|
2000
|
|
|
seinzain: inudea;. Amac
|
edo
seinzainac, beragazoian daatzala, itoten badauseiñaeguitendavelapecatu? (Esku, 268).
|
|
|
II, I).// eskatutakoari, eskubideariezezkoaeman; erlijio, sinesteetaabarbaztertu, halakoariukoegin;. Bada, SanGeronimorenesaniangentiltasunataeregija
|
edo
JaungoicuataEvangelijuaucatutialuxurijacecarriditu mundura? (Icas II,
|
|
|
Esamoldeak, kontuanhartzekohitzak, perpauskorrelatiboak: ceimbat... ain bat..., joskeraona.Gauregunzenbat eta... erabiliohidaperpausburuan.Baina Bartolomeknekezerabiltzenduetaarian hori, da, gurehariketa esapidean
|
edo
izanezik; urraago, burutsu hemen, ezdaaditzondoa, izenondoabaizik. Lehenadibide honetan, adihitzarenadierari! hauda, bururaegitendutenardoetaedari biziezesatendu...:
|
|
|
pobriariarpeguiasarriaeracutsi; bestiacecertaco eztzat
|
edo
pecataritzatta gaistotzateuquitasarricomulgau, ez dacristinautzaeguijazcuagazbateguiten (Icas III, 223).
|
|
|
...fizialetan: orrialdeaskodaudeJoseSanMigelenakbereeskuzidatziak, esaterako, hilenliburuan, ezkontzetakoan, bataioetakoan, etab... Bataioetako liburuanberberakjarrizuenoharhau:. EnoncedeNovede1840entrédeVicario interino enestaparroquiadeSanJuanBautista deOlaverriayoelinfraescritoreligiosoCarmelitaDesczo exclaustradoconestenombretengoDon Fr.JoséMiguel Madariaga? 42.Iruñeko Elizbarrutikoparrokietan
|
edo
eliz benefizioetan zeuden klaustrotik kanporatutako erlijiosoen zerrenda baten ere ageri da Jose San Migelena, Madariaga, 77urtekoa, Olaberriako43 bikariokarguarekin.
|
|
|
Erregearenaginduz, AsturiaskoPrintzesaksein egite
|
edo
erditzezoriontsua izanzezanotoitzaldiakantolatzendira (IX) etagerokanpaiakjotzekoeta. TeDeum, kantatzekoagintzendaKarlosKlementerenjaiotzagatik().
|
|
|
Erlijiosoenbizitzahau eta bereziki nobizioena, laztasuningurumaribatean betiere, otoitzakmarkatuazen; bierataraegindakootoitzak: orduenliturgiakootoitzaetabarnekootoitza.Egunerobiorduemanohizirenbarnekootoitzean, goizeanordubeteetaarratsaldean88 bestebat. Komunitatekomezanemandakodenboraz gainera, orduenliturgianbestebiorduetaerdiematenzituzten.Honelabanatzen zirenorduenliturgiakootoitzaldiak: maitinakedoirakurgaienorduagauerdian, goizeangorespenaketa, lauordutxikiak?, etaarratsaldeanbezperaketakonpletak
|
edo
arratsekootoitza89.. Nobizioeneguneroko bizitzakoruko otoitzaz, gelako bakarraldiaz, nobizioenmaisuakematenzituenirakasaldietaabarrezosatzenzen.
|
|
|
Filosofiakoikastetxean, igandeetan, agerikojardunaldiakademikoakospatzen ziren, tesiak?
|
edo
–ondorioak, zeritzenak, bainakanpokoentzulesekularrikgabe,
|
|
|
1804), hainzuzenere, emankorrena JoanAntonioMogelenemaitzaliterarioa
|
,
edo behintzatharenargitalpenak.Honaharenlanbatzuenizenburuetadatak: Confessio ta ComuniocoSacramentuengañeanEracasteac (1800). Cristinaubaren Eracuspena (1800, argitaratugabe), CristaubarenIcasbidea (1800), Peru AbarcaConfesino ([argit.: 1880]), OnaCristiñau(), dotriñia (1802), etab.164 LanhauetarikobatzukziurezagutuzituelaBartolomek, berauizanbaitzen harenoinordekoprestuadotrinarenirakaskuntza lanetanetaeuskarabizietaklasikoarenerabileran.Beren beregiaipatzendubehinJoanAntonioMogeldantzei buruzkogaian165.
|
|
|
188 Linguae Vasconum Primitiae, (Bordele, n), 1545 Protestantismoaren barruan beste liburu hau aipatzekoa da: Joannes LEIZARRAGA, A B C,
|
edo
Christinoen instructionea, otoitz eguiteco formarequin, La Rochela, 1571.
|
|
|
1733; F. ELEIZALDE, ApecendacodoctrinaCristiana uscaraz, Iruña, 1735; Juande IRAZUZTA, DoctrinaChristiana, Iruña, 1742; SUAREZ DEAULAN [Dax koObispoarenaginduz], Catichimaedo fediarenetaguiristinoeguienesplicacionelaburra, Pau, [c.1745]; ManuelLARRAMENDI(
|
edo
SebastianMENDIBURU), Icasbidea.Christauendoctrinaazalquetalaburraquingaldeaz, taeranzuteaz, Burgos, 1747 [Astetegipuzkeraz]; XabierdeLARIZ, CristauDotrinarenesplicacioaaurentzata tandientzat.ExplicacióndelaDoctrinacristianparaniñosyadultos, Madrid1757 [Asteteeuskeraztaerderaz]; FranciscoAntonioAGUIRRE, ChristavarenDoctrina, AitaAsteteta bestejaquinsubatzuetatikberecontucoaurrentzataterea, tacom...
|
|
|
bere ekarpena egingo du euskarazko apostolutzaren arloan, euskal prosa aberatsa, ezpal eta hari ederrekoa erabiliz, bestalde. Gainera Bartolome, gero ikusiko dugunez, aipaturiko gehienak baino originalagoa da bere lanean, haien lanak, kasurik gehienetan, gaztelaniazko
|
edo
frantsesezko lanen itzulpenak edo moldaketak baitira; benetako predikari eta hizlariak, ordea, bere beretik ematen daki eta horrek askoz ere handiagoa eskatzen du?
|
|
|
bere ekarpena egingo du euskarazko apostolutzaren arloan, euskal prosa aberatsa, ezpal eta hari ederrekoa erabiliz, bestalde. Gainera Bartolome, gero ikusiko dugunez, aipaturiko gehienak baino originalagoa da bere lanean, haien lanak, kasurik gehienetan, gaztelaniazko edo frantsesezko lanen itzulpenak
|
edo
moldaketak baitira; benetako predikari eta hizlariak, ordea, bere beretik ematen daki eta horrek askoz ere handiagoa eskatzen du?
|
|
|
–Nihil obstat?
|
edo
baiezkoa erdietsi ondoren, egileak eez zukan ezer aldatzerik, Definitorio205 beraren baimenik gabe.
|
|
|
204 Urteco Domeca gustijetaraco verbaldi icasbidecuac, ceinzubetan azalduten dan Erromaco Catecismua. Euretan aurquituco dabe Arimazain euscaldunac, euren Elextar,
|
edo
Feligresai predicadu biar deutsen icasbidia: Baita bere Cristinau euscaldunac, cer jaquin, eta eguin biar dabeen, Bilbao, 1816.
|
|
|
–pidepatentedeescritor, oselerenuevelaqueobtuboenelaños1815, ysedió pase para eel Dfinitorio General, conla advertenciadeque sien erl póximo CapítuloProvincialfueseelegidoprior, podríasuspendersele? 218.Hurrengourtean Lazkaokonobizioenmaisu hautatukodute.Bainagukjakin nahigenukeenahauda: zerdela etaeskatzenduenidazle agiria, horilibururenbatargitaratzekoasmotan zebilenseinaleargiabaita.Bainazerliburu. Galderahonekeuskalletrentzatgaldua denzerbaitensusmoanjartzengaitu; beresermoienbatzuenargitalpenaizanliteke,
|
edo
, beharbada, garaihartanegitenzirenerakodotrinarenbatenargitalpena. Dena dela, gauregunezdagordetzenberakeuskarazargitaratuzuenabainobesterik?
|
|
|
Lazkaokonobiziatukoabitu hartzeko aktetatikateradezakegunez, Frai Bartolomeklanhandiaizanzuennobizioekin, hauekaskozirelakobatezere.Frai Bartolomekkargu berrihorriekin zioenean, 1832kouztailean
|
edo
, 13nobizio zituen bereardurapean.Abuztuannobiziogazteenonarpen agiriaksinatzenhasten da.13nobiziokorukoziren.Etageroago, 1832kourtebereaneta1833anzehar beste33nobiziokorukohartuzituen.46gaztehauetatik28bizkaitarrakziren, 6 gipuzkoarrak, 5arabarrak, 3nafarrak, eta 4Burgoskoelizbarrutikoak411?
|
|
|
66: edu (L+ M:
|
edo
)
|
|
|
1731; Venetiis1740, 1765,1741; Matriti1799; hainbatargitalpenizandituenPhelipe Scio deSanMiguel engaztelaniazkoitzulpena, esaterako, zazpiliburukitan, Valentzia1791;
|
edo
Epístolas deSanPablo, FrantziskoXimenez ekgaztelaniara itzuliak, etab.). EtaBibliako iruzkinen artean, besteak beste, Augustinus Calmet eniruzkinezagunakdiraMarkinakoKarmeldarrenbibliotekan (8liburuki,
|
|
|
Berabizizela argitaratutakogaztelaniazko biidazki
|
edo
liburuxka ditugu, harenasmoaargitaratzeaizanezbazenere.BienedukiaFraiBartolomekJoanJose Mogeliegindakogutunakdira, honekargitara eman zituelarik. Lehenengoahauxe da:
|
|
|
[...] gauza chaarragoricesan,
|
edo
, eguitenezdaveela, ezdalapecatu (Euscalerrijetaco... 35)(, edo, komaartean...)
|
|
|
[...] gauza chaarragoricesan, edo, eguitenezdaveela, ezdalapecatu (Euscalerrijetaco... 35)(?
|
edo
–komaartean...)
|
|
|
Olgueetia,
|
edo
diversinoiainocentiaizan arren, eragotzitacodemporaan bada, malecijazjazten da (Euscal errijetaco... 40).
|
|
|
Aueguinagazurtengodau berecautan leguezgoijanimini dan amaijac,
|
edo
conclusinoiac, nire erichijanEuscal errijetaco... (45).
|
|
|
Ezdaascoaobetianesatia: plazaconaastecodantzaacavemarijetangueratu ten dirianac, tambolinaisilduta, useetandirian moduban,
|
edo
eguitendirian moduban, pecatumortalecoocasinoeurrecuacdiriala, errazoiagazproveetanez bada (Euscal errijetaco... 44).
|
|
|
Icustenda: dantzia ez davilendemporaan, nescabat, bi, edoirumutil bate gaz, bigaz, edoirugaz alcarri escubacsolbardaan,
|
edo
... iminita, verbeetan, ta (64) (Ezdagureusadiokoa).
|
|
|
28);/ soinubarioidarraicodantzia (Euscal errijetaco... 33);/ amaijariduda guztia,
|
edo
, aitutenoiditubeen, achaquijaacquenduteco, esatenda (Euscal errijetaco... 45);/ euracesanoidaveenleguez: ija pusca brdat aauac alegueretuta (Euscal errijetaco... 48);/ nundi, etacelanoidirianpiestaracojantzijac, etagalaacemacumeascorensoinian, sobredaqui mundubac (Euscal errijetaco... 58);/ euracesanoidaveenlegueez, impernucuenvitzitziaechiandirialapiestamada ricatubacgaiti (Euscal errijetaco... ...
|
|
|
[...]
|
edo
eguitecoustiadaucagunobra onacgaiti (Icas I, 36) (pl.).
|
|
|
Ez dau eitenJangoicuarenamodijua gaiti, ezda bere burubarenamodijuagaiti bere; ezpada,
|
edo
ondasunacgaiti, edo vanidadia gaiti, edozequenquerijagaitiEsku (100).
|
|
|
Ez dau eitenJangoicuarenamodijua gaiti, ezda bere burubarenamodijuagaiti bere; ezpada, edo ondasunacgaiti,
|
edo
vanidadia gaiti, edozequenquerijagaitiEsku (100).
|
|
|
Ezcontza bat,
|
edo
eguindaco bat dala medijo? (Icas III, 327).
|
|
|
Nos bait zetan,
|
edo
atan olguetia, naturaleciac escatuten davena, daEuscal (errijetaco... 11).
|
|
|
Ta dinozuceureartiangauza onariondo erechita, naigoguagazbacarric, ta nai verbiagaz, tagoguagaz: Eguingodot bada Jaungoicuaren,
|
edo
Santubaren ondraan.
|
|
|
¿ Bide baten, edobasatza baten,
|
edo
tabernabaztar batennorensemeedo alaba dan ezdaquijala, ordituta datzanac?
|
|
|
co,
|
edo
JesusenerijotzaodoldubagacuaAltaraanbarristetaco, popuertzacuadag ouijataardaua consagretiatasacerdotiacerrecibidutiaedoartutia (Icas III,
|
|
|
ulzia: ceure escusantuba, emotendeutsazu, edoereztuna, edoulzia,
|
edo
|
|
|
Pecatarijacaleguere iruriarren, vijotza tristia, tailluna daucaEuscal errijetaco... (25).//(...) nesquiaren, edoandriarenaurriansaltoca, chicoezibagaco,
|
edo
|
|
|
// Baita Espainarenurrian irueun, tairu ddoguetaamabostmillaegunbatenillzitubenac bere (Icas II, 52). // Erribatenbeegozan berreun,
|
edo
irureuncristinaubarriEuscal errijetaco... (143).// bestebosteun, edosreeiungentilaccirianEuscal errijetaco...
|
|
|
...iruna gaztetan, tadomaueijozuzsaijetsacchiquija dan artian, güerogogortutaceurecontralotsagalducotuez dedin, ta arimaco peniaecarri ezdaizunEsku, (239).// Beeratueguijozuumiari iduna gaztetan, ta domaueguijozuzsaijetsac, chiquijadan artian, descuiduangogortuezdedin, ta sinistutiaucatuezdaguizun, etaarimacopeniaizanezdaguizunIcas I, (1).// Ez dinotecer, aracobularrac, idunac, ta besuac aguirijan,
|
edo
guztiz aguirijan baino, araguijarensugarrijago, AndiquijeenBiguirara daruezanandra, edonesca loijacgaiti (Eucal Errijetaco... 117).(...)
|
|
|
Orregaiti, autortubiar deutsaamacilltecopeligrubancompesinoeti campora CuraJaunari, edoadinonecopersonabati, seinaeguitecodaguana,
|
edo
, alanuste davena, demporaguichicua, edosortu barrijaizanarren seinaIcas III, (61).
|
|
|
Icustenda: dantzia ez davilendemporaan, nescabat, bi, edoirumutil bate gaz, bigaz, edoirugaz alcarri escubac solbardaan,
|
edo
... iminita, verbeetan, ta maitequerijeetandagozalaEuscal errijetaco... (64).
|
|
|
dacuszu: Jazo oneetan dacuszu, cristinaubac, jausi zirianac, ez ziriala
|
edo
|
|
|
Adizkiekaurretikezadizlagunadutenean, euskarazaldaketafonikoakegiteko joera bizia dago; gehiago
|
edo
gutxiago, euskalki guztietan gordetzen dena. Aldaketafonikohaueisandhideitzendietehizkuntzalaribatzuek.Horrelakoaldaketafonikoakongiegiteaarauadajendeaurrekomintzaerajasoan; bainaidatziz besteerregelaetakonbentzioakdaude, etaegungoidazkeraarautuanezdiraegitenahozohikoakdirensandhihoriek, gunerikgehienetanbehintzat.Gureidazleakereezdituegiten.Agian, bereeskualdekoeuskaranjoerahorihainmarkatuaez delako.... Garaihartanezzeneuskaraznolaidatzibeharzenesatekoerakunderik eta, horrelakoetan, herriakedoidazlerikhoberenekegitenzutenaimitatzenahalegindukoziren...Euskarazkoahoskeragozoetajasoak, ez dira> eztira; ez da > ezta; ezgara> ezkara; ezbada > ezpada egiteaeskatzendu;, l, eta, n, renaurreanezezluke> eluke; eznator > enator adizlagunaren, z, horigalduegitenda:; bi, z, elkartzean, tz, eginohidu: ez zara> etzaraizanzen >. Aditza etaberelaguntzailearen artekoloturaneregertatzendiraaldaketafonikoak, esaterako,, n, eta, z, lotzen direnean: izantzen...
|
|
|
Isrraelgo/ Israelgo: Talapurretaágaiti, Jaungoicuacaguinduta, errico,
|
edo
|
|
|
¿ Baquijee, cerdan doloria,
|
edo
damuba? ¿ Baquijee, cerbiar dan, damuba euquiteco. Baquijee, damubaren paltaz compesinoia cetan gueratuten dan? ¿
|
|
|
¿
|
Edo
, ezeveelaezautuEvangelijocoEspirituba? (Euscal errijetaco... 19).
|
|
|
Jauna, tratuban,
|
edo
cetanedoatanirabatziconevanIcas II, (115).
|
|
|
Baitauatuta,
|
edo
ezertacoezda dagozanaibereascotan (Icas I, 253).
|
|
|
Verbagogorractaerrazoecitalactaminveraacbecoqui illunagaztaasarria gaz esaten badeutsuzordubanorduban,
|
edo
belaarriondoco bat esquintcen badeutsu, isilicegontapadecidu (Icas I, 26, serm.).
|
|
|
Izan bitez ceuben verbaac: ez
|
edo
bai. Onezaz gaineracua gacheric datorrena da, dino Jesucristo gueure Jaunac (Icas I, 109).
|
|
|
Adanen loba bat galduv ean lelen go pecatu lotsarizco onec. Ta aric ona zaartu
|
edo
cansau biarrian, egunian baino egunian dauca indar gueijago, campo gueijago, crijadua c trijada gueijago. Guiza aldiric guiza aldira sendotuten da ta boteetan ditu sustrai barrijac (Icas II, 15).
|
|
|
Eurac sacerdote eguin biar ditubee guizonac, beti oinian egon dedin ordiaco sacramentu santuba, ta vizi dedin guiza aldi ric guiza aldi ra mundubaren amai raguino cristindadia
|
edo
Jesucristoren Eleisia (Icas I, 211).
|
|
|
Esan dan errazoia gaiti, juezaren iguesi erriric erri
|
edo
mendiric mendi davi len gaisquina juezaren aguindubagaz illtia ez da pecatu (Icas II, 236).
|
|
|
Bildutakoadibidehauetarikobatzuetanikustendenez, iritzibatean, harkjatendio tokiahoni; honelakobatean, alalokailuarekinhastenda, bainaondoren
|
edo
ra pasatzen da... (alaezcondubagaz, edosenidiagaz, edosenideezcondubagaz). Denadela, gramatikariekdiotenez, bienartekolehian edoedobetiomendazilegi, bainaezalderantziz.Behekoadibideetanageridenez, horielementuezberdinenlokailuda:
|
|
|
Bada, perpausaklotzekoerabiltzendenlokailuilatibotzatagerizaigugramatiketan, bainagureidazlearenerabileran, kausazkoaereizanohida; euskaramintzatuanerabiltzendenzeedotaidatzizgehiagoagertzendenezenlokailuenharikoa; horrelakoetan, aurrez esandako zerbaiten azalpena
|
edo
arrazoia ematera dator.Bartolomekpuntuajartzendu, eskuarki, aurrekoesaldiarenamaieran, baina harenjarraikoaizanohidalokailuhonekinhastendena.Ilatiboadenean, ordea, ez duperpaushasieranjartzen, bestesintagmarenbatenjarraianbaizik; hortaz, hurrengoadibidehauetatiklehenengoaetalaugarrenailatiboakdirateke; bigarrena etahirugarrena, kausazkoak:
|
|
|
Naijagoleuqueill balitz
|
edo
pausuriceguinezindagueratubalitz, pecatu eguineuquianbaino (Icas III, 131).
|
|
|
(Aditziragangaitza) Edoceinentzat,
|
edo
meza nausitara, vesperetara edo ser moetarajuanecindirianentzat, eguinquizunsantubataona dajaidomeequeta raco, Jaungoicuarendotriniaicastia edoeracustia; gaixuacvisiteetia; tristiac con seletia (Icas I,// Compesauecinbada, damutubiardau vijotz vijotcetibere pecatuguztiaquin, aldaguijaniancompesetacousteosuagaz 183). (Icas III, 278).
|
|
|
(Aditziragangaitza) Edoceinentzat, edo meza nausitara, vesperetara
|
edo
ser moetarajuanecindirianentzat, eguinquizunsantubataona dajaidomeequeta raco, Jaungoicuarendotriniaicastia edoeracustia; gaixuacvisiteetia; tristiac con seletia (Icas I,// Compesauecinbada, damutubiardau vijotz vijotcetibere pecatuguztiaquin, aldaguijaniancompesetacousteosuagaz 183). (Icas III, 278).
|
|
|
Ez mundutarrac leguez, sacerdote baten palta bat icusi
|
edo
entzun daguijee
|
|
|
Lelengo: aita ta ama besuetacoc esquini
|
edo
oprecidu biar deutsee seina batiuan Jaungoicuari ta Eleisa Ama Santiari (Icas III, 78). // ¡ Ai nire tristia!
|
|
|
CeinegazeracutsievanJesu Cristoc, lapurretiapecatu andija
|
edo
illgarrija dana (Icas II, 99).
|
|
|
acordau: gogoratu, gomutatu, oroitu;. Acordauzaite, dino, memento,
|
edo
goguan euquieguizuzapatubasantututia? (Icas I, 180).// bizia, argia, ernea;? ¡ Lastimia! Dotrinia icastendiraatzerachubac, ecezubenumiacbañoobariceta acordaubagoricezdago inun bere? (Esku, 254).
|
|
|
arin (buruco): buruanahastea
|
edo
une batekoburuagaltzea; (eskuarki ondoeza, zorabioaesannahiduhitzhoneketahiztegiekhalajasodute, bainagure idazlearen testuanberejuiziooneanezegoteaadieraztendu...);. Besteedocein gachiragoteraleenagoetortendiraguizonacilltera baino, juicijooniandagoza nian. [...] Burucoarinacedoetsaijarententacinoiacecarri leguibat bereburuba itoteraedoilltera? (Icas I, 238).
|
|
|
burutsu: pertsonaargia, buruonekoa// ohikoadierahonetazgain, burura egitenduenardonahizedaribiziaadieraztendu;. Nosbaitustez ustebagaric,
|
edo
bustita dagualaco, edojanzaarrian dagualaco, edoezaututenez davendalaco, edanaceratsotiaedoorditutiajazoleitequialapecatu ardao burutsubabagaric? (Icas I, 274).
|
|
|
eta, atrición, adierazteko);. Batariesatenjaco contricinoia.Tabestiariatricinoia.
|
Edo
batari esatenjaco, amodijozcodamuba.Tabestiari, bildurrezcodamuba. Icas III, (121).
|
|
|
dudacotu: dudan
|
edo
zalantzan jarri;. Edertuta, guichituta, dudacotuta, apainduta, naiez dituzuntentacinoe batzucbalira leguezcompensauoidituzu ceubenpensamentuezauberazcotanaizcopecatuloiezainac? (Icas II, 81).
|
|
|
entzute: ospe, izenona, fama;. Andiarija, burubareneichijatanoberacedu ondosun, jaquiturija
|
edo
entzuteezdauqueenacdesprecijetiataalacuequinberba contaubacbañoez eguitiada, guztiai enpadubaemoten deutseen soberbijata vanidadia. Esku, (63).// arreta, esatendenajasotzekoadiegotea; (hurrengoesaldian, egonzaitezadi, esannahidu);. Egonzaitezentzuteonagaz? (Icas I, 49).
|
|
|
garbai: damua;, noberacvijotzianartutendavenpenia, damuba
|
edo
gar baijadapenitencija (Icas III, 98).
|
|
|
guichiasco: gutxi samar;(, gehiagoedogutxiago, adieranerabiliohidugugaur egun, bainatestuhonetan, gutxisamar?,, gutxitxo?
|
edo
antzekoesanahiadu);. Jesusen veguigarbijacondoerichidaguijuen, aleguinguztiada guichiasco? (Icas I, 21serm.).
|
|
|
iraizbaten: liparbatean, instantbatean;. Iraizbaten, bertaticobaten,
|
edo
ondoconciencijaaztertuta, pecatubacgogoraaimbat ciatzenecarribagaric, com pesaudirianac, eguinditubeecompesinoechaarrac? (Icas III, 164).
|
|
|
naicotu: ase, bete;. Codicijosuacezin ase edonaicotudira inos diruz
|
edo
ondasunez? (Icas II, 104). //? ¿ Cegaznaicotuguinaigueurevijotza Jaungoicuagaz ostian??
|