Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 19.082

2011
‎prozesu industrialak, energia sortzeko hainbat teknologia, etxeetako berogailuak, eta, oso neurri esanguratsuan, garraioak (ikus 2 irudia). Oxigenoa mugatzailea ez denean, ikatzaren edo hidrokarburoen errekuntzak erreakzio hauetan oinarritzen dira:
‎Troposferan edo estratosferan, alegia, garaiera handietan?, karbono monoxidoa oxidatu egiten da, eta substantzia egonkorragoa bihurtzen da: karbono dioxidoa.
‎Petrolioaren eratorrien lurrunketaren ondorioz ere emititzen dira tanga handietatik. Atmos­feraren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak dira; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran. Alkaterna hautsetan, erregaien errekuntzaren azpiproduktuak izaten dira (bentzo [a] pirenoa bereganatzen dutenak eta, ondorioz, kartzinogenoak) (ikus 3 irudia).
‎Oso ahalmen oxidatzaile handia du, eta erraz erreakzionatzen du olefinekin, NOx-ekin edo SOx ekin.
‎CFCak, freon deiturikoak, txit konposatu organiko egonkorrak dira troposferan. Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili izan dira iraganean. Airea girotzeko sistemetan, aparren ekoizpenean, disol­batzaileetan eta material isolatzaileetan ere erabili dira.
‎Gasolinen errekuntza produktuetan, beruna oxido moduan edo metal edo halogenoekin konbinatua agertzen da. Gizakiontzat oso toxikoa da.
‎Gasolinen errekuntza produktuetan, beruna oxido moduan edo metal edo halogenoekin konbinatua agertzen da. Gizakiontzat oso toxikoa da.
‎Hartzidura izaten duten prozesu industrialek eragiten dituzte kirats asko, nahiz eta beste prozesu topiko batzuek ere askatzen dituzten substantzia kirasdunak, askotan gizakiarentzat jasanezinak, toxi­koak edo kaltegarriak direnak (hondakin solidoen zabortegiak, araztegiak, paper fabrikak...) (ikus 5 irudia).
‎Kutsatzaile atmosferikoen laginketa egiteko, berariazko zentroen sare bat eratzen da ikertu nahi den eremuan. Esate baterako, ikerketa eta kutsaduraren segimendua egiteko, 2 km2 an behin airearen kalitatea ebaluatzeko etxetxo edo gune bat ezartzen da hirian; eremu zabalagoetan, ordea, zentroak gehiago sakabanatzen dira. Kutsaduraren iturria oso zehatza bada (kebideak, adibidez), zentroak emisio iturriaren inguruan kokatzen dira, zirkulu zentrokideak osatuz, eta lekuko haize nagusien arabera.
‎Eskuarki, bilketa etxolak toki garaietan kokatzen dira. Azkenik, oztopo geografiko edo topografikoen eragina ekidin behar da, oztopoek desbidera ez ditzaten kutsatzaileak garraiatzen dituzten aire fluxu naturalak.
‎Immisio neurketak edo aire kalitatearen neurketak kutsatzaileen dispertsioa gertatu eta gero egiten dira, hau da, iturritik urruti dauden puntuetan.
‎Lagin kolektorea: kutsatzailea atzematen duen iragazki edo disoluzio xurgatzailea.
‎Horregatik, funtsezkoa da emaitza laginketa denboraren arabera adieraztea. Kutsatzailea kolektore hodian edo iragazkian atzeman ondoren, denbora aurrera joan ahala, substantzia horrek aldaketa kimikoak izan ditzake. Beraz, garran­tzitsua da lehenbailehen analizatzea.
‎Neurtzen den aldagaiaOhiko unitateakPartikula esekien kontzentrazioaMiligramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (mg/ m3)(*) Mikrogramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (µg/ m3)(**) Gas kontzentrazioaMiligramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (mg/ m3) edo milioiko parte (bolumenean) (ppmv)(*) Mikrogramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (µg/ m3) edo mila milioiko parte (bolumenean) (ppbv)(**) Partikula jalkikorrakKilogramo zati kilometro karratu (bider) hilabete (30 egun) (kg/ (km2·hilabetea)) TenperaturaGradu zentigradu, kelvin (ºC, K) PresioaMerkurio milimetro, atmosfera (mmHg, atm) Lagindutako emariaLitro minutuko (L/ min)
‎...en den aldagaiaOhiko unitateakPartikula esekien kontzentrazioaMiligramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (mg/ m3)(*) Mikrogramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (µg/ m3)(**) Gas kontzentrazioaMiligramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (mg/ m3) edo milioiko parte (bolumenean) (ppmv)(*) Mikrogramo zati lagindutako airearen metro kubiko estandar (µg/ m3) edo mila milioiko parte (bolumenean) (ppbv)(**) Partikula jalkikorrakKilogramo zati kilometro karratu (bider) hilabete (30 egun) (kg/ (km2·hilabetea)) TenperaturaGradu zentigradu, kelvin (ºC, K) PresioaMerkurio milimetro, atmosfera (mmHg, atm) Lagindutako emariaLitro minutuko (L/ min)
‎Laginketa egiteko tresna eskukoa edo automatikoa izan daiteke:
‎Iragazkia: askotariko materialez egindakoak izaten dira (hainbat motatako paperak, beira zuntza, polimero sintetikoak, eta abar), eta bata edo bestea erabiltzen da harrapatu nahi den partikula motaren edo haren diametroaren arabera; iragazki ontzian ezartzen da, eta tresnak hermetikoki itxita gelditu behar du, iragazkia xurgaturiko aireak bakarrik zeharka dezan.
‎Iragazkia: askotariko materialez egindakoak izaten dira (hainbat motatako paperak, beira zuntza, polimero sintetikoak, eta abar), eta bata edo bestea erabiltzen da harrapatu nahi den partikula motaren edo haren diametroaren arabera; iragazki ontzian ezartzen da, eta tresnak hermetikoki itxita gelditu behar du, iragazkia xurgaturiko aireak bakarrik zeharka dezan.
‎bolumen txikiko kaptadoreak askotan kanpoaldean kokatzen direnez gero, kutxaren barnean berotze sistemak instalatzen dira normalean. Joule efektua duen erre­sistentzia elektriko baten bidez, barruko tenperatura konstante mantentzen da, disoluzio biltzailea izoztu ez dadin edo haren tenperatura jatsi ez dadin kutsatzailearen disolbagarritasuna gehiegi gutxitzeraino.
‎Denbora programagailua: honen bitartez, sistema aktibatu edo itzali egiten da, agintzen zaionean.
‎Laginketa hasi baino lehenago, airea ponpatzen da emari maila handienean, ur destilatutan eta bor bor eragiten zaio, burbuila garbigailuaren barnean zipriztinak botatzea ekidinez. Horrela, laginketa hodian itsatsita egon litezkeen partikulak edo aerosolak kentzen dira. Kasuaren arabera, ur destilatuaren ordez berariazko beste disoluzio batzuk erabil daitezke flaskoan.
‎Laginketa ekipoa lanean ari denean, ponparen jarduera aztertu behar da, eta emaria egokia dela egiaztatzeko edo , beharrezkoa baldin bada, zuzentzeko. Lagina lortu bitartean, kutxaren estalkia itxita eduki behar da.
‎Horrelakoetan, flaskoa kutxatik askatu behar da, kontu handiz eta bertikalki (okertu gabe), eta kutxatik atera. Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik). Disoluzioa beste ontzi batetara pastu nahi bada (plastikozko ontziak erabiltzen dira lagin alkalinoentzat, eta beirazkoak azidoentzat), impinger edo burbuila garbigailua disoluzio biltzailearekin garbitu behar da bi aldiz, eta garbiketa urak laginaren ontzira isuri behar dira, ondoren laborategira eramateko.
‎Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik). Disoluzioa beste ontzi batetara pastu nahi bada (plastikozko ontziak erabiltzen dira lagin alkalinoentzat, eta beirazkoak azidoentzat), impinger edo burbuila garbigailua disoluzio biltzailearekin garbitu behar da bi aldiz, eta garbiketa urak laginaren ontzira isuri behar dira, ondoren laborategira eramateko.
‎Lagina berehala identifikatu behar da, eta, ondoren, garraio kutxa berezi eta egoki batean jarri; garraioa berme osoz egin behar da, hausturak saihestuz edo argiaren eragina ekidinez. Garraiatu bitar­tean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko.
‎Lagina berehala identifikatu behar da, eta, ondoren, garraio kutxa berezi eta egoki batean jarri; garraioa berme osoz egin behar da, hausturak saihestuz edo argiaren eragina ekidinez. Garraiatu bitar­tean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko. Laborategira, berme osoz eta ahalik eta lasterren igorri behar da.
‎Laborategian, analizatzeko zain dauden laginak hozkailuan eta ilunpean gordeko dira. Hala ere, substantzia mota bakoitzak bere zainketa arauak ditu, eta horiei jarraitu behar zaie une oro (denborak, tenperaturak, disoluzio finkatzaile edo kontserbatzaileak gehitzea, etab.).
‎Tanga biltzailea: beira, altzairu edo plastiko berezizko flasko bat da. Haren ahoaren diametroa­rekin, F faktorea kalkulatzen da; eta faktore hori jasotako partikula guztien pisuaz biderkatuta, materia jalkikorren kontzentrazioa kalkulatzen da (mg/ m2).
‎Haren ahoaren diametroa­rekin, F faktorea kalkulatzen da; eta faktore hori jasotako partikula guztien pisuaz biderkatuta, materia jalkikorren kontzentrazioa kalkulatzen da (mg/ m2). F faktorea berariazkoa du ekipo mota edo diseinu bakoitzak, eta faktore hori kalkulatzeko, honako ekuazio hau erabiltzen da:
‎Bilketa ontziak: 10 L ko edukiera duten beira edo plastiko neutrozko flaskoak dira.
‎Partikula jalkikorrak eta esekiak bereizteko, iragazki berezi bat ezartzen zaio. Hala, airea estalki baten azpitik iristen da ekipoaren iragazkiraino (estalkia bi isurkitakoa edo biribila izanik), eta emari handiko ponpa batek xurgatzen du (0,85 m3/ min). Diametroa 10, m baino txikiagoa duten partikulak jasotzen dira horrela, eta lagin­ketak, eskuarki, 24 h irauten du.
‎Emisioan erabiltzen da, kutsatzailearen jatorrizko iturrian haren kontzentrazioa zuzenean neurtzeko. Laginketa zuzena eta egoeraren adierazgarria izan dadin, ezinbestekoa da kondizio isozinetikoetan egitea; hau da, zundaren xurgatze abiadurak eta gasak kebide edo hodi barnean duen abiadurak berdinak izan behar dute.
‎Laginketa puntuak ahalik eta urrutien egon behar du kebideko edo hodiko oztopo guztietatik.
‎Diametroa 10 µm baino handiagoa duten partikulek inguruneko aireko materia jalkikor osoa (MJO) osatzen dute. Haizeak materia mota hori garraia dezake, distantzia luzean edo laburrean, pisuaren eta ezaugarri meteorologikoen arabera. Partikula jalkikorren pisua eta egoera kondizio meteorologikoen baitan daude (haizearen abiadura, airearen goranzko korronteen eragina, eurite edo elurteena...).
‎Haizeak materia mota hori garraia dezake, distantzia luzean edo laburrean, pisuaren eta ezaugarri meteorologikoen arabera. Partikula jalkikorren pisua eta egoera kondizio meteorologikoen baitan daude (haizearen abiadura, airearen goranzko korronteen eragina, eurite edo elurteena...). Dena den, horrelako partikulak erraz eta nahiko azkar jalkitzen dira, grabitatearen eraginez.
‎Dena den, horrelako partikulak erraz eta nahiko azkar jalkitzen dira, grabitatearen eraginez. Haizearen abiadura txikia denean, edo euria egiten duenean, partikula horietako asko jatorritik hurbil jalkitzen dira. Hori gertatzen zaie, adibidez, galdarategietako oxido metalikoei, meategietako eta harrobietako hondar eta hautsei, buztingintza industrialetako hauts zeramikoei, eta abarri.
‎Vdb burbuila garbigailuko disoluzio biltzailearen bolumena; kalibrazio zuzenaren barnean sartzeko diluitu edo kontzentratu ez badugu, 50 mL da.
‎Horrela, amonio sulfato gatza osatzen da, eta Nessler erreaktiboarekin erreakzionatzen du. Ondorioz, kolore horitik (amonio kontzentrazio txikia) arre gorrixkara (kontzentrazio handia) bitartekoa hartzen du, hots, amonio kontzentrazioaren arabera biziagoa edo ahulagoa da. Gero, laginaren kontzentrazioa ebaluatzen da, espektrofotometro ikusgaiaz edo kolorimetroaz, 410 nm an eta patroi multzo batekin erkatuta.
‎Ondorioz, kolore horitik (amonio kontzentrazio txikia) arre gorrixkara (kontzentrazio handia) bitartekoa hartzen du, hots, amonio kontzentrazioaren arabera biziagoa edo ahulagoa da. Gero, laginaren kontzentrazioa ebaluatzen da, espektrofotometro ikusgaiaz edo kolorimetroaz, 410 nm an eta patroi multzo batekin erkatuta.
‎Bolumen txikiko kaptadorea (BTK); burbuila garbigailuko tutuak fritatua edo difusiboa izan behar du
‎Espektro ikusgaiko espektrofotometro edo kolorimetroa, 410 nm an lan egiteko egokitua (ikus 12 irudia)
‎Atmosferaren kutsaduran, arruntenak SO2 a eta SO3 a dira. Ikatzaren edo olio mineralen errekuntzan sortzen dira bereziki (erregai horien% 6 inguru S-a da). Errekuntza prozesuetan, hau da oinarrizko erreakzioa:
‎Beste osagai batzuk ere erants dakizkioke kromatografoari, identifikazioa egiteko. BTEX konposatuaren osagaiak ebaluatzeko, polietilenglikol zutabea erabil daiteke, EC Wax motakoa (30 m x 0,53 mm x 1,20 µm), helio gasa garraiatzaile edo carrier gisa baliatuz (2,5 mL/ min ko emaria). Egokia izaten da, halaber, 40 ºC, tik 100 ºC, rako tenperatura aldapa erabiltzea, 4 ºC/ min ko abiaduraz eta 275 ºC, an doituz (datu horiek gutxi gorabeherakoak dira; kasu bakoitzean erabilitako tresnaren arabera jokatu behar da, kromatogra­foaren eta zutabearen ekoizleen argibideei jarraituz).
‎1,0 µL ko mikroxiringa, kromatografoko gomazko septum edo trenkadan zehar injekta­tzeko egokia
‎Hori guztiaz gain, saiakuntza hau egiteko BTEX konposatuaren osagaien patroi multzo bat behar da. Horretarako, 10 mL-ko 6 flasko hartu, eta, hurrenez hurren, D2 disoluzioaren ondoko bolumen haek gehitu behar zaizkie (mikropipetaz edo pipeta arruntez): 0,5, 1,0,, 2,0, 3,0, 4,0 eta 5,0 mL. Flaskoak arrasean jarri pentanoa gehituta, eta berehala itxi lurruntze galerak saihesteko.
‎Bentzeno kantitate hori (p2 edo analizatzeko laginaren 100 mL-tan dagoena) lagindutako airetik erauzitakoa da (Vlk, hau da, aire bolumena, laginketako kondizioetan, m3 tan neurtua). Aireko bentzeno kontzentrazioa adierazteko, berriz, substantzia horren bolumena Nm3 tan eman behar da.
‎Diazoazio erreakzioan, HNO2 aren bidez, amina primarioak diazonio gatz bihurtzen dira. Akoplamendu erreakzioan, berriz, fenol edo amina bat diazonio konposatu batekin konbinatzen da; erreakzioaren produktua azokonposatu bat da.
‎Hala ere, atmosferarekin lotutako beste arazo larri batzuek ez dute lortzen halako hedapenik: hirietako smog oxidatzaileak edo erreduktoreak, emisio kutsatzaileek eragindako aire kalitatearen galera, aerosol azidoek eraikuntza materialetan eragindako narriadura, jalkitze azidoek landaretzaren, lurzoruen eta ur masen kalitatean eragindako narriadura, eta, bereziki, arnasten dugun airearen kalitatearen galera garrantzitsua. Azken arazo horiek atmosferako emisio antropogenoen ondorioak dira, eta, oso aspalditik, kaltea sortzen ari dira gizakion bizitza kalitatean, askotan herritarrok horren inguruan askorik jakin gabe, eta kezkatu gabe.
‎Lehen mailako kutsatzaileak. Substantzia hauek gizakiak zuzenean sortzen ditu, edo izadiak berak, zenbait fenomeno naturalen ondorioz; isurketaren ondoren ez dute inolako eraldaketa kimikorik edo fisikorik izan. Hona hemen adibide nagusiak:
‎Lehen mailako kutsatzaileak. Substantzia hauek gizakiak zuzenean sortzen ditu, edo izadiak berak, zenbait fenomeno naturalen ondorioz; isurketaren ondoren ez dute inolako eraldaketa kimikorik edo fisikorik izan. Hona hemen adibide nagusiak:
‎Bigarren mailako kutsatzaileak. Beste kutsatzaileen arteko erreakzio kimikoen bidez sortzen dira; erreakzio horien erreaktiboak lehen mailako kutsatzaileak, bigarren mailako kutsatzai­leak edo atmosferaren osagai naturalak izan daitezke: Ozono troposferikoa (O3) Sufre trioxidoa (SO3) Azido nitrikoa (HNO3) eta sulfurikoa (H2SO4) Peroxiazilo nitratoak edo PANak (R CO OO NO2)...
‎Bigarren mailako kutsatzaileak. Beste kutsatzaileen arteko erreakzio kimikoen bidez sortzen dira; erreakzio horien erreaktiboak lehen mailako kutsatzaileak, bigarren mailako kutsatzai­leak edo atmosferaren osagai naturalak izan daitezke: Ozono troposferikoa (O3) Sufre trioxidoa (SO3) Azido nitrikoa (HNO3) eta sulfurikoa (H2SO4) Peroxiazilo nitratoak edo PANak (R CO OO NO2)...
‎Mintz iragazkia bere kutxan jarri behar da, eta indarrez estutu, aireak ihes egitea ekiditeko. Airean azido sulfurikoa dagoela susmatzen bada (esate baterako, laborategi kimikoetan edo industrial askotako barneko airean), 180 L tik 200 L ra bitarteko laginak hartzen dira; horretarako, egokia da ponparen emaria 1,5 L/ min izatea. Hala ere, kontzentrazioa txikiagoa izatea itxaro bada, laginketa 24 orduz edo gehiagoz luza daiteke, emariari eutsita.
‎Airean azido sulfurikoa dagoela susmatzen bada (esate baterako, laborategi kimikoetan edo industrial askotako barneko airean), 180 L tik 200 L ra bitarteko laginak hartzen dira; horretarako, egokia da ponparen emaria 1,5 L/ min izatea. Hala ere, kontzentrazioa txikiagoa izatea itxaro bada, laginketa 24 orduz edo gehiagoz luza daiteke, emariari eutsita. Fluxuaren abiadura zehatz jakin behar da (gutxienez ±% 5eko zehaztasunez).
‎Flasko bakoitzari, 3 mL-ko pipetaren laguntzaz, gehitu 3 mL isopropil alkohola, eta geldirik utzi beste 5 edo 10 minutuan.
‎Isopropil alkoholarekin egindako lana beste 3 edo 4 aldiz errepikatu behar da.
‎Bi disoluzioen pH-a doitu D2 disoluzioaren tanta batzuekin, 2, 5tik eta 4ra bitarteko pH-a lortu arte; oro har, 1 edo 2 tanta nahikoa izaten da pH hori lortzeko.
‎Matraze bakoitzean, D3 disoluzio adierazlearen 2 edo 3 tanta gehitu.
‎Prozedura honen bidez lorturiko azido sulfurikoaren pisua lagindutako airean dagoen azidoaren pisuari dagokio. Eskuarki, aireko sulfurikoaren kontzentrazioa mg/ m3 tan edo µg/ m3 tan ematen da. Beraz, lehenengo, sulfurikoaren pisua gramotatik miligramotara itzuli behar dugu.
‎Garrantzitsua da kokapenaren inguruan oztoporik ez egotea, material jalkikorrak zailtasunik aurki ez dezan jalkitze prozesu naturalean. Oro har, onila eta lagin ontzia plastikozkoak, altzairu herdoilgaitzezkoak edo beirazkoak izaten dira (material inerteak erabiltzen dira, partikulen eta bilketa tresnen arteko interakzio kimikoak ekiditeko). Ekipo osoaren dimen­tsioak araututa daude.
‎Laginketa denbora ez da izaten 30 egun baino laburragoa. Leku beroetan edo udan, materia jasotzeko ontzien barnean disoluzio berezi bat ipintzen da, algak ugaltzea saihesteko: nahikoa da 1 mg/ L kobre sulfato disolbatzea, 500 mL ur destilatutan.
‎Ontzien edukiera laginketa egin nahi den aroko ohiko plubiometriaren arabe­rakoa izango da. Erreferentzia gisa, toki lehorretan 10 L ko ontzi bat erabil daiteke, eta leku euritsuagoetan, berriz, 20 edo 40 L koak. Eurite handiak izaten diren tokietan, azkenik, are handiagoak.
‎Bilketa ontziak garbitu eta lehortu; udan lan egiten bada, isuri ur destilatu pixka bat haietan (500 mL, flaskoaren edukieraren arabera). Jarri ontzian, edo ontziko ur destilatuan, lehen prestaturiko kobre sulfatoaren disoluzioaren 10 mL. Jakin behar da ezen, laginketa ontzian gatz hori botata, 25 mg gehitzen dizkiogula, eta bukaerako kalkuluan kontuan izan behar dugu hori.
‎Egungo arauek BSG kaptadorea bigarren mailara eraman dute, eta, hainbat urtetan eta egoeratan erabili ondoren, immisioko partikula jalkikorren laginketan erreferentziako ekipoa izateari utzi dio (hala ere, oraingoz, oso erabilia da toki askotan, batez ere, ez denean beharrezkoa analisiaren emaitza arauaren arabera ziurtatzea). Orain, 10 µm-ko diametroa edo handiagoa duten partikulak atzemateko, bolumen handiko kaptadoreak erabiltzen dira (BHK), iragazkian berariazko paper bat ezarriz. BSGan oinarrituriko metodoarekin alderatuz, abantaila nabarmenak ditu BHKk:
‎Analitoa iragazpaperean gelditzen da bahituta; eta iragazpapera 10 edo 20 L ko laginketa flaskoa baino errazago maneiatzen da.
‎Egindako bi pisaketen arteko kendura da laginketa denboran iragazkian atzemandako materia solido jalkikorraren pisua ematen du (pisuaren mg-tan edo µg-tan neurtzen da):
‎Generikoki, partikula esekiak edo materia esekia deritzo talde osoari. Airearen kalitatea ebalua­tzeko, ezinbestekoa da talde horrek ingurune atmosferikoan (immisioan) zer kontzentrazio duen jakitea.
‎Egindako bi pisaketen arteko kendurak ematen du laginketa denboran iragazkian atzeman diren PM motako partikula esekien pisua (pisuaren unitatea mg edo µg izan daiteke determinazioan):
‎Erreflektometria analisi metodo optiko bat da. Islakortasunaren edo erreflektantziaren neurketan oinarritzen da. Laginketa egitean iragazpaperean itsatsita gelditu diren partikulen orbanak argia islatzen du, eta erreflektometroaren bitartez neurtzen da islakortasun edo erreflektantzia hori.
‎Islakortasunaren edo erreflektantziaren neurketan oinarritzen da. Laginketa egitean iragazpaperean itsatsita gelditu diren partikulen orbanak argia islatzen du, eta erreflektometroaren bitartez neurtzen da islakortasun edo erreflektantzia hori. Hala, iragazpa­peraren belztura maila neurtzen da.
‎Hala, iragazpa­peraren belztura maila neurtzen da. Horretarako, paperera argi sorta bat helarazten da, eta islaturiko argia belztura mailaren arabera, gutxiago edo gehiago) detektagailura iristen da (tresna optiko horren osagai fotosentikorrera). Fotoien energia korronte elektriko bihurtzen da, eta azken horren intentsitatea amperemetroaren bidez neurtzen da.
‎non I erreflektometroarekin neurtutakoa baita (alegia, islakortasuna). Datu horretatik abiatuz, patroi zuzenari hel dakioke, eta gain-azaleko kontzentrazioa (CA) vs absorbantzia (A) taula berariazkoei ere bai; oro har, horrelako taulak( edo CA vs I) ekipo analitikoaren ekoizleek eskaintzen dituzte.
‎Kutsatzaile atmosferiko garrantzitsuenetako bat da SO2 a, hirietan zein industrialdeetan isurtzen delako, eta batzuetan, gainera, kantitate handi eta osasunerako arriskutsuan. Lehen mailako kutsa­tzailea da, hainbat errekuntza prozesutan sortzen dena; erregai gehienek, gutxiago edo gehiago, sufrea izaten dute beren konposizioan. Sufre hori, behin airera iritsita, lurzorura erortzen da, edo, bestela, materia solido jalkikorreko eta aerosoletako partikulek adsorbatzen dute eta materialei itsasten zaie jalkitze lehorraren ondorioz.
‎Lehen mailako kutsa­tzailea da, hainbat errekuntza prozesutan sortzen dena; erregai gehienek, gutxiago edo gehiago, sufrea izaten dute beren konposizioan. Sufre hori, behin airera iritsita, lurzorura erortzen da, edo , bestela, materia solido jalkikorreko eta aerosoletako partikulek adsorbatzen dute eta materialei itsasten zaie jalkitze lehorraren ondorioz. Bestalde, baliteke aireak distantzia luzez garraiatzea ere, eta garraio horretan H2SO4 bilakatzea (dioxido kantitate txiki bat H2SO3 bilaka liteke); ondoren, lurrera edo uretara itzultzen da, euri azido gisa.
‎Sufre hori, behin airera iritsita, lurzorura erortzen da, edo, bestela, materia solido jalkikorreko eta aerosoletako partikulek adsorbatzen dute eta materialei itsasten zaie jalkitze lehorraren ondorioz. Bestalde, baliteke aireak distantzia luzez garraiatzea ere, eta garraio horretan H2SO4 bilakatzea (dioxido kantitate txiki bat H2SO3 bilaka liteke); ondoren, lurrera edo uretara itzultzen da, euri azido gisa. Euri kutsatu horrek ingurumenean kalte larria egiten du.
‎Matrazea itxi ondoren, nahasketa ongi homogeneizatu behar da. Gero, matraze horretatik 4,0 mL-ko neurri alikuota batzuk hartu behar dira (gutxienez, 5 edo 10), eta 100 mL-ko matrazeetan jarri. Neurri alikuota bakoitzari D7 disoluzioaren 10,0 mL eta D12 disoluzioaren 0,25 mL nahasten zaizkio.
‎Taula bat prestatu behar da, informazio zehatz honekin: zuriko eta patroietako kontzentrazioak, eta kolorimetroaren edo espektrofotometroaren bitartez neurtutako absorbantzia errealak. Datu horietatik abiatuz, absorbantzia vs kontzentrazioa kalibrazio zuzena marraztu behar da.
‎jalkitze lehorraren aitzindariek, atmosferara isuri ostean, azidoak ere era ditzakete. Azido horiek lurrera jalkitzen dira, euriarekin, elurrarekin edo kazkabarrarekin batera, askotan jatorritik oso urruti. Azido garrantzitsuak dira, besteak beste, H2SO4, HNO3, H2SO3, HNO2, HCl eta CH3 COOH (azido azetikoa).
‎Hasieran, metodo azidimetrikoa? edo airearen azidotasun osoa, erabili zen immisioko SO2 aren kontzentrazioaren determinazioan.
‎Metodoa zabala da, ez ditu azidoak bereizten. Laginketa ingurunean beste azido batzuk ere baldin badaude, esate baterako, batez ere ingurune industrialetan, azido azetikoa edo beste azido karboxilikoren bat?, analisiaren bolumetrian islatzen da hori. Bestalde, hirietako airean CO2-aren gainkarga dago, trafikoaren eta errekuntzen ondorioz, eta gainkarga horrek airearen pH-a balio normalen azpitik egotea eragiten du.
‎1 edo 41 zenbakiko Whatman iragazpapera
‎D3 Disoluzio biltzailea. Ingurune absorbatzaile bat prestatzeko, 100 mL D1 disoluzio jartzen da matraze batean, eta BDH adierazlearen 2 edo 3 tanta isurtzen zaizkio. pH metroaren bidez, disoluzioaren pH-a doitu behar da; horretarako, HCl komertziala edo NaOH a erabiltzen da, tantaka, kolore arrea lortu arte (ez erabili NH3 a). Kolore arrea hartzen duen unean, haren azidotasuna 4,5 izango da.
‎D3 Disoluzio biltzailea. Ingurune absorbatzaile bat prestatzeko, 100 mL D1 disoluzio jartzen da matraze batean, eta BDH adierazlearen 2 edo 3 tanta isurtzen zaizkio. pH metroaren bidez, disoluzioaren pH-a doitu behar da; horretarako, HCl komertziala edo NaOH a erabiltzen da, tantaka, kolore arrea lortu arte (ez erabili NH3 a). Kolore arrea hartzen duen unean, haren azidotasuna 4,5 izango da.
‎Horretarako, gutxienez 5 Erlenmeyer matraze erabiltzen dira. Haietariko bakoitzean, 10,0 mL D2 disoluzio ezarri behar dira, eta 10 edo 20 mL ur destilatu gaineratu. Metilo laranja adierazlearen zenbait tanta ere gehitu behar dira.
‎Oro har, airearen kalitatean edo immisioan, sufre oxidoen kontzentrazioa beste osagai azidotzaileena baino handiagoa izaten da. Horregatik, azido karga guztia SO2 tik baletor bezala egiten dira kalkulu guztiak.
‎Metodo hori egokia da azido horren 0,1000 mg/ m3 tik 3.000,0 mg/ m3 ra bitarteko kontzentrazioak atzemateko. Oro har, 180 edo 200 L inguruko aire laginak behar izaten dira. Kutsatzailea itsasteko, berriz, zelulosazko mintz iragazkiak dira eraginkorrenak.
‎Prozedura analitiko hau immisioan erabiltzen da, bai eta leku itxietako airearen kalitatearen azter­ketetan (lantokietako airearen azterketan, esate baterako). Bigarren erabilera horretan, ohikoa izaten da BTK edo lantokietako laginketa ekipo pertsonalak erabiltzea.
‎Ur birdestilatua edo , gutxienez, destilatu berria
‎Bolumen txikiko kaptadorea (BTK), edo leku itxietarako berariazko laginketa ekipo pertsonala.
‎Errekuntza prozesu guztiek, oro har, nitrogeno oxidoak sortzen dituzte, gutxiago edo gehiago. Erregai fosilak erretzen dituzten zentral erraldoietan, energiaren ekoizpen prozesuetan, gas hauen kantitate izugarri handiak sortzen dira.
‎Metodo horretan, NO2, aren erreakzio espezifiko bat garatzen da diazoazio eta akoplamendu erreaktiboen bidez. Ondorioz, azokon­posatu bat eratzen da (arrosa kolore biziko azoanilina bat). Kolorimetroa edo espektrofotometro ikusgaia erabiliz, substantzia horren kolorea kuantifika daiteke. Burbuila garbigailuaren tutuak fritatua izan behar du.
‎Laginketa denborak, gehienez, 2 h izan behar du, eta emariak, gutxi gorabehera, 0,6 L/ min. Airean SO2 a edo O3 a agertzeak oztopoak eragin ditzake. O3 ak interferentzia nabaria sor dezan, O3 aren eta NO2 aren kontzentrazioen arteko erlazioak 5:1 izan behar du; SO2 aren kasuan, berriz, 30: 1 Azoazio erreaktiboari azetona pixka bat gehituta, SO2 aren arazoa konpontzen da.
‎Kolorimetroa edo espektrofotometro ikusgaia, kubetekin (ikus 11 irudia)
‎Denbora hori pasatutakoan, prestaketa guztien absorbantziak neurtzen dira kolorimetro edo espek­trofotometro baten bitartez, ordena honetan: zuria, patroiak eta neurri alikuotak.
‎Disoluzioaren faktorea (Cbg z) aplikatu ondoren, berdindu egiten dira neurri alikuotako NO2 aren benetako kontzentrazioa eta burbuila garbigailuaren barnean dagoena. Burbuila garbigailuko NO2 aren pisu baliokidea kalkulatzeko, biderkatu egin behar dira NO2 aren benetako kontzentrazioa (µg/ mL) eta disoluzio biltzailearen bolumena (Vdk: normalki 50 mL edo 100 mL, gidoi honen hasieran azaldu denaren arabera).
‎Immisioan, lagina BTKrekin jasotzen da. Barneko aire kalitatea ebaluatzeko, berriz, berariazko laginketa ekipo pertsonalak erabiltzen dira (esate baterako, amonio edo amoniakoarekin lan egiten duten lantegietan). BTKk erabiltzean, ponparen emaria ertaina bada, laginketak 24 h inguru irauten du.
‎Nesslerren erreaktiboak eragindako erreakzioak koloreak gararazten ditu, eta kolore horiek kolori­metroarekin edo ikusgai tarteko espektrofotometroarekin neur daitezke. Komeni da erreaktibo hori aldi berean eta, gainera, azken unean gehitzea patroiei, zuriari eta laginei.
‎Espektrofotometro edo kolorimetroa erabiliz, zuriaren kolorearen intentsitatea neurtzen da lehe­nengo (absorbantzia hori izango da txikiena). Gero, patroien absorbantziak neurtzen dira (absorbantzia handitzen joango da patroiaren kontzentrazioa handitu ahala).
‎Berriro egiten da zuriaren fotometria, eta, berehala, neurri alikuoten absorbantziak neurtzen dira. Neurri alikuotek duten NH3 aren kontzentrazioa eta patroien koloreen intentsitatea ez badatoz bat, beste neurri alikuota batzuk prestatzen dira, 5 mL baino gehiagokoak edo gutxiagokoak, kontzentrazioa tartearen gainetik edo azpitik gelditu den kontuan hartuta, hurrenez hurren. Urrats hori egiten bada, bolumen berria kontuan izan behar da ondorengo kalkuluetan.
‎Berriro egiten da zuriaren fotometria, eta, berehala, neurri alikuoten absorbantziak neurtzen dira. Neurri alikuotek duten NH3 aren kontzentrazioa eta patroien koloreen intentsitatea ez badatoz bat, beste neurri alikuota batzuk prestatzen dira, 5 mL baino gehiagokoak edo gutxiagokoak, kontzentrazioa tartearen gainetik edo azpitik gelditu den kontuan hartuta, hurrenez hurren. Urrats hori egiten bada, bolumen berria kontuan izan behar da ondorengo kalkuluetan.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Taula kopiatu
edo 19.082 (125,62)
Lehen forma
Taula kopiatu
edo 18.944 (124,71)
EDO 108 (0,71)
Edo 30 (0,20)
Argitaratzailea
Taula kopiatu
LANEKI 19.082 (125,62)
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia