Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 9

2000
‎18 Salbuespena Carnap izan zen, forma/ eduki bereizketa ez baitzuen gura fisika matematikoan oinarritu, Principia Mathematica ren logika modernoan baizik. Formala berarentzat, forma logikoa zen, eta ez kontzeptu fisiko matematikoak.
‎Alabaina, Vienako Zirkuluko hasierako ideia asko tradizio neokantiarrean —Natorp, Cassirer16— murgildurik zeudela uler ditzakegu. Neokantiarren ardura nagusi bat forma/ eduki bereizketa izan zen —Zirkuluaz geroztik teoria/ behaketa bereizketa lez ezagunagoa— Planteamendu hau, hain zuzen ere, Vienako Zirkulua osatu baino pixka bat lehenago sortu zen, Historiaurreko Vienako Zirkulua deiturikoan —ikus 2 atala— Neokantiarren eraginak nabari ditzagun, hurrengo testu hauek izan behar ditugu kontuan: Schlicken Raum und Zeit in der gegenwartigen [Espazioa eta denbora fisika garaikidean] (1917) eta Allgemeine Erkenntnislehre [Ezagutzaren teoria orokorra] (1918), Reichenbachen Relativitatstheorie und Erkenntnis Apriori [Erlatibitatearen teoria eta apriorizko ezagutza] (1920) eta, nahiz eta Vienako korrontean guztiz sartuta egon, Carnapen aipaturiko Aufbau a (1928) 17 Denetan honako tesi hau sostengatzen zen, hau da, ezagutza naturala —ezagutza formaletik bereizten dena— bi elementuk osatzen dutela:
‎Forma/ eduki bereizketa kantiarrak XVIII. mendeko fisika matematikoari zor zion bere izaera, bereziki espazio denboraren erreferentzi eremuaren ikusmolde euklidear newtondarrari. Hau ez zen edukiaren ‘ontzia’ besterik, higiduraren lege deterministek eraentzen zuten materiaren gunea.
‎Bada, Schlickek Vienan, Reichenbachek Berlinen eta, bere erara Carnapek, Kanten forma/ eduki bereizketa zientzia berrien babesean nahi izan zuten berplanteatu18 Beren ustez, arrazoimenak gure ezagutzari eskaintzen dizkion ezaugarriak esperientziatik datozen besteotatik bereiztea beharrezkoa zen. Versus Kant berriro ere, ez zituzten osagai formalak —razionalak— ukiezinak bailiran hartu, hau da, beharrezko eta apriorizkotzat.
2007
‎determinatua edukitzeak bereizketa bideratzen ei du aktualaren eta birtualaren artean, ideiaren (zaldi) eta errealitatearen artean (zaldi a), izan eta izale artean (esse, ens): baina euskarak eta samoarak badute artikulu mugatua, eta hausnarketa bat bereizketa hori espresuki landu ez dute egin; latinak eta errusierak ez dute artikulu mugaturik, eta ez die eragozten zientzian eta filosofian bereizketa hura moldatu ahal izatea1371.
‎Humboldt-ek sekula egingo ez lukeena!) 869 «Logika»ren arabera, ezagutzaren, beraz ideien hasmenta, sentsazioen analisia da, haien edukiaren deskonposaketa, bereizketa. Eduki bereizketak sorrarazten ditu ideiak (bereziak). Bereizketa hori hain zuzen zer berezia zeinutuz egiten da, hau da, hitzen bidez:
2009
‎Carlos Gracia Google koak esan du Jaurlaritzak Googleko bilaketak euskarara egokitzeko txosten bat prestatu diela, eta hori aplikatzen hasi direla jada, urratsez urrats. Euskarazko edukien bilaketa espezifikoa barik, zaila izango da Google Search Appliance horretan oinarrituriko Euskarazko Bilatzaile Orokorrean euskarazko eta erdarazko edukien bereizketa egitea, Euskadi.net bezalako webgune batean eduki eleanitza baitago. Google Apps delakoaren euskal bertsioan, berriz, euskarazko e posta ikusiko bada, aldez aurretik Gmail euskaratzen badute izango da.
2010
‎Mila mezu ditu. Hor daukazu bereizketa etengabe hori, onartzen dutena, beren gain hartzen dutena. Euskal Herrira sartzea Etxaluz, ezinbestekoa da bientzat...
2020
‎Elkarrizketatu ditugun batzuek esan digute erakundeek irizpideak dauzkatela bereizketa egiteko kasu zailetan.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia