|
2013
|
|
|
16) esandakoak, ama baten bikaintasunaren eta sortzaile eskasa izatearen artean dagoen kausazko loturaz. Virginia Woolfek (2005), berriz, oso lan zaila ikusten zuen seme alabak
|
edukitzea
eta aldi berean idaztea. Gurean, adibidez, Lourdes Oñederrak (Urkiza, 2006:
|
|
|
Ondorengo laburpen taulan ikus daitekeenez (ikus 3 taula), birformulatzaile esplikatiboek funtzio metadiskurtsiboak betetzen dituzte batik bat: hiztunak bere jarduera diskurtsiboaren kontzientzia
|
dauka
eta diskurtsoaren interpretazio zuzena egin dadin kontrolatu eta gidatu nahi du diskurtsoa; aurreko diskurtso atalaren formulazio argiago edo egokiago bat lortzeko erabiltzen dituen, bide seinale, modukoak dira birformulatzaile esplikatiboak.
|
|
|
Ni gaztetxoa nintzela, Deustuko Unibertsitateko ikasle hain zuzen, ezagutu nuen Eusebio. Labayru Ikastegian ibili nintzen eskolak ematen, eta gero Mikel Zarate Literatur Mintegian sartu nintzen, literaturarako zaletasuna
|
neukala
eta. Han enkargu bat eman zidaten, Eusebio Erkiagaren Txurio txoriaizeneko nobelari sarrera idazteko.
|
|
|
haren moduko gaiak darabiltza, eta sinboloetara jotzen du bere olerkietan. Baina haren aldean, deskripzioetarako joera handiagoa
|
dauka
eta herrikoiagoa da hainbat ezaugarritan: estrofa mota batzuk, herri kantuen erara atondutako estrofak, herri kantuen aipamenak, konparazioak, paralelismoak?
|
|
|
Hango zein hemengo euskara izan, berak leku egokia egingo dio, berba bakoitzari dagokion esangura, xehetasun eta kontestualizazioa itu ituan asmatuta. Erregistro aberastasun ikaragarria
|
dauka
eta konnotazio edo aparteko erabileraren bat bada ere, dena kontuan hartuta erabiltzen du. Ahaztu barik, gainera, bera autodidakta dela eta ez zeukala eskura gaur egun hiztegietan daukagun iturria.
|
|
|
–Horrez gainera, hizkuntzarekin olgetaria da, berba jokoak egin, soinuen antzekotasunaz zentzumenak gozatu, adierazkortasunari bidea eman, horrek guztiak bere lekua dauka gure idazlearen olerkietan. Lekeitioko berbeta ondo sendo errotuta
|
dauka
eta behin ere ez dio uko egiten. Baina beste joera eta euskalki guztiak ere ondo ere ondo ezagutzen ditu, eta ez ezagutu bakarrik, baita erabili ere.
|
|
|
Euskal literaturaren corpuseko desorekak ondorioak baditu kanonean eta haren iraunkortasunari begira. Komunzki, beste tradizioetan, kanonaren
|
edukia
eta oreka bi molde ezberdinez aldatzen da:
|
|
2015
|
|
|
Testua okupatu: hitzak
|
edukiz
eta esanahiz bete, intentzioak eta erritmoa landu, testu zatiak bereizi, isiluneak erabaki, hitz klabeak markatu.
|
|
|
zer esana bilatu behar du, baina baita nola esan ere.
|
Edukia
eta forma, biak zaindu behar ditu: zeregin gehiegizkoa hizkuntza menderatzen ez duen pertsona batentzat.
|
|
|
Izan ere, Andoni Aranburu EITBko Estrategia eta Komunikazio Zuzendariak Mondragon Unibertsitatean 2016ko Gertukom jardunaldianaipatutako arazoa datorkigu gogora: Galizian eta Katalunian kate autonomiko jeneralista bakarra
|
daukate
eta horrek erraztu egiten die marka lantzea; ETBren kasuan, aldiz, kate jeneralistak bi dira. Horrek, aurrekontuan eragiteaz gain, marka indartzea zailtzen du Aranbururen iritziz.
|
|
|
Gaur egun ostiraltzat daukagun horren gainean, zera argitzen du Lafittek: «Erromanoek Orcushilen jainkotzat
|
zaukaten
eta gure, feria sexta, hilen eguntzat, latinez orcina diesedo orcilaris dies, guk. Purgatorietako arimen eguna?
|
|
|
Honaino gure lantxoa, berriro deitoratuz 1984an eskatu genuen Antzertiteka edo Arte Eszenikoen Dokumentazio Zentroa oraindik ez
|
edukitzea
eta informazioa osagabe batekin lan egin behar izana, gure historia eta literatura era duinean ikertzeko.
|
|
2016
|
|
|
Martin Garaidi. Loidik ez zigun zehatz mehatz azaldu nondik zetorren Garaidi, nolako historiala
|
zeukan
eta abar. Hala ere, eleberritik ateratako pasarte eta informazioekin halako detektibe fitxa egin genezake Martin Garaidi ezagutzeko.
|
|
|
Gainera, hizkuntza administrazioko 5 egoera hauetako bakoitzaren barrenean ere, argi
|
eduki
eta ulertu behar dugu bakoitzean ditugun egoera soziolinguistiko oso desberdinen arteko aldeak, lurralde euskaldunago, ia guztiz erdaldun edota erdizkakoen artean. Soilik horrela ulertu ahal izango ditugu bakoitzean daramagun garapen prozesuen abiadura eta ezaugarriak.
|
|
2017
|
|
|
Gorago aipatu ditugun apunte autobiografikoetan Orixek berak esanik dakigu, ikasturtean, Orixe gutuna idazten ari zen ikasturtean, latin gramatikako ikasliburu berria ezarri zutela nagusiek Xabierko ikastetxean, hain zuzen Orixeren ikaskide izaniko Ignacio Errandonearena (Errandonea, 1918). Liburu horretako atal bakoitzak «Trozo de traducción» bat
|
dauka
eta, autoreak ohar batean (Errandonea 1918, V) aipatzen duen arren Antología latina bat argitaratuko duela laster gramatikaren osagarri gisa, ez zen geroztik halakorik argitara eman, guk dakigula. Baina interesgarria da Eugenio Subirana Editor y Librero Pontificioargitaletxeak liburuaren amaieran egiten duen publizitatea, jesuiten ikastetxeetan erabiltzen ziren beste hainbat eskulibururen artean iragartzen baitu Selecta ex optimis Latinis auctoribus, lau liburukitan, erosleentzako dei honekin (Errandonea 1918, 328):
|
|
|
Izenaren esparrura goazela, egun nahiko onartua dago (Abney 1987, Artiagoitia 1998, Artiagoitia 2012) euskararako zein beste hizkuntza batzuetarako determinatzaile sintagma bat eduki
|
badaukagula
eta hori onartuta mintzatuko gara aurrerantzean atal honetan. Esana dugu hala ere lan honek ez duela teoria ekarpenik egingo, eta determinatzaile sintagmaren existentzia onartuta, determinatzailearen ageriko agerpenaz baizik ez gara mintzatuko.
|
|
2018
|
|
|
Gure iduriko, ordean, euskal prosa logiko diskurtsiboaren helburu/ erronka nagusienetako bat da asmatzea nola lor daitekeen ahalik eta komunikazio efizientzia handiena, hartarako jokoan sarturik orain arteko euskarazko tradizio guzia, batetik, eta bertzetik ongi begiraturik zer ordenamendu liratekeen aukeran komunikazio efizientzia ahalik eta finena erdiesteko testuinguru bakoitzean. Gure ustez perspektiba izan behar da euskara oraindik garabidean dela, eta egokitzeko/ moldatzeko prozesu batean dabilela, bereziki
|
eduki
eta forma luze konplexuko prosa idatzia era (iki) tzeko zereginean. Norabide horretan tradizio guziak aztertu eta baliatu behar dira, eta intuizioz badere ez genuke baztertuko baliabide berritzaileak ere erabiltzea bere izari egokian.
|
|
|
Izan ere, horiek denak iraultza estrukturalista Euskal Herriko kritikagintzara iritsi aurreko azterketak dira, zeina gutxi gorabehera 80ko hamarkadan iritsi zen Jesus Mari Lasagabaster bezalako kritikarien eskutik. Ezagun denez, horren aurretik, metodo positibista klasikoek indar handia zuten, eta hala, obraren
|
edukiaren
eta idazlearen eta bere inguruaren arteko identifikazioa aski aratz eta aproblematikoa zen. Oraindik aztertzeke dagoen zerbait da metodo kritiko (post) estrukturalistek zein puntutaraino eragin zuten zentsura irakurketen ahulezian.
|
|
|
11), Gabriel Arestik Antonio Arrue zentsorearekin zuen harremana funtsezkoa izan zen Egunero hasten delakok zentsurarekin arazorik eduki ez zezan. zehatz batzuen kontra jotzen zuela, testu konkretu baten kontra bainoago. Antifrankistatzat edo marxistatzat (Lur argitaletxekoak bezala, kasurako) jotzen zirenek arazo handiagoak izan ohi zituzten, publikatzen zituzten testuen
|
eduki
eta xehetasunak gorabehera. Horregatik, beste iturri batzuk begiratzea komenigarria da zentsura sistema bere osotasunean ulertzeko, eta horien artean funtsezkoak dira polizia txostenak.
|
|
|
Horregatik, raid ak eragindako tragediari emandako erantzuna erabat kontrolik gabekoa izan zen. Hurrengo egunean bigarren erasoa gertatu zenean, modu eta ordu berean, agintariek herritarrak ohartarazita
|
zeuzkaten
eta hegazkin errepublikanoak prest zeuden eta hegazkinetako bat botatzea lortu zuten. Hegazkineko sei alemaniarretatik lau hil egin ziren eta bi paraxutez atera ziren.
|
|
|
Egin kontu 60ak arte literaturaren garapen berezitua kamuts utzia zutela bai euskal literatur eremuaren garapenerako zentsura formal nahiz
|
edukizkoek
eta baita egitura nahiz erakunde propioen garapenerako mugek ere.
|
|
2019
|
|
|
Guztiontzako komunikabide gerta daitela da gure asmoa, eta ez sekula ere, lehengo oinarrizko lokalismoez gainera beste taldekeria bat sortzea, zati guztiei zati bat gehiago gaineratuz. Eta guztiontzat komunikabide egoki izan dadin, badogu zereginik ugari, guztiengana egokituz, bakotxak
|
badaukagun
eta badakigunetik, guztiona dogun helburu bakarrera joan gaitezan. Lekuan lekuko ez dana, ez da gertatuko berez mundu osoko gizon; erderaz esan ohi dan" ciudadano del mundo" bihurtzea iruzur eta kontu zahar bat da, ameskeriazko mundu bateko gizon baino besterik ez izatea gerta daiteke.
|
|
|
Asko pentsatu barik emon neban, egia esateko, baietz hori. Baina zor bat
|
neukan
eta zor hori zeozelan ordaindu gura neban. Ugari edan dodan euskereari, Derioko Udako Ikastaroei eta Mikeli hainbeste zor neutsielako, ordainsari makal eta urritxu hau eskeintzea zuzentasunak eskatzen eustala neritxon.
|
|
2020
|
|
|
Oraintsu arte, zuzendari guztien izenak ezagunak baziren ere, zenbait duda agertzen ziren, data batzuen inguruan. Ondoko zerrendaren asmoa da duda horiek guztiak argiturik uztea, aldizkariaren
|
edukiak
eta administrazioko artxiboak begiratu ondoan.
|
|
2022
|
|
|
Hala izanik, ezinbestez, itzultzaile baten premia
|
zeukan
eta kontratatua izan zenak mitin horretan lana zuen, Donato Arraitzek euskaraz ziharduela, ulertezina saihesteko(" Que dice?"," Adierazleak: ‘Que viene usted de casa de la madre’" (182)), zein bere gudalburuaren mitina euskaratzeko.
|
|
|
Lanaren
|
edukiak
eta hurrenkera, eranskinen informazioa.
|
|
|
Ingelesa hizkuntza hegemonikoa bihurtu da inpaktu handiko argitalpen zientifikoetan, eta hizkuntza gutxituak itzaletan gelditu dira. Eragin hori nabarmenagoa da ibilbide akademiko laburra
|
daukaten
eta diskurtsoaren ezaugarriak oraindik definituta ez dauzkaten euskararen gisako hizkuntza gutxituen kasuan. Lan honetan, artikulu zientifikoen laburpenen ezaugarriak aztertzen dira.
|