|
2003
|
|
|
Nik ere bikiak
|
dauzkat
baserrian, laster ezkonduko zaizkigu laurok.
|
|
2005
|
|
|
1759ko baserria ei da eta leku zoragarrian dago. Mutrikuko portua eta Kantauri itsasoa aurrez aurre dituen begiratokia
|
dauka
baserriaren aurrealdeak. Txakurra ere oso sinpatikoa dela esan dugu:
|
|
|
Gain behera ederrean trenbiderainoko mahastiak
|
zeuzkan
baserri baten langan gelditu ziren. Txakurra etorri zitzaien, isil, buztana inarroska.
|
|
2007
|
|
|
Atal honetan saiatuko naiz frogatzen eusko nafarren  eta erdo nafarren diferentziak azalekoak direla eta gauza gehiago direla batzen dituztenak bereizten dituztenak baino. Izan ere, gatibu
|
gauzkan
baserri global honetan zaila baino zailagoa da diferentziak atzematea nafarren eta euskal herritarren artean, euskal herritarren eta espainiarren artean, espainiarren eta europarren artean eta europarren eta beste mendebaldarren artean.
|
|
2009
|
|
|
Orduko bizitza, ikasketen, nire pilota zaletasun itzelaren eta aitari laguntzearen artean antolatuta baneukan ere, politika oso presente zegoen. Garai hartan elizak eragin handia
|
zeukan
baserri giroko herri txiki hauetan eta dena bere inguruan mugitzen zen. Behin 17 urte beteta, bazen Herri Gaztedi zeritzan mugimendu bat, politika eta gizarte gaiez kezkatuta zegoen jendea biltzen zuena, eta guretzako sekulako eskola izan zena.
|
|
|
Erlategien zaintzea, eztia ekoiztea eta museora datozenei ongi etorria egitea aski lan ez baititu, Eltso herri txikiko auzo alkate ere bada, beti dator ondo teknikari bat ur hoditeria berritu beharra
|
zeukan
baserrirako.
|
|
|
Hiru motroilotxo edo mutur izaten zituen. Labea
|
zeukatenek
baserrian egiten zuten, eta garaitikoek Mungiako okinari eskatzen zioten difuntun ogi. Sepultura gainean ixten ziren hilogiak, eta sakristauak batzen zituen zesto batera.
|
|
|
" Zein Eizmendi?". Eta erantzun dit" Fermin Eizmendi; han
|
dauka
baserria, Loiolan; mandazain ibiltzen da". Hara, nola jakin dudan.
|
|
2011
|
|
|
Julianek berak jarriko ebazan ekonomi aldetik behar ziran guztiak eta Markinako" Extensión Agraria" ko zuzendaria
|
eukan
baserriko teknika ikasketak emoteko. Hamabost eguneko internaduko bizitza eratzea eta beste irakasgai guztiak eratzea, geure kontura.
|
|
2013
|
|
|
Joxean Lasa 1963ko martxoaren 21ean jaio zen, familiak Olarrainen bertan
|
daukan
baserrian, Aldaba Txikin. Bederatzi senide, gurasoak, aitona amonak eta osaba bat bizi ziren baserrian.
|
|
|
Euskal Herriko Laborarien Batasuna (ELB) sindikatuak, Euskal Herriko Laborantza Ganbarak, 1.000 familia eta baserritar multzoa biltzen dituen Inter AMAP elkarteak, beste batzuren artean.Nekazariak desagertu ez daitezen borrokanGaur egun Iparraldean urtero 1.000 hektarea lur on galtzen da, etxeak, fabrikak edo azpiegiturak egiteko, sarritan espekulazio hutserako. Bitartean lur falta gero eta handiagoa
|
daukate
baserritik bizi behar dutenek. Gazteek oso zaila daukate baserri bat antolatzen hastea.
|
|
|
Bitartean lur falta gero eta handiagoa daukate baserritik bizi behar dutenek. Gazteek oso zaila
|
daukate
baserri bat antolatzen hastea. Ondorioz, bertan egindako produktuak gutxiegi kontsumitzen dira eta gizarte osoa dago urrundik ekarritako janarien mende.
|
|
|
Amona Xudrak badaki Kokoherriko etxe gehienetan ostu dituztela taiak. Badaki etxe batzuetan babesik edo bermerik gabe zeudela, baina ateak itxita
|
zeuzkan
baserri bat baino gehiagotan sarrailak hautsita sartu ondoren lapurtu dituztela ere badaki.
|
|
|
Marta jakitun da Agusek eskuzabal jokatu zuela, arropak baino ez zituen eraman. Gurasoen jaioterrian hutsik
|
zeukan
baserri erdia alokatzea lortu zuen eta sos haiekin apartamentu txiki bat errentan hartu zuen herrian bertan, Jakesentzat dena errazagoa izan zedin. Martak pixkanaka aienatzen nabaritzen zuen Agusen usaina.
|
|
2014
|
|
|
Gloria Sukia (Deba, 1942) jostuna izan da gaztetatik. Deban jaioa bada ere, Itziarren bizi izan da, eta bere sendiak han
|
zeukan
baserrian hasi zen jostun moduan lanean. " Umetatik gustatu izan zait jostea, nire zaletasuna da; txikitan panpinak janzten nituen, eta gerora josten ikasi nuen".
|
|
|
Hikak erlazio asko
|
dauke
baserri giroakin, horreatik zu hikaz hasten zeanen... ba gu haste gea ta 80 urteko behiak paseatzen ibiltzean atton bat bezala, eta ez dauke zertan hola izan beharrik. Horrekin erlazionatzen deulako sin mas...
|
|
2015
|
|
|
familia euskaldunetan, oraintsu arte behintzat, euskara berez geneukan zerbait izan da, eta ikastekotan ez daukagun zer edo zer ikasi behar, horretarako joaten baikara eskolara. Gogoan
|
daukat
baserriko osaba izeben harridura, beren seme Jose Frantziskori euskara ikasgaian nota gorria jarri ziotela eta. –Guk besterik ez dakigu eta?, zioen nire izeba Joxepik.
|
|
|
Etxe sail eraiki berri batek beti begimenean eduki dudan mendi puska ikustea galarazten didala-eta hango bazterrak eta baserriak bisitatzen izan naizela esan dut arestian. Ez dut esan, ordea, eta badut aitortzeko ordua, gogoko ikuspegi bat baino gehixeago dela niretzat paraje hura, hango bidearen hasieran baitago Errekarte Haundi, gaur kaleak inguraturik
|
daukan
baserria, nire aitaren jaiotetxea eta neure txikitako jolastokia.
|
|
2017
|
|
|
Puskas baserri zahar batean bizi zen, baina ez zeukan animaliarik, ortu txiki bat baino ez. Plazatik nahiko urrun
|
zeukan
baserria, kilometro erdi batera. Baserriko atetik irtetean ohartu zen aurreko egunetako tenperatura ez zela asko jaitsi, nahiz eta eguzkia agertu zen aspaldiko partez.
|
|
|
–Toki diskretua da?. Aurretik gertuen
|
daukan
baserria ehun metrora du. Ondoan, berriz, bidexkako errepidearen bestaldera, pilotaleku koskor bat dago.
|
|
2018
|
|
|
Adibideak ugariak dira: kasu batzuetan, baserri berrien izenek ematen digute jatorrizko funtzioaren pista saroi/ sarobe forma
|
daukaten
baserri izenak Gipuzkoan; borda forma dutenak Nafarroan eta Lapurdin; korta forma dutenak Bizkaian; beste batzuetan beren kokapenak, herriguneetatik aparte eta inguruko baserrietatik isolatuta egoten baitira. Azkenik, zenbait kasutan sarobetik baserrirako bilakaera berreraiki daiteke, irizpide hauek eta artxiboetako dokumentazioa erabiliz.
|
|
|
Agian horregatik, harekin bakarka egoteko lehenengo aukera nuelako, hurbildu, barmanari beste whiski bat eskatu eta ondoan eseri nintzaion, egun horretako bere irakurraldiaz zer edo zer komentatzeko asmoarekin. Beti bezala, zoratzen utzi zuen entzuleria euskararen antzinatasunaren eta bitxitasunaren goraipamenarekin eta bere familiak XIV. mendetik bizitokitzat
|
zeukan
baserriko istorioekin, baina nik, nazioarteko bilera eta kongresu zenbaitetan hitzaldi bera, edo antzekoren bat, aditua nionak, grisago, itzaliago sumatu nuen goiz hartan, esaldiak elkarrekin lotzeko zailtasunak balitu bezala; landa giroko umeen krudeltasunari buruzko ohi baino aipu ilun ugariago tartekatu zituen, gainera.
|
|
|
Behin, Gerardo Bujanda nirekin itzuli zen Bilbotik Donostiara. Udaberria zen; gogoan
|
daukat
baserrietako mimosak loretan zeudelako. Esaten nion:
|
|
2020
|
|
|
Pagotxa agintzen dizute lehendabizi; baina, gero, inguruko bazter guztiak gartu eta errauts eginda uzten dituztenean, etekin gehiagoko beste norabait alde egiten dute. Horko horiek, eta oinetan
|
zeuzkan
baserri gain gorrixken mantu gisakoa seinalatu zuen eliz ataritik, militar bando bataren hitzak eta bestearen eleak entzun eta ulertzeko ahaleginak egin ondoren, isilik geratzen dira.
|
|
|
Hura zen Salusentzat Mikelak irudikatzen zuen aukerarik onena, errentan
|
zeukaten
baserria bere diruarekin erosteko hordagoa bota zuenetik. Lixibaren hotsa etengabe ari zitzaion burrunban buruan, bikarioaren hitzekin batera:
|
|
2021
|
|
|
Gorago aitatu dot zelan ezkonbarritan, Igorren erosita neukan pisua amaitzen eben bitartean, hilabete batzuk Maiteren gurasoakaz egin genduzan, Kimera baserrian. Hain izen bitxia
|
daukan
baserri hau Zornotzako San Antonio auzoan dago, Zornotzatik Durangorantza goazela, eskumarantza, Euba baino lehentxoago. Maite alaba bakarra zanez, ez egoan leku arazorik Kimeran.
|
|
2023
|
|
|
Loiolako [Azpeitia] baserritar bat naiz ni. 11 urte
|
neuzkala
baserria erre zitzaigun, eta Valentziara [Herrialde Katalanak] joan nintzen, bakar bakarrik, artean mutil kozkorra nintzela, unibertsitate laboralerako beka bat jasota. Han erabat aldatu zen nire bizimodua; hara joan izan ez banintz, ez nintzatekeen hasiko saskibaloian.
|
|
|
Hirurogei urte pasako gizona ikusi zuen baratzean lanean. Ehunka izango zituen atzean
|
zeukan
baserriak. Gerritik gora biluzik, bizkarreko azala ondo laztua, belar txarrak erretiratzen ari zen.
|
|
|
Edonola ere, Omako baso sorgindua da haren artelanik ezagunena, eta baita haren ibilbideko ekarpen nagusia ere. 1980ko hamarkadan hasi zen Kortezubin —Santimamiñe kobazulotik gertu—
|
zeukan
baserri ondoko arbolak margotzen, eta 1991ra luzatu zuen lana. Naturagune osoa bilakatu zuen oihal orduko hartan, eta emaitza ikusgarria izan zen.
|
|
|
–Zabala hori ez delako batere ergela, kontxo! Basoaren erdian bizi da, hogei hektareako pinudia
|
dauka
baserri alboan, dena sastrakaz betea. Nola demontre asmatuko genuen, bada, zehazki non arraio daukan ezkutalekua?
|