|
2016
|
|
|
Teleprinter bidezko sinaduretan, izen abizen osoak edo izenaren iniziala (k) eta abizen osoa (k) ipin
|
daitezke
.
|
|
|
Informazio izenpetu bat aireratzen denean, ezin
|
daiteke
aldatu, sinatzaileek baimena eman ezean. Edizio arrazoiengatik edukia aldatu beharra egonez gero, informazioa sinatu gabe emango da.
|
|
|
Horrez gainera, ahoz ia automatikoki egiten diren < tz> afrikariak idatzian ere jaso
|
daitezke
.
|
|
|
Aitzat hartu behar da, gainera, batzuetan kode idatzia txarto interpretatzeko arriskua dagoela. Izan ere, letra baten atzean pentsatzen ez den hotsa egon
|
daiteke
–idazkera akademikoa erabili zein bestelakoa erabili?.
|
|
|
ETBren gaztelaniazko emisioetan, Radio Euskadin, Radio Vitorian eta eitb.eus en gaztelaniazko bertsioan izen erromantzea erabiliko da. eitb.eus en gainerako bertsioetan izen biak erabiliko dira batera, marra makur batez banatuta. Aukeran, ETB2n ere hala erabil
|
daitezke
pantailako idazkunetan.
|
|
|
Euskal Herriko toki izenak ez dira erabili behar erreferentzia arrotzak izango balira bezala. Ikus entzuleentzat ernegagarria izan
|
daiteke
«Bilboko Deustu auzoa» eta antzeko itzulinguruak entzun eta gero «Jinhua» soila entzutea nazioarteko kronika batean.
|
|
|
Radio Vitoriako, Eusko Irratiko irratietako eta Eitbneteko erredakzio kontseiluak hiruna kidek osatuko dituzte, eta horiek ere bi urtez beteko dituzte euren zereginak. EiTBko Zuzendaritzak edo kontseiluek eurek eskatuta, osaera berriz aztertu
|
daiteke
(ikus Erredakzio Estatutuaren 93 artikulua).
|
|
|
profesionalen parte hartzea eta babesa bideratzeko organoak izan
|
daitezen
.
|
|
|
Enpresek eta arduradun editorialek ez dute inola ere eskatuko betebehar horiek urra ditzakeen lanik. Printzipio horiek betetzen ez direnean, salaketa jar
|
daiteke
erredakzio kontseiluen aurrean, edo erredakzio kontseiluek eurek jar dezakete.
|
|
|
tatu egingo da, baina hori ezin
|
daiteke
informatzailearentzako oztopo izan herritarrei interes publikoko informazioa emateko betebeharrean.
|
|
|
19 art. Albiste saioetan, profesionalak ezin
|
daitezke
publizitatea edo babes kanpainak egitera derri
|
|
|
Salbuespen dira EiTBko hedabideen programazioaren promozioak, betiere dagokion pertsonaren oniritziarekin eta gainerako informazioek izaten dituzten berme berberekin. Ez da hirugarrenen ordainsari, eskupeko edo oparirik onartuko, horren helburua informazio edo iritzi jakin bat sustatzea, bideratzea, moldatzea edo zabaltzea izan
|
badaiteke
.
|
|
|
zioaren inpartzialtasuna kolokan jartzea bada, edo bidaia justifikatzeko irizpide informatibo sendorik ez badago. EiTBko informatzaileen lana ezin
|
daiteke
bateratu kanpoko irudi kabineteei, harreman publikoei edo publizitate agentziei loturiko lanekin.
|
|
|
nean, zorrozki beteko da errugabetasun presuntzioaren printzipioa. Halaber, zigor prozeduraren batean akusatu edo kondenatu duten pertsonaren senitartekoak eta lagunak ezin
|
daitezke
identifikatu, nahi ez badute, eta ez da pertsona horien irudirik edo soinurik zabalduko.
|
|
|
art. Eskubide horretaz baliatzen diren profesionalei ezin
|
dakieke
errepresalia edo zehapenik ezarri.
|
|
|
Kontsulta prozesuaz arduratu den Hauteskunde Batzordeak erredakzio kontseiluetako kideen aukeraketa antolatu du orduan. Batzorde horretan ezin
|
daiteke
egon erredakzio kontseiluren baterako hautagaitza aurkezteko asmoa duen pertsonarik. Ordezko modura, Erredakzio Estatutuaren lanketan parte hartu duten profesionalak izan daitezke Batzordeko kide, eta, inor geratuko ez balitz, informazioaren profesional boluntarioak.
|
|
|
Batzorde horretan ezin daiteke egon erredakzio kontseiluren baterako hautagaitza aurkezteko asmoa duen pertsonarik. Ordezko modura, Erredakzio Estatutuaren lanketan parte hartu duten profesionalak izan
|
daitezke
Batzordeko kide, eta, inor geratuko ez balitz, informazioaren profesional boluntarioak. Boluntariorik ez balego, zozketa bat egingo da hauteskundeetara aurkezten ez diren EiTBko informazioaren profesionalen artean.
|
|
|
Estilo liburu hau hirugarren belaunaldikoa da, tratamendu informatiborako jarraibideak eman eta ikuspegi multimedia aplikatzen duelako. Aldaketa teknologiko eta sozialek lan hau bizia eta dinamikoa izan
|
dadin
eta aldian aldian egunera dadin eskatzen dute. Erronka zirraragarria da, Zuzendaritzak eta Erredakzio Kontseiluak behar bezala heltzen jakingo dutena.
|
|
|
Estilo liburu hau hirugarren belaunaldikoa da, tratamendu informatiborako jarraibideak eman eta ikuspegi multimedia aplikatzen duelako. Aldaketa teknologiko eta sozialek lan hau bizia eta dinamikoa izan dadin eta aldian aldian egunera
|
dadin
eskatzen dute. Erronka zirraragarria da, Zuzendaritzak eta Erredakzio Kontseiluak behar bezala heltzen jakingo dutena.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak 1982ko maiatzean onartu zuen EiTB Herri Erakundea sortzeko Legea, Euskal Autonomia Erkidegoaren autogobernuan funtsezko tresna izan
|
zedin
, besteak beste, Euskadiko herritarren informazio eta parte hartze politikorako, geure heziketa sistemarekiko elkarlanerako eta, orobat, euskal kulturaren sustapen eta zabalkunderako eta, bereziki, euskararen sustapen eta garapenerako.
|
|
|
Eskubide horien bermatzailea denez gero, EiTBk zorrozki zainduko du albistean azaltzen diren pertsonak ez gutxiestea, haien izen ona ez kaltetzea edo haien sinesgarritasuna ez suntsitzea informazioetan zabaltzen diren mezuen edo esateko moduen bidez. Hari horretatik, zorrozki zainduko du webguneetako eta ingurune multimedietako erabiltzaileen jarduera, edukien eta iritzien sortzaile diren aldetik. Egin
|
litekeen
kaltearen balorazioan, protagonisten proiekzio publikoa hartuko da aintzat. Ez zaio ezer gailenduko egiazkoa eta herritarren interesekoa izateko betebeharrari.
|
|
|
Adierazpen eskubidearen eta informazio eskubidearen defentsan, EiTBko profesionalak herritarren bitartekari izango dira, egia zabaldu eta jakin
|
dadin
. Lehentasuna garrantzi publikoa duten gaietan ipiniko da; ahalegin guztiak egingo dira gobernuek eta erakundeek gizartearen interesekoa izan daitekeen informazio guztia eman dezaten.
|
|
|
Adierazpen eskubidearen eta informazio eskubidearen defentsan, EiTBko profesionalak herritarren bitartekari izango dira, egia zabaldu eta jakin dadin. Lehentasuna garrantzi publikoa duten gaietan ipiniko da; ahalegin guztiak egingo dira gobernuek eta erakundeek gizartearen interesekoa izan
|
daitekeen
informazio guztia eman dezaten. Independentzia profesionala kontraprestazioen aurkakoa da.
|
|
|
Gertaeraren gaineko iruzkinak eta partaidetza foroak moderatu egin dira, adierazpide iraingarririk edo jokabide bortitzen aldeko hitzik azal ez
|
dadin
.
|
|
|
Halaber, ez da emango biktima edo erasotzailea identifkatzea edo kokatzea ahalbidetzen duen daturik: adibidez, etxebizitzaren kanpoaldea, lantokia, e. a. Interes informatiboa edo gertakarian parte diren pertsonen entzutea arrazoi nahiko izan
|
daitezke
haien izenak emateko, arduradun editorialen baimenarekin.
|
|
|
Indarkeria sexistari buruzko informazioaren ezaugarriak ezin
|
daitezke
izan ikuskizuna, sentsazionalismoa edo morboa. Horrenbestez, gertaeren dramatizazioa eta sorberritzea, edo irudi eta testimonio bereziki gordinak, salbuespen modura erabiliko dira.
|
|
|
Irudiak edo elkarrizketak graba edo zabal
|
daitezkeen
erabakitzeko, ez da aski izango gurasoen baimena. Senitartekoek oihartzun mediatikoa nahi dutenean, zorrotz zaindu dira adingabeen eskubideak.
|
|
|
Sekula ez da erabili behar errakuntza eragin dezakeen hitzik edo komunitate batentzat iraingarria izan
|
daitekeenik
. Terminoak zehaztasunez erabili behar dira, etniari, kulturari, erlijioari, nazionalitateari, jatorriari eta abarri dagozkien kontzeptuak nahastu gabe.
|
|
|
Printzipio orokor gisa, pertsona guztiek, oihartzun publikoa dutenek barne, gaixotasunak edo gaitz fisiko nahiz psikikoak ezagutzera ez emateko eskubidea dute. Pertsonak baimentzen duenean edo interes publikoak justifikatzen duenean baino ezin
|
daiteke
informazio medikoa argitaratu. Gainerako kasuetan, intimitatea gailentzen zaio informatzeko eskubideari.
|
|
|
Informazioa guztiz lagungarria izan
|
daiteke
gorputz dismorfiaren nahasmenduarekin lotutako gaixotasunen kontrako borrokan, hau da, gorputz irudiaz eta edertasun estandarrez gehiegi kezkatzeagatik sortzen diren gaitzei aurre egiteko borrokan: anorexia, bulimia, tanorexia, bigorexia...
|
|
|
Ez da «diseinuzko drogak» adierazpidea erabiliko laborategian sortutako droga sintetikoak aipatzeko. Izan ere, diseinu terminoa erakargarria izan
|
daiteke
zenbait pertsonarentzat.
|
|
|
Artxiboko materialak eta irudien errepikapena kontu handiz baliatuko dira, pertsona jakin baten gaineko pertzepzio okerrik ez eragiteko. Adibidez, hordituta grabatu zuten pertsona baten irudia ezin
|
daiteke
eman alkoholismoaz hitz egiten den bakoitzean.
|
|
|
erabiltzen diren tekniken bitartez, erraz graba
|
daitezke
jokabide bortitzak, eta berehala izaten dute oihartzuna hedabideetan. Keinu lizun bat, probokazio bat edo irain bat behin eta berriz errepikatuz gero, den dena indarkeria delako ideia zabaltzen da.
|
|
|
Indarkeriazko jokabideen aurrean, EiTBko profesionalek argi eta garbi adierazi dute halako portaerak desegokiak direla, kiroltasunaren aurkakoak. Horretarako, baliagarriak izan
|
daitezke
lekukotasunak edo ostean etorri diren zigorren gaineko datuak.
|
|
|
buruzko kontakizunean honelako adierazpideak erabili ohi dira: «zelaiaren kanpoaldean istiluak aurreikusten dira...», «mila agente zabaldu dituzte...», e. a. Kontuan hartu beharra dago horrelako esamoldeek borroka giroan koka dezaketela kirol lehiaketa, norgehiagoka bortitza azpimarra dezaketela, lehiaren ordez etsaitasuna susta dezaketela, eta norberaren identitatea eraikitzeko aurkariarenganako gorrotoaz balia
|
daitezkeela
.
|
|
|
Ikus entzuleekiko konplizitatea bilatzeko baliabide mota horiek sentsazionalismorako bidea zabaltzen dute. Hala, kirolaren alderdi emozionala dela medio, azkenean indarkeriazko jarrerak inplizituki justifikatzera irits
|
daiteke
.
|
|
|
Batzuetan, albiste izan
|
daitezke
animaliekin egiten diren legez kontrako jarduerak (oilar jokoak, txakur borrokak, e. a.), animaliak sufriarazten dituzten tradizioak, tratu txarrak, eta abar.
|
|
|
Ez da alarma sozialikeragin behar, animaliak edukitzeari dagokionez. Txakurren erasoak, arriskutsuak izan
|
daitezkeen
arrazak, animalien bidezko gaixotasun transmisioak eta antzeko gaiak lantzen direnean, tratamendu informatibo zorrotz eta sentibera behar da, animalien eta jabeen kontrako ezinikusirik ez sorrarazteko.
|
|
|
Presuntzioaz ari garenean, eginbide judizialik hasi den jakin behar da. Hasita egon ezean, ustezko egilea esan beharrean, egilea izan
|
litekeena
esango dugu.
|
|
|
Gauza jakina bada pertsonak epailearen aurrean onartu duela gertakarietan parte hartu duela, orduan, egile aitortua esan
|
daiteke
.
|
|
|
Gertakari eta prozesu judizial garrantzitsuak gogora ekartzean, kontuan hartuko da inplikatuei min eman
|
dakiekeela
.
|
|
|
Ez da atxiloketa edo prozesu judizial batean inplikatutako pertsonen identifkazioa eman behar, datu hori zabaltzea justifika dezakeen entzute edo proiekzio publikoa dutenean izan ezik. Egokitzat jotzen bada, informazioa testuinguruan kokatzen lagunduko duten inizialak edo datuak eman
|
daitezke
, baina horrek ez du kolektibo jakin bat estigmatizatzeko balio behar.
|
|
|
Oso kontuz jokatu behar da oroimena nahastu edo baldintzatu dezakeen informaziorik ez zabaltzeko. Lekukoen eta inplikatuen adierazpenen berri ematen denean, «oroitzapen faltsuak» edo «oroitzapen berpiztuak» sor
|
daitezke
. Horrelakoetan, lekukoek errealitatean bizi izandakoa eta komunikabideetan ikusitakoa nahasteko arriskua dute.
|
|
|
Egoitza judizialetan, akusatuen eta lekukoen grabazioaren muga errugabetasun presuntzioa izango da. Auzipetuak grabatzeko orduan, kontuan hartuko da akusatuen aulkiko zigorra deritzonaren kaltea, bai
|
bailiteke
gerora errugabetzat jotzea.
|
|
|
EiTBk eginkizun hezitzailea betetzen du bide segurtasunari dagokionez. Istripu asko ekidin
|
litezke
, zirkulazio kodea zorrotz beteko balitz. Bide segurtasunari buruzko heziketak istripu kopurua murrizten du, eta hori oso gogoan eduki behar dute EiTBko profesionalek informazioa zabaltzen dutenean.
|
|
|
Bide indarkeriaren ondorioak erakustea kontzientziatzeko modu bat da, baina ez da iritsi behar alderdirik odoltsuenetan atsegin hartzeraino edo morboa eta sentsazionalismoa erabiltzeraino. Sarritan eraginkorragoa izan
|
daiteke
epe ertain eta luzeko ondorioak erakustea (adibidez, istripuek eragindako desgaitasunak).
|
|
|
Gidatzeko orduan izan beharreko arretaren inguruko mezuak zabaltzeko, pertsona ospetsuak erabil
|
daitezke
esaterako, lasterketa pilotuak?. Baliabide eraginkorra izan daiteke bide segurtasuna sustatzeari begira.
|
|
|
Gidatzeko orduan izan beharreko arretaren inguruko mezuak zabaltzeko, pertsona ospetsuak erabil daitezke esaterako, lasterketa pilotuak?. Baliabide eraginkorra izan
|
daiteke
bide segurtasuna sustatzeari begira.
|
|
|
2.7 eitb.eus webgunean eta irratietan informazio gaurkotua eskainiko da, gidarientzat zerbitzu erabilgarria izan
|
dadin
. Hala, obren, matxuren, luizien edo auto ilaren berri emango da.
|
|
|
Interes informatiboak justifikatu ezean, ez da zabalduko istripuaren ondorioak gordinki erakutsi eta ikus entzuleen sentsibilitatea mindu dezakeen irudi edo soinurik. Kontuan hartuko da ikus entzuleen artean kolektibo ahulak izan
|
daitezkeela
, hala nola adingabeak, biktimak edo horien senide eta lagunak.
|
|
|
Ezinbestekoa da hainbat iturri erabiltzea. Lehen unean polizia edo larrialdi zerbitzuak izan
|
daitezke
informazio iturri, baina beharrezkoa da istripua prebentzioarekin lotzea, beste iturri eskudun batzuk erabiliz: Osalan, sindikatuak, enpresaburuak, zerbitzu medikoak, adituak, e. a.
|
|
|
Aberasgarri izan
|
daiteke
albistea produkzio sektoreari, enpresari edo ingurune geografikoari buruzko txosten baten bidez osatzea. Horretarako, komenigarri da iturri espezializatuetara jotzea, hala nola Osalan laneko segurtasun eta osasunerako erakundea, sindikatuak, lan agintaritza, edo lan istripu eta gaixotasun profesionalen mutuak.
|
|
|
Zuzenekoan gogoeta egiteko eta erabakiak patxadaz hartzeko denbora nahikorik ez dagoenez, arreta bereziz jokatu behar da, kontrol txikiagoaren ondorioz ez
|
dadin
errakuntzarik, nahi ez den gauzarik edo Estilo Liburu honetako gomendioen aurkako edukirik emititu. Halakorik gertatuko balitz, zuzenekoan bertan konponduko da, ahalik eta lasterren.
|
|
|
Kazetariak eta teknikari taldeak aurretiaz koordinatuko dute kameraren aurrean egin behar diren mugimendu eta ekintzen plangintza. Batzuetan, gomendagarri da espazioa seinaleztatzea, nahi gabeko interferentziarik gerta ez
|
dadin
.
|
|
|
Albistegaia eta emisio ordutegia bateraezinak direnean,, zuzeneko faltsua? erabil
|
daiteke
, betiere produktuaren interesak horrela ematea justifikatzen badu.
|
|
|
artifzio hutsa da, diskurtsoa sinesgarritasunez janzteko aitzakian ikus entzuleenganako errespetua ahaztu egiten duena. Kazetari langintzari zor zaizkion zorroztasuna eta informazio kalitatea hobeto berma
|
daitezke
etenik gabeko emisio geroratu baten bidez. Nahikoa da aldez aurretik hala dela iragartzea: «oraintxe eskainiko dizuegu hain egunetan eta hain tokitan grabaturiko elkarrizketa...».
|
|
|
1.2 Alderdi politiko askok Internet bidezko telebista kanalak jarri dituzte abian, eta, hartara, inoiz baino beharrezkoagoa da irrati telebista publikoa neutraltasunaren, inpartzialtasunaren eta objektibotasunaren bermatzaile izan
|
dadin
informazio politikoan.
|
|
|
Hauteskunde egunean zehar ematen den informazioan, gai orokorrak bakarrik aipatuko dira, esate baterako, hauteskundeetarako mekanismoak eta prozedurak, mahaien eraketa, herritarren... Egun horretan zabaltzen diren informazioek ez dute biderik eman behar aukera politiko baten alde edo kontra bozkatzeko gonbit modura uler
|
daitezen
.
|
|
|
Kale inkestak tresna egokiak izan
|
daitezke
bizikidetzaren balioak sustatzeko. Hala, kale inkesten bitartez, ildo editorialean lehentasunezkotzat jotzen diren hainbat alderdi indartu daitezke:
|
|
|
Kale inkestak tresna egokiak izan daitezke bizikidetzaren balioak sustatzeko. Hala, kale inkesten bitartez, ildo editorialean lehentasunezkotzat jotzen diren hainbat alderdi indartu
|
daitezke
: tolerantzia, biktimen arreta, kolektibo behartsuen babesa, eta beste.
|
|
|
Ulergarria izateko, titularrak ez du beste informazio elementu baten beharrik izango. Beste alde batetik, aintzat hartu behar da informazio baten titularra hainbat kanaletatik eta euskarri teknologikotatik zabaltzen eta kontsumitzen dela, eta titular horren atzipena era askotako testuinguruetan gerta
|
daitekeela
.
|
|
|
Sarrerak arreta erakartzeko eta jakin mina pizteko balio behar du. Albiste osoaren laburpena eskain dezake; edo albistearen parte bat baino ez, gainerako guztia ondoren eman
|
dadin
.
|
|
|
Ez da usterik edo iritzirik adierazi behar kontakizunean bildutako gertakariei buruz. Nolanahi ere, batzuetan, esteka bat ezar
|
daiteke
(testua, bideoa zein audioa), pertsona ospetsu batek gaiaz uste duenaren berri jakiteko. Aukera hori iritzi generoen barruan baino ez da erabiliko, eta balio informatiboa, alegia, albistearen ulerpena handitu egiten duenean baino ez.
|
|
|
Albiste batzuetan, gaia dela eta, beste narrazio estilo batzuk erabil
|
daitezke
, erreportajeetan eta kroniketan ohi direnen modukoak. Hala egiten da albiste arinetan, aktualitatearekin hain loturik ez dauden gaiak lantzen baitituzte:
|
|
|
Sarrerak informazio unitate bat izan behar du. Sarreraren ulerpena inolaz ere ezin
|
daiteke
utzi titularraren mende, ez albistearen testu nagusiaren mende, ez beste elementuren baten pentzudan.
|
|
|
Albistearen freskotasuna azpimarratzeko, ezin
|
daiteke
erabili «erredakziora iritsi berri da...» edo antzeko esapiderik, guztiz egia izan ezean. Izan ere, ikus entzuleek beste hedabide batzuetara ere jotzen dute, eta albistea diogun bezain berria ez dela antzematen badute, sinesgarritasuna galduko dugu. fy^
|
|
|
Aipamenak, testualak zein ikus entzunezkoak, ez dira izan behar kazetariak esandakoaren errepikapena. Gainera, aipamenek ez dute aldatu behar iturriak aditzera emandakoa; mezua ezin
|
daiteke
izan zentzu bikoa edo okerreko interpretazioa eragiteko modukoa.
|
|
|
Elementu multimediak baliabideak dira; ez dago nahitaez erabili beharrik. Albistean bideoak, irudiak, audioak, grafikoak eta beste elementu batzuk zentzurik gabe pilatzea, zer gertatu den ulertzeko lagungarria izan beharrean, oztopoa izan
|
daiteke
.
|
|
|
Elkarrizketatuaren aurpegia kasu batean bakarrik estaliko da: lekukotzak balio informatibo garbia edukirik lekukoaren segurtasuna arriskuan egon
|
daitekeenean
.
|
|
|
Elkarrizketaren agertokia edo elkarrizketatuaren hondoko planoa ezin da ausaz hautatu, baina, aukeraketa egiteko, ez da sentsazionalismora jo behar, eta ez da helburu propagandistiko edo komertzialik erabili behar. Goi agintari batekin edo interes nazionaleko gai bati buruz egin beharreko elkarrizketa ezin
|
daiteke
agertoki hutsal edo eguneroko batean eszenaratu.
|
|
|
gai lokalak edo nazioartekoak, politika, gizartea, kirolak edo kultura. Kronika oso moldakorra da, eta ibilbide luzeko albisteetan zein azken ordukoetan erabil
|
daiteke
, gai garrantzitsuetan zein giza intereseko istorioetan.
|
|
|
Kronikan, uneko giroaren erakusgarri bat hartzen da kontakizunaren ardatz modura, eta bere testuinguruan txertaturik aurkezten da. Horrek esan nahi du ondo deskribatu behar direla lekuak, ingurunea, egoerak, espektatibak, eta izan
|
litezkeen
ondorioak.
|
|
|
Estiloari erreparatuta, kronika beste informazio genero batzuk baino askeagoa da. Kronika idatzietan, literaturako teknikak erabil
|
daitezke
. Bestalde, gaia zein den, ezohiko baliabideak edo adierazpen elementuak erabil daitezke ikus entzunezko kronikan:
|
|
|
Kronika idatzietan, literaturako teknikak erabil daitezke. Bestalde, gaia zein den, ezohiko baliabideak edo adierazpen elementuak erabil
|
daitezke
ikus entzunezko kronikan: irudia geldotzea edo azkartzea, zuri beltzeko irudiak, musika, e. a.
|
|
|
Kronikaren kontakizuna nika zein hirugarren pertsonan egin
|
daiteke
, edo, bestela, guka jardun daiteke, ikus entzuleak erakartzeko.
|
|
|
Kronikaren kontakizuna nika zein hirugarren pertsonan egin daiteke, edo, bestela, guka jardun
|
daiteke
, ikus entzuleak erakartzeko.
|
|
|
Interneteko kronikei esker, generoaren berehalakotasuna eta hurbiltasuna hipertestuaren testuinguratze ahalmenarekin uztar
|
daitezke
.
|
|
|
2.15 Gertakizun garrantzitsuei buruzko zuzeneko kronika minutuz minutuko formatua erabiliz egin
|
daiteke
. Esaldi laburrei eta etengabeko eguneratzeari esker, informazioa bertatik bertara eman daiteke, bai eitb.eus en, bai sare sozialetan.
|
|
|
2.15 Gertakizun garrantzitsuei buruzko zuzeneko kronika minutuz minutuko formatua erabiliz egin daiteke. Esaldi laburrei eta etengabeko eguneratzeari esker, informazioa bertatik bertara eman
|
daiteke
, bai eitb.eus en, bai sare sozialetan.
|
|
|
Gainera, kontakizuna norberaren estiloan egiteak ez du esan nahi kazetaria informazioaren protagonista bihur
|
daitekeenik
.
|
|
|
Prentsaurrekoetan, elkarrizketetan, erakunde zeremonietan eta antzeko ekitaldietan agertzen diren segurtasun indarretako kideak mugarik gabe graba
|
daitezke
. Gainerakoan, irudiak pixelatu barik emitituko dira, betiere segurtasun indarren aldetik bestela egiteko eskakizuna etortzen ez bada.
|
|
|
Poliziaren hesia errespetatu egin behar da bide batez esanda, hesiak bakarra behar luke komunikabide guztientzat. Informazioa jaso beharra dela eta, gerta
|
liteke
poliziak hesitutako esparrutik bertatik grabatu behar izatea. Halakoetan, aurretik polizia arduradunaren baimena eskuratu behar litzateke.
|
|
|
Euskal erakundeek, bai politikoek, bai akademikoek, lan handia egin dute euskal gizartean hizkera normalizatu bat errotzen, halakoa behar baita bakezko garai berri honetan. Euskaltzaindiak emandako arau eta izendapenetan eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak ikuskatutako ikasliburuetan asko dira kontsentsuak, gizarte hedabideetan ere normalizatu behar direnak, hizkuntzaren erabileraren bitartez gizarte espazio komun bat sor
|
dadin
.
|
|
|
|
daitezke
.
|
|
|
52 Gertakari baten berri emateko orduan, EiTBko berriemaileak inpartzialak izango diraazalpen, deskripzio eta kontakizunean. Jardun profesionalean ezin
|
daiteke
egon ezdesorekarik, ez joerarik. Ez titularrek, ez testuek, ez dute interpretazio faltsurik edookerrik eragin behar.
|
|
|
EiTBren telebistetan eta kanal multimedietan pertsona publikoen edo nabarmentasun eta ospe handiko profesionalen karikaturak ager
|
daitezke
, gizartean onartzen denarekin bat badatoz.
|
|
|
Ahal dela, ez da emango ekintza edo delitu batean inplikaturik egon
|
daitezkeen
pertsonen daturik eta irudirik. Horri buruzko erabakia hartu aurretik, kalterik sortuko den eta kaltea konponezina izango den baloratu da.
|
|
|
Egia ager
|
dadin
, herritarrek gertaerak ahalik eta zehatzen ezagut ditzaten, eta pertsonen eskubideak babestuta egon daitezen, informazioetan azaltzen diren atxilotuak zein egoera juridikotan (baldintzapeko kartzelan, kargu gabe aske, edo karguekin aske) geratzen diren jakinarazi behar zaie ikus entzuleei.
|
|
|
Egia ager dadin, herritarrek gertaerak ahalik eta zehatzen ezagut ditzaten, eta pertsonen eskubideak babestuta egon
|
daitezen
, informazioetan azaltzen diren atxilotuak zein egoera juridikotan (baldintzapeko kartzelan, kargu gabe aske, edo karguekin aske) geratzen diren jakinarazi behar zaie ikus entzuleei.
|
|
|
Profesionalen ekintzak ez dira inoiz izango zerbitzu publikoaren konpromisoaren aurkakoak. Era berean, Zuzendaritzak araututa, profesionalen jarduera eta estatusa ezin
|
daitezke
etekina ateratzeko edo hirugarrenei mesede egiteko erabili.
|
|
|
EiTBko profesionalek eguneroko zereginaz kanpo oihartzun publikoko beste zereginen batean jarduten badute, zeregin hori ezin
|
daiteke
izan irudi korporatiboaren kontrakoa, ez eta zerbitzu publikoaren betekizunaren kontrakoa ere.
|
|
|
Albisteak zein programazioaren beste eduki batzuk talde lanean lantzen eta ekoizten dira. Talde lan horren ondorioz, ezin
|
daiteke
norberaren izenean parte hartu lehiaketetan, sariketetan edo jaialdietan, eta onirizpenak eta sariak, diruzkoak izan zein izan ez, partekatu egin dira.
|
|
|
Sekretu profesionalak enpresako zuzendaritzaren eta aginte publikoen aurrean babesten du kazetaria, baita aginte judizialaren beraren aurrean ere. Kazetariari ezin
|
dakioke
isunik edo zigorrik ezarri sekretu profesionala baliatzeagatik.
|
|
|
Kasu jakinetan, sekretu profesionala eraitsi
|
daiteke
: frogatutzat uzten bada iturriak informazio faltsua eman duela nahita, edo bide bakarra bada inoren segurtasunaren, osasunaren eta askatasunaren kontrako delitu bat eragozteko.
|
|
|
Pertsona bati EiTBren hedabide baterako iritzia edo adierazpenak eskatzen bazaizkio, garbi azaldu zaio bere hitzak zelan eta zertarako erabiliko diren, eta beren beregi jakinaraziko zaio zein saiotan, egunetan eta ordutan emitituko diren. Hitzok bestelako saio eta tarteetan erabil
|
daitezke
, horretarako baimena jasotzen bada. Audientziak galdeketa edo inkestaren batean parte hartzen badu, emaitzak non eta zertarako erabiliko diren jakinaraziko zaio.
|
|
|
Halaber, EiTBk datuok ikusteko, zuzentzeko, ezeztatzeko eta aurka egiteko aukera eman behar du. Oroz gain, nahitaez errespetatu du Datuen babesari buruzko Lege organikoak, lege hori garatzeko xedapen eta araudiek eta etorkizunean gaiari buruz atera
|
daitezkeen
gainerako arauek ezartzen dutena12.
|
|
|
EiTBk aintzat hartuko du antolamendu juridikoa, eta beharrezko neurriak hartuko ditu enpresa arloan eta arlo profesionalean legeak ezarri bezala jardun
|
dadin
. Era berean, men egingo die bere hedabideetan eta jarduera arloan aplikatu behar diren jarraibide, gomendio eta epai guztiei.
|
|
|
Plagioa eta jabetza intelektualaren aitorpenik eza17 ezin
|
daitezke
jardun profesionalarekin bateratu. Jokabide egokiaren kontrakoak dira, eta legeak zigortu egiten ditu.
|
|
|
Ahalik eta azkarren informatuko da larrialdiez (setioak, gatibuak hartzea, hegazkinak edo pertsonak bahitzea...). Hala ere, gomendagarria da emisioa behar den denbora atzeratzea, nahi ez diren irudiak eta soinuak ez zabaltzeko, batez ere amaiera zein izango den aurreikusi ezin
|
daitekeenean
.
|
|
|
Halaber, ez da ezagutzera emango atentatuak edo erasoak egiteko erabil
|
daitekeen
daturik edo pertsonen segurtasuna arriskuan jar dezakeen xehetasunik. Zuhurtziarik handienaz jokatuko da errepresio, jazarpen edo heriotza arriskua dagoenean.
|