi zintudan, eta zu, berriz, puta!
|
|
|
—Erroia beti erroi —mihia goma puska bat itsatsita
|
baleuka
bezala mugitu zitzaidan aho barnean. Zerbeza eta vodka zaporeko goma.
|
|
2001
|
|
|
Barrez hasi nintzen lehertu beharrean; pare bat segundoko kontua baino ez zen izan: lasaigarrien efektua pasatzen hasia zen eta aurpegiaren erdi erdian aizkora sartuta
|
baneuka
bezala erasan zidan minak.
|
|
2002
|
|
|
Autobideek oso bazterbide zabalak izaten dituzte eta niri neurri positiboa dela iruditzen zait, bizikletan doanak biribiletan lehentasuna
|
edukitzea
bezala.
|
|
|
tea inolako familia edota bikoterik gabe (merkatuko subjektua bakarrik dagoen norbanakoa da, haurrik ez
|
baleuka
bezala), oso bestelakoa gertatzen da familia eta bikote bizitzan.
|
|
|
Zaharregia, horrela esan bazitekeen. Gogoa txit higaturik
|
baleuka
bezala. Baina beharbada lotsa baizik ez zen.
|
|
|
Eta, ai, nola azkartzen zitzaidan bihotza, trostaka zihoàn zaldi zoro bat iduri, pentsatzen nuenean abioi haiek huts egin zezaketela, motorrean matxuraren bat izanda edo pilotuak maniobraren bat gaizki eginda! Eta nola ixten nituen begiak, eta nola irekitzen nituen segidan, itxi eta ireki, beldurraren eta jakin minaren arteko lehiak guztiz harturik
|
baninduka
bezala! Eta osabak halaxe esan zidan, halako batean:
|
|
2003
|
|
|
Arraroa egiten zait egunkari bati buruz hitz egitea enpresakoa banintz bezala, biharamunean zer irakurri nahi dudan bezperan erabakitzeko ahalmena
|
baneuka
bezala. Baina hori da euskarazko egunkari berriaren ezaugarrietako bat.
|
|
|
Alferrik. Haren aurretik pasatzen naizenean ez bainau ikusten, edo, ikusten banau, irri etsi batekin agurtzen bainau, Txomin joan zenez geroztik buruan haren irudia besterik ez
|
baleuka
bezala. Hala ere, orain ez du semea ikusi gabeko orduak marraz marra zenbatu beharrik, ez platerik jarri beharrik, ezta ohea zabaldu beharrik ere, ilunabarrero hitzordua baitauka semearekin.
|
|
|
Horregatik idatzi dut, berandu bada ere –24 urte joan dira– ordukoa konpontzeko saio bat izan nahi lukeen hau. Lankide hari esango banizkio bezala saiatuko naiz gogoeta hauek paperean jartzen, hura aldean entzuten
|
baneuka
bezala.
|
|
|
Edota serios eta adi entzun, hitz guztiak eta bakoitza, oso garrantzizkoak balira bezala. Gizonak esandako hitz ahulenetik ere zintzilikaturik
|
baleuka
bezala bere bizia. Bai, Damianek ezagutzen ditu lehenagotik sare hori eta beste batzuk, emakume ehiztariak erabili ohi dituenak.
|
|
2004
|
|
|
Gitarraz baliatzen naiz konposatzeko eta gero ordenagailua ere erabiltzen dut. Duela bi urtez geroztik daukat ordenagailua eta egia esan autoa
|
daukazunean
bezala gertatu zait, zeure buruari galdetzen diozula: " Nola moldatu naiz orain arte autorik gabe?".
|
|
|
Aurrena indioekin joan nintzen lanera, mendira, Guajirara, Venezuela eta Kolonbia artera. Bertakoek lurrean salto egiten zuten, hankapean marra bat
|
baleukate
bezala, eta" Venezuela, Kolonbia, Venezuela, Kolonbia", esaten zuten, hanka marra haren alde batean eta bestean txandaka jarrita. Guajiran, herritik oso urruti geunden Oso ona izan zen niretzat, hantxe ikusi nuen garbi!
|
|
|
Sekula egin behar ez dena egungo ikuspegiak historiaren emaitza, natural? gisa aurkeztea da, gure proiektu edo ideologiak iraganaren berme objektiboa
|
baleuka
bezala. Azken finean ustez, gure alde?
|
|
|
Baina, handik gutxira, urrats bat aurrera egin zuen amona Sinforosak, oraintxe esango dut nola: bukatu zuen don Tasiok ebanjelioa, aldarearen eskuinera zegoèn atrilean irakurrita gero; ekin zion sermoiari, amonak bere hatz erakusleaz erlojuaren orratzak seinalatzen zituen bitartean eta niri zeharka so egiten, nire lekukotasuna bere kronometratze lanaren bermetzat
|
baleuka
bezala; hasi zen don Tasio heriotzaren inguruan hitz egiten, ebanjelioko esaldia –" ez baitakizue ez eguna eta ez ordua...!" – bospasei aldiz errepikatzen zuela; jarraitu zuen eternidadearekin, hantxe nahasten, trabatzen eta korapilatzen zela, eternidadea gora eta eternidadea behera... harik eta, halako batean, esan zuen arte: " izan ere, nork daki zer den eternidadea?; edo, bestela esanda, nork esan dezake –bai:
|
|
|
bizitza bera jokoan
|
baleuka
bezala,
|
|
2005
|
|
|
Ikastetxeko kolektibo guztiekkudeaketa lanetan eta erabakiak hartzeko orduan parte hartzeak eragina du ikasleen balioetan. Ikastetxeko arauak irakaskuntzako
|
eduki
bezala aztertu behar dira.
|
|
|
– Hobeto zaude, ezta? –eta antzeko gauzak galdetzen zizkion, berak ezer erantzuteko aukerarik
|
baleuka
bezala, tresnatzarra eztarrian behera zebilenean.
|
|
|
Guardia zibilak hesi lana egiten zuen xingola horia pasatzen utzi zion orduan, erreka zuloraino bertaraino jaitsi ahal izan zedin. Horixe zuen egitekoa gizon armatu hark, inori bidezidor hartatik jaisten ez uztea, mendiak beste ertz eta pasabiderik ez
|
baleuka
bezala. Goiz hartan zebilen hego haize epela hatzen artean harrapatzearen antzeko zerbait zuen zeregina, azken finean.
|
|
|
Eta pentsamendu haietan, zakarrontziko zomorroak obsesio bakarra erakusten zizun. Beste ezer egiteko asmorik eta erabakirik ez
|
baleuka
bezala, esaten zizun sorlekura itzuli nahi zuela. Zomorroak etxera nahi zuen.
|
|
|
Agian sardinak beste aldetik erreko zirela noizbait pentsatzen zuen Don Patxik, horrela esaten zioten herrian. Ingelesek desenbarkoa eginen zutela entzuten zen Bilbon, bi alderditara jokatu nahi zuela iruditu zitzaidan, nik ezeren ahalmenik
|
baneuka
bezala.
|
|
|
Nazkatuta nengoen haien ziriak jasan beharraz. Ni aurrerago, lasai, Oteiza zelatari
|
baneuka
bezala.
|
|
2006
|
|
|
Korrika irten da ospitaletik eguerdian eta, bulegorako bidea hartu beharrean, etxerako bidea hartu du berriz. Izekorekin egon behar du eta hari kontatu zorakeria egiteko prest dagoela eta, zorakeria bat egitera doanari gertatzen zaion bezala, erreakzio berezia sentitzen duela gorputzean, hankak arinago doazkiola, gorputzak pisurik ez
|
baleuka
bezala. Eta, zorakeria egitera doazenei gertatzen zaien legez, ohartu dela bere gorputzaren proportzio handiena ura dela, ur korronteak nabaritzen dituelako gorputzean gora eta behera, alde batetik bestera.
|
|
|
Anek ia ez zuen Gepperten eskaintza entzun. Buru barnean zurrunbiloa
|
baleuka
bezala sentitzen zen.
|
|
|
Hala ere, horrek ez zuen gehiegi arindu: normal gosaltzen saiatua zen, baina urdailean baloi bat
|
baleuka
bezala sentitzen zen orain. Iruzkinik egin gabe, polizia zaharrak oharrak hartzen zituen kaieratxo batean.
|
|
|
Emakume ilegorriak adi adi begiratu zion Che-ren kamisetaz jantzitako mutilari. Esku biez eusten zion margaritari, guztiz menderatuta ez
|
baleuka
bezala. Emakumeak eskuak ukitu, eta muin egin zion eskugainean.
|
|
|
Soineko berde oliba zeukan, zapata berdeak eta opalo bat paparrean. Hankak astindu zituen, inurrituta
|
baleuzka
bezala.
|
|
|
Leonek erlaitzean utzi zuen New York Times. Hortz guztiak zuriztatuak zeuzkan, dentistarenean ibiltzeko ohitura
|
daukanak
bezala.
|
|
|
Horrelaxe egin nuen bizarra, horrelaxe dutxatu eta jantzi nintzen, horrelaxe joan lizeora. Neure gorputzak inolako azalpenik eman gabe bahiturik
|
baninduka
bezala.
|
|
|
Oraindik ere odolaren gorria igartzen dut zure kostaldean... hauxe zara zu, gorri iluna... bat batean Urbano Lugrisen berbak etorri zaizkio gogora, une egokian itzartzeko agindua
|
baleukate
bezala. Eta berba horiekin batera Bizkaiko itsasoaren irudi ikaragarri hura, beldurra eta mina margotu zituen irudi izugarri hura.
|
|
|
Txerraren heriotza, Euskal Herritik alde egitea, etxea uztea... Aurreneko aste haietan, Coruñan bertan zein inguruko beste herri batzuetan, basurde zauritu baten moduan aritu zen boxeo borroketan, bizia jokoan
|
baleuka
bezala.
|
|
2007
|
|
|
Bularra saltoka sentitu du. Atea ireki duena laguna dela jakin arren hotzikara batek astindu du, pelikuletako polizia bat atzetik
|
baleuka
bezala. Baina, Tobiasen sorpresarako, Danielek atea itxi du berriro, eta joan egin da.
|
|
|
Zigarroak bata bestearen atzetik errez eusten dio edateko tentazioari, eta geltokikoek potolo txikiari baino are gorroto handiagoa diote. Burua oso goian duela egon ohi da emakume transparentea autobus geltokian, egunero Parisa doan autobus bat hartzera balihoa bezala, eta Parisen operara eramango duen aktore famatu bat zain
|
baleuka
bezala, zapata distiratsuekin. Baina emakume gardenak ere ez du sekula autobusik hartzen, eta geltokian egoten da, eserita edo tente, gainontzekoei beren dependentziaren neurria gogoraraziz:
|
|
|
Sentsuduna abere oro da, agian pentsamenduna ere bai moduren batean; adimenduna edo pentsamen objektiboduna izatea (edo gizaki izatea ezagutzaile bezainbatean) kategoria edo kontzeptu huts, adimen forma? horiek
|
edukitzea
bezala da; hori gizon emakumeak bakarrik du, eta gizon emakume orok berdin, alegia, berdin behiala eta gaur, berdin Txinan hala Königsbergen. Beste era batera esan, ezagutza egon dadin, ezagutzak ukan behar duen forma egon behar du; eta ezagutzaren formak ezagutza faktikoaren aurretik egon behar du, berak bihurtu behar baitu sentsuetatik datorren datu masa formagabea, hau da, ezagutze prozesua, ezagutza de facto (berdin ziurtasunaren forma duen judizioa).
|
|
|
Bai, lehenago ere esanda nago hori bera, ez da, mon ami? Hori ere bai baitakar zahartzeak, dedio, gauzak behin eta berriz errepikatzen ibili behar alu hau, beste zer kontatzekorik ez
|
baneuka
bezala.
|
|
|
Goizean betiko orduan esnatu da, erloju bat gorputzari atxikita
|
baleuka
bezala. Ez du sekula hainbeste ordu segidan lo egin.
|
|
|
Ahalmen ezkuturen bat
|
daukanari
bezala geratu zitzaion begira Arsenio, harriturik, eta baietz adierazi zion.
|
|
2008
|
|
|
Hori gogoan hartzen baduzu, osasunerako bidean jarriko zara, zaude ziur. Deabruaren egitekoetako bat gure burua nahastea baita, eta deabrua ez baitago kanpoan, gure baitan eta gure buruan baizik, aingeru guardakoa ere buruan
|
daukagun
bezala. Horregatik da, Millan, hain garrantzizkoa gidari espiritual argi bezain osasuntsu bat aurkitzea:
|
|
|
Sendagileak goi eta behe miatu zuen, hatzak hura irekitzeko irrikatzen
|
baleuzka
bezala; baina, ireki ordez, kasakaren poltsikoan gorde zuen lasai lasai.
|
|
|
Orduan, emakume begibeltzak, hoztasun handiz eta mugimendu guztiak aurrez entseaturik
|
baleuzka
bezala, lanari ekin dio: eskularru mehe batzuk jantzita, sukaldetik ekarri duen zapi batez bere hatz aztarnak leku guztietatik ezabatu ditu.
|
|
|
Hori gogoan hartzen baduzu, osasunerako bidean jarriko zara, zaude ziur. Deabruaren egitekoetako bat gure burua nahastea baita, eta deabrua ez baitago kanpoan, gure baitan eta gure buruan baizik, aingeru guardakoa ere buruan
|
daukagun
bezala. Horregatik da, Millan, hain garrantzizkoa gidari espiritual argi bezain osasuntsu bat aurkitzea:
|
|
|
Berde, distiratsu, erraldoi ageri dira, ia munstrokeria bat. Barrutiarekin nahasirik egoteak munstrokeriatik duen bezala, pentsatu dut, aita minbiziak jota
|
edukitzeak
bezala, edo Iboni egiten ari natzaiona egiteak bezala. Baina egiten ari naizena egitea baino egin ezin dudalako adakera daukat.
|
|
|
Han, urrutian, gasolindegia ageri da. Rosak belaunak igurzten ditu inurrituta
|
baleuzka
bezala. Edo dardaraka.
|
|
|
horra antzinatik barrunbeetan dakartzagun marrazki bizigabeetako batzuk. Arrazoia gorputzak
|
baleuka
bezala; arrazoia gorputzean bageneuka bezala. Gorputzak emandako arrazoia ez da egiazko arrazoia, eta gorputzak kendutakoa ere ez.
|
|
|
horra antzinatik barrunbeetan dakartzagun marrazki bizigabeetako batzuk. Arrazoia gorputzak baleuka bezala; arrazoia gorputzean
|
bageneuka
bezala. Gorputzak emandako arrazoia ez da egiazko arrazoia, eta gorputzak kendutakoa ere ez.
|
|
|
horra antzinatik barrunbeetan dakartzagun marrazki bizigabeetako batzuk. Arrazoia arimak
|
baleuka
bezala; arrazoia ariman bageneuka bezala. Arimak emandako arrazoia ez da egiazko arrazoia, eta arimak kendutakoa ere ez.
|
|
|
horra antzinatik barrunbeetan dakartzagun marrazki bizigabeetako batzuk. Arrazoia arimak baleuka bezala; arrazoia ariman
|
bageneuka
bezala. Arimak emandako arrazoia ez da egiazko arrazoia, eta arimak kendutakoa ere ez.
|
|
|
Gure esparrua eta gure eginkizuna hala mugaturik, ez dugu hala ere ukatuko espero dugula ZIOk lantzen duen zientzia prosa lagungarri gertatzea euskarazko zientzia diskurtso orokorra hobetzeko ere, besteak beste haren ertz zorrotzegiak leuntzeko aukera emanez, eta unibertsitateko ikasleentzat ere erakargarri eta aberasgarri gertatzea ZIO bilduma,
|
edukiz
bezala hizkeraz ere. Eta, erakargarritasunaz ari garela, ez dugu utzi nahi aipatu gabe Antton Olariagak liburuen diseinatzaile modura egindako lan bikaina.
|
|
2009
|
|
|
Goizeko hamaikak ziren, eta lau segundo baino ez zitzaizkidan gelditzen Eutimiorekin egoteko. Bitxiak dira zoriontsu garenean denborarekin egiten ditugun atzerako kontaketak, garuneko txokoren batean idatzita
|
bageneuka
bezala alaitasunak ez duela irauten, braustaka etortzen dela olatuak bezala, eta apar hotsarekin joan, konturatu orduko.
|
|
|
Hamarretako kanpaiekin batera iritsi zen gutuna dendara. eskuetan hartu eta España una, grande y libre irakurri nuen Eutimioren izen abizenen ondoan, eta mostradore gainean utzi nuen, paper hark eskuetan jasan nezakeena baino pisu handiagoa
|
baleuka
bezala. Ez dakit hotzikara hura Eutimioren izen abizenek ala beste esaldi hark eman zidan, baina kanpaiak isildu arte itxaron nuen esku dardaratiz gutuna irekitzeko.
|
|
|
Pianoa. Osoena da, orkestra txiki bat
|
edukitzea
bezala da. Biolontxeloa ere asko gustatzen zait.
|
|
|
Hemendik, ospakizun hau gomendatzen zaio: hurrengo gola sartzen duenean, joan dadila Camachorengana, eta eskua eskumuturrean jarrita, erlojua
|
baleuka
bezala, bada garaia, bada garaia iradoki diezaiola. Jokatzeko aukera gehiago behar dituela aldarrikatzeko, jokatzen badu golak sartuko dituelako.
|
|
2010
|
|
|
Dani Maeztu ingurumen gaietan adituak eta Aralarreko kideak kritika gogorra egin dio orain arteko artezpideen garapenari. Bere esanetan LAAk" txinerazko Kixote bat
|
edukitzea
bezala dira". Maeztuk dio itxaropena zutela LAAekin nekazal guneak mantentzeko estrategiak landuko zirela:
|
|
|
Gerhard hurbiltasunez ari zitzaidan, kontu hartan ere irizkide
|
baninduka
bezala,, gu, hura erabiltzerakoan, garagardoak ere izango zuen hartan zer esanik?
|
|
|
izeneko hegazkina zuèn pilotuaren antzera, haren saioa eta hegaldia ikusi zuenetik, ni sendategian nengoen, eta ezin joan izan nintzen aerodromora, lastima?!? zurezko eta burdinazko beste Rosanna batekin egiten baitzuen amets Domingok, buruan beste ezer ez
|
baleuka
bezala; beste batzuetan, berriz, hiztegi entziklopedikoan ikasitakoa izaten nuen buruan: Zeusek Helena izar bihurtu zuela, alegia, hura hil ahala; bai, egia zen ni ez nengoela egoera hartan, Helena ez baitzitzaidan hil, baina egia zen, halaber, ni nengoèn egoeran, maitasun platonikoaren espiritualtasuna albora utzita?, Helenarengandik urruntzen ninduèn guztiak lotzen ninduela haren heriotzarekin, Helenak eskuetan sagar bat jarri eta bihotzean muxu baten desioa piztu zidanetik gauzak erabat aldatu balitzaizkit bezala; horregatik, Helena hil ez zitzaidan arren, hilik balego bezala sentitzen nuen sarritan, maila batean bai behintzat, eta horregatik, gau asko eta askotan, haize freskoa hartzea komeni zitzaidàn aitzakiarekin, etxeko atarira bakarrik atera eta, etxeko txakurrekin pixka bat jolastu ondoren, izarrei begira jartzen nintzen, izar haietatik zein ote zen nire bihotzeko Helena, hau edo beste hau, hura edo beste hura, izar distiratsuenen atzetik betiere.
|
|
|
Zenbat eta zenbat ordu egin nituen arrain urdin hari begira, handik aurrera, begia gainetik kendu gabe, liluratuta
|
baninduka
bezala?!; hain liluratuta, non, esan ere, esan baitezaket begiz jaten nuela behin eta berriz, baina ez ondoriorik gabe, begiz jaten nuen bakoitzean irensten baininduen ni arrain urdinak:
|
|
|
Orduan Luci, gertaerarekin zerikusirik ez
|
baleuka
bezala, aldenduz joan zen jende multzotik, handik desagertu arte. Bien bitartean Fausto, nahastea aprobetxatuz, jesarlekutik altxatu, jolasgunearen ezkerraldean une batez bakarrik geratutako gurditxora arin hurreratu, barruan zegoen ume txikiari oratu eta ziztu bizian eman zion ihesari ondoko arbolen artetik.
|
|
|
Zer esan ezean gelditu zen Benito, teilatu gainean
|
baneuka
bezala, ni ere madariondotik goiti heldua, bere ondoan.
|
|
|
Tarterik erosoenean, ordea, ezinean aritu zen. Gaztelako zelaia da azkar joateko tokirik aproposena, baina Pablo Lasok zuzendutako taldea haizea kontran
|
baleuka
bezala aritu zen. Nahi eta ezin; partidak galdu eta galdu, eta bidea arrakastatsu bukatuko zuen edo ez jakin gabe.
|
|
|
Zenbat eta zenbat ordu egin nituen arrain urdin hari begira, handik aurrera, begia gainetik kendu gabe, liluratuta
|
baninduka
bezala...!; hain liluratuta, non, esan ere, esan baitezaket begiz jaten nuela behin eta berriz, baina ez ondoriorik gabe... begiz jaten nuen bakoitzean irensten baininduen ni arrain urdinak: ez arrainak, bistan da, baina bai haren urdintasunak, niri amets bat bezala agertzen zitzaidanak... amets gozorik gozoena bezala, aro berri zoriontsu bat iragartzen zidana, ezin izan zitekeena —medikua sinetsia zegoen guztiz suspertuko zitzaidala eskuineko birika— osasun berreskuratuaren udaberria baizik; arrain urdin hura nuen, zinez, udaberriaren ikur, baita, udaberriaren ikur nuen heinean, Lizardiren poemako" neskatx urdinyantzia" ren bertsio berri bat ere:
|
|
|
Gerhard hurbiltasunez ari zitzaidan, kontu hartan ere irizkide
|
baninduka
bezala, ‘gu’ hura erabiltzerakoan —garagardoak ere izango zuen hartan zer esanik— nire izenean ere mintzatu baitzen, antza, baina hara: neure nitasunaren erdigunean lehengusuaren aurkako iritzia biribildu zitzaidan istantean —nola egongo zen, bada, gizona mendekotasun guztietatik libre, baldin eta gizakia, izaki mugatua zen neurrian, bere mugen mendekoa bazen, definizioz? —; esatekoa ere esatekotan egon nintzen:
|
|
|
egunero irakurri, edo paperontzira bota ote zuen?; eta txokolatea jaten zuen bakoitzean, muxu bat ote zuen gogoan, niri zuzendua?; ontza bat txokolate, tableta bat, mila tableta... nik zer ez nion Helenari emango, muxu baten truke?; Regina enea ere emango nion, jauregia nirea izan balitz... baita mundu osoa ere —Erroma, Londres eta Paris; Pekin, Tokio eta New York—, mundua neure eskuan eduki banu!; batzuetan, hala ere, Domingoren aurkako susmoa berritzen zitzaidan, nik ez bainekien hark ere gutunen bat idatzi ote zion, edo opariren bat egin: ...bentzituago nengoen nire susmo hura nire kontua zela, Domingok, lehenik eta behin, pilotu izan nahi baitzuen, ‘Rosanna’ izeneko hegazkina zuèn pilotuaren antzera, haren saioa eta hegaldia ikusi zuenetik —ni sendategian nengoen, eta ezin joan izan nintzen aerodromora, lastima...! — zurezko eta burdinazko beste Rosanna batekin egiten baitzuen amets Domingok, buruan beste ezer ez
|
baleuka
bezala; beste batzuetan, berriz, hiztegi entziklopedikoan ikasitakoa izaten nuen buruan: Zeusek Helena izar bihurtu zuela, alegia, hura hil ahala; bai, egia zen ni ez nengoela egoera hartan, Helena ez baitzitzaidan hil, baina egia zen, halaber, ni nengoèn egoeran —maitasun platonikoaren espiritualtasuna albora utzita—, Helenarengandik urruntzen ninduèn guztiak lotzen ninduela haren heriotzarekin, Helenak eskuetan sagar bat jarri eta bihotzean muxu baten desioa piztu zidanetik gauzak erabat aldatu balitzaizkit bezala; horregatik, Helena hil ez zitzaidan arren, hilik balego bezala sentitzen nuen sarritan, maila batean bai behintzat, eta horregatik, gau asko eta askotan, haize freskoa hartzea komeni zitzaidàn aitzakiarekin, etxeko atarira bakarrik atera eta, etxeko txakurrekin pixka bat jolastu ondoren, izarrei begira jartzen nintzen, izar haietatik zein ote zen nire bihotzeko Helena, hau edo beste hau, hura edo beste hura, izar distiratsuenen atzetik betiere.
|
|
|
Ez zen baieztapena, azpitik galdera zuen esaldia baizik, alegia, konta iezadazu zenbat andregai eta nolakoak izan dituzun, Andres. Izan nituen bikote guztiek zuten kuriositate bera, besteren batek gastatuta ote nentorren beldurra izango balute, edo neure sekretuen gordailua lehenbailehen ireki beharra
|
baleukate
bezala. Baina Teresarekin ez nuen aurrekoekin bezala dosifikatu informazioaren jarioa.
|
|
|
Baina Teresarekin ez nuen aurrekoekin bezala dosifikatu informazioaren jarioa. Kolpetik bota nion, ahalik eta azkarren neure burua biluztu beharra
|
baneuka
bezala.
|
|
|
Egun hartan bertan nirekin bazkaltzera gonbidatuko nuela eta arrazoia Patxintxiri buruzko informazioa biltzea zela erantzun nion. Muturra okertu zuen Mirentxuk, gai horrek hainbeste merezi al zuen duda
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Juana Marik Anizetok oparitutako botila hartu eta bi edontziak bete zituen erantzun aurretik. Topa egiteko keinuari erantzun nion eta trago sakon bana edan genuen, hizketan jarraitzeko depositua bete beharra
|
bageneuka
bezala.
|
|
|
Bazirudien beste kezka batzuetako pertsona izan behar zuela, bere itxuraz arduratua soil soilik; baina, Martinek esan izango zukeen bezala," gerra galdutako pertsona" baten alaba zen, eta ez alferrik. " Arrazoi guztia du Susanak —esan nuen— Obaban fusilatuta hil zirenen izenek behintzat bertan egon lukete." Esaldia bukatu orduko, koadernoko zerrenda ikusi nuen, begien aurrean
|
baneuka
bezala: Humberto, Goena zarra, Goena gaztia, Eusebio, Otero, Portaburu," maisuak"," amerikanoa".
|
|
|
Ni ez naiz zu bezain zintzoa. Pantxo nire anaia balitz makilapean edukiko nuke." Besoa astindu zuen, benetan makila
|
baleuka
bezala. " Pantxo zure anaia balitz, zeuk joan zenuke basomutilei otordua eramatera, Adela", esan zion Lubisek ziurtasunez.
|
|
|
Bai, bitxia da; elkarri hitz egin gabe asteak eman ditugu eta orain zugana jotzen dut, kooperatiban beste norbait ez
|
baneuka
bezala. Badaukat, noski, horregatik kezkatzen nau nola interpreta dezakezun.
|
|
|
Roberto irten bezain pronto Irantzuri deitu diot, nola dagoen jakiteko eta nobedaderik al daukan galdetzeko. Bigarren tonuaz hartu dit telefonoa, premia
|
baleuka
bezala. Gezur bat kontatu diot, Roberto jarri dudala euren bileran gertatutakoaren arrasto bila.
|
|
|
Urte batzuk lehenago berak ezkondu nahi izan zuen eta nik ezetz esan nion, gure garai hauetan ezkontzea ez delako batere beharrezkoa. Zoritxarrez ezetza desamodio erakusgarritzat hartu zuen emazte ohiak, ez ezkontzeak amodioarekin zerikusirik
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Beharbada horregatik deitzen diot, oraindik ere, emazte ohia. Zegokion momentuan erakutsi ez nion maitasuna esamolde hutsaren bitartez adierazterik
|
baneuka
bezala, oraingo distantzia honetatik.
|
|
2011
|
|
|
Adibidez, azken kantu txapelketan izan nintzen ikusle, eta Hernaniko Josune Marinek irabazi zuen. Neska hori nik bere adina
|
neukanean
bezala ikusten dut: kantak egiten, gitarrarekin bere sentimenduak azaltzen.
|
|
|
Orain bi urte berriro firmatu behar izan nuen" nik ere abortatu dut" manifestua, 20 urte
|
neuzkanean
bezala. Eskuinak abortuaren inguruan lortutako eskubide apurrak kendu nahi zizkigun, eta eskuinaren ofentsibaren aurrean kanpaina indartsua egin behar izan genuen lortutako eskubideak ez galtzeko.
|
|
|
–Artritia eta artrosia dituzu, baita osteoporosi puntu bat ere, junturetako eta artikulazioetako ahuleziak areagotuta, erraten zion halakoetan aitonari?, eta horretarako erremediorik onena hauxe duzu? , eta bertze izen bitxi eta bakanago batekin aterako zitzaion, auskalo zer botikarena, aitona harri eta zur utziz, baina baita itxaropentsu ere, aho korapilo itxurako hark indar magiko berezko bat
|
baleuka
bezala, garai bateko sorginen hitz ahoskaezinen antzera.
|
|
|
izugarria zen. Urtean bizpahiru aldiz egoten zen hura bilobekin, eta ikusgarria zen nola aritzen zitzaien honetaz eta hartaz, hitz eta pitz, buruan herri jakiturian oinarritutako entziklopedia bat
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Ume oihuak iristen ziren beste lorategietatik. Arrantzale baten gurdi arina igaro zen bide hondartsutik danbadaka, eta zakur bat aditzen zen urruti zaunkaka; motel iristen zen hotsa, zakurrak burua zaku batean
|
baleuka
bezala. Arreta jarriz, itsasgoraren ziztu gozoa aditzen zen, hartxintxarra astintzen.
|
|
|
Ez zen itxura ederrarekin etxeratu. Ezkerreko hankak min ematen zion orkatilaren parean eta eskuineko besoa zintzilik zekarren, hilda
|
baleuka
bezala, baina guztiz minberaturik. Ama zaldiaren aurka oihuka hasi zen, animalia izan zelakoan Jeannot egoera hartan utzi zuena.
|
|
|
Renéren itzulera ospatzeko, zirkura eraman zuten eta, bide batez, haren arreba eta neu ere bai. Luzaro ibili ziren buru hausten zer izan ote zitekeen euren semeak gehien estimatuko zukeen gauza, eta azkenean zirkua zela erabaki zuten, zortzi urte
|
zeuzkanean
bezala. Ez dut sekula ahaztuko arratsalde hura, palko gorri eta urre koloreko hura, zaldi dotore haiek buru gainean luma arrosak zituztela, eta René bi umemokoren artean, aurpegia uzkurturik, asperraren asperraz aharrausika hasteko zorian!
|
|
|
Konzientzi garbia/
|
daukagun
bezela
|
|
|
Hurbiltzeko eskubiderik ez
|
baneuka
bezala.
|
|
2012
|
|
|
Tuterako Benjamin ibiltari eta idazle hebrearra eta, bigarrenik, Tuterako Itsua, idazle arabiar handi eta bikaina. Lekurik ez gehiagorako eta hirugarren bat, ez ordea garrantzi gutxiagokoa, utzi nuen bazterrean erdi ahaztuta
|
baneuka
bezala. Gaur ordea zerbait esan nahi nuke hari buruz.
|
|
|
Orain?, pentsatu du Herrerak; zer ari zara gogoratzen, ama? Bat batean bere burua ikusi du egongelaren erdian, zorrotz beltzez jantzita, besaulkiaren kontra, eta parean gurasoak, semea inguratuta
|
baleukate
bezala.
|
|
2013
|
|
|
Orain ez badakit zer egin nire bizitzarekin, iraganak ez du ezertarako balio, ez du balio atzo izan genuen elkarrizketak, nik eduki nuen istripuak edo zu duela hirurogeita bat urte hona ekarri zintuen gertaerak. Naufragio bat
|
edukitzea
bezala da, olatuek ezabatu dute ordura artekoa. Peru bakarrik zegoen kafe etxean, itxi osteko garbiketak egiten ari nintzen bitartean; nire paranoiak partekatzeko aldartean nengoen.
|
|
|
amets batetik esnatuko balitz bezala, eztula eragiten zion keaz inguraturik zegoen; belarriak gortuta eta urruma hotsa barruan. Eskuan sorgortasun sentsazio bat sumatzen zuen, atzamarrak ur bero berotan sartuta
|
baleuzka
bezala. Atariko zoru hotza zen ohea:
|
|
|
Bi kanoetako indio guztiek, hamabiren bat gizon eta emakume, margoturik zekarten aurpegia, batzuek kolore beltzez, mantxak balira bezala, eta beste batzuek gorriz, benetan beldurgarri. Emakumeek, gainera, margoaz gain, beheko ezpainean taulatxo bat zekarten, arrautza baten tamainakoa, obalatua, ezpaina hiruren bat hatz aterarazten zuena kanporantz, intxaur bat
|
baleukate
bezala ahoaren aurrean, eta horrek ikaragarri itsusten zituen (estaban demasiadamente feas)". 157
|
|
|
Mahaian bakoitza betiko tokian jarri bada ere loanesek mahaiburua Don Jakueri utzi dio, Axiok sutondotik ekarritako besaulkian jarriz. Egia esan, antolakuntza guztia poliki baino gehiago geldo geldo gauzatzen ari dira, denbora gutxienekoa balitz bezala edo hizketan hasteko beldurra
|
baleukate
bezala. Azkenean, ordea, hasi da Don Jakue Jaimekoa, berriro ere hori bai, eskuineko besoa altxatuta eta hatz adierazlea tente:
|
|
|
Betiere, baretu egin dira petrikiloaren atariko istiluak Gilen Parisen aipua entzute hutsarekin. Denak adi adi jarri dira, belarriak tente
|
baleuzkate
bezala:
|
|
|
Halere eta dena dela, aitortu beharra dago iazko afalondoko lanaldia oso arina, atsegina eta azkarra izan zela. Gazte taldekoek presa
|
baleukate
bezala. Egiazki, hala izaki noski.
|
|
|
Alolio agurea izan zen lehenik oholtzara igo zena iazko gezur apustuko azken txandan. Lasai eta patxadatsu agertu zen, jendearen aurrean hitz egiteko betiko ohitura bereganaturik
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Keinu eta harrabots gutxiagorekin, eskuak mugitzeko ohitura ezagatik lotsatuta balego bezala. Nabari zen, ordea, begiak bizi bizi mugitzen zitzaizkiola, zizti zazta alde batera eta bestera; eskuak poliki poliki hasi zen erabiltzen, inolako presarik ez
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Lurbira osoko xomorro batzarrea ematen du Kokoherriko honek, bai baitirudi munduko euli, eltxo eta intsektu guztiak, Kokoherrin bilera
|
baleukate
bezala, hurbildu direla. Horra nola dabiltzan elkarri ulu, topa, talka, ziztu, zizta, jarrai, jo, jazarri, harrapatu eta jan, zerua bera estaltzeko zorian.
|
|
|
Gazte taldeko zortzi neska mutilak, bitartean, gero eta zaratatsuago eta bihurriago zebiltzan, elkarrekin txantxaka, barrezka eta zirrika. Baina beren arteko Iruña izeneko neskatxa lodikotetxo eta irribarretsuak zirriak eta kilikak egiten zizkion Tzurdiori behin eta berriro, sardekada bakoitzeko garraio bidaian, begiz jota
|
baleuka
bezala; nerabea, urdurituta eta beste gazteak bere bizkar barrezka ikusirik, ihes egiten saiatzen zen, baina batzuetan sardea bota behar izaten zuen eskuetatik kiribilekin ezin eutsiz. Une batean mutikoak haserre amorraturik jarri zela eman zuen lotsaren lotsaz.
|
|
|
Berehalako batean, Kokoherriko enparantzara bertaratutako guzti guztiak xede eta asmo berdina eta bakarra
|
baleukate
bezala mintzo dira:
|
|
|
—Hiru bikote, baina zelatari bakoitza bere aldetik eta elkarrekin zerikusirik ez
|
baleukate
bezala erantsi du auzapezak.
|
|
|
—Hik zertarako behar duk karraka bat? Hi ez haiz umea eta ez haiz hemengoa erantzun dio hitzetik hortzera eta zipotz mahaiaren bestaldeko ustezko saltzaileak begiratu gabe, ikusi beharrik ez
|
baleuka
bezala.
|
|
|
Sumarretako Ehuntzi da, halere, elbarrituenik eta okerrenik dagoena eroritakoen artean; ez da mugitzen eta utzita bezala dauka soin guztia lepotik behera; hilda
|
baleuka
bezala. Arnasa urrastsua egiten duen arren, ez dauka konorte izpirik eta aldizka azkenekoetan dagoela ematen du:
|
|
2014
|
|
|
Bera goizean hil zen, egunsentian, hobeto esanda. Gaixo askok egun berriarekin ematen du azken hatsa, norbaitek esan zidan, gaua gainditzeko irrika berezia
|
baleukate
bezala, eta gero... Bai, une kritikoa hori dela uste dut, aldaketaren unea.
|
|
|
–A, ez? Nire bizitzan sartzen zara hori egiteko eskubidea
|
bazeneuka
bezala. Hasteko, dirua eskatu didazu, eta, orain, azalpenak.
|
|
|
Jatetxera sartzean,«? maitagarria» zioten marmarrek jarraitu zieten, eta, orain, ondoko mahaikoek neskaren arabera egokitzen zituzten isiluneak, eta hari adi begiratzen zioten lore batek baino kontzientzia handiagorik ez
|
baleuka
bezala.
|