|
2009
|
|
|
Esaten dute oso arriskutsua dela eta tokiz mugitu nahi dute. Umeak eskulturara igotzen dira, eta ematen du bertatik lurrera jausi
|
daitezkeela
. Orain arazoa beste leku batera eraman nahi dute udalekoek, besterik gabe.
|
|
|
Eskolako irakasle batek gomendatu egin zigun kanpora joatea. Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin
|
daitekeela
. Eta egitearekin esan nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela.
|
|
|
Beno, lan artistikoak beti izango du sintesi baten beharra, eta agian sintetizazio lan horren gabezia gure lanaren ezaugarria izan
|
daiteke
. Erakusketa bat egiten duzunean, sintesi ariketa hori egin behar izan genuen, baina gure lanak zerbait adierazgarri izatekotan, gauza txiki askoren metaketa izan dela esango nuke.
|
|
|
Has
|
gaitezen
kopuru batzuekin, gauzen proportzioaz jabetzen garela ziurtatzeko. 44 milioi biztanleko estatua da Espainia, eta Europar Batasunean sartuz geroztiko gorakada ekonomikoa ukaezina da.
|
|
|
Bigarren Industria Aroa iristear zegoen, ordenagailuen hedapenarekin. Urte horietan pairatutako desoreka geopolitikoaren oihartzunak gaur egun entzun
|
daitezke
mundu osoko gatazka politiko eta militarretan.
|
|
|
Edozer gauza egiteko gai zen belaunaldia, nahiz eta krisialdi ekonomiko larri bat pairatu. Hasierak ez ziren egun izan
|
daitezkeenez
bestelakoak; kontaktuak zituenak kontaktatuko zuen, ez zuenak, oposizioetara joko zuen eraikuntzaren jarduerarik eza konpentsatzeko. Horrela, eta gaur egun kasu askotan gertatzen den bezala, udal arkitektoek bigarren lanpostu bat izaten zuten, arlo pribatuan.
|
|
|
Eta, noski, arkitektoaren irudia. 50 urtetik gorako edozein arkitektorekin hitz egin eta gero, zilarrezko armadurako zaldunen egunak pasatu egin zaizkiela hauteman
|
daiteke
. Zoritxarrez edo zorionez, arkitektoa obraren, jainkoa?
|
|
|
Lehiaketetan ez dago ordutegirik, ez dago asteko egunik, ez dakizu maiatzaren 1a jaieguna denik ere. Lehiaketak izan
|
daitezke
inbertsio paregabea edota alderantziz, denbora/ diru/ osasun galera ikaragarria pairatzeko modu eraginkorrena. Nola lortu bezeroak eta enkarguak beraz?
|
|
|
Horrela, bada, hilero 1.700 euro inguru kobratzen dituen arkitekto, autonomo faltsu? bat kontratudun batekin parekatuta (hamalau paga, oporrak, langabezia subsidioa, eta erretirorako pentsioa bermatuta dituena), bere diru sarrera urtero 792 euroko hamalau diru saridun kontratu batekin parekatu
|
daiteke
. Hau da, Espainiako estatuan finkatu den 600 euroko ordainketa minimotik oso gertu.
|
|
|
Idom ingeniaritzaren sail xume bat izaten hasi bazen, gaur egun 400 behargin inguruko egitura bihurtu da. Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan
|
daiteke
, edota beste edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota beste edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman
|
daiteke
beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
Horietatik, Emilio Tuñon, Carme Pinós, Sara de Giles, Marta Cervelló, Patxi Mangado eta Félix Arranzek osaturiko epaimahaiak 128 aukeratu zituzten. Donostiara iritsi berri den erakusketan, 28 aurkezpen ikus
|
daitezke
Arkitektoen Elkargoko aretoan.
|
|
|
Izan ere, Felix Arranz en garaitik, gauzak zertxobait aldatu dira, eta arkitekto hasiberriek hainbat lan egiteko modua aurkitzen dute. Galdera, hau izan
|
daiteke
: Zer gertatzen da arkitekto gazte batek karrera amaitzen duenean, 2010 urtean,
|
|
|
Finean, hausnartu
|
daitekeen
aldaketa nagusia azkeneko 40 urte hauetan, arkitektura ikasketarako izan diren erraztasunak erakarrita, lanbide liberalaren izaera galtzea izan daiteke, eta arkitektoa organigrama batzuetan lan egitera bideratu dela esan daiteke.
|
|
|
Finean, hausnartu daitekeen aldaketa nagusia azkeneko 40 urte hauetan, arkitektura ikasketarako izan diren erraztasunak erakarrita, lanbide liberalaren izaera galtzea izan
|
daiteke
, eta arkitektoa organigrama batzuetan lan egitera bideratu dela esan daiteke.
|
|
|
Finean, hausnartu daitekeen aldaketa nagusia azkeneko 40 urte hauetan, arkitektura ikasketarako izan diren erraztasunak erakarrita, lanbide liberalaren izaera galtzea izan daiteke, eta arkitektoa organigrama batzuetan lan egitera bideratu dela esan
|
daiteke
.
|
|
|
merke zorpetzeko aukerak zorpetze tasa altuak eragin zituen herrialde askotan, bai familien kasuan bai, AEBren kasuan esaterako, kontu publikoetan (gerra batzuen kostuekin?). Horrek, noski, arriskua areagotzea zekarren, baina egoera mantendu heinean, onar
|
zitekeen
arriskua. Izatez, munduko finantza sistema likidezia itsaso batean murgilduta zegoen, azaldu bezala (hedakuntzako moneta politikak, inflazio baxua, arriskua kudeatzeko teknologia berrien garapena, etab.). Egoera horrek berak zorpetze merke horretan oinarritutako ondasun higiezinen eskari handia eragin zuen gurean, ez bakarrik beharra zutenen aldetik, ezpada etengabe,, berme handiz?
|
|
|
Halere, horrek, tipo ofizialen beherakada merkatuko tipoetara eramateko, zorpekoen gaineko presioa lasaitzeko (eta hortaz guztiaren oinarrian dagoen ordainketen etetea amaitu eta ordainketei berrekiteko joerarekin eta konfiantza berrezartzearekin ordeztu ahal izateko) eta mailegu berriei bide emateko orain zabal eta indartsu dagoen beldur eta mesfidantzarekin amaitu du, inork ez baitu mailegu merkerik ematen arriskua handia denean, hortaz merkatuko tipoak altu.
|
Baliteke
, horregatik, tipo ofizialak jaitsi arren, hipoteken kostua ez jaistea eta merkatuak behera jarraitzea. Nazioarteko Diru Funtsak egin dituen analisi eta hausnarketek diotenez, egokitzapen prozesua ziur asko luzea izango da, gutxienez 2010 amaiera artekoa edo gehiagokoa.
|
|
|
Likidezia eskasa denean eta etxebizitzen prezioaren gorakada alderanzten denean, merkatutik alde egiten duten lehengokoak, etxebizitza? beharrik ez duten espekulatzaileak dira, bereziki gehiago jaitsi
|
daitekeela
uste badute, eta horrek eskaria ahuldu (edo oraingo kasuan, ia erabat gelditu) eta prezioak jaisten dituelako. Gainera aurretiaz hipotekatutako jendea zailtasunetan sartu ahala, etxebizitzen eskaintza handituko da, eta prezioa are gehiago jaitsiko da.
|
|
2010
|
|
|
Argazkia formikan inprimatzea guztiz berritzailea izan da. Oso ideia ona izan
|
zitekeela
iruditu zitzaigun, fatxadari ukitu berezia emango ziona. Proba moduan erabilia izan denez, sistema merkea zen.
|
|
|
% 20 emendatua izan arren, hutsik gelditu zen. Horren karian, CONSTRUCCIONES ARIAZAR S.A. enpresak idatzia igorri zion 1963ko abuztuaren 29an Hogar y Arquitectura ko buruari, lanen esleipena eskatuz eta dorreen egitura altzairuarekin altxa
|
zitekeela
argudiatuz. Proiektuaren egile eta arduradunek ere egitura berriaren alde egin zuten, aurrekontua merkeagoa zela-eta.
|
|
|
UPN bik osaturiko zutabeak, zatika muntatuak izanagatik, izaera jarraitua eskuratu zuten eraikiak izan ahala, eta hertsatze esfortzuari eusteko ez ezik, haizearen eraginez gerta
|
litezkeen
esfortzu erantsiei ere aurre egiteko daude kalkulatuta. Gainera, egituraren egonkortasunaren mesede, altzairuzko txarrantxa bilbe batek are deformagaitzagoa egin zuen gainezarritako portiko saila.
|
|
|
ematea eta etorkizunean barik orain bertan egoera nola alda
|
daitekeen
erakusteko ideia batzuk proposatzeko saiakera bat egitea da.
|
|
|
Pertsona bat baino gehiagokoa: hemen ere ez dago familia nukleo rik; pertsona bik edo gehiagok osatzen dute eta haien artean ahaidetasuna egon
|
daiteke
edo ez.
|
|
|
Etxebizitza ezberdinen eskari estali bat dago eta kanpora atera behar dugu. Beharrezkoa da amaitzea etxe bat bakarrik XX. mendeko ohiko etxe burgesa izan
|
daitekeelako
ideiarekin, eta aukeran dauden tipologia anitzen jakintza zabaldu behar da. Ziur aski bide zaila izango da, aldagai asko
|
|
|
Bai elkarrekiko bai ezkutuko erabilerak ezberdindu
|
daitezke
kasu honetan, norberaren pribazitatea mantenduz eta es pazio, funtzio eta gastuak erdibanatuz. Gaur egun elkarrekiko
|
|
|
Etxe mailan barne harreman mota asko daude. Etxebizitza ren behar eta erabilera berriak hauek izan
|
daitezke
: etxean lan egiteko bateragarritasuna, intimitaterako betebehar ezberdinak, eta, batez ere, epe ertain laburrean etorkizunerako dagoen ezjakintasuna lan esparruan eta norberaren eremuan.
|
|
|
ere, ulertu beharra dago funtsezko maila batean bizitza ez dela negozio trukerako ondasuna, baizik eta erabilerarako behar elementala. Osterantzean, etxea exijitu
|
daitekeen
oinarrizko es NXELGHD GHOD DLWRUWXWD ³) UDQW] LDNR* REHUQXDN 2007DQ RQDUWX
|
|
|
Tira, Javier, hasteko eta haria hartzeko, egin beharreko galdera: EDEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ (%2() HXVNDO HUHGX EDWH] MDUGXQ
|
gaitezke
–
|
|
|
ordainetan. Joan
|
bedi
banketxera eta lurrak hipotekatuz lortu EH] D ÀQDQW] LD] LRD. %DOLRD NDONXODW] HNR, HUDELO EH] D HJLWHNH GHQ eraikuntzaren balioa. Hots, behar baino lehenago kalkulatutako HWD HUDEDW LQÁD] LRQLVWD GHQ HUDLNXQW] DUHQ JH] XUUH] NR EDOLRDµ.
|
|
|
harko lituzkete euren lana eta inbertsioaren arabera. Egun in darrean den Lurzoruaren Legea lurzoruak direnaren araberako balorazio bat ezartzen saiatzen da, eta ez izan
|
daitezkeenaren araberakoa
. Modu horretan, gainbalioak eragile pribatuak jasoko ditu, baina sortzen dituen heinean.
|
|
|
Non egon
|
daiteke
–iruzur, hori?
|
|
|
–Egun eraikitze prozesuan diren etxebizitzak erortzea besterik ez dugu falta!?, dio Xabierrek. Izan ere, Azpeitiko A.I.U.20 Plan Partziala hirigintza mailan gerta
|
daitezkeen
istripu guztien iturri izan da. Sektore hau Loiolako santutegiaren etorbidean dago, Urola ibaiak sortzen duen meandroan.
|
|
|
Zapuzte egoeraren eragilea krisialdia izan
|
daiteke
ere bai. Dudarik ez, izan ere, lortu den hitzarmenak ez luke gaur egun inolako bideragarritasunik.
|
|
|
Bi Alemaniak batzearen ostean, Alemanian etxebizitza sozialaren eskari txikia zegoen eraikitako etxebi zitza kopuruarekin konparatuta, eta etxebizitza publiko horren mantentze kostua hain zen handia, eta alokairu prezioak hain baxuak, berauek suntsitzea izan zela irtenbidea. Agian, prozesu hori Espainiako zenbait lekutara etor
|
daiteke
.
|
|
|
zen, etxebizitza sozialeko proiektu batekin batera. Etxebizitza politika ez da soilik etxebizitzaren arazoari irtenbidea emateko, hiria egiteko ere baliagarria izan
|
daiteke
.
|
|
2012
|
|
|
Energia kontsumoa honela de, ni
|
daiteke
: energia eskaera zati atonduren eraginkortasuna (2):
|
|
|
Klimatizaziorako inertzia termikoaren benetako potentziala ebaluatzeko, derrigorrezkoa suertatzen da aireztapen naturala kontuan hartzea, hain zuzen ere aztertutako kasuetan egin ez bezala, baina, hala ere, inertzia termiko altuko eraikin baten (7 kasua) eta azkeneko bi egoeren artean, 0,5 berriztapen/ orduko aireztapen higienikoen artean konparazioa egin
|
daiteke
.
|
|
|
–Birtualki agortezinak diren iturrietatik eratorritako energiari energia berriztagarri deritzo, bai iturriok bere baitan duten energia kopuru ikaragarriak direla-eta, bai modu naturalean berez osatu
|
daitezkeelako
–(1).
|
|
|
Estrategia honetan koka
|
daitekeen
energia eskaeraren handipena azaltzeko, hain zuzen ere hozte sistemari dagokiona, nabarmendu beharra dago DesignBuilder softwarean ez dela gaueko edo goizeko aireztapen naturala simulatu, hots, hain zuzen ere etxeko erabiltzaileak urtaro beroenetan egin ahal izango lituzkeen sistemen gisa eta energia eskaera hori zerora murriztuko luke.
|
|
|
Arrazoi horiengatik guztiengatik, hurrengo hamarkadari begira bidezkoa da pentsatzea bulego eraikinak tipologia garrantzitsuenetariko bat izatera pasako direla, horregatik, marko energetiko berrira lehenbailehen egokitzea izango da datorren urteetako erronka nagusietarikoa. Helburu argi horrekin, fatxadek ezin izango dute zeregin estetiko bat bakarrik betetzen jarraitu, baizik eta energia aurrezteko baliagarria izango den aukera paregabea izan dute moduan, non sistema industrializatu ekoefizienteen integrazioa jorratu beharreko bideetariko bat izan
|
daitekeen
(3).
|
|
|
Eraikuntza berrietan kontsumoaren kontrola eta, ondorioz, emisioen kontrola hobetzeko sistemak inplementatu
|
daitezke
, baina berria ez den eraikin parkea mespretxatu nahi ez badugu, hauetaz arduratu behar gara, hauek baitira iraganean kontsumitu dutenak, gaur egun kontsumitzen ari direnak eta konfort estandarrak handitzen diren heinean gero eta kontsumo eta emisio handiagoak izango dituztenak.
|
|
|
Historian zehar etxebizitzak ez dira ondare bezala kali, katu, eta hemendik ez dugu birgaitze prozesua larregi loditzea nahi, baina aurretiko azterketa gomendagarria dela uste dugu eraikina ulertzeko. Obran ere jakituriak eta metodo zientifikoek (arkitektoaren aholkulari gisa) presentzia handiagoa izan behar dute, neurri zuzentzaile gehiago ahalbidetzen dituztelako eta, agian, eraikinaren informazio zehatzagoa lortu
|
daiteke
, gero proiektu berrian eraikinaren izaera ahalik eta gehien mantentzeko. Birgaitze proiektu bat eraikin existentearen dokumentatzea eta ezagutzea da, lehendabizi dagoena ahalik eta sakonen ulertuz, gero garai berrietara egokituz.
|
|
|
Jasangarritasunaren pentsamolde honen gaztetasuna dela-eta, oraingoz eraikinetako gaitz termikoetan ikasketa gehien egiten dutenak teknikariak dira eta beren eremura eramaten dute gehienetan. Hori arazo larria izan
|
daiteke
existitzen den etxebizitza parkerako, eraikinen beharrizana, izaera eta funtzioak txarto, edo partzialki bakarrik, kudeatzen badira.
|
|
|
300 km2 ko hedadura duen parke horretan, iragan industrialaren aztarnak, edo zauriak, estaltzeko, zazpi parke eraiki dira, beste hainbeste lurraldetan. Haien betebeharren artean zera topa
|
daiteke
, kutsatutako lurraren berreskurapena, ondare industrialaren birgaiketa eta, oro har, iragana ahazten ez duen etorkizun baten istorioan, lehenbiziko esaldiak idaztearen mandatua.
|
|
|
Baina, aldi berean, energia ustiapen bakoitzaren atzean ondorioak daude, larriak, ingurumenari kalte egiten diotenak, eta gure etxeetatik urrun ikusi nahi ditugunak. Etengailua zabaltzean argia piztu
|
dadin
, azkar eta garbi ikusten dugu energia elektrikoa, baina korronte hori sortzeko beharrezkoak diren azpiegiturak gure etxeetatik ehunka kilometrora ikusi nahi ditugu. Gorroto dugu, beraz, energia.
|
|
|
Europak, egun, 200.000 MW-eko berriztapen energetiko bati egin behar dio aurre. Hainbat adituren arabera, Valclav Smil kanadarra kasu, gizarte aurreindustrial batean, eta biomasaz hornitutako energia sare batekin, hirietan metatu
|
daitekeen
biztanleria portzentajerik handiena% 10 da, beste% 90 landa-guneetan sakabanatu behar dira, gizarte horrek iraun behar badu, bederen.
|
|
|
Hiri paradigma aldaketa hori gertatu eta gero, hazkundea etorriko da; hasiera batean horizontalki haziko da hiria, eta gero, igogailuaren asmakuntza eta altzairuaren teknifikazioa direla medio, bertikalean. Energia elektrikoa, gainera, askoz garbiagoa zen, eta ehun industriala eta bizitegi ehuna ikatzaren garaian ez bezala nahastu
|
zitezkeen
.
|
|
|
Irla 1.400 biz/ ha-ko dentsitatea izatera heldu zen, munduan biztanle dentsitaterik altuena izan duen tokia. Urrunetik ikusita, gerraontzi baten tankera har
|
dakioke
. Meategiaren inguruan, Japoniako kostaldera bueltatu ezin zuten beharginentzako etxeak, tabernak eta zinemak eraikitzen hasi zen.
|
|
|
70eko hamarkadan jaio zen ingurumenaren zainketari buruzko kontzientzia gizartean. Lehenengo urteetan zehar, erregulazio neurri gehienak industria astunen emisioak murrizten saiatu ziren, baina denbora aurrera joan ahala, neurriak beste esparru batzuetara zabaltzen hasi ziren, eraikuntzaren industriara esaterako, neurrien eragina handiagoa izan
|
zedin
. Lehenengo urteetan, horrek materialen ustiatze lanetan eta eraikitze prozesuan emititzen ziren gas kaltegarriak eta energia kontsumoa murrizten saiatzea ekarri zuen, baina 80ko hamarkadaren bukaeran eraikinen bizitza erabilgarri guztiari erreparatu behar zitzaiolako kontzientzia zabaltzen hasi zen.
|
|
|
Eraikinen bizitza erabilgarriaren amaierari garrantzia emateko arrazoiak ez daude ingurumenaren zainketari eta energiari soilik lotuta. Alde batetik, birziklapenak eta eraikinen desmuntatzeak onura ekonomiko garrantzitsuak izan ditzake, lehengaien ustiapena gutxitu
|
baitaiteke
aurrera eramanez gero. Bestetik, aldaketa kulturalak ere kontuan hartzeko modukoak izango dira.
|
|
|
Irudian argi ikus
|
daitezke
eraikinak eraisterako orduan azaltzen diren arazoak; paretara itsatsitako baldosak, instalazioko hodiak, alboko eraikinaren egitura zatiak... Elementuak elkarrengandik banatzeko zailtasunez gainera,, eraikinak?
|
|
|
Elementuak elkarrengandik banatzeko zailtasunez gainera,, eraikinak? elkarrengandik banatzeko arazoak ere sor
|
daitezke
. Era honetako eraispenetan sortzen diren hondakin gehienak ez dira birziklatuko ezta berrerabiliko ere, eta horrek gastu energetiko altua eta lehengaiak berriz ere naturatik ustiatu beharra ekarriko du kasurik gehienetan.
|
|
|
Ikuspuntu energetiko batetik eraikinen erabilera optimizatzeko erabiltzaileek ohitura jakin batzuei jarraitzea eta kudeatzeko errazak diren gailuak era egokian erabiltzea beharrezkoak dira besteak beste. Norbanako bakoitzak bere erantzukizuna hartzea guztiz beharrezkoa da emaitza ahalik eta eraginkorrena izan
|
dadin
. Eraikinen instalazioak aldatzeko errazak izatea ere garrantzitsua da, normalean hauek izaten baitira eraikin batean azkarren zaharkitzen diren elementuak, beste elementu batzuek bizitza luzeagoa izan dezaketen bitartean (egitura edo itxiturak, esaterako...).
|
|
|
Horrez gain, eraikin zaharren birgaitze energetikoek (fatxaden isolamenduen hobekuntza...) energia kontsumoa gutxitzea ekarriko dute, eta urte batzuen buruan, kudeaketa egoki baten bidez, egindako inbertsio ekonomikoa errekuperatzeko aukera egon
|
daiteke
kasu askotan. Alderdi ekonomikoa da agian erabiltzaileentzako ulertzeko zailena, baina gaur egun badaude neurketa horiek modu zehatzean egiteko moduak, eta era egokian komunikatuz gero, era honetako birgaitzeak aurrera eramateko aukerak handitu egingo dira etorkizunean ziur asko.
|
|
|
Material bakoitzak birziklapen maila ezberdinak ditu (aurrerago altzairuaren, hormigoiaren, zuraren eta beiraren kasuak aztertuko dira), baina komenigarria izango da faktore hauek proiektatze fasetik kontuan izatea. Erabiltzen diren materialen arabera ere energia kontsumoa eta ingurumenari egiten zaion kaltea murriztu
|
daitezke
, betiere birziklatutako materialei lehentasuna emanez. Birziklatutako materialak erabiltzea da birziklapena sustatzeko modurik eraginkorrena, horrek ekarriko baitu enpresa eta sustatzaileen interesa eta birziklapen tekniken hobekuntza.
|
|
|
Urtu eta bigarren aldiz ekoiztean (edo n garren aldiz, esan bezala ziklo hau amaigabea baita), arku elektrikoko labe baten bidez egiten da. Bi sistemek energia kontsumoari dagokionez duten desberdintasuna nabarmena da hurrengo irudian ikus
|
daitekeen
moduan:
|
|
|
CO2-aren kasuan, altzairu kilogramo 1 ekoiztean 2.494 gr emititzen ditu labe garai batek, arku elektrikoko labe batek 462 gr emititzen dituen bitartean. Berotegi efektuan eragina duten beste gas batzuekin ere antzekoa gertatzen da, hurrengo grafikoan ikus
|
daitekeen
moduan:
|
|
|
Altzairuaren kasuan, beraz, materialak berak eraikuntzarako dituen abantailei (malgutasuna, erresistentzia, seriean ekoizteko aukera...) birziklagarritasunerako dituen erraztasunak gehitu behar zaizkie, lehen ekoizpenean lortuko den kalitate bereko materiala lortzeaz gain, energia kontsumoa eta gas emisioak murriztea ere lortzen baita altzairua birziklatuz. Ziklo hau gainera amaigabea izango da, nahi adina aldiz birziklatu
|
baitaiteke
altzairua kalitatea batere gutxitu gabe.
|
|
|
Zura, jakina den bezala, zuhaitzen enborretatik lortzen da, eta tratatze eta sikatze prozesu baten ostean (modu desberdinetara egin
|
daiteke
hau, zur motaren eta lortu nahi den emaitzaren arabera) eraikuntzako material bezala erabil daiteke. Haren ezaugarri nagusiak flexio esfortzuari erresistentzia, zurruntasuna, moldagarritasuna eta isolatzaile termiko ona izatea dira, ezaugarri hauek aldaketak jasan ditzaketen arren zur batetik bestera.
|
|
|
Zura, jakina den bezala, zuhaitzen enborretatik lortzen da, eta tratatze eta sikatze prozesu baten ostean (modu desberdinetara egin daiteke hau, zur motaren eta lortu nahi den emaitzaren arabera) eraikuntzako material bezala erabil
|
daiteke
. Haren ezaugarri nagusiak flexio esfortzuari erresistentzia, zurruntasuna, moldagarritasuna eta isolatzaile termiko ona izatea dira, ezaugarri hauek aldaketak jasan ditzaketen arren zur batetik bestera.
|
|
|
Beste aukera bat, zurezko piezen bizitza luzera aprobetxatuz piezak batere manipulatu gabe edo/ eta pieza txikiagotan zatituz berrerabiltzea izango litzateke. Denborak ez die kalte gehiegi egiten zuraren berezko ezaugarriei, eta betebehar jakin batzuetarako, zura berrerabiltzeko aukera oso interesgarria suerta
|
daiteke
(birgaitzeak...).
|
|
|
Egitura lanetarako askotan erabiltzen da hormigoi armatua, bi materialen ahalmenak uztartuz. Lehen aldiz ekoizten den hormigoi kg baten energia kontsumoa eta gas emisioak ikus
|
daitezke
taulan.
|
|
|
Hala ere, esan beharra dago, nahiz eta eraikuntza lanetarako ez erabili asko, birrindutako hormigoi ia guztia erabiltzen dela betelanetarako edo bestelako lanetarako. Tamainaren arabera sailkatu ohi da birrindutako hormigoi guztia, eta behar adina aldiz birrindu
|
daiteke
lortutako harri koxkorrak handiegiak badira.
|
|
|
Teknikak oraindik ere hobetu beharra duen arren, hormigoia birziklatzearen abantailak material beharraren murrizketan, naturatik ustiatu beharreko material kantitatearen murrizketan, garraio lanen erraztean eta zabortegiko kostuen deuseztean argi ikus
|
daitezke
.
|
|
|
Birziklatzen den beira tona bakoitzeko 1,2 tona lehengairen ustiapena aurrezten da, beraz, beira birziklatzeak merezi du, inolako dudarik gabe. Zabortegietan alperrik galtzea da beira erabiliari gertatu behar ez zaiona, baina beiraren birziklapena herrialde aurreratuetan nahiko garatuta dagoela esan
|
daiteke
, eta hau normalean behintzat ez da gertatzen. Bere birziklagarritasuna eta bizitza ziklo amaigabea aprobetxatu beharra daukagu.
|
|
|
Materialen birziklapena sustatzeko, proiektuetan material birziklatuak erabiltzea garrantzitsua izango da, industria eta ikerkuntzaren arreta erakarriko baitu horrek, eta birziklapen sare zabalago bat sortuko baita, aukerak zabalduz. Horrez gain, ahal den neurrian material berdina erabiltzea ere beste estrategia bat izan
|
daiteke
, materialen banaketa erraztu eta garraioak gutxituko bailirateke. Eraikuntza elementuak elkarrekin lotzeko ere materialik ez aldatzea neurri ona izan daiteke, bai eta kola edo antzeko itsasgarriak ez erabiltzea eraikinei zurruntasuna emateko orduan.
|
|
|
Horrez gain, ahal den neurrian material berdina erabiltzea ere beste estrategia bat izan daiteke, materialen banaketa erraztu eta garraioak gutxituko bailirateke. Eraikuntza elementuak elkarrekin lotzeko ere materialik ez aldatzea neurri ona izan
|
daiteke
, bai eta kola edo antzeko itsasgarriak ez erabiltzea eraikinei zurruntasuna emateko orduan.
|
|
|
Birgaitzeak sustatzeko edo errazteko, sistema industrializatuen erabilera, modulazioa, askotariko erabilerak izan ditzaketen espazioen sorrera eta instalazioak aldatzeko erraztasuna bilatzea izan
|
daitezke
neurri batzuk. Eraikin bat birgaitzean, lehengo erabilera bera edo beste erabilera bat eman diezaiokegu, eta espazio eta elementuen estandarizazioa oinarrizkoa izango da bigarren erabilera bat sustatzeko.
|
|
|
Birgaitze energetikoak (fatxaden isolamenduen hobekuntza...) ere gero eta pisu handiagoa hartzen ari dira. Energia kontsumoa gutxitzea ekarriko dute, eta urte batzuen buruan, kudeaketa egoki baten bidez, egindako inbertsio ekonomikoa errekuperatzeko aukera egon
|
daiteke
kasu askotan.
|
|
|
Ekonomia karbonogabetzeko beharrei aurre egiteko, kontsumo maila jaisteaz gain, erregai fosilak energia emari berriztagarriekin ordezkatu behar ditugu. Horregatik, 2050erako bidaia orriak aurreikusten du energia fluxu berriztagarrien ustiatzeak eskaera energetiko osoaren hiru laurden estali ahal izango lukeela, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatea azken kontsumo elektrikoaren% 96 baino gehiago izan
|
litekeela
, mendearen erdian.
|
|
|
2050erako helburuak betetzeko, lurreko garraioa elektrifikatu da hurrengo hamarkadetan, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatearekin elikatu ditugu ibilgailu elektriko guztiak. Horrela, beste heren batean murritz
|
daitezke
kontsumoa eta isurketak. Baina iraunkortasunaren muga ehuneko altuagoetan dago, oraindik; beraz, argi izan behar dugu ezen, murrizketetan% 80ko mugara heltzeko, ez dagoela oinarri teknologikoko irtenbide magikorik.
|
|
|
Hortaz, karbonogabetzeak eraikuntza sektoreari ahalegin handiago bat eskatzen dio beste sektore gehienei baino. Agertoki horien arabera, ura berotzeko eta sukaldeko beharren bi heren baino gehiago eguzki sistemetatik edota elektrizitate berriztagarria kontsumituz etor
|
daiteke
, eta beste herena gasa eta biomasa kontsumituz, nagusiki. Berokuntzan eta klimatizazioan murrizketei aurre egiteko gakoa, berriz, eraikinen e, zientzia termikoa nabarmen hobetzea izango da, isolamendu termikoak eta diseinu bikainak erabiliz.
|
|
|
Euskal Erakundea, 2011; Nafarroako Gobernua, 2011). Euskal Herriko eraikinetan, kontsumoa murrizteko tartea Europan baino txikiagoa izan
|
daiteke
, agian. Horren ondorioz, energia aurrezte eta isurketen murrizte metatuak sektore guztietan lortzeko, garrantzi handiagoa hartzen dute garraioan lor daitezkeenek.
|
|
|
Euskal Herriko eraikinetan, kontsumoa murrizteko tartea Europan baino txikiagoa izan daiteke, agian. Horren ondorioz, energia aurrezte eta isurketen murrizte metatuak sektore guztietan lortzeko, garrantzi handiagoa hartzen dute garraioan lor
|
daitezkeenek
.
|
|
|
Arkitektura jasangarriago bat lortzeko bide nagusietako bat eraikinen itxituretan zehar ematen den energia jarioa hobeto kontrolatzean datza. Lan honek metal zabalduak eguzkitik gerizatzeko duen gaitasuna neurtzeko erabili
|
daitezkeen
metodoak aztertzen ditu.
|
|
|
Metal zabalduaren ekoizpenaren geometria azterketa batek parametroen araberako diseinuaren erabilera ahalbidetzen du. Horrela sortutako 3D modeloekin erradiazioa simulatzeko dauden programak erabil
|
daitezke
.
|
|
|
Halere, eguzkiaren eta lurraren kokapen erlatiboa, zeruaren garbitasuna eta aire mugimenduen etengabeko aldaketek leku bateko tenperatura eta erradiazioaren aldaketak eragiten dituzte. Horrela lortutako neurketak gutxi izango dira eta beste metodoen bidez lortutakoak baliozkotzeko erabil
|
daitezke
.
|
|
|
Ikerketa honen ondorioetako bat ordenagailu aplikazio bat izan
|
daiteke
. Aplikazio horren bidez eta emandako kokapen
|
|
|
eta geometria parametroetatik abiatuta, metal zabalduko sareta baten 3D ko modeloa sortu eta haren egun argi faktorea eta eguzki faktorea kalkula
|
litezke
. Espero dezagun ekarpen txiki hori laster gauzatzea eta beste ekarpen askori batuta inguru hobe bat eraikitzen laguntzea.
|
|
|
Parametroen araberako diseinu softwareak metal zabalduko sareten 3D modeloak sortzea ahalbidetzen digu. Modelo horiek fatxadaren diseinatzaileak bilatzen duen saretaren itxura ikuskatzeko erabil
|
daitezke
, sareta bera ekoitzi gabe.
|
|
|
Metalaren elastikotasunaren mugak direla-eta, ezin da 5 parametro horien edozein konbinazio planteatu. Halere, mugak muga, konbinazioen kopurua kontaezina izanik, sor
|
daitezkeen
metal zabalduko sareten kopurua itzela da.
|
|
|
Lotunea (lerro bateko zartaduren arteko distantzia) Lehenengo bi neurri hauetatik zartaduraren luzera ondorioztatu
|
daiteke
(diagonal luzea ez da zartaduraren luzera baizik eta bi lotuneren artekoa).
|
|
|
Modeloak egun argiaren erradiazioa simulatzeko programetara esportatu
|
daitezke
sareta mota horren kokaleku eta posizio jakin baterako egun argiaren faktorea kalkulatzeko. Simulazio hau burutzeko Radiance programa erabiltzen ari gara, alde batetik, haren kalkuluen fidagarritasuna baliozkotzen dituzten ikerketak egin direlako (1), eta bestetik, kalkulaturiko datuak aztertzeko malgutasuna eskaintzen duelako; besteak beste argiztatze zuzena eta zeharkako argiztatzea bereiziko ditugu, metal zabalduaren berezitasun geometrikoaz gain metal zabalduaren koloreak eta islagarritasunak duten garrantzia baloratzeko.
|
|
|
Klima hotzetan, zubi termikoen inguruko barne gainazalak hoztu egiten dira, kasurik okerrenetan hezetasun orbanak edo lizuna agertuz. Arazo garrantzitsua izan
|
daiteke
, estetika eta mantentze arazoez gain higiene eta osasunean ondorioak baititu.
|
|
|
20 inguru izan
|
daitezke
. Egin kontu, zubi termikoen eragina energia berriztagarriena baino handiagoa izan daiteke!
|
|
|
20 inguru izan daitezke. Egin kontu, zubi termikoen eragina energia berriztagarriena baino handiagoa izan
|
daiteke
!
|
|
|
Zubi termiko gehienak proiektatze fasean mugatu
|
daitezke
, aurrerapen handiak erdietsiz energia efizientziaren bidean. Ordenagailuek asko lagundu dute zubi termikoen fenomenoa ulertzen eta hauen eragina kalkulatzen.
|
|
|
Passivhaus estandarraren isolamendu estrategia nabarmen sinpleago eta erabilgarriagoa da araudi hauen aldean, eta ematen dituen argibideak edozein eraikinetan aplikatu
|
daitezke
. Gakoa isolamenduaren jarraitutasuna lortzea da itxitura osoaren inguruan, oinplano eta sekzio guztietan egiaztatu daitekeelarik.
|
|
|
Passivhaus estandarraren isolamendu estrategia nabarmen sinpleago eta erabilgarriagoa da araudi hauen aldean, eta ematen dituen argibideak edozein eraikinetan aplikatu daitezke. Gakoa isolamenduaren jarraitutasuna lortzea da itxitura osoaren inguruan, oinplano eta sekzio guztietan egiaztatu
|
daitekeelarik
. Isolamendu lodiera txikiak erabilita ere, zubi termikoen eragin zakarrenak eragoztea lortzen da.
|
|
|
Zenbat eta gehiago isolatu, orduan eta garrantzitsuagoak izango dira zubi termikoen galerak: areagotu ere egin
|
daitezke
eraberritzearen eraginez. Fenomeno hau azaltzen laguntzeko sortu dira
|
|
|
E), zubi termikoak mugatu edo ezabatu
|
daitezke
. Kondentsazio arriskuari dagokionez, faktore garrantzitsuena isolatzailearen kokapena da itxiturarekiko.
|
|
|
Formaren aldetik ere, eraikina arestian aipatutako bi eremu haien zordun da. Bide estali batek atari ematen die arraunketa ez beste erabilera guztiei lehen solairuaren mailan, behe solairuko joan etorriekin gurutza ez
|
dadin
. Oinezko bide horrek, Lezo bideko aldapatik moilarainoko pasabide batekin, bolumen osoa iparretik hegora zeharkatzen duen talai berri bat osatuko du, parke eta portuaren behatoki izango dena.
|
|
|
Aurtengo azaroaren 26 eta 27an Bilboko Euskalduna Jauregian izango den Euskal Hiria kongresua, hartara, inflexio puntu bat izan
|
liteke
. Batzuoi behintzat, garrantzitsuak zitzaizkigun aldagai askoren norabidea aldatu egin delako (bakegintza, krisialdia, lurraldearen eredu konkretu baten porrota, paradigma ekonomiko/ produktibo/ energetikoaren aldaeraren behar urgentea, hiri erregioaren presentzia lurraldearen plangintzaren debate akademikoan?).
|
|
|
Ekarpen edota komentarioak igor.calzada@insis.ox.ac.uk helbidera bideratu ditzakezue zuzenean. Bestalde, aurten, Euskal Hiria 2012 kongresuaren berritasun moduan, gizarte sare digitalen dinamizazioaren gehigarri bat proposatu dut, koherentzia horrekin kanalizatu
|
daitezen
parte hartze energia guztiak. Horretarako, azaroaren 1etik aurrera, honako kanalak egongo dira, eztabaida areagotu eta Euskal Hiria guztiona egin dezagun:
|
|
|
Ondoriozta dezakegu, beraz, ukimena izan
|
daitekeela
kirolari hauen zentzumen garatuena, bai azaleko fenomenoak?, zakarra, suabea, itsaskorra, irristakorra, bai materialaren barne fenomenoak, dentsitatea, malgutasuna, zurruntasuna, gogortasuna?
|
|
|
antzemateko. Entzumenaren bidez ere distantziak eta materialen ezaugarriak neurtuko dituztela esan
|
daiteke
, haien praktikan oztopo edo laguntza izan daitekeen hurrengo elementua identifikatzeko. Faktore horiek denak sumatzeko gai direla uste du parkourlariak, eta hala, beren berezko hiri espazioaren irakurketa fenomenologikoa egiten dute, gorputza bere osotasunean darabilena.
|
|
|
antzemateko. Entzumenaren bidez ere distantziak eta materialen ezaugarriak neurtuko dituztela esan daiteke, haien praktikan oztopo edo laguntza izan
|
daitekeen
hurrengo elementua identifikatzeko. Faktore horiek denak sumatzeko gai direla uste du parkourlariak, eta hala, beren berezko hiri espazioaren irakurketa fenomenologikoa egiten dute, gorputza bere osotasunean darabilena.
|
|
|
Beste ekarpen garrantzitsu bat, eta kritikoa era berean, gorputzaren beste zentzumenen erabilera eta beharrean datza. Jakin
|
badakigu
gizarte okularzentrista batean bizi garela, eta begirada dela balio gehien duen zentzumena. Hiria kontrolatzen da kameren bitartez, arauak ezartzen dira seinaleen bidez?
|
|
|
Onartu
|
liteke
, balio desberdinetako agiriak aztertuz, pilota jokoak, joko zuzenak alegia, bederatzi mendeko adina baduela.
|