Testuinguruan

Bilaketa

dist.

non

lema/forma

nola

bilaketa

kategoria

Iragazkiak

Mota/Gaia

Euskalkia

Itzulpena

Erregistroa

Ordena

Formularioa garbitu

Emaitzak: 3.958

2023
	‎Hiru Lurralde Historikoetan ere, Foru Aldundiek foru arau lerruneko arauak eman ditzakete (TFAOren 8 artikulua) presazko arrazoietan oinarrituta ala tributu arauak ezartzeko	edo egokitzeko. Legegintzazko Dekretuen eta Lege dekretuen antzera, honako arauak ematen dira Lurralde Historikoaren arabera:
	‎Erregelamenduen berezko edukia da legearen betearazpen eta garapena; hortaz, hierarkiak ezarritako mugak ezin dituenez gainditu, erregelamenduak forma, kudeaketa eta prozedurei buruzko gaiak jorratuko ditu. Zerga nagusiei begiratuz gero, zerga bakoitzak izango du bere Legea	edo bere Foru Araua, baina aldi berean, halako araua erregelamendu baten bidez osatuko da: Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren erregelamendua, Sozietateen gaineko Zergaren erregelamendua, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren erregelamendua, etab
	‎Batzuetan, legeak erregelamendura igortzen du prestazioaren oinarrizko osagaien zenbait alde	edo xehetasunen zehaztapena, eta aukera hori doktrinak ere onartzen du. Kasu horretan ez da lege erreserbaren printzipiorik hausten, legeak berak argiro zehaztu behar baititu erregelamenduak izan beharreko mugak.
	‎Arazoa, ordea, bestelakoa da: legeak ezarritako muga nahiz baldintzak bete arren, karga tasaren ezarpen	edo aldarazpena erregelamendu bidez egin ote daiteke. Aukera hori Toki ogasunaren kasuan bakarrik onar daiteke, toki erakundeen autonomia errespetatu ahal izateko; horrela, Estatuak ezarri behar ditu toki tributuen oinarrizko osagaiak eta, gero, toki erakundeei dagokie karga tasa edo, tributua hautazkoa denetan, tributua bera ezartzea.
	‎legeak ezarritako muga nahiz baldintzak bete arren, karga tasaren ezarpen edo aldarazpena erregelamendu bidez egin ote daiteke? Aukera hori Toki ogasunaren kasuan bakarrik onar daiteke, toki erakundeen autonomia errespetatu ahal izateko; horrela, Estatuak ezarri behar ditu toki tributuen oinarrizko osagaiak eta, gero, toki erakundeei dagokie karga tasa	edo , tributua hautazkoa denetan, tributua bera ezartzea.
	‎Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu	edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
	‎Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez	edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
	‎Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege	edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
	‎Toki administrazioan, ahalmen arau-emailea toki ordenantzen bitartez gauzatzen da; hala ere, toki korporazioek ahalmen legegilerik ez dutenez, ordenantzek Estatuaren	edo , hala denean, autonomia erkidegoen legeetan nahiz foru ogasunen arauetan izan behar dute oinarri edo eskuespena. Lurralde erkidean ordenantza fiskalak arautzen dituen Estatuko Legea martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua da, Toki Ogasunak arautzeko Legearen testu bategina onetsi zuela.
	‎Toki administrazioan, ahalmen arau-emailea toki ordenantzen bitartez gauzatzen da; hala ere, toki korporazioek ahalmen legegilerik ez dutenez, ordenantzek Estatuaren edo, hala denean, autonomia erkidegoen legeetan nahiz foru ogasunen arauetan izan behar dute oinarri	edo eskuespena. Lurralde erkidean ordenantza fiskalak arautzen dituen Estatuko Legea martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua da, Toki Ogasunak arautzeko Legearen testu bategina onetsi zuela.
	‎Toki zergen kasuan, egoera bi azalarazten dira: a) toki erakundeentzat tributuaren ezarpena hautazkoa denean, ordenantzak tributuaren oinarrizko osagaiak xedatu behar ditu, baina Toki Ogasunaren Legearen	edo Foru Arauaren mugen barruan; b) tributuak derrigorrak izanik, toki erakundeek horien zenbatekoa aldarazteko aukera dutenean, ordenantzak tributuaren zenbatekoa kalkulatzeko osagaiak arautuko ditu, baldin eta toki erakundeek ahalmen hori erabili nahi badute.
	‎Aurrerago esan bezala, Tributu zuzenbidea Zuzenbide publikoaren barne kokatzen da, batez ere, tributu erregelak aplikatzeko erabiltzen diren prozedurei begira. Horregatik, forma	edo prozedura hutsuneak administrazio prozedurari buruzko araubidea orokorrarekin osatzen dira. Aipatu beharreko araua urriaren 1eko 39/ 2015 Legea da, hots, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkideari buruzkoa.
	‎Tributu zuzenbidearen arauekin zein Administrazio zuzenbidearen arau orokorrekin lege hutsunea bete ezin daitekeenean bakarrik aplikatu ahal da Kode Zibila. Bestalde ere, ezin ahantz daiteke zenbait kasutan Zuzenbide erkide hori Merkataritzako zuzenbidea	edo Lan zuzenbidea bera izan daitekeela.
	‎Tributuen arloan ohitura aplikatu ahal izateko, hiru baldintza bete behar dira: 1) kasuari aplikatzeko moduko legerik ez izatea; 2) ohitura hori moralaren	edo ordena publikoaren aurkakoa ez izatea; eta 3) ohitura hori egon badagoela frogatzea. Horrezaz aparte, Tributu zuzenbidean badago ohituraren aplikazioa oztopatzen duen eragozpena:
	‎Zuzenbidearen gainerako alorretan bezala, Zuzenbidearen printzipio orokorrak aplikatuko dira kasuari buruzko legerik	edo ohiturarik ez dagoenean. Halako printzipioek, hots, antolamendu juridikoaren euskarri diren printzipioek, eginkizun hirukoitza betetzen dute:
	‎Agindu interpretatzaileak TFAOren 11 artikuluaren 3 atalean arautu dira (TLOren 12.3 artikuluan). Lurralde erkidean, legeak eta tributuetako gainerako arauak argitzeko	edo interpretatzeko xedapenak Ministroak eman ditzake, eta Tributuen Zuzendaritza Nagusiak ere; TFAOetan, eskumen hori Ogasun Saileko Diputatuari dagokio, modu esklusiboan. Lurralde erkidean Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dira eta hiru Lurralde Historikoetan, bakoitzaren Aldizkari Ofizialean.
	‎Administrazio doktrinari dagokion aldetik, Auzitegi ekonomiko administratiboek emandako ebazpenak aipa daitezke, baita Tributuen Zuzendaritza Nagusiari eginiko kontsulten erantzunak ere. Aurrerago esan bezala, horiek guztiak ez dira Zuzenbidearen iturri eta alderdiei begira bakarrik dira lotesleak, hots, betebeharpekoei begira eta Tributu administrazioari begira, ebazpena	edo kontsulta ukitzen duen organoari begira, zehatz esateko. Administrazio auzitegi horien ebazpenak nahiz kontsultei emaniko erantzunak, bi biak, aldizka argitaratzen dira guztiok horien berri izan dezagun, Tributu administrazioaren webgunean.
	‎Amaitzeko, zirkularrak	edo jarraibideak ditugu. Zirkularren edo jarraibideen bitartez administrazio egintzak ematen dira.
	‎Amaitzeko, zirkularrak edo jarraibideak ditugu. Zirkularren	edo jarraibideen bitartez administrazio egintzak ematen dira. Egintza horiek, barruko arauak izanik, Administrazioaren organoentzat izango dira lotesleak eta bertan hierarkiari begira mendeko langileei ezarritako jokabideak arautu daitezke edota arau juridikoaren interpretazioa egin daiteke araua hobeto aplikatzeko.
	‎Agindu interpretatzailearekin gertatu bezala, ez dira lotesleak partikularrentzat baina halakoak ezagutzea ezinbestekoa da. Agindu interpretatzaileekin gertatu aldera, zirkularrak eta jarraibideak lotesleak dira hierarkiari begira mendeko organoentzat eta ez Ogasun Ministerioko	edo Foru Ogasun Saileko organo guztientzat. Adibidez, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ogasun eta Finantzen Sailak jarraibideak erabili ohi ditu, Ogasuneko Zuzendari Nagusiak emanda.
	‎Adibidez, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ogasun eta Finantzen Sailak jarraibideak erabili ohi ditu, Ogasuneko Zuzendari Nagusiak emanda. Ohikoena eta ezagunena urtero martxo	edo apirila aldera Ogasuneko web orrian argitaratu ohi dena da, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpainan erabiliko diren irizpideak finkatuz3.
	‎Tributuen arloko printzipioetarik batzuek konstituzio lerruna dute, Konstituzioak beren beregi aipatzen dituelako (EKren 31 art.),	edo doktrinak eta jurisprudentziak horrela deritzelako. Printzipio horiek benetako aginduak dira tributu legegilearentzat.
	‎Horrekin batera, EKren 31.1 artikuluak xedatu du guztiok lagundu behar dugula gastu publikoei aurre egiten, bakoitzak bere ekonomia ahalbidearen arabera, eta progresibitate eta berdintasunaren printzipioak oinarri dituen tributu sistema zuzenaren bitartez; sistema hori ez da inoiz konfiskagarria izango. Eta 31 artikulu horrek 3 atalean jarraitzen duenez, izaera publikoko prestazio pertsonalak	edo ondare prestazioak legearen arabera, ez bestela, ezarri ahal izango dira.
	‎Ekonomia ahalbidea bere agerpenen bidez antzeman dezakegu: ahalbide hori pilatzen denean (kapitala edo ondarea), sarrera fluxu gisa agertzen denean (errenta) edo, azkenez, irteera fluxu gisa azaltzen denean (gastua, kontsumoa	edo inbertsioa). Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta edo gastuen arabera ezartzen bada.
	‎ahalbide hori pilatzen denean (kapitala edo ondarea), sarrera fluxu gisa agertzen denean (errenta) edo, azkenez, irteera fluxu gisa azaltzen denean (gastua, kontsumoa edo inbertsioa). Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta	edo gastuen arabera ezartzen bada. Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita.
	‎Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta edo gastuen arabera ezartzen bada. Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio	edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du.
	‎Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta	edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du. Horiek horrela, Konstituzio Auzitegiak Hiri Lurren Balio gehikuntzaren gaineko Zerga Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi zuen, ekonomia ahalbiderik ez zegoenean ere zerga kobratzen zelako (26/ 2017, 37/ 2017 eta 59/ 2017 KAE), eta gero berriro adierazi zuen Konstituzioaren aurkakoa zela tributu zorra zehazteko sistema ez zetorrelako bat zergadunaren benetako ekonomia ahalbidearekin (182/ 2021 KAE).
	‎Edu berean, beste zerbitzu publiko batzuk zergen bitartez baino ezin dira finantzatu eta zerbitzu zatiezin deritze. Horren ildotik, Konstituzio Auzitegiak berak adierazi duenez," Konstituzioarekin bat dator Estatuak	edo autonomia erkidegoek ekonomia ahalbideaz besteko ekonomianahiz gizarte printzipioak gogoan izatea zenbait tributu ezartzean".
	‎Horra hor BEZaren kasua: zerga egitatea enpresari	edo profesional batek bere jarduera ekonomikoaren baitan ondasunak nahiz zerbitzuak ematea izango da, baina benetan kargatu nahi den ekonomia ahalbidea ondasun eta zerbitzuon eskuratzailearena da (kontsumoa).
	‎Orokortasun printzipioa ez da absolutua, hau da, beste printzipio	edo interes batzuek lehentasuna izan dezakete horren gain. Esan dugunez, ekonomia ahalbidearen printzipioa eta berdintasun printzipioa dira horietako batzuk.
	‎Esan dugunez, ekonomia ahalbidearen printzipioa eta berdintasun printzipioa dira horietako batzuk. Bestela, onura fiskalak	edo salbuespenak orokortasun printzipioaren aurkakoak izango lirateke, eta horrenbestez, Konstituzioaren aurkakoak. Salbuespena dago zenbait kasutan legearen aginduz tributu betebeharra ordaindu ordez ez da zergarik ordainduko kasu horietan (salbuespen objektiboa) edo pertsona horien kasuan (salbuespen subjektiboa).
	‎Bestela, onura fiskalak edo salbuespenak orokortasun printzipioaren aurkakoak izango lirateke, eta horrenbestez, Konstituzioaren aurkakoak. Salbuespena dago zenbait kasutan legearen aginduz tributu betebeharra ordaindu ordez ez da zergarik ordainduko kasu horietan (salbuespen objektiboa)	edo pertsona horien kasuan (salbuespen subjektiboa). Beste horrenbeste esan daiteke kenkari eta gainerako onura fiskalen kasuan.
	‎Lehenengoak antolamendu juridiko osoaren balio nagusien artean aipatzen du berdintasun printzipioa. Bigarrenari helduta," Espainiarrak legearen arabera berdinak dira, eta ezin da inolako bereizkeriarik egin, jaiotza, arraza, sexu, erlijio, iritzi nahiz bestelako inguruabar	edo egoera pertsonal zein sozialak aintzat hartuta". Bi artikulu horietan berdintasuna printzipio orokor gisa agertzen da, alegia, antolamendu juridikoaren edozein arlotan aplikatu beharreko printzipio gisa.
	‎Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomia ahalbidearekin. Berdintasun printzipioaren aplikazioak ezin ekar dezake tratamendu bera ematea egoera desberdinetan dauden	edo ekonomia ahalbide desberdina duten pertsonentzat. Haatik, berdintasun formal horren ordez, berdintasun materiala hartu behar da abiapuntutzat; horrek esan nahi du tributuen alorrean norbanakoen errentak eta egoera ekonomikoa aintzat hartu behar direla, baita bestelako arrazoiak ere (egokitasuna, gizarte justizia, guztion onura).
	‎Baina, horrez landara, berdintasunaren eskakizuna tributu bakoitzean ere aplikatu behar da. Tributu batek ezin du arrazoirik gabeko	edo debekaturiko bereizkeriarik egin, alegia, tributuaren egiturarekin bat ez datorren bereizkeriarik. Tratamendu desberdina irizpide objektibo eta arrazoizkoetan oinarrituz gero, berdintasun printzipioarekin bat dator hiru baldintza betez gero:
	‎2) Bereizkeria	edo desberdintasun oro ez da Konstituzioaren aurkakoa izango, ezpada justifikazio objektibo eta arrazoirik gabekoak.
	‎Oinarriak ekonomia ahalbidearen agerpen partziala islatzen badu, ostera, desegokitzeak sortuko dira, ahalbide eta berdintasun printzipioak urratuz. Horregatik, Konstituzioaren arabera ezin daitezke progresiboak izan ekoizpenaren gaineko zergak, kontsumoaren gaineko zeharkako zergak	edo ondarearen zati baten gainekoak.
	‎Gaur egun, Espainiako tributu sisteman progresibitatea aplikatzen da, errenta osoaren gaineko zergetan	edo ondare osoaren gainekoetan (oinordetzen gainekoa barne); zerga horiek progresibitatea galduko balute, Konstituzioaren aurkakoak izango lirateke.
	‎Edonola ere, ez dago progresibitate hori adierazten duen tarifa bakarra. PFEZren legeetan, esaterako, tarifa progresibo bat ezarri da lurralde erkideko autonomia erkidego bakoitzean, eta tarifa hori ere ez dator bat Euskadirenarekin	edo Nafarroarenarekin. Baina guzti guztiek betetzen dute Konstituzioaren progresibitate printzipioa.
	‎Lege horien izaera juridikoari dagokionez, ituna zein hitzarmena lege arruntak ez ezik, itundutako legeak ere badira, hots, lege horiek aldatzeko, prozedura berezia behar da. Ildo bertsutik, alderdi guztien adostasuna behar beharrezkoa da Ituna	edo Hitzarmena eraldatzeko, hau da, alderdietarik batek ezin ditu bere kabuz legeok aldarazi.
	‎Bestalde ere, eta arauen arteko hierarkiari begira, ezin esan daiteke Ekonomia Ituna	edo Nafarroako Ekonomia Hitzarmena Estatuko legeen gainetik edo azpitik daudenik; arean bere, Estatuaren eta autonomia erkidegoen legeen artean ez dago hierarkia harremanik, eskumen harremanak baizik.
	‎Bestalde ere, eta arauen arteko hierarkiari begira, ezin esan daiteke Ekonomia Ituna edo Nafarroako Ekonomia Hitzarmena Estatuko legeen gainetik	edo azpitik daudenik; arean bere, Estatuaren eta autonomia erkidegoen legeen artean ez dago hierarkia harremanik, eskumen harremanak baizik.
	‎Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan, horiek lege arrunten bidez arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 artikuluko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan dezakete tributuen alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak jaso ditzakete, baita Ogasun publikoaren kontrako delituak	edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere). Zernahi gisaz, lege organikoen artean kasu berezia da autonomia erkidegoak finantzatzearen inguruko legea (LOFCA deritzona), bertan arautzen baita Konstituzioak lurralde erkideko autonomia erkidegoei aitortu dizkien finantza eskumenen egikaritza.
	‎Estatuko legeez gain, ezin ahantz daiteke autonomia erkidegoek euren eskumenen barruan zerga berriak sor ditzaketela,	edo Estatuaren zergen gaineko errekargua ezar dezaketela legearen bidez; berbarako, zenbait autonomia erkidegok Bingo Jokoaren gaineko Zerga ezarri dute Bingo —Asturias Balear Uharteak—, eta beste batzuk Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergan gutxieneko kuoten gaineko errekarguak jarri dituzte —Asturias, Kantabria eta Murtziako Erregioa— Halaber, Nafarroako Foru Komunitateak bere tri...
	‎Tributuen arloari dagokionez, esan behar da legegintzazko dekretuak sarri erabili direla testu bateginak sortzeko. Horren adibide izan daitezke, besteak beste, irailaren 24ko 1/ 1993 Legegintzazko Errege Dekretua Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren testu bategina onesteko	edo martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua Toki Ogasunak arautzen dituen Legearen testu bategina onesteko, bi biak lurralde erkidekoak.
	‎Lege dekretu deritzonaren bitartez ere, Gobernuak lege lerruneko arauak eman ditzake, baina ez Parlamentuak eginiko eskuordetzan oinarrituta, ezpada benetako larrialdiaren	edo presazko beharrizanaren ondorioz (EKren 86.1 artikulua). Beste alde batetik, bada Lege dekretuaren bitartez arautu ezin daitekeen gairik.
	‎Horiek horrela, tributuak arautzen dituzten arauak ez dira Eusko Legebiltzarreko legeak, ezpada Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batzar nagusiek emandako arauak. Gaiaren	edo materiaren aldetik, ostera, foru arauak Estatuko legeen eginkizuna betetzen dutela baiezta daiteke. Konstituzioak aldarrikatutako legezkotasun printzipioa aplikatzeko, Estatuko legeekin egin behar da; foru arauen kasuan, arau horiek dira halako printzipioa betetzen dutenak, edukiari begiratuta legeen zeregina betetzen dutelako.
	‎Argi dago Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jarauntsia eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza pribaturako eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza pribaturako eskubidea	edo jarauntsia eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina ezin dituzte eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik eman gabe. Konfiskaezintasunaren printzipioak debekatzen ditu jabetza eskubidearen funtsezko edukiari tributuen bitartez eginiko erasoak (berbarako, aurreztu eta inbertitzeko ahalbidea kentzea).
	‎Konfiskaezintasun printzipoak balio ideologikoa	edo politikoa du, balio juridikoaren gainetik. PALAO TABOADAk eta beste autore batzuek esan dutenez, printzipio hori berdin aplikatu litzateke Konstituzioaren 31 artikuluan egongo ez balitz ere, baldin eta legeak ezarritako tributuak ondore konfiskagarriak sortuko balitu edo jabetzarako eskubidea ezabatuko balu, kasu horietan 33 artikuluaren aurkakoa izango bailitzateke.
	‎Konfiskaezintasun printzipoak balio ideologikoa edo politikoa du, balio juridikoaren gainetik. PALAO TABOADAk eta beste autore batzuek esan dutenez, printzipio hori berdin aplikatu litzateke Konstituzioaren 31 artikuluan egongo ez balitz ere, baldin eta legeak ezarritako tributuak ondore konfiskagarriak sortuko balitu	edo jabetzarako eskubidea ezabatuko balu, kasu horietan 33 artikuluaren aurkakoa izango bailitzateke. (Ikusi, edu berean, urriaren 4ko 150/ 1990 Konstituzio Auzitegiaren Epaia4).
	‎Gerta daiteke zergak banan banan ikusita konfiskagarriak ez izatea, baina guztien artean sistema konfiskatzailea eratzea. Halaber, kontuan hartu behar da zerga aldizkakoa	edo iraunkorra den. Hitz gutxitan esateko, konfiskatzaileak dira zerga hauek:
	‎Hitz gutxitan esateko, konfiskatzaileak dira zerga hauek: ondarearen gaineko zerga iraunkorra, ondareak ematen dituen errentak baino gehiago ordaindu behar denean; errenta	edo ekoizpenaren gaineko zergak, errenta erabilgarri oso txikia6 uzten dutenean; edota gastu edo kontsumoaren gaineko zergak, bizitzeko gutxienekoa baino eskuratze ahalbide txikiagoa uzten dutenean.
	‎Hitz gutxitan esateko, konfiskatzaileak dira zerga hauek: ondarearen gaineko zerga iraunkorra, ondareak ematen dituen errentak baino gehiago ordaindu behar denean; errenta edo ekoizpenaren gaineko zergak, errenta erabilgarri oso txikia6 uzten dutenean; edota gastu	edo kontsumoaren gaineko zergak, bizitzeko gutxienekoa baino eskuratze ahalbide txikiagoa uzten dutenean.
	‎"(...) Orain, esaldi horri honakoa gehituko diogu: konfiskatzearen debekuak dakar zentzuzko beste eskakizun bat sortzea, zergak ordaintzeko aitzakiarekin zergapetzeko aberastasuna ez agortzeko behartzen duelako, hori baita zergapetzearen oinarria	edo funtsa. Horiek horrela, zergapetzearen gehieneko muga, Konstituzioak ezarritako muga behintzat, zergapetzearen ondorio konfiskagarria debekatzea da".
	‎3.6 Lege erreserbaren	edo legezkotasunaren printzipioa
	‎Tributuen arloko printzipio substantiboak aztertu ondoren, orain Konstituzioaren 31 artikuluko 3 ataleko printzipio formala jorratuko dugu: lege erreserbaren	edo legezkotasunaren printzipioa. Legezkotasun printzipioaren aginduz, izaera publikoko prestazio pertsonalak edo ondare prestazioak legearen arabera, ez bestela, ezarri ahal izango dira.
	‎lege erreserbaren edo legezkotasunaren printzipioa. Legezkotasun printzipioaren aginduz, izaera publikoko prestazio pertsonalak	edo ondare prestazioak legearen arabera, ez bestela, ezarri ahal izango dira. Ildo horretatik, EKren 133 artikuluko 1 atalak ezarri duenez, Estatuari dagokio tributuak ezartzeko jatorrizko ahala, eta hori lege bidez egingo du.
	‎Subiranotasunaren adierazpenik argienetarikoa zergak ezartzea da, eta tributuen arloan dagoen lege erreserbaren printzipioa, berriz, demokrazia printzipioaren ondorio da. Legeak sortu	edo ezarri ez duen tributua ez da zilegia, ez da zuzena. Hortaz, lege erreserba ez errespetatzea ez da forma kontua bakarrik, legitimazioaren edo zuzentasunaren arazoa ere bada.
	‎Legeak sortu edo ezarri ez duen tributua ez da zilegia, ez da zuzena. Hortaz, lege erreserba ez errespetatzea ez da forma kontua bakarrik, legitimazioaren	edo zuzentasunaren arazoa ere bada. Bestalde ere, lege erreserbaren printzipioak segurtasun juridikoa bermatzen du, zergadunak zehatz jakin dezakeelako bere betebeharraren norainokoa.
	‎Konstituzioak 87.3 artikuluan beren beregi baztertu du tributu legeak herriaren ekimenez aldatzeko aukera. Artikulu horrek dionez," Herri ekimena ez da bidezkoa izango, lege organikoei dagozkien gaietan, zerga kontuetan	edo nazioartekoetan, ezta grazia pribilegioari buruzkoetan ere". Bestalde, aurrekontuetako legeen bidez uki daitezke tributuak, baina lege horien edukia mugatuta dago 134.7 artikuluan.
	‎Baina, zeintzuk dira tributuaren oinarrizko osagaiak? Zeintzuk dira legearen bidez	edo foru arau bidez ezarri beharreko aldeak. Zehatz esateko, foru arauak ezarri behar ditu tributua ordaintzeko eginbeharra sortzen duten kasuak (zerga egitatea), tributuak nork ordaindu behar dituen (subjektu pasiboak) eta zenbat ordaindu behar den (oinarria, karga tasa eta kuota).
	‎Baina nola defini daiteke printzipio hori? Ekonomia ahalbidea da ekonomiazerbitzu eta ondasunen titulartasuna izan	edo eskuratzeko ahalbidea; horregatik, ahalbide horri ordaintze ahalbide ere baderitzo. Ekonomia ahalbidea bere agerpenen bidez antzeman dezakegu:
	‎Ekonomia ahalbidea bere agerpenen bidez antzeman dezakegu: ahalbide hori pilatzen denean (kapitala	edo ondarea), sarrera fluxu gisa agertzen denean (errenta) edo, azkenez, irteera fluxu gisa azaltzen denean (gastua, kontsumoa edo inbertsioa). Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta edo gastuen arabera ezartzen bada.
	‎Ekonomia ahalbidea bere agerpenen bidez antzeman dezakegu: ahalbide hori pilatzen denean (kapitala edo ondarea), sarrera fluxu gisa agertzen denean (errenta)	edo , azkenez, irteera fluxu gisa azaltzen denean (gastua, kontsumoa edo inbertsioa). Horrela, tributuak bat datoz ekonomia ahalbidearen printzipioarekin, tributuengatik ordaindu beharrekoa betebeharpekoaren ondare, errenta edo gastuen arabera ezartzen bada.
	‎Horrenbestez, zerga egitateak barneratu behar ditu ekonomia ahalbidearen zein justiziaren irizpideak; irizpide horiei esker, legegileak prestazioa ezar dezake, norbanakoak egitatea gauzatu duenean. Tributua da legean oinarritutako betebehar	edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez du tributu betebeharra sortzen, baina gauzatze horrek Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera.
	‎Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez du tributu betebeharra sortzen, baina gauzatze horrek Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera	edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera. Egin eginean ere, sarrera hori lor daiteke osorik ala zati batezzerga egitatea gauzatzeaz batera, geroago (likidazio egintza burutu ostean), edota aurretiaz (PFEZn bezala, atxikipen eta zatikako ordainketak direla bide).
	‎Zerga egitatea arauaren emaitza baino ez da; horrek esan nahi du egitate zehatz bat zerga egitate bihurtzen dela arau juridiko tributarioaren egitezko kasua denean, hots, tipifikatzen denean. Bestelako gauza da legegileak zerga egitate bihurtzen duen egitezko kasua errealitate ekonomikoa izatea (adib., diru sarrera bat),	edo aurretiaz juridikoa den egitatea izatea (esaterako, egintza edo negozio juridikoa). Dena den, arreta jarri behar da tributu legeak ematen duen definizioan, eta ez errealitateko egitatean (hots, lege definizioaren euskarri edo oinarri materiala den horretan).
	‎Zerga egitatea arauaren emaitza baino ez da; horrek esan nahi du egitate zehatz bat zerga egitate bihurtzen dela arau juridiko tributarioaren egitezko kasua denean, hots, tipifikatzen denean. Bestelako gauza da legegileak zerga egitate bihurtzen duen egitezko kasua errealitate ekonomikoa izatea (adib., diru sarrera bat), edo aurretiaz juridikoa den egitatea izatea (esaterako, egintza	edo negozio juridikoa). Dena den, arreta jarri behar da tributu legeak ematen duen definizioan, eta ez errealitateko egitatean (hots, lege definizioaren euskarri edo oinarri materiala den horretan).
	‎Bestelako gauza da legegileak zerga egitate bihurtzen duen egitezko kasua errealitate ekonomikoa izatea (adib., diru sarrera bat), edo aurretiaz juridikoa den egitatea izatea (esaterako, egintza edo negozio juridikoa). Dena den, arreta jarri behar da tributu legeak ematen duen definizioan, eta ez errealitateko egitatean (hots, lege definizioaren euskarri	edo oinarri materiala den horretan). Ulerbidez, errenta errealitatea ekonomikoa da, baina PFEZk errentari buruz diharduenean ez du beti errealitate hori aipatzen.
	‎Tributuaren objektua,	edo Konstituzio Auzitegiak aipatu duen gai ezargarria, da tributuaren euskarri den errealitateko egitate edo osagaia, hau da, errenta, ondarea, gastua (edo, hala denean, ondasun zein etekin berezia). Objektuaren gainean ezartzen da tributuaren karga.
	‎Tributuaren objektua, edo Konstituzio Auzitegiak aipatu duen gai ezargarria, da tributuaren euskarri den errealitateko egitate	edo osagaia, hau da, errenta, ondarea, gastua (edo, hala denean, ondasun zein etekin berezia). Objektuaren gainean ezartzen da tributuaren karga.
	‎Tributuaren objektua, edo Konstituzio Auzitegiak aipatu duen gai ezargarria, da tributuaren euskarri den errealitateko egitate edo osagaia, hau da, errenta, ondarea, gastua(	edo , hala denean, ondasun zein etekin berezia). Objektuaren gainean ezartzen da tributuaren karga.
	‎Objektuaren gainean ezartzen da tributuaren karga. Objektua errealitatearen alor	edo egitatea da, eta legeak zerga egitatea definitu baino lehenagotik existitzen da. Tributua objektuaren gainean ezartzen da, objektu hori ekonomia ahalbidearen agerpena izan ohi delako.
	‎Zerga egitatea, aldiz, arauaren emaitza da, eta bertan definitzen den egitate, egintza	edo eragiketak tributuaren osagai objektiboa eratzen du. Objektuaren eta zerga egitatearen arteko bereizketa ez da alperrekoa.
	‎Horrela gertatzen da kontsumoa kargatzen duten zerga batzuekin. Zergaren objektua ondasunen kontsumoa izan arren, legeak zerga egitate gisa ekoizkinak ematea	edo saltzea eratu du.
	‎Zergak	edo Sozietateen gaineko Zergak kargatzen dituela. Auzitegiak zergapetze bikoitzaren argudioa bertan behera utzi eta gero, Andaluziako zergaren kasuan, onartu zuen objektu bera (lurraren edo finkaren titulartasuna) izan arren, tributuok bateragarriak izatea, euren zerga egitatea desberdina zelako.
	‎Zergak edo Sozietateen gaineko Zergak kargatzen dituela. Auzitegiak zergapetze bikoitzaren argudioa bertan behera utzi eta gero, Andaluziako zergaren kasuan, onartu zuen objektu bera (lurraren	edo finkaren titulartasuna) izan arren, tributuok bateragarriak izatea, euren zerga egitatea desberdina zelako. Ildo beretik jo dute Auzitegiaren epai horrek eta beste batzuk, urtarrilaren 17ko 4/ 2019 epaia kasu, Kataluniako Etxebizitza hutsen gaineko Zergari buruzkoa.
	‎Zerga egitateak garrantzi handia du, tributuak identifikatu	edo egituratzeko. Tributuen arteko ezberdintasuna ez datza tributuek kargatzen duten ekonomia ahalbidean, ezpada tributuen arau ezberdinek ezarritako egitezko kasuan.
	‎Ezaugarri horrek bereizten ditu, hain zuzen, zerga egitatea eta tributu arauak izan ditzakeen egitezko gainerako kasuak. Egin eginean ere, egitezko gainerako kasuetatik beste betebehar	edo eskubide batzuk sor daitezke, baita Ogasun publikoari ordainketak egitekoak ere, zerga egitatearekin lotuta edo zerga egitatea kontuan izan gabe. Horregatik, oso garrantzitsua da tributu bakoitzak bere zerga egitatea argiro zehaztea, zerga egitatea gauzatu arte ez dagoelako zergapetzerik, nahiz eta gainerako egitezko kasuak burutu eta partikularren pentsutan beste betebeharrak sortu izan.
	‎Ezaugarri horrek bereizten ditu, hain zuzen, zerga egitatea eta tributu arauak izan ditzakeen egitezko gainerako kasuak. Egin eginean ere, egitezko gainerako kasuetatik beste betebehar edo eskubide batzuk sor daitezke, baita Ogasun publikoari ordainketak egitekoak ere, zerga egitatearekin lotuta	edo zerga egitatea kontuan izan gabe. Horregatik, oso garrantzitsua da tributu bakoitzak bere zerga egitatea argiro zehaztea, zerga egitatea gauzatu arte ez dagoelako zergapetzerik, nahiz eta gainerako egitezko kasuak burutu eta partikularren pentsutan beste betebeharrak sortu izan.
	‎Eskuarki, egitezko kasutik bertatik atera dezakegu pertsona hori nor den. Beste batzuetan, ordea, zerga egitatea gauzatzean pertsona bat baino gehiago pilatzen dira garrantzi eta eragin berarekin, eta ez da erraza zergaduna nor den zehaztea (berbarako, salerosketa gauzatzean, legeak zehaztu behar du nor den zergaduna, eroslea, saltzailea	edo beste edonor).
	‎Zerga egitatearen aspektu materiala da kargatzen den egitate, egintza, negozio	edo egoera bera. Horrek kalifikatzen du tributua eta, gehienetan, ekonomia ahalbidearen agerpena dakar (esaterako, errenta, ondarea edo gastua da).
	‎Zerga egitatearen aspektu materiala da kargatzen den egitate, egintza, negozio edo egoera bera. Horrek kalifikatzen du tributua eta, gehienetan, ekonomia ahalbidearen agerpena dakar (esaterako, errenta, ondarea	edo gastua da). Ildo horretatik, zerga egitatea orokorra (bere barruan legeak berariaz aipatzen ez dituen kasuak hartzen dituenean) edo berezia izan daiteke (legeak ezarritako kasuak bakarrik hartzen dituenean).
	‎Horrek kalifikatzen du tributua eta, gehienetan, ekonomia ahalbidearen agerpena dakar (esaterako, errenta, ondarea edo gastua da). Ildo horretatik, zerga egitatea orokorra (bere barruan legeak berariaz aipatzen ez dituen kasuak hartzen dituenean)	edo berezia izan daiteke (legeak ezarritako kasuak bakarrik hartzen dituenean).
	‎Tradizioari ekinez, zerga egitateak beti barneratu behar ditu legezko jokabideak	edo egitateak; kontrara, legearen aurkako jokabideak zigortzeko delituak zein zehapenak daude. Aduanetako zergen esparruan, alabaina, hori ez da hain argia.
	‎Kasu horretan, beren beregi utzi dira zerga egitatetik kanpo moneta faltsuaren trafikoa eta sorgorgarrien eta gai psikotropikoen trafikoa (medikuntzaedo zientzia helburuetarako izan ezik). Hortaz, aduanetako zergen zerga egitatea izan daiteke armen trafikoa, pornografiako materialen trafikoa	edo babesturiko animalien larruaren trafikoa, eta halako egitateak gauzatuz gero, tributu zorra ordaindu litzateke. Tributu zuzenbideak baditu beste gune gris batzuk ere, esaterako, errentaren gaineko zergetan jaso ohi diren ondare gehikuntzak justifikatu gabekoak, halakoetan sasoi batean aitortu ez ziren errentak zergaren menpe jartzen dira, errenton jatorria gorabehera.
	‎Denborazko aspektuari helduta, tributuak aldizkakoak	edo istantekoak izan daitezke. Istantekoen kasuan, tributua ahitzen da zerga egitatea gauzatzen denean, eta hori beti gertatzen da une jakin batean (eskritura egiten denean, pertsona hiltzen denean.).
	‎Aldakorretan, aspektu kuantitatibo hori bakarrik dago (errentaren zenbatekoa, ondarearen balioa). Tributu finkoen kasuan, aldiz, zerga egitatea ezin da zenbateko ezberdinetan eman, eta ezin da zenbatu ere (adib., jarduera	edo lanbide bat egikaritzea: jarduera horretan aritu daiteke ala ez, baina ezin da zenbatu).
	‎Tributuaren sortzapena zerga egitatea Zuzenbidearen aldetik gauzatu den unea da, eta zerga ordaintzeko betebeharraren sortarazlea da subjektu pasiboaren ikuspuntutik, baina horrek ez du esan nahi betebehar hori une horretan bertan bete behar denik. Horrela, TFAOen 22.2 artikuluaren (eta TLOren 21.2 artikuluaren) ariora, tributuaren legeak kuota	edo ordaindu beharreko kopurua eskatzeko moduko eguna zehatz dezake, edo kopuruaren zati batena, sortzapena ez den beste egun batean. Administrazio kudeaketaren geroko egintza izanik, likidazioak eragingarritasunez zehazten ditu dela sortutako zenbatekoa, dela hori ordaintzeko Administrazioak ezarri dituen epeak eta moduak.
	‎Tributuaren sortzapena zerga egitatea Zuzenbidearen aldetik gauzatu den unea da, eta zerga ordaintzeko betebeharraren sortarazlea da subjektu pasiboaren ikuspuntutik, baina horrek ez du esan nahi betebehar hori une horretan bertan bete behar denik. Horrela, TFAOen 22.2 artikuluaren (eta TLOren 21.2 artikuluaren) ariora, tributuaren legeak kuota edo ordaindu beharreko kopurua eskatzeko moduko eguna zehatz dezake,	edo kopuruaren zati batena, sortzapena ez den beste egun batean. Administrazio kudeaketaren geroko egintza izanik, likidazioak eragingarritasunez zehazten ditu dela sortutako zenbatekoa, dela hori ordaintzeko Administrazioak ezarri dituen epeak eta moduak.
	‎Halakoetan, salbuespenak tresna egokia da, eta batzuetan ezinbestekoa, tributuaren zerga egitatearen barruan sar daitezkeen egitezko kasu ugarien artean bereizketak egin ahal izateko. Labur esateko, salbuespenek zerga egitatea definitzen dute, zeharka	edo zuzenean: zuzenean, zerga egitatearen esparruan zenbait kasu bereizten dituztelako; eta zeharka, kuotaren hobari eta kenkarien bidez, zerga egitate berberak ondorio ezberdinak ekar liratekeelako.
	‎Osterantzean, ondorio onartezina gertatuko litzateke jarduketa batzuk (salbuespenaren ezarpena) lege erreserbapean egongo liratekeelako eta beste jarduketa batzuk, ordea, ez (eraldaketa, ezabapena). Are gehiago, lege lerruna ez duen arau baten bidez salbuespena eralda	edo ezaba daitekeela onartzeak esan nahi du zerga egitatea ere xeda daitekeela legea ez den arauaren bitartez. Ildo berari ekinez, salbuespena ezabatzean salbuespenak ezartzen zuen egitezko kasua burutuz gero, tributu betebeharra sortuko litzateke; modu horretara, eraldaketaren bidez kargapeko kasu berria ezarriko litzateke, tributua ordaintzeko betebeharra eta guzti.
	‎Beste alde batetik, arauetan salbuespena sarri izateko aukera Administrazioaren baimen, aitortze	edo ematearen menpe gelditzen da. Horrek ez du ezkutatu behar salbuespenaren sortzapena egitate salbuetsia gauzatzean hasten dela.
	‎Zehatzago esateko, zerga egitatea gauzatzean, gehienetan tributu betebeharra sortzen da, baina gauzatze hori egitate salbuetsi antzo kalifikatu bada, salbuespena sortzen da. Administrazioak gero emango duen baimen	edo aitortzeak ondorio adierazleak baino ez ditu, hau da, salbuespena aplikatzeko betekizunak bete direla adierazten du.
	‎Amaitzeko, iraupen etengabea duten aldizkako tributuen kasuan, eztabaidatu ohi da salbuespenak zergaldi guztietarako balio duen (salbuespen iraunkorra)	edo zergaldi jakin batzuetan bakarrik aplika daitekeen (aldi baterako salbuespena). Kasu horietan, zergaldi bakoitzerako salbuespenaren sortzapena burutzen da zerga egitatea, salbuetsitako modalitatean, zergaldi horretan gauzatzen bada.
	‎Behin salbuespena sortu eta gero, ezin da ulertu hurrengo zergaldi guztietarako balio duenik, honexegatik: zergaldi bakoitza igaro arte ez dakigu egitate salbuetsia gauzatuko den ala ez, ezta egitate hori tributuaren menpe egongo den	edo tributua bera izango den ere.
	‎Zuzenbideko aditua ez den pertsonaren ikuspegitik, salbuespenak eta zergapetik kanpoko kasuak oso antzekoak dira, itxuraz behintzat. Kasu bi biotan, ez dira zergak	edo tributuak ordaintzen; ekonomian ikuspegitik, beraz, bi kasuok berdinak dira. Arestian ikusi dugun bezala, ordea, salbuespenak beti izaten dira zerga egitatearen esparruan, zerga egitatea definitzen baitute.
	‎Legeak zergapetik kanpokoak aipatzen ditu, zerga egitatearen norainokoa argitzeko, TFAOen (eta TLOren) 20.2 artikuluak dionez; horrenbestez, aipamen horrek ez du inolako agindu juridikorik, hots, legeak aipatzen duen kasua gauzatzeak ez dakar ezelako ondoriorik. Manu horiek, bada, irakasteko	edo azaltzeko helburua bakarrik dute, arauaren interpretazio autentikoa dakartela. Horregatik, zergapetik kanpokoen arauak ez du benetako izaera juridikorik.
	‎Tributuen esparruan, materia	edo formazko prestazioak bete behar dituzten subjektuekin batera, beti agertu ohi da erakundea publikoa; erakunde horrek hainbat organoren bitartez dihardu, eta, tributuak eragingarriak izateko, prozedurak bultzatzen ditu.
	‎Tributu betebeharren ikusaldetik helduta, tributu kredituan hartzekodunaren egoera duen erakundea da subjektu aktiboa. Dena den, kontzeptu hori zabaldu behar da, betebeharra ordaintzeaz bestelako harremanak ekar ditzakeelako tributuak, edota beste prozedura batzuen bidez gauzatu daitekeelako tributu hori; izan ere, batzuetan, halako harreman	edo prozeduren alde pasiboan, ez dago tributuaren zorduna. Horren guztiaren ondorioz, subjektu aktiboaren kontzeptuan sartu behar ditugu kasu batzuk, kasuon araubide juridikoa betebeharren alorretik kanpo gelditzen bada ere.

Emaitza gehiago eskuratzen...

Aldaerak

Lehen forma

Argitaratzailea

Konbinazioak (2 lema)

Konbinazioak (3 lema)

Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu	"katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren	"katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu*	"katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu*	"katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu	"ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu	"ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi	"katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia	"katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi	"katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia	"katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi*	"katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi \| asko	"bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* \| !asko*	"bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi\|asko\|gutxi\|txiki	"bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj	"proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj	"proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi\|asko + m:adi	"bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg	"proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA

adb	adberbioa
adi	aditza
adilok	aditz-lokuzioa
adj	adjektiboa
det	determinatzailea
ior	izenordaina
izearr	izen arrunta
izepib	pertsona-izena
izelib	leku-izena
izeizb	erakunde-izena
lbt	laburtzapena
lotjnt	juntagailua
lotlok	lokailua
esr	esaera
esk	esklamazioa
prt	partikula
ono	onomatopeia
tit	titulua

KASUA

abs	absolutiboa
abl	ablatiboa
ala	adlatiboa
ban	banatzailea
dat	datiboa
des	destinatiboa
erg	ergatiboa
abz	hurbiltze-adlatiboa
ine	inesiboa
ins	instrumentala
gel	leku-genitiboa
mot	motibatiboa
abu	muga-adlatiboa
par	partitiboa
psp	postposizioa
pro	prolatiboa
soz	soziatiboa

MUGATASUNA/NUMEROA

mg	mugagabea
ms	mugatu singularra
mp	mugatu plurala
mph	mugatu plural hurbila

ADITZ MOTA

da	da
du	du
dio	dio
zaio	zaio
da-du	da-du
du-zaio	du-zaio
dio-zaio	dio-zaio
da-zaio	da-zaio
du-dio	du-dio
da-zaio-du	da-zaio-du
da-zaio-du-dio	da-zaio-du-dio

edo	3.951 (26,01)
Edo	7 (0,05)