2000
|
|
Irakurria nuenez, ferriok arras kutsagarriak dira:
|
dudarik
ez dut. Gizon japoniar bat nonahi dago, Jainkoa bezala:
|
|
Iparraldeko bertsolaritza goraipatua izan berri da, bere gazteen trebeziaren ondotik. Nafarroako txapela jantzi zuen Amets Arzallusen eta txikitandik laguna duen Sustrai Colinaren erranak entzunez,
|
dudarik
ez dago lore berriak ongi errotuak direla. Emile Larrek, aspaldian, Iparraldeko bertsolaritzaren" baratze ederraren bisitatzera" gomita luzatu zuen" Jakin" aldizkarian(" Ipar Euskadiko bertsulariak", Jakin, 1980ko apirila iraila).
|
|
kirol emanaldiak, kultura ekitaldiak, herrietako festak eta abar.
|
Dudarik
ez da honek jauzi kualitatibo ikaragarria dakarrela, herrietako ordezkaritzetatik ez ezik, bailarako edozein bazterretatik ere zuzenean emititu dugulako" erantsi du Aldanondok.
|
|
Legealdi honetan ez dago EAJ eta PSEren arteko akordio posiblerik. Inolako
|
dudarik
ez izateko zentzura mozioa jartzeko iniziatiba PSE EEk hartu zuen, eta ez PPk. Oso ondo pentsatua dugu, erantzukizuna handia baita.
|
|
Esan dudan bezala" Euskaraz Mintza" programa kontestualizatu egin behar da, eta horretarako nola sortu den kontatzea baino hoberik ez dago. Jakina denez gaur egun dena planifikatzen da eta
|
dudarik
ez dago dena planifikatu egin behar dela erakunde bakoitzak eta erakunde bakoitzaren barrenean pertsona bakoitzak ere, gure kasuan hizkuntzaren inguruan, zein betebehar eta zein helburuaren atzean egin behar duen lan barneratzeko. Honek gero ebaluaketa posiblea egiten du.
|
2002
|
|
Ez dut uste. Une haietan, drama honetan protagonista garenon ilusioa zegoen eta" motoak bezala" jarri ginela
|
dudarik
ez daukat. Eta bide horretan jarraitu behar genuela era sintzero batean sinesten genuen.
|
2003
|
|
Ez dakit bertze batzuek Sarasuari egin dizkioten kritikak, etxegintzaz eta lurraldetasunaz ahazteagatik, edo «makroeuskalgintza» eta «mikroeuskalgintza» elkarri ez uztartzeagatik, oso zuzenak diren. Baina
|
dudarik
ez daukat Sarasuak eskatzen duen kultura politiko berri bat premiazkoa dugula, bai euskalgintzari, bai etxegintzari dagokionez. Kultura politiko berri baten premia, adibidez, euskaltza letasuna abertzaletasunetik bereizten jakiteko, Sarasuak berak aipatzen duen bezala; baina kultura politiko berri baten premia ere bai, adibidez, abertzaletasuna, hitzak berak aipatzen duen «zaletasun» hutsaren mailan kokatzen jakiteko, nahasi gabe maila estrategiko edo taktikoekin, alderdi bakoitzak planteatzen dituen helburu edo bide zehatzekin.
|
2004
|
|
Bere udal gehiengoa ahul xamarra irteten da. Hemen,
|
dudarik
ez, alderdiak bozkatuak izan dira eta ez hainbeste pertsonak, nahiz zenbaketaren gehiengoa eta pertsonala izan. Frantses gobernua »eta neurri batean udal politika» zigortuak izan dira.
|
|
Ez dakit oraingo egoera politikoan trantsizio berri bat ematen ari ote den, baina EAEn eta Nafarroan bukatu gabeko trantsizio bat dago,
|
dudarik
ez dut, baita Espainian ere, oro har. Euskal herritar bezala eta marko konstituzional honetan bizi naizen herritar gisara, arazo politiko oso sakonak ikusten ditut.
|
|
Esklabotza mota hau estaliago zegoen ordea, kontratu iraingarrien bidez kutsu legala ematen baitzioten trafikante eta. Baina txinatarrak esklabo kontsideratzen zituztela
|
dudarik
ez dago, ona zer zioen Julian Zuluetak, Txinako esklaboak Kubara inportatzen lehenengoa izan zenak, hauei buruz:
|
|
Guk nahi ez duguna da beste bat etorri kanpotik eta guri barre egitea, eta gu beldurrak egotea besteeri barre egiteko.
|
Dudarik
ez guk gure umorea daukagula, eta ez nolanahikoa gainera, oso fina! Gure arazoa da, euskaldunoi negargura daukagunean, edo barregurea berdin, antzeman egiten zaigula aurpegian.
|
|
Bai,
|
dudarik
ez. Guk ikusleak behar ditugu, zenbat eta gehiago hobe.
|
2005
|
|
Agian gehienek, serio hitz egin dutenean, aipatu duten arrazoi horrengatik, hau da, 2001eko hil ala biziko kanpaina hartaz ahaztu nahi izan duelako PSE/ PSOEk. Eraginik izanen du horrek ere,
|
dudarik
ez. Baina badaude bertze eragile batzuk.
|
|
Iparraldera Garai, ipar ekialdera Berrizko Olakueta, ekialdera Elorrio, hego ekialdera Atxondo, hegoaldera Otxandio eta Aramaio, hego mendebaldera Dima, mendebaldera Mañaria eta Izurtza eta ipar mendebaldera, berriz, Iurreta eta Durango. Hori esanda,
|
dudarik
ez dago, Abadiñora jo dugu, Muntsaratz, Zelaieta eta Traña Matiena auzoek eta beste hainbat baserri auzok osatzen duten herrira; N errepideak erdi erditik zeharkatzen duen herrira; Anboto alde batera eta Oiz bestera dituen San Blasen egoitzarik kuttunenera.
|
|
|
Dudarik
ez da azken lan honek fruitu guztiak eman dituela, Donostian lehen aldiz loratu zen landarea ureztatzen eta mimatzen denbora luzea eman baitute Antzerkiolakoek (hain justu sei hilabete, denak 20 bat lagunen izerdi eta ideiak biltzen), baina hazia aspalditxo landatu zuten. " Orain bi urte eta sei hilabete, Lipusen ideia batetik abiatuta, testu bat idatzi genuen Gomesek eta biok; entseatzen hasi baina konturatu ginen ez gindoazela inora, oso erosoa zen, antzezlana itxita zegoen" kontatu digu Gerediagak.
|
|
Aurreratu garela Iparraldean?
|
Dudarik
ez. Baina egungo mugimendu abertzale moteldu desmobilizatuan, militantziak eta gazteriaren akuiluak eskas aire, Demoen salbuespena kendurik.
|
|
Gure artera etorrita, abortua galarazteko orduan, antzeko justifikazioa erabiltzen da maiz; baina, nor sentitzen da irainduta emakume batek abortatzen duenean?
|
Dudarik
ez dago, hortaz, soziologiaren alde kontserbadoreak hitz egiten duela horrelako baieztapena egiten delarik, eta norbaitek uste lezake harreman handia dagoela ikuspegi horren eta alarma soziala delako horren artean. Ezezkoan nago ni, alta, gaurko epaileen jardunak gutxi baitu, nire iritziz, zenbait ikuspegi kontserbadorek duten sakontasun emozionaletik.
|
|
Hala ere, badago zer eginik hezkuntzaren edo integrazioaren arloan.
|
Dudarik
ez, etorkinek gurera ohitu beharra daukate, baina guri ere tokatzen zaigu mugitzea. Errealitate berri horrek argazkia aterako digu, nolakoak garen erakutsiko diguna.
|
|
Kulturen arteko talka. Halako bidaiek beste gai sakonago batzuei ere erreparatzeko parada ematen digutela,
|
dudarik
ez izan. Adibidez, kultura mendebaldarraren eta arabiarraren arteko arrakala gaindi ezina dugu; neurri handian egungo gatazka larri baten ardatza dena.
|
|
Zor publikoak 1,1 mila milioi euro gainditzen. Jendarteak ikusi edo onartu nahi ez badu ere gure haurren bizkar bizi gara,
|
dudarik
ez.
|
|
Azkenik, ahalik eta ikasle gehienek euskaraz jarduteko ahalik eta erraztasun handiena izatea baldin badugu xede, bestelakoak zertan gutxietsi gabe,
|
dudarik
ez dago eskola ingurumena ere hizkuntzaren erabilera areagotzeko neurriez eta dinamizazio ekimenez osatu behar dela.
|
|
Bakoitzak ere jokatzen du,
|
dudarik
ez. Txapelketak eman eta kendu, biak egiten ditu.
|
2006
|
|
Zenbait epailek teknikorik onena batzuetan zalantza egiten duena dela esaten dute. Inoiz
|
dudarik
ez duen teknikoa, nahiz eta munduko jeinurik handiena izan, bera da nahiko dudakoa.
|
|
Zentzu artistikoa galtzen dute eta nire ustez gure kasuan jendeak balioa ematen dio museoak atzean duen zentzuari. Museo hau aita hil ondoren guk egin bagenu,
|
dudarik gabe
ez zen berdina izango eta hori jendeak hautematen du, denak sentimendu berezia duela». Azken finean, Chillida artista bezala erakusteaz gain, jaioterrira lotua dagoen pertsona islatzen du museoak.
|
|
Horretaz gain,
|
dudarik
ez izan pixkanaka gizartearen lehentasunak aldatzen joango direla, eta berrikuntza eta ezagueraren zirkulazioa eta zabaltzea bermatzeko, etorkizuneko gizarteak gero eta gehiago sareetan eratuko direla.
|
2007
|
|
Ezberdintasun kulturalak egotea ez da tragedia bat, ez, baina arazo handia izan daiteke,
|
dudarik
ez dago. Alde askotatik begiratuta, kontua ez baita diferentziaren onarpen teorikoa, kulturen arteko elkarbizitza arautzea baino.
|
|
|
Dudarik
ez. Etxera itzuli eta egun batzuen bueltan, ikusitakoarekin eta bizi izandakoaz hausnarrean hasitakoan, jakiten da jadanik ez zarela lehengo bera.
|
|
Bai,
|
dudarik
ez. Aberastu du euskal komunitatea eta aberastu nau ni ere.
|
|
Inoiz baino gehiago, gure interes lokalak mundu osoko interesekin uztartzen dira. Modan gaude,
|
dudarik
ez, arrazoia gure alde dago eta gogoz eta konfiantzaz sartu behar gara eztabaida honetan.
|
|
Horixe da, izan ere, irratiaren magia. Gramatika ezak ezinezko egiten du komunikazioa,
|
dudarik
ez horretan. Aldiz, zehaztasun ezak bihurritu egiten du mezua, faltsutu.
|
|
gau eta egun gaizkilearen aurkako mendekua hausnartzen egotea, gorrotoa bere bizitzaren zentzu bihurtzea, egin dioten mina gainditzeko gai ez izatea. Beraz, biktimari laguntzea da gizartearen lehen egin beharra, horretan
|
dudarik
ez.
|
2008
|
|
Europako herrialde askotan bezala, beti film eta telesaioen bertsio originalak daniar azpitituluekin emititzen dituzte. " Txiki txikitatik ohitzen bagara gustukoen ditugun saioak ingelesez ikusi eta daniarrez irakurtzera, belarria finduz goazela
|
dudarik
ez egin". Mathias Stigsgaardek hainbat hizkuntza menderatzen ditu:
|
|
Egunen batean, ETArik gabe ere, ezker abertzalea herri honetako motore garrantzizkoa izango da. Beste alderdietan dagoen basamortu ideologikoa ikusita,
|
dudarik
ez daukat. ETAk dioenak ez du eragiten nigan, badakit nire burua erabiltzen neure kabuz.
|
|
Are gehiago, noren bide orritako zein lekutan nagoen jakitera iritsi gabe. Nazio eraikuntzan garela
|
dudarik
ez dut, ekimenak ekimen, baina nire iritzian gure eraikuntza mantsoago doa kontrakoen ezarpena baino, azken finean horiek ez dute bide orrien beharrik, iraganaren inertzia nahikoa dute eta; baina subiranistok ezin inertziak bultzatuta aritu, iraganari uko egin gabe geroaren orainak bestelako helbideak behar dituelako. Horizontala bertikala baino, kontundentzia zibila militarra baino, borroketan eraginkortasuna auto satisfazioa baino, eraikuntza erresistentzia baino...
|
|
Borrokalari olinpikoa,
|
dudarik
ez. Artzain lanean ez naiz ona, denbora asko pasatzen dut eta kanpoan.
|
|
|
Dudarik
ez. Ibarretxe Gobernuaren programa betetzen saiatu da, Gobernuaren programari leiala izan da.
|
2009
|
|
|
Dudarik
ez dago urte hauetan guztietan testuinguruarekin bat irakaskuntza izugarri aldatu dela, bai eta irakasleen jarduna ere. Aldatu ez dena irakaskuntzak pertsonaren formazio integralean duen garrantzia da.
|
2010
|
|
|
Dudarik
ez dago ohorea itzela dela. Hasierako ezjakintasunari gogo, ilusio eta asmo onenarekin egiten diozu aurre, jabetzen zaren arte kontrakotasunak, herrigintzak baino gehiago, alderdi interesek eta ezinikusi pertsonalek sortzen dituztela.
|
|
Modu horretara, grabazioaren ikuspuntu ezberdinak jasotzen dituzte. Horrek denak,
|
dudarik
ez dago, lana denboraz eta mimoz egitea galdegiten du.
|
2011
|
|
Guk geuk zuzendu genuen epaiketaren estrategia, zein galdera egin, nola erantzun eta beste.
|
Dudarik
ez izan horretan.
|
|
Besteren artean, twitterreko retweetak eta faboritoak, Facebookeko Atsegin dut ak eta iruzkinak, han hemenkako estekak, mail mehatxuzko eta laudoriozkoak, ezkutuko zenbakia duten telefono deiak.
|
Dudarik
ez, testua bera idaztea baino askoz ere nekezagoa da hautesmahai birtualarena egitea. Baiki, Narciso gizajoaren kezka minak egundokoak ziratekeen aro digitalean bizi izan balitz.
|
|
Eta halere, paregabea da putrea. Goian zabal zabala pasatzen ikusten dugunean edo, apal eta gure buruari hurbil iragatean, haren lumen xuxurla aditzen dugunean,
|
dudarik
ez dugu: hilik ote gauden usnatzera hurreratu bada ere, hura da euskal kantutegiko abesti ederrean begiesten den hegaztia.
|
|
Zapata: Hiztun kopurua handitzea gure helburuetako bat da,
|
dudarik
ez. Iruñerriko hiztun kopurua ikusgarri egiteko bidea haiek konpaktatzea da.
|
2012
|
|
" Jende askok egin du lan. Duela hamar urte sortu zen Udalaren Euskara Arloa, eta horrek ere izango zuen eragina, seguru, irakaskuntzan, euskalgintzan… Udala eragile izan dela,
|
dudarik
ez, baina bada besterik. Irakaskuntzan, esaterako, urteak dira hemen A eredurik ez duguna.
|
|
Fideltasun modu bat da, eta igarri egiten dugu farmazian. Euskaraz egitea plus bat dugu,
|
dudarik
ez.
|
|
Edo ez dute ulertzen, edo bost axola zaie. Oso txori arraroa natzaie,
|
dudarik
ez horretan. Iowan, edo Australian, ez da hain zientzia arraroa, baina Europan ez pentsa.
|
2013
|
|
Mobilizazio dinamikan etenaldia izanen dela pentsa daiteke, heldu den martxoan herri hauteskundeak izanen baitira. Aldiz, gaia mahai gainean egonen dela
|
dudarik
ez da. Alabaina, lurralde ezagupen eta antolamenduarekin zerikusi zuzena duten eztabaidak karrika iskinean ditugu.
|
2016
|
|
Kar, kar…". Oso gogorra izango zen hura,
|
dudarik
ez, bertan zen heriotza, baina, bitartean, non ziren emakumeak, zer ari ziren. Nahitaezkoa da galdetzea, emakumeen zati hori ere kontatzea, baina kontatu egin behar da.
|
2017
|
|
Azkenotan, ugaldu dira aldarriak eta bultzadak herritarron partaidetza (erreferendumak eta bestelako prozesu partizipatiboak) areagotzeko, eta hori ona da lau urtean behingo hauteskundeetan parte hartzearen langa gainditze aldera.
|
Dudarik
ez dago, norabide hori da egokiena aurre egiteko demokrazia urardotzen duten fenomenoei lobby ekonomikoen presioei, kasu.
|
|
Ez dakit, ordea, jokaerarik hoberena den. Egokia da,
|
dudarik
ez, zori ona opatzea haren jardunean, baina zoriontzeak aditzera eman dezake sari bat irabazi duela, zor zitzaion merezimenduzko sari bat, eta kargua hartzeak hartzailea handi (ago) bihurtzen duela.
|
|
Hurbilago ibili behar dutela ahozkoak edo idatziak?
|
Dudarik
ez. Ez dut uste gehiago urrundu behar dutenik, baina diskurtsoak eurak ezberdinak dira.
|
2018
|
|
Iraganean da, urtu da erakunde zena. Zer berok urtu duen nork bere kontakizuna, intereseko eztabaidagai
|
dudarik
ez, baina urtu. Jakin da kudeatzen iragan hori, eta besteak, baina ezin hori orainaldiaren ardatz jarri.
|
|
Existitzeko daukagun eskubidea aldarrikatu beharra ezkerreko jarreratik ere heldu litzateke batere zalantza barik. Benetako ezkerrak kolektibotasuna eta eskubide kolektiboak defendatu behar direla
|
dudarik
ez daukalako. Autodeterminazio eskubidetik hasita.
|
|
Hainbat aldetatik begira lekioke mugimenduari, hainbat pieza ezberdin ditu. Eta, mugimenduko kideen artean ere, batzuek
|
dudarik
ez dute beraiek egiten ari direnaren gainean, baina ezer ere ez dakite ondokoak egiten ari diren hartaz. Beste batzuek, aldiz, elefantearen osotasunaren kontzientzia dute, baina ez dituzte piezak bereizten.
|
|
Bai,
|
dudarik
ez.
|
2019
|
|
Nik irabazi dut txapela, jakina. Meritua norberarena da, norberak sartu ditu orduak eta norberak eduki du egun ona edo kontzentrazio egokia, horren
|
dudarik
ez dago. Beste gauza bat ere esan nahi dut:
|
2020
|
|
Eurak ezpainez baliatzen dira. Ez ei dira haserretzen, baina' Hona hemen ohiko zuri ergel ezjakina' beren artean pentsatu,
|
dudarik
ez!". Jakinaren gainean gaude, hortaz.
|
2021
|
|
Rukulitisak funtzionatzen duela
|
dudarik
ez izan, eszenatoki gainean aritzen direnean zein azpira jaisten direnean zaleen artera. Baterian house, afro eta latin, baxuan funky eta punky eta gitarretan Marte, Jupiter eta Saturno.
|
2022
|
|
Justiziaren ikuspegitik, aldiz, bortxazko desagerpen kasuak ez dira inoiz preskribatzen eta egileen erantzukizun penalek ez dute iraungitze datarik. Eta
|
dudarik
ez, justizia garrantzitsua da familientzat, baina edozeren gainetik, ikerketaren amaiera argia nahi dute, eta batez ere gorpua, edo harekin zer gertatu den jakitea, urte amaigabeen ondoren behin betiko dolua egin eta bakean bizitzen segitzeko.
|
|
Bere testuek" oraina eraikitzea" nahi lukeela esan dit Cristina Rivera Garza idazlearen hitzei tiraka.
|
Dudarik
ez da lortu duela: parez pare jartzen digu ispilua, Europan gauzatzen dugun kolonialtasunari erreparatzeko eta gure harreman afektibo aurrerakoi usteen arrakalak aztertzeko.
|
|
Fenomenoaren konplexutasunari hurbiltzen hasteko, Viento Sur aldizkarian Begoña Zabalak elkarrizketa luze, sakon eta ederra egin dio Mikel Sotori haren esperientziari buruz. Herritar moduan, eskertzen dizkiot Mikeli eta sareko kideei beren kemena eta eskuzabaltasuna (eta eskertzen diot Mikeli nire ipuin bati buruz egiten duen aipua, nahiz eta argitu behar
|
dudan
ez duela ezer autobiografikotik). Nafarroako Torturatuen Sareak martxa bat antolatu du hurrengo ekainaren 25ean, Iruñean.
|
2023
|
|
|
Dudarik
ez, horretan. Hazteko modu bakarra dago, eta da gauzak egitea.
|