2006
|
|
Baztan osoa zeharkatu eta gero, Izpegitik aterako da Baigorrira joateko. Bi egun beranduago berriz ere eskualdean izanen dugu baina orduan goiztiar
|
edo
berantiarrentzako ordutegiarekin. Beran igande goizeko 3:00etan pasatuko da.
|
|
Urtero bezala Eguberri bezperan, Olentzero eta Jaiotza Lehiaketa eginen dute Lesakarrek herriko Plaza Zaharrean. Eguerdiko 12:00etatik hasita, aitzineko egunetan prestatu duten Olentzeroa
|
edo
Jaiotza ekarriko dute txapelketako epaileengana. Horrez gain bi kantu abestu dituzte jendaurrean, bata, “Olentzero Buru Haundia” eta bertzea taldeak aukeratutakoa.
|
|
Parte hartu ahal izateko lan guziak 11:30erako plazan egon dute Jaiotza lehiaketa 12: 00tan hasi ahal izateko eta ondotik Olentzeroarena egin ahal izateko. Epaimahaiak hiru ezaugarri nagusi hartuko ditu kontuan, batetik Olentzeroa
|
edo
Jaiotza, bertzetik janzkera eta azkenik kantuak, azken horien abesterakoan Olentzeroa bizkar gainean eduki dute. Jaiotza lehiaketan maila bakarra izanen bada ere, Olentzero lehiaketan, hiru egonen dira, 10 urte artekoak, 11 eta 15 urte artekoak eta 16 urte baino zaharragoak.
|
|
Herrian langabezirik ez dagoela argudiatzen dute, baina guk ziur badakigu dozena erdi bat lagun badirela lanean hasteko prest. Gainera, zer gertatuko litzateke gaineko langileak Lesaka, Bera, Etxalar
|
edo
Arantzatik hartuko balituzte. Ez al gara gu Arcelor, Savera, Fundiciones edo Alcora lanera joaten?
|
|
Gainera, zer gertatuko litzateke gaineko langileak Lesaka, Bera, Etxalar edo Arantzatik hartuko balituzte? Ez al gara gu Arcelor, Savera, Fundiciones
|
edo
Alcora lanera joaten. Ba al du gai honetan hain zorrotz jokatzeko legitimitaterik Lesakan edo Beran bere zortzi orduak sartu eta herrira goxo goxo itzultzen denak, lesakarrei edo beratarrei ondorio guziak utzita?
|
|
Ez al gara gu Arcelor, Savera, Fundiciones edo Alcora lanera joaten? Ba al du gai honetan hain zorrotz jokatzeko legitimitaterik Lesakan
|
edo
Beran bere zortzi orduak sartu eta herrira goxo goxo itzultzen denak, lesakarrei edo beratarrei ondorio guziak utzita. Konparatzekoak al dira, urrutitik baldin bada ere, Arcelorrek Lesakan duen inpaktoa eta asfalto plantarena Igantzin?
|
|
Ez al gara gu Arcelor, Savera, Fundiciones edo Alcora lanera joaten? Ba al du gai honetan hain zorrotz jokatzeko legitimitaterik Lesakan edo Beran bere zortzi orduak sartu eta herrira goxo goxo itzultzen denak, lesakarrei
|
edo
beratarrei ondorio guziak utzita. Konparatzekoak al dira, urrutitik baldin bada ere, Arcelorrek Lesakan duen inpaktoa eta asfalto plantarena Igantzin?
|
|
Horrelaxe hasten zen 1996ko uztail hasieran proba gisara munduratu genuen lehen edizio elektronikoaren agurra. Gaur eguneko mundua nekez uler daiteke Internet
|
edo
posta elektronikorik gabe, baina duela hamar urte ezezagunagoak ziren, gure inguruan bederen. Ordurarte, irakurleekin nahiz berriemaileekin telefonoz, eskutitzez edo faxez izaten genituen harremanak posta elektroniko bidez ere gauzatzen hasi ziren.
|
|
Gaur eguneko mundua nekez uler daiteke Internet edo posta elektronikorik gabe, baina duela hamar urte ezezagunagoak ziren, gure inguruan bederen. Ordurarte, irakurleekin nahiz berriemaileekin telefonoz, eskutitzez
|
edo
faxez izaten genituen harremanak posta elektroniko bidez ere gauzatzen hasi ziren.
|
|
Albiste berrienekin batera, ttipi ttaparen ale zaharrak ere kontsultatzen ahal dira hemerotekan, herrika
|
edo
bilatzailea erabiliz. Baserriko prezioak, gastronomia errezetak, eguraldia eta bertze hainbat zerbitzuk osatzen dute webgunea.
|
|
Ez da gehiago bakarra». Leitzako hezitzailea den Karmele Lazkanok azpimarratu nahi izan digu ikuspuntu pedagogikoa, «urte horietan oso aberatsa da gaztearentzat erreferentzia asko izatea, bai gurasoak
|
edo
tutoreak, baita familiatik kanpo dauden bertze pertsona batzuk ere, hezitzailea edo adin bereko lagunak. Sozializazio fase hori garrantzitsua da haurraren etorkizunerako».
|
|
Ez da gehiago bakarra». Leitzako hezitzailea den Karmele Lazkanok azpimarratu nahi izan digu ikuspuntu pedagogikoa, «urte horietan oso aberatsa da gaztearentzat erreferentzia asko izatea, bai gurasoak edo tutoreak, baita familiatik kanpo dauden bertze pertsona batzuk ere, hezitzailea
|
edo
adin bereko lagunak. Sozializazio fase hori garrantzitsua da haurraren etorkizunerako».
|
|
Elizondon, berriz, haurrak 9 hilabete behar ditu. Azkenik, Leitzan, oinez ibili behar du
|
edo
urtea egina izan behar du. Senpereko, Baztango eta Bortzirietako haurtzaindegian bazkariak ematen dituzte.
|
|
Haurtzaindegiak
|
edo
behar bada aitzin eskolak, lantzen dituzten gaiak bizitzarako oinarriak dira. Adin ttikietakoak izanik askoz gehiago babestuak izan behar dute.
|
|
Hezkuntza sisteman sartuak ez badira ere, hezitzaile guziek irakasle baten maila dute. Ardurak dituztenak, denek dute haur hezkuntzan diplomatura
|
edo
psikologia edo pedagogian lizentziatura. Hizkuntzari dagokionez EGA ere galdetzen zaie.
|
|
Hezkuntza sisteman sartuak ez badira ere, hezitzaile guziek irakasle baten maila dute. Ardurak dituztenak, denek dute haur hezkuntzan diplomatura edo psikologia
|
edo
pedagogian lizentziatura. Hizkuntzari dagokionez EGA ere galdetzen zaie.
|
|
Horrela egiten bada okupatuko dira laborantzako eta abelzaintzako alor joriak, inguru honetan gero eta guttiago gelditzen baitira, ingurumenari eta ekologiari begira kalte handiak sortuko dira (ukituak geldituko dira BIL eremu bat, nekazaritza eta abelzaintza ekologikoko ustiapenak: proiektua aitzinera ateratzen bada bizi ahal izateko behar dituzten inguruaren kalitate beharrengatik ezin izanen dute segitu), paisaiari izugarrizko kaltea eginen dio, baita Bidasoaren eta haren bazterren itxurari, soinua eta kontaminazioa ere handituko dira ikaragarri, inguru honetan diren nekazaritza, abelzaintza ea basogintzako jarduerak bertan behera
|
edo
ezin bizi geldituko dira eta, oro har, kalte itzela Nafarroako Bidaso aldeko lurralde ederrenetako jendearen bizimoduari eta lanbideari. Bizilagun hauen asmoa ez da, inola ere, garapen ekonomikoaren eta komunikazio azpiegituren kontra joatea.
|
|
Ukitutako eremuan barna pasako da, eta mantenduko da gaurko errepidea zerbitzu bide gisa eta sarbide gisa, inguruko baserrietara, etxe partikularretara eta nekazaritza, abeltzaintza eta basogintzako eremuetara ailegatzeko. Hori eginen balitz, ez litzateke bi zubien beharrik izanen, ez eta komunikazio lokarria
|
edo
azpiko pasabideak egin beharrik ere, hobeki errespetatuko litzateke inguruko estetika, paisaiari eta bertako ustiapenei kalte egin gabe, Bidasoa ondoko bazterren konfigurazioa mantenduz.
|
|
Ez litzateke inolako trabarik sortuko abiadura handiko errepidearen eta gaurko ustiapenetara sartu ateratzeko lokarrien artean; desagertuko lirateke orain sortuko diren izugarrizko nahaspilak trafikoaren abiadura eta arintasuna bat egin nahi badira: lurzatietara sartzeko errepidearen alde banatan dauden etxebizitzen eta ustiapenen arteko komunikaziogune izatea,
|
edo
errepidean barna nekazaritzako makineria ibili beharra, basogintzako lanak errepide bazterretan egin beharra, etab. Bertzetik ere, erran beharra dago guk proposatzen dugun konponbidea eginez gero, bihurgune guttiago izanen direla, kilometro guttiago, eta proiektuko errepidean trafikoa hobetuko dela, eta gainera kontuan hartuta teknikoki erraz egin daitekeela, hori adierazi baitzuen Iberinsako tal...
|
|
Ondoren, gasoil deposito bat ondoan zegoela ikusita «kontu handiagoz ibili ginen, posiblezko eztanda ekiditeko». Orduantxe bukatu zen leitzarren lana; 09:00etarako
|
edo
, «joan egin ginen, profesionalei lanean utzita: guk geure lana egin genuen».
|
|
Enekoren eskutitza
|
edo
marrazkiak jasotzea, berekin «bis a bisa» izatea… edozein opari material baino politagoa da
|
|
Hasieratik egutegiak eramaten dizkiegu eta badakite zer egunetan dauden. Adibidez, gizarte presoek auniztan ez dakite astelehenean
|
edo
jai egunean bizi diren, akaso etxekoekin harreman handiegirik ez dutelakoz. Ezinezkoa da beretaz ez oroitzea, baina besta eguna, eguraldi onak bezala, obligazioak sortzen dizkigu, bertzerik gabe.
|
|
Ioana Iñigez, Nafarroa Oinezeko antolatzaileetako batek aipatu digunez, «honelako egun berezietan, pixko bat denentzako ekitaldiak izatea saiatzen gara, haurrentzako eta helduentzako, euskal folklorea eta rocka… Berara hurbiltzen diren guziek denbora pasatzeko gustoko zerbait topatzea da helburua. Gainera, area guzietan denentzako zerbait izatea nahi izan dugu, hau da, ez izatea gazteentzako area bat
|
edo
haurrentzako bertze area bat, jende pilaketak saihesteko eta jendea zirkuitoan zehar mugitzeko». Alde horretatik, urtero huts egiten ez duten taldeak izanen dira:
|
|
Laura Iantzi zinegotziak aipatu digunez, «Ameriketan ibilitako 40 bat lagun bizi dira gaur egun Lesakan. Herritik kanpo
|
edo
oraindik Ameriketan bizi direnak eta hil direnak kontuan hartuta, nabari da lanbide honek bere garaian izan zuen garrantzia». Beti Gazten bildu eta Ameriketako bizipenak berritzeko probestuko dute eguna artzain hauek.
|
|
Berehala gehiegi hazi diren
|
edo
fruitu edo lore gehiegi eman duten landareei egiten zaie, garaia baino lehenago zaharkitu edo agortu direlako. Landare indartsuetan bakarrik egin ahal izanen da honelako kimaketa, kimu berriek elikatzeko erreserbako gai ugari biltzen duten sustrai eta zain lodiak baldin badituzte.
|
|
Berehala gehiegi hazi diren edo fruitu
|
edo
lore gehiegi eman duten landareei egiten zaie, garaia baino lehenago zaharkitu edo agortu direlako. Landare indartsuetan bakarrik egin ahal izanen da honelako kimaketa, kimu berriek elikatzeko erreserbako gai ugari biltzen duten sustrai eta zain lodiak baldin badituzte.
|
|
Berehala gehiegi hazi diren edo fruitu edo lore gehiegi eman duten landareei egiten zaie, garaia baino lehenago zaharkitu
|
edo
agortu direlako. Landare indartsuetan bakarrik egin ahal izanen da honelako kimaketa, kimu berriek elikatzeko erreserbako gai ugari biltzen duten sustrai eta zain lodiak baldin badituzte.
|
|
Hauxe da gehien egiten den kimaketa; negu parteko lehen urrats gisa, lore helduak eta kaltetuak
|
edo
lehortuak diren elementuak kenduz. Izenak dioen bezala, landarea garbi mantentzeko aplikatzen zaio kimaketa mota hau.
|
|
Zainaren burua ebakitzen da, landarearen hazkuntza
|
edo
luzapena galarazteko, landarean edo zainean adarrak ugaltzeko joera probokatuz. Gisa honetara bolumen handiagoko landareak lortzen dira, hostaila mardulagokoak eta trinkoagoak
|
|
Zainaren burua ebakitzen da, landarearen hazkuntza edo luzapena galarazteko, landarean
|
edo
zainean adarrak ugaltzeko joera probokatuz. Gisa honetara bolumen handiagoko landareak lortzen dira, hostaila mardulagokoak eta trinkoagoak
|
|
Oroitzapen onak. 6
|
edo
7 urterekin hasi nintzen eta 17 urte arte egon nintzen. Horren ondotik Asegarcerekin hasi nintzen.
|
|
lehendabizikoan brotxak, poteak eta tresneria garbituko ditugu eta, azkenean, ontziak berak. Ur(
|
edo
olio) eta disolbatzailez osaturiko pintura guztietarako balio du horrek. Ez ahantzi, ontziak mugitu ohi izatearen eraginez pinturako solidoak likidotik bereizten direla eta, horrela, osagai bakoitza eskuratzea errazago izanen dugula.
|
|
Lana erraz eta eraginkorrago izateko, hobe dugu honako tresna hauek eskuratzea: eskailerak, babesteko zinta, maindire
|
edo
zatarren bat (pintatu ezin daitezkeen elementu finkoak estaltzeko), espatulak, lixa, eragilea, pintura zaharra kentzeko behar dena; gutienez, hiru tamainetako pintzelak, ile sintetiko edo naturalekoak (hauek garestiago badira ere, gehiago irauten dute); arrabolak azalera handiak, sabaiak eta paretak pintatzeko eta, azkenean, ontziak. Arrabola aukeratuz gero, bandeja dugu; pintzela nahiago izatekotan, gaiak nahasteko adibidez, bestelako ontziak ere izanen ditugu premiazkoak.
|
|
Lana erraz eta eraginkorrago izateko, hobe dugu honako tresna hauek eskuratzea: eskailerak, babesteko zinta, maindire edo zatarren bat (pintatu ezin daitezkeen elementu finkoak estaltzeko), espatulak, lixa, eragilea, pintura zaharra kentzeko behar dena; gutienez, hiru tamainetako pintzelak, ile sintetiko
|
edo
naturalekoak (hauek garestiago badira ere, gehiago irauten dute); arrabolak azalera handiak, sabaiak eta paretak pintatzeko eta, azkenean, ontziak. Arrabola aukeratuz gero, bandeja dugu; pintzela nahiago izatekotan, gaiak nahasteko adibidez, bestelako ontziak ere izanen ditugu premiazkoak.
|
|
Pintura kontuetan jakitun ez bazara, lortu nahi den bukaera eta dagokion azalerarentzat pintura egokiena aukeratu aurretik, hobe dugu aholkua eskatzea. Kolorea zaletasunen arabera aldatzen den arren, zerrenda komertzial batekoa izan
|
edo
nahasi behar ditugun tonuak erosita ere, hamaika aukera ditugu eta, hortaz, erabaki aurretik ongi finkatu behar dugu iritzia. Zerrenda komertzialetako koloreak azalera ttiki ttikietan agertzen dira baina, errealitatera eramanik, dezente bizi eta agresiboago dirudite.
|
|
Gaur egun dauden pinturak erabiliz, ez da ohiko kontua etxea gauez hutsik utzi behar izatea, lanaren antolamenduak hainbat gela libre edukitzea ahalbideratzen diolako langileari. Ahal den neurrian, haien lana erraztea komeni izaten da, altzariak baztertuz
|
edo
koadroak kenduz, laneko denbora eta, horren ondorioz, fakturako munta murriztu eginen delako.
|
|
Nafarroan urtero egiten da horrelako bilera elkarrizketa, erran dezagun. Emakumeen artean esperientziak kontatzeko eta ikastaroak
|
edo
bertze zerbait antolatzeko biltzen gara. Emakumearen mundutxo hori lagundu eta garatu nahi dugu, pixko bat ahantziak bait gaude.
|
|
Mutiletan, alebin, infantil, kadete, junior, elite eta master 40 kategorietan banatuko dira eta emakumeak, berriz, 16 urtez beheitiko eta goitiko kategorietan lehiatuko dira. 11 kilometroko zirkuitoa izanen da eta kategorien arabera, itzuli guttiago
|
edo
gehiago eman dute.
|
|
Josu Goiak gogoratu zuenez, «orain arte, PNV, HB
|
edo
independienteak izan, alkate guziak bildu eta ildo berean joan dira Nafarroako Gobernura eta Gipuzkoako Diputaziora eta gauza batzuk lortu dira. Orain, Beran, nahiz eta koalizioa egin EA eta Aralarrek, bakoitzak bere aterabidea proposatzen du.
|
|
Gauza jakina da Herriko Etxeetan orain dela guttira arte eskribauak
|
edo
idazkariak beti gaztelaniaz idatzi izan dutela. Ez dago Herriko Etxeko artxiboan dokumentu zahar bakar bat ere euskaraz.
|
|
Ez dago Herriko Etxeko artxiboan dokumentu zahar bakar bat ere euskaraz. Horrek ez du erran nahi eskribauek –zenbait tresna
|
edo
tramankuluren izena gaztelaniara itzuli ezinik hitz bat edo bertze euskaraz idaztzi ez zituztenik.
|
|
Ez dago Herriko Etxeko artxiboan dokumentu zahar bakar bat ere euskaraz. Horrek ez du erran nahi eskribauek –zenbait tresna edo tramankuluren izena gaztelaniara itzuli ezinik hitz bat
|
edo
bertze euskaraz idaztzi ez zituztenik.
|
|
Lau adibide paratu ditugu euren testuinguruan, baina bertze aunitz badaude, aski politak batzuk: “chimelas”, “yguelmaia”, “meateguiyas”, “ardia”, “charraquillas”, “yngud”, “dendalarria”, “aska”, “galiurra”, “caviguña”, “masocalagunas”, “auspatteguia”, … eta bertze zenbait, hiru mende inguru duten hitzak, lantegi
|
edo
tresnei lotutakoak gehienak, garai hartako zurgin, olajaun eta arotzek erabiltzen zuten hizkuntzaren adierazgarri.
|
|
Bertze hainbat arlotan bezalaxe, jendearen mugikortasuna ere aunitz aldatu da 75 urteotan. Erraztasun handiak daude autoa hartu eta Iruña, Irun
|
edo
Donostiako denda handietara joateko, baina Javierren ustez, horrek ez du harategian aldaketa handirik eragin. «Berez harategiko salmentan ez dugu aunitz somatu, beharbada ertzebete edo txarkuteriako kontuetan gehiago, aukera zabalagoa baita».
|
|
Erraztasun handiak daude autoa hartu eta Iruña, Irun edo Donostiako denda handietara joateko, baina Javierren ustez, horrek ez du harategian aldaketa handirik eragin. «Berez harategiko salmentan ez dugu aunitz somatu, beharbada ertzebete
|
edo
txarkuteriako kontuetan gehiago, aukera zabalagoa baita».
|
|
«Betiko fianbrea gutiago saltzen da eta grasa gutiago duen fianbrea saltzen da». Azkeneko urteetan, behi eroen eritasunak
|
edo
, berrikiago, hegaztien gripeak, eragina izan zezaketen harategien sektorean, baina Javier Pinak aipatu digunez, «guk ez dugu somatu. Jendeak badu konfidantza gurekin eta gure produktuarekin».
|
|
Jendeak erosteko duen ahalmena ere nabarmen aldatu da, batez ere Gerra Ondoko garaiarekin konparatzen badugu. Orduan, baita urte batzuk beranduago ere, luxuzko produktua izan zitekeen behi
|
edo
aretxe txuleta erostea, baina gaur egun, egunerokoagoak bilakatu dira. Harategiak berak ere, noski, aldaketak izan ditu.
|
|
«Behi eroen eritasuna
|
edo
hegaztien gripea ez dugu somatu»
|
|
Baina Euskal Herriari osotasunean begiratuz gero, egoera ez da horrelakoa. Sinadura bilketa kanpainaren sustatzaileen erranetan, «ikasleen %21ek gaztelaniaz
|
edo
frantsesez hartzen ditu eskolak, euskarazko irakasgai bakar bat ere gabe. Ikasleen %25 A ereduan matrikulatua dago, eta euskara irakasgai bezala ematen du, as, astean lau orduz.
|
|
A eredua aukeratu nahi duten gurasoei erran nahi diet A ereduan euskara ikasi, ikasten dela, astean hiruzpalau orduz; baina horrekin ez dela aski hizkuntza menperatzeko, eta euskaraz komunikatzeko behar den maila
|
edo
gaitasuna eskuratzeko. A ereduaren bitartez lortzen den euskara maila hagitz eskasa da, eta ez da euskaraz normaltasunez aritzeko behar den maila lortzen.
|
|
Egunean sartuko da garraioa, bisita gidatua Agiñako Aita Donostiara, Aranzadi Zientzia elkartearen eskutik, ibilaldi gidatua Lesakako herrigune historikotik Rafael Eneterreagaren laguntzarekin, bazkaria eta bazkal ondoan bisita Alzuzako Oteiza Museora, oraingoan Oteiza Fundazioaren laguntzarekin. Egun osoaren prezioa 25 eurokoa izanen da eta informazioa eta erreserbak 012
|
edo
telefonoetan egin behar dira lehenbailehen, kontuan hartuz leku mugatuak izanen direla.
|
|
Bertze aldetik, bazkide egiteko epe berria ere ireki da. Kontuan hartu behar da aurten hamar
|
edo
hamalau ekitaldi inguru antolatzeko asmoa duela Burrunbak eta bazkideek lehentasuna eta prezio hobeak izanen dituztela. Bazkide egin nahi duenak telefonora deitu behar du eta Anak hartuko dio.
|
|
Azken urteetako berrikuntza da. Gai baten inguruan egiten duten gaualdia, izan Jet set gaua
|
edo
Koktail gaua.
|
|
Baina egia da, gure helburua ez dela Gaztetxea aberastea. Gehienetan,
|
edo
presoen kolektiboei, edo Bai Euskarari edo AEKri ematen diogu. Batez ere Euskal Herria bultzatzen duten elkarteei.
|
|
Baina egia da, gure helburua ez dela Gaztetxea aberastea. Gehienetan, edo presoen kolektiboei,
|
edo
Bai Euskarari edo AEKri ematen diogu. Batez ere Euskal Herria bultzatzen duten elkarteei.
|
|
Baina egia da, gure helburua ez dela Gaztetxea aberastea. Gehienetan, edo presoen kolektiboei, edo Bai Euskarari
|
edo
AEKri ematen diogu. Batez ere Euskal Herria bultzatzen duten elkarteei.
|
|
Bertzerik gabe gure ondarea garatu nahi ginuen”. Garai haietan Lapurdin, abertzalea
|
edo
euskal zalea izatea ez zen bada ezpada ongi ikusia. Frantses komunikabideen desinformazioaren ondorioz, abertzaleak edo autonomia zaleak utopistak ziren eta euskal zaleek, ezertarako balio ez zuen hizkuntza salbatu nahi zuten.
|
|
Garai haietan Lapurdin, abertzalea edo euskal zalea izatea ez zen bada ezpada ongi ikusia. Frantses komunikabideen desinformazioaren ondorioz, abertzaleak
|
edo
autonomia zaleak utopistak ziren eta euskal zaleek, ezertarako balio ez zuen hizkuntza salbatu nahi zuten. Hala ere pixkanaka pixkanaka haien bidea egin zuten.
|
2007
|
|
Salinasek aipatu digunez, mingain urdinarena eritasuna zaharra da, «aspaldian ezagun zen Afrika aldean eta Espainian duela lau urte
|
edo
agertu zen. Orain Mediterraneo osoan eta Europako zati handi batean zabaldu omen da.
|
|
«Udaberrian
|
edo
udan okerragoa litzateke»
|
|
Euli batek transmititzen du eta aziendak ixtegian sartzen badira, ahal izanez gero, sarea paratu litzateke. Inguruan gorotza
|
edo
zaborra izanez gero, intsektizida botatzea komenigarria da, baina ez dago egiteko gauza handirik. Dena den, eritasuna ez zabaltzeko garai egokia dela uste du Salinasek:
|
|
Dena den, eritasuna ez zabaltzeko garai egokia dela uste du Salinasek: «Udaberrian
|
edo
udan gertatu izanen balitz okerragoa litzateke, negu aldera euliek aktibitate txikia dute».
|
|
Sukaldea osatzen duten elementuak ugari dira: labeak, garbigailuak, altzariak, ateak, aire girotua, hozkailua, kafe makina… Altzari herdoilgaitzak, egurrezkoak
|
edo
laminatuak izan, eskaintza zabala da. Eta horiek guztiak ongi kokatzea ezinbertzekoa da, sukaldeak erraz mugitu eta dena eskura dagoen lekua izan behar baitu.
|
|
Domotika deritzo horri. Telefono
|
edo
bertzelako sistema bidez kontrolatzen dira etxetresna elektrikoak. Eta etorkizunera begira, internet bidez edozein lekutatik etxeko lanak egiteko aukera sortuko dute.
|
|
Hauetan ere aukera zabala da, diseinu modernoagokoak
|
edo
tradizionalagoak, gustuaren, lekuaren eta aurrekontuaren arabera bat edo bertze. Egurrezko altzariak lan gehiago eskatzen dutelako, garestiagoak dira, baina honetan ere badaude gorabeherak.
|
|
Hauetan ere aukera zabala da, diseinu modernoagokoak edo tradizionalagoak, gustuaren, lekuaren eta aurrekontuaren arabera bat
|
edo
bertze. Egurrezko altzariak lan gehiago eskatzen dutelako, garestiagoak dira, baina honetan ere badaude gorabeherak.
|
|
Hortik aitzinera, bertzelako ukituak ematea gelditzen da. Paretak margoekin, koadroekin
|
edo
ispiluekin apaindu, errezelak edo kortinak paratu, alfonbrak… Elementu adierazgarri andana dago, etxeko txokoak norberak nahi bezala atontzeko.
|
|
Hortik aitzinera, bertzelako ukituak ematea gelditzen da. Paretak margoekin, koadroekin edo ispiluekin apaindu, errezelak
|
edo
kortinak paratu, alfonbrak… Elementu adierazgarri andana dago, etxeko txokoak norberak nahi bezala atontzeko.
|
|
Sukaldea hornitzeak ere bere lana eskatzen du. Jabearen aurrekontuaren arabera, era bateko
|
edo
bertzekoa izanen da, baina beltza, gorria, pistatxo berdea eta naraja dira kolore erabilienak. Dena den, kolore argiek garbitasunaren sentsazioa indartzen dute.
|
|
Orain artekoaren aspertu eta sukaldearen
|
edo
bainugelaren dekorazioa aldatu nahi dugula. Horretarako etxean egiteko aukera aproposa izan liteke azulejuen kolorea aldatzea.
|
|
Dena den, hori egiten hasi aitzinetik zenbait aholku bildu ditugu. Deus baino lehen garbitzea komeni da, batez ere sukaldearen kasuan, grasarekin eta baporearekin zikindua
|
edo
hondatua egon daitekeelako. Garbiketa ilerik uzten ez duen trapu batekin egitea komeni da.
|
|
Eta nola ez, pintatzerako orduan, gustuaren arabera egin dezakegu hori: zerrenda apaingarri
|
edo
zenefaren erara, edo itxura geometriko jakin batekin, edota kolore desberdinekin. Hori norberak erabaki du.
|
|
Eta nola ez, pintatzerako orduan, gustuaren arabera egin dezakegu hori: zerrenda apaingarri edo zenefaren erara,
|
edo
itxura geometriko jakin batekin, edota kolore desberdinekin. Hori norberak erabaki du.
|
|
Baina, horrez gainera, erosi nahi denaren berri luze zabal izatea ere komeni izaten da: materialen kalitatea, garbitzea, kontserbatzea, zona lehor
|
edo
hezeetan zahartzea, etab. Merkatuak eskaintzen duena, nagusiki, bitan banatzen da: bukaera sintetikoko altzaria eta egurrezko altzaria.
|
|
Ohikoena, egurrezko atala altzariaren kutxa
|
edo
ingurukoa bakarrik izatea da. Estrukturaren gainerakoa aglomeratu, kontratxapatu edo zuntzezko oholekin moldatzen da.
|
|
Zumea, rattana eta melamina ere baliatzen diren arren, zura da denetan maitatuena. Nolanahi ere, zur
|
edo
egurretan ere alde handiak daude.
|
|
• Bazterrak. Biribildurik egon behar dute, kolperik hartuz gero, kalte
|
edo
mina arintzeko.
|
|
• Aireztatze sistemak. Altzari edukitzaileak –kutxak eta antzekoak– barrualdekoa aireztatzeko zuloak
|
edo
antzeko mekanismoak eduki behar dituzte.
|
|
• Egurrezkoak
|
edo
bestelakoak izan daitezke; garrantzitsuena, ongi fabrikatuak egotea da, atzealdea ondo bukatua (arraspatu eta bernizatua), doitze perfektua eta aurreikusiriko gehieneko kargaren araberako labaintze sistema edukitzea.
|
|
• Landatarra. Pinu marroi argi
|
edo
horixka da estilo honetan hedatuena, “zaharkitua”, maiz. Eskuz landutako armairu, apalategi, liburutegi edota ateek etxeari giro berezia ematen diote.
|
|
• Modernoa. Txapadun eta melaminazko oholtzekin fabrikaturiko altzari hauen ezaugarriak dira bolumen zabalak
|
edo
minimalistak, lerro zuzenak eta modulukako distribuzioak.
|
|
Ohe aproposa, arropa armairu egokia
|
edo
jantokiko mahaia hautatzeko sekulako pazientzia hartu behar izaten da, estilo, diseinu eta prezioen aukera amaigabea delako. Baina, horrez gainera, erosi nahi denaren berri luze zabal izatea ere komeni izaten da:
|
|
Ohikoena, egurrezko atala altzariaren kutxa edo ingurukoa bakarrik izatea da. Estrukturaren gainerakoa aglomeratu, kontratxapatu
|
edo
zuntzezko oholekin moldatzen da. Horrelakoak arboletako adar, azal, zerrauts eta txirbilez ekoizten badira ere, tenperatura edo hezetasun aldaketen aurrean altzariaren jokaera hobea bermatzen dute.
|
|
Estrukturaren gainerakoa aglomeratu, kontratxapatu edo zuntzezko oholekin moldatzen da. Horrelakoak arboletako adar, azal, zerrauts eta txirbilez ekoizten badira ere, tenperatura
|
edo
hezetasun aldaketen aurrean altzariaren jokaera hobea bermatzen dute. Zumea, rattana eta melamina ere baliatzen diren arren, zura da denetan maitatuena.
|
|
• Ertzak. Altzari sintetiko baten ertzak irregularrak eta itsatsiak egon ohi dira; zurezko altzariak, oholtzen kasuan, elkarri itsatsitako lamez
|
edo
pieza bakar batez osaturiko amaiera perfektua dauka.
|
|
• Bukaera. Altzaria bainuan jartzekoa bada, kanpo aldean korrosioaren kontrako berniz
|
edo
pintura eduki behar du. Haurrentzako altzariak direnean, garrantzi handikoa da pinturak berunik ez edukitzea.
|
|
Eguerdiko ordubietan bazkaria izanen dute jubilatuen egoitzan, honako menu honekin: Entremesak; arrain zopa
|
edo
haragi zopa; umerria entsaladarekin edo oilasko errea piperrarekin; kanutilloak edo izozkia, gazta eta kafea. Ondotik, arratsaldeko 16:30etik 19:30era dantzaldia izanen dute.
|
|
Eguerdiko ordubietan bazkaria izanen dute jubilatuen egoitzan, honako menu honekin: Entremesak; arrain zopa edo haragi zopa; umerria entsaladarekin
|
edo
oilasko errea piperrarekin; kanutilloak edo izozkia, gazta eta kafea. Ondotik, arratsaldeko 16:30etik 19:30era dantzaldia izanen dute.
|
|
Eguerdiko ordubietan bazkaria izanen dute jubilatuen egoitzan, honako menu honekin: Entremesak; arrain zopa edo haragi zopa; umerria entsaladarekin edo oilasko errea piperrarekin; kanutilloak
|
edo
izozkia, gazta eta kafea. Ondotik, arratsaldeko 16:30etik 19:30era dantzaldia izanen dute.
|
|
Horretarako beharrezkoa da aitzinetik izen ematea, abenduaren 10etik 14ra bitartean, telefono hauetara deituta: 948635036
|
edo
662251848 Izen ematea e postaz ere egin daiteke: bortziri_berdintasuna@yahoo.es
|
|
Zergatik? Norbaitek ez badaki
|
edo
, azalduko dut.
|
|
Ondorioz, Nafarroko iparralde guzian ez da beharrezkua eguzki indarra paratzea ura berotzeko, segi lasai gasa eta gasoila erretzen, eta eguzki instalazioa ez paratzearekin aurrezten den dirukin (lau bat mila euro, itxia kostako den 300.000rendako, aunitz baita) erosi todo terreno haundigoa
|
edo
plasmazko telebista erraldoia, energia aurrezteak esperatu dezake...
|
|
Bera, Etxalar, Azkain, Biriatu, Sara eta Urruñako udalek bortz urtero berritzen duten fazerien
|
edo
mugalarreen hitzarmena sinatu zuten larunbat eguerdian, urriaren 27an. Hitzarmen historiko honen bidez, herri hauetako lurrak, belagiak eta ura aprobetxatzeko eskubidea ematen diote elkarri, baita oihaneko suteetan elkar laguntzeko bitartekoak paratu ere.
|
|
Aziendak alde batera utzita, Elizondoko karrikak salmenta postuez beteak ageri ziren. Gisa guzietako salgaiekin batera, herriko zenbait talde, elkarte eta ikastetxek ere beraien postuak paratu dituzte, Baztan Rugby Taldeak
|
edo
Lekarozko Institutuko ikasleek, bertzeak bertze.
|
|
Nekazaritza tresneriari dagokionez, aziendak eramateko erremolkeak
|
edo
potentzia handiko traktore bikainak ikusgai izan dira.
|
|
Erdiz Bizirik ek herri galdeketaren aldeko apostu garbia egin zuen: «baztandarrok erabaki dezagun harrobia bai ala ez, herri galdeketaren bidez. Erdiz gurea delakotz, eta ez dezaten erabaki hori Iruñean
|
edo
hemendik kanpo hartu». Aldi berean, NaBai alderdiaren jokaera eta komunikabideetan egiten ari diren informazio erabilera salatu zuten plataformakoek.
|
|
Sindikatuek, baserritarrek, politikoek… Denek argi dute abeltzaintza egoera “larrian” dagoela. Neurri ttikiagoan
|
edo
haundiagoan, abeltzaintzako alor guztiei eragiten die, gainera. Eta krisiaren gibelean, produktuen garestitzea, baserrietarako abeltzainek erosten dituzten gaiak nabarmen garestitu direlako.
|
|
Bertzeak bertze, neurri fiskalak, tasen murrizketak eta laguntza osagarriak proposatzen dira. Honela, neurri fiskalak
|
edo
animaliak hilak biltzeko zerbitzurako laguntza handiagoak emanen dira.
|
|
Hasieran kristautasunarekin oso konprometituta ibili eta urteak joan ahala, fedearengandik urruntzen joan diren gazteena. Nahi batzuk betetzeko aukera izan dut eta beste batzuk goi hortan amets
|
edo
utopia moduan geratu dira.
|
|
Alde batetik, 2006an jaiotako emeak eta arrak sarituko dira, hurrenez hurren. Hirugarren eta laugarren sailean, 2005ean jaiotako pottoka emeak eta arrak sarituko dira, eta azkenik, 2004an
|
edo
lehenago jaiotako emeak eta arrak. Gisa berean, pottoka eme onenaren saria ere banatuko da, baita ar onenarena ere.
|