|
2003
|
|
|
Norbaiti egotzi bazaio hemezortzi urtekoa baino nagusiagoa eta hogeita bat urtekoa baino gazteagoa zela zenbait egitate burutu izana, instrukzio epaileak bidezkoa
|
dena
erabakiko du, lege honen 4 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
1 Entzunaldia egitea bidezkoa denean, epaileak gonbita luzatuko die Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, horiek euren aburuz komeni
|
dena
adieraz dezaten, beste froga batzuk egiteari buruz edota prozeduraren izapideak egitean hautsi den oinarrizko eskubidetako eskubidea berrezartzea, hori bidezren bati buruz; edo, hala denean, haiei adieraziko die eskatutakoaz bestelako kalifikazio edo neurri bat aplikatzeko aukera. Jarraian, epaileak erabakiko du entzunaldiari ekitea edo hautsikoa denetan.
|
|
|
Espediente hori isilpekoa izango da, eta hori lortu ahal izango dute, bakar bakarrik, Herriaren Defendatzaileak edo kasuan kasuko autonomia erkidegoan haren antzeko erakundea
|
denak
, adingabeen epaile eskudunek, Fiskaltzak eta betearazpenean parte hartzen duten eta, erakunde publikoaren antolaketa arauekin bat etorriz, horretarako baimena duten gizabanakoek. Adingabeak, horren letraduak eta, hala denean, haren legezko ordezkariak ere espedientea eskuratu ahal izango dute.
|
|
|
1 Behin neurria bete eta gero, erakunde publikoak azken txostena bidaliko die 49.1 artikuluan aipatutako jasotzaileei, eta adingabeen epaileak autoa emango du, auzia artxibatzeari buruz bidezkoa
|
dena
erabakiz. Auto hori Fiskaltzari eta adingabearen letraduari jakinaraziko zaie.
|
|
|
Diagnostiko hura, erantzukizunaren ereduari dagokiona, alegia, inguruko kultur esparruko zuzenbide konparatuan baita nazioarteko itun esanguratsuenetan ere nagusitu
|
dena
besterik ez da, eta, funtsean, zigor legea urratzen duen gazteari egiten duenaz jabetzeko gaitasuna aitortzean datza. Adingabeak baldin badaki zer egiten duen, berari egin izanagatiko erantzukizuna eskatu zaio.
|
|
|
Aldi berean, heziketa prozesuari atxikia, kanpoko munduaren eraginak areago sentitzeko joera ere badu gizarte inguruak duen pisua, helduarekin alderaturik, ez proportzionala delarik. Horrek guztiak erabakiak hartzeko unean, baita erabakia hartu ondoren ere, kontuan hartzeko moduko berezitasuna osatzen du, neurri batean, adingabearen motibazio prozesu salbuespenezkoaren oinarria ematen duena eta abiapuntutzat jo
|
dena
gazteen zuzenbide penalaren bide berezia justifikatzeko. Horregatik, esku hartze hezitzaile orok adingabeen ingurunearen gainean zabaldu behar du bere eragina, horrek ematen baitio benetako zentzua.
|
|
|
Gazteak, orduan, ikuspegi soziologikotik zein psikologikotik berezitasunak aurkezten baditu, justiziaz berezitasun horiek kontuan eduki dira zigor erantzuna ematerakoan eta, aldi berean, zehapena hezkuntza tresna gisa erabiltzeko aukerak erantzun juridikoaren nondik norakoa baldintzatu luke. Eta, ildo horretatik, txalotzekoa
|
dena
, hain justu ere, 5/ 2000 LOren Zioen Adierazpena (7 lerrokada) joan da hauxe aldarrikatzen duenean: «(?) Arauak hausten dituen adingabeari erreakzio juridikoa zuzentzen zaio, eta erreakzio horrek esku sartze hezitzailea izan nahi du, indar berezikoa, adinekoen zigor zuzenbidearen osterantzeko xede funtsezkoak beren beregi baztertuz, hala nola, egintzaren eta zehapenaren artean proportzioa izatea edota arauen jasotzaileei larderia eragitea.»
|
|
|
Eskabide horri ere erantzuna emateko onetsi da lege organiko hau.
|
Dena
den, Zigor Kodeak puntu honetan xedatzen duena osatu beharra dago bi esangura berezitan. Lehendabizikoz, tinko eutsi behar zaio halako printzipioari, alegia, adingabeen erantzukizun penalak baduela, adinekoenaren aurrean, izaera hezitzaile lehenetsia.
|
|
|
Kautela neurriak hartzeaz
|
denaz
bezainbatean, hori alderdiak aurkatasuneko entzunaldian hala eskatuta burutuko da; entzunaldi horretan, bereziki balioetsiko da, beste behin ere, adingabearen goreneko interesa.
|
|
|
Alderdiek hala eskatuta, eta epaitegiko talde teknikoei eta autonomia erkidegoko erakunde publiko eskudunari entzun eta gero, adingabeen epaileak ahalmen zabalak erabil ditzake, ezarritariek beste batzuekin ordezteko. Zentzuzko neurriak eteteko edo ezarritako hokoa
|
denez
, horrekin ezin dira urratu edo gutxitu prozesuko bermeak, horixe baita arautegi berriaren oinarrizko helburuetatik bat. Gainera, adingabeen epaileak ahalbide dezake adingabearen gurasoek parte hartzea neurriak eta horien ondorioak aplikatzerakoan.
|
|
|
Egunete hezkuntzako zenbait jarduera burutan adingabearen gizarte hezkuntzako proiektuaren mamia gauzatzea.
|
Dena
den, adingabea joan daiteke beste toki batzuetara ere, aisialdiko nahiz kulturako beste baliabide batzuk erabiltzeko. Hortaz, adingabeari neurri hau ezartzen zaionean, adingabe horrek bere etxean edo familiaren etxean izan dezake oraindik bizilekua, edo, bestela, harrerako erakundean.
|
|
2004
|
|
|
Lege honek frogari buruzko manuen artean arautu ditu agiriak, egitateen gainean jurisdikzio epaiketa eratzeko ondoreetarako bakarrik.
|
Dena
den, argi dago agirion eragingarritasun horrek zeharkako ondoreak izango dituela trafiko juridikoan. Prozesu zibilaren ikuspuntutik, agiri publikoek indar nabari eta berezia dute, egitateen gaineko epaiketa eratzean; betidanik izan dute indar hori, eta aurrerantzean ere horrexeri eutsi behar diote.
|
|
|
|
Dena
den, inork ez du eztabaidatu Espainiako justizia zibilaren eraldaketa egin behar dela, sistema juridiko eta jurisdikzionalaren balio positiboen arabera, balio horiek sendo bermatuta baitaude. Zeregin horretan tentuz jardun beharra dago, erakunde osoak baztertu gabe eta, horien ordez, erakunde berriak edo Espainiako eredu juridiko eta judizialen ataletatik asko aldentzen direnak ezarri gabe.
|
|
|
Agian, kasazio errekurtsoaren eta prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso bereziaren artean aukera egin daitekeen une bakarrean, lege hozain «eskuzabala» auzilari menderatuenetan ezarritako errekurtso berezien araubidea ez da aurreko kasazioa bekin, eta horien abokatu eta prokuradoreekin.
|
Dena
den, araubide hori «eskuzabalagoa» da gainerako justiziapekoekin orokorrean. Gainera, orain aipatutakoaren arabera, esparru substantibora mugatutako kasazioa barneratu da, horretarako Espainiako antolamendu juridikoan ezarri babes erakunde juridikoak kontuan hartuz.
|
|
|
Errekurtso hori jurisprudentziaren batasun desiragarria erdiesteko sortu da.
|
Dena
den, errekurtso horren egungo eraketa oso desberdina da, auzitegi nagusietako arlo zibileko eta zigor arloko salek kontraesaneko epai irmoak ematen dituztenerako.
|
|
|
Berrikuntza horrekin, legeak pentsamolde aldaketa erdietsi nahi du, bai itunetan, bai auzietan. Itunetan, horiek betetzeko asmoarekin gauzatzeko; auzietan, egun ohikoa
|
dena
baino esparru hurbilagoan, auzion emaitzak seriotasunez onartzeko. Era horretara agertzen da Justiziari seriotasuna emateko xedea, xede hori ahozkoa bakarrik ez dela.
|
|
|
Betearazpen prozesu egokia diseinatu da, lehenik, benetako betearazpen titulutzat har daitekeenarentzat, hori titulu judiziala izan zein kontratu bidezko titulua izan; bigarrenik, nahitaezko betearazpen arruntarentzat; eta, hirugarrenik, legean arreta berezia jaso duen hipoteka bermearentzat.
|
Dena
den, nahitaezko betearazpenaren funtsezko batasun horrek ez ditu eragotzi behar hainbat gaitan zentzuzkoak diren berezitasunak. Berezitasunak dira, berbarako, betearazpenaren aurka jartzean, tituluak izaera judiziala izatearen edo ez izatearen araberako zentzuzko berezitasunak, edota hipotekatutako nahiz pignoratutako ondasunen gaineko exekuzioaren beharrezko berezitasunak, exekuzioa horien aurka soilik zuzendu bada.
|
|
|
Gai honetan erabateko berrikuntza da, epaiak eta titulu judizialak betearazi behar direnean, betearazpen horren aurka jartzeko araubidea. Jakina
|
denez
, 1881eko Legeak ez zuen arautu epaien betearazpenari buruzko aurka jartzea. Horrek aurka jartzearen bidezkotasunari buruzko ezbai egoera deitoragarria sortu zuen, baita aurka jartzeko arrazoi onargarriei eta intzidentearen izapidetzari buruzko ezbaia ere.
|
|
|
Badirudi arrazoi horiek gutxi direla; baina, egia esan, funtsezkoak ere badira. Gainera arrazoiak ezin dira baztertu, epai irmoa betearaztea ez delako eragiketa automatikoa, eta, horrekin batera, ez delako zentzuzkoa epaia eman eta hori irmo
|
denetik
epaiaren betearazpena eskatu bitartean jasotako guztia alde batera uztea.
|
|
|
Erraz atzeman daitekeenez, aipatu aurka jartze horretarako arrazoi gehiago dago, epaien eta beste titulu judizialnaren aurka jartzea bihurtu behar epai batzuen betearazpenaren aurka jartzeko baino.
|
Dena
den, aurka jartzeko arrazoi ugari izateak ez du betearazpeketa adierazle plenarioko eztabaidaren antzeko eztabaida, horrek jurisdikzio babes judiziala zapuztuko bailuke. Izan ere, lege honek epaiketaz kanpoko titulu betearazleak benetako titulu betearazletzat jotzen ditu eta, ez, ordea, epaien eta frogabide gisa bakarrik balio duten agirien arteko hirugarren mota moduan.
|
|
|
|
Dena
den, ahalorde emaileak ahalorde orokorretik gaiak eta jarduna baztertu ahal izango ditu, legearen aginduz horietarako ahalorde berezia ematea behar ez denean. Bazterketa hori beren beregi eta zalantzarik gabe jaso da.
|
|
|
Uzi hori auziaz arduratu den auzitegian gauzatuko da. Auzitegi horrek ahalorde emaileak esan beharrekoa hamartartez ebatziko du bidezkoa
|
dena
. Auzi egunen barruan entzun eta gero, auto bitegiak, premiamendu ohartarazpena eginda, beharrezkotzat jotzen duen kopurua zehaztuko du, bai eta, hala badagokio, funtsak emateko epea ere.
|
|
|
2 Pertsona juridikoaren legezko ordezkariak, ondare masa nahiz ondare bananduaren administratzaileak, edota legearen arabera epaiketan nortasunik gabeko erakundearen ordezkari
|
denak
ahalordea egiletsi duenean, pertsona juridiko, ondare masa nahiz ondare banandu edota nortasunik gabeko erakunde horien ordezkaritzan nahiz administrazioan gertaturiko aldaketek ez dute prokuradorearen ahalordea azkenduko, eta horien ondorioz ez da beharrezkoa izango berriz agertzea.
|
|
|
2
|
Dena
den, doako laguntza juridikorako eskubiderik ez duen auzilariak eska dezake abokatuaren, prokuradorearen edo bien izendapena, horien parte hartzea manuzkoa denean, edo, halakoa ez bada ere, aurkako alderdiak auzitegiari adierazi dionean abokatuak defendatuta eta prokuradoreak ordezkatuta jardungo duela.
|
|
|
1 Auzi zibilaren etendura ukatu duen ebazpenaren aurka, birjartze errekurtsoa jar daiteke.
|
Dena
den, etenduraeskabidea berriro egin daiteke, bigarren auzialdian, eta, hala denean, bai prozesuko arau hausteen ondoriozko errekurtso berezien izapideak bai kasazio errekurtsoenak egiten diren bitartean.
|
|
|
Demandatzailearen egoitza izango da demandan edo prozesua hasteko eskaera nahiz eskabidean agerrarazi
|
dena
. Halaber, demandatzaileak zehaztuko ditu demandatuaren egoitza gisa, artikulu honen hurrengo paragrafoak aipatu tokietatik bat edo batzuk, haren lehen epatze edo zitazio ondoreetarako.
|
|
|
3 Komunikazio egintzen ondoreetarako, egoitza gisa zehatz daiteke udal erroldan dagoena edo beste ondore batzuetarako modu ofizialean agertzen
|
dena
. Halaber, erregistro ofizialean edo elkargo profesionalen argitalpenetan zein egoitza agertu eta hori ere zehatz daiteke, baldin eta, hurrenez huten pertsonak badira.
|
|
|
|
Dena
den, alderdiek hala eskatuz gero, alderdiek eurek gauza ditzakete manamendu eta ofizioak, eginbidearen bitartez.
|
|
|
|
Dena
den, exhortoa betetzea nahi duen alderdiak hala eskatzen badu, berorri emango zaio exhorto hori, berarenkezteko. Halakoetan, exhortoan adiera erantzukizupean, organo exhorto hartzaileari hurrengo bost egunetan aurziko da berori kudeatzeko ardura nork duen; pertsona hori bakarrik izan daitezitegitan eman behar eta bertan jarduteko gaiturik dagoen prokuradorea.ke auzilaria bera edo laguntza zein au
|
|
|
Exhortoa jaso duen jurisdikzio organoak exhortoa betetzea aginduko du, eta bertan zein jardun eskatu eta hori zehaztu epean burutzeko behar beharrezkoa
|
dena
.
|
|
|
|
Dena
den, exhortoa betetzeko emandako ebazpenak jakinaraziko zaizkie exhortoaren izapidetzan parte hartzeko prokuradorea izendatu duten alderdiei bakar bakarrik.
|
|
|
Izendapena prozesuko lehen ebazpenean egingo da, eta alderdiei jakinaraziko zaie magistratu txostengilearen izena, eta, hala denean, ezarri txandaren arabera horren ordezko
|
denarena
, ordezpenaren arrazoiak zeintzuk diren bertan azalduz.
|
|
|
|
Dena
den, alderdiek euren kontura eska dezakete ikustaldia zein euskarritan grabatu eta horren kopia.
|
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoaren arabera auzitegi eskudunak uste badu abstentzioa bidezkoa dela, abstenituak autoa emango du auzitik behin betiko aldentzeko eta bere ordezko izan behar duenari ordu arteko jarduna igorriko dio. Abstenitu dena kide anitzeko auzitegi baten partaidea bada, abstenitu
|
dena
zein sala edo ataletakoa izan eta horrek emango du autoa. Auto horren aurka ez da errekurtsorik onartuko.
|
|
|
|
Dena
den, legeak epea zehazten badu, eta epe hori beste epe bat noiz amaitu eta orduantxe hasten bada zenbatzen, hura zenbatzen hasiko da, beste epe horren muga egunetik biharamunean, bestelako jakinarazpenik egin gabe.
|
|
|
|
Dena
den, epeak geldiaraz eta epe-mugak atzera daitezke, horien betetzea eragozten duen ezinbesteko kasua gertatzen bada. Horren zenbaketa berriro hasiko da, geldiarazpena edo atzerapena eragin duen arrazoia desagertzen denean.
|
|
|
Epea igarota edo alderdiei prozesu egintza gauzatzeko ezarri epe-muga agortuta, preklusioa gertatuko da, eta egintza hori gauzatzeko aukera galduko da. Idazkari judizialak, eginbide bitartez jasoko du, epea igaro dela, eta bidezkoa
|
dena
erabakiko du, edo horren inguruan kontu arrazoiak emango dizkio auzitegiari, horrek ebazpen egokia eman dezan.
|
|
|
2
|
Dena
den, aurreko paragrafoko jarduna ateak itxita gauza daiteke, hori beharrezkoa bada gizarte demokratikoan ordena publikoaren babeserako nahiz nazioaren segurtasunerako, edo adingabeen interesek nahiz alderdien bizitza pribatuaren eta bestelako eskubide eta askatasunen babesak hala behar badute, edo, azkenik, auzitegiak hori behar beharrezkotzat jotzen badu, inguruabar bereziak egon eta horiek dire...
|
|
|
Legeak beren beregi besterik xedatu ezean, prozesu ezberdinen arteko metaketa bakarrik agin daiteke, baldin eta metatu nahi diren prozesuetatik edozeinetan alderdi
|
denak
hala eskatu badu.
|
|
|
|
Dena
den, artikulu honen 1 paragrafoan xedatutakoa aplikatuko zaie adina dela-eta erretiroa hartu duten epaile eta magistratuei, eta uko egitearen ondorioz kargua utzi duten ordezko epaile eta magistratuei, horiek zein epetarako izendatu eta hori igaro bada, edo hirurogeita hamabi urte bete badituzte.
|
|
|
Hipotekatutako eta pignoratutako ondasunak betearazteko arauketa berriarekin, aurreko egoera gainditu eta aurrera egin da. Lehenik, Prozedura Zibilari buruzko Legera ekarri da hipoteka bidez bermatutako kredituak betearazteko prozesuen arauketa, betearazpen horien jurisdikzio izaera, sarritan eztabaidatu
|
dena
, indartuz. Bigarrenik, bernik, era egokiagoan antolatu dira egunme errealeko kreditu betearazpenen arauketa bateratu da, egungo arauketa aniztasuna ezabatuz.
|
|
|
|
Dena
den, aipatu manuen multzo hori ez da «ohikotzat» jo daitezkeen kautela neurrien arauketa batzearen emaitza, horien baldintzak eta prozedura ezarriz. Lege honek hobetsi du neurri zehatz batzuen ezaugarri orokorrak argi eta garbi finkatzea; izan ere, neurri horiek ezinbesteko gerta daitezke, etorkizuneko epai baten eragingarritasuna ezerezean gera ez dadin.
|
|
|
Horrela, legeak baldintza eta eskakizun orokorrak ezarri ditu, kautela neurrien araubide irekia lortzeko, ez, ordea, kopuru mugatuaren edo itxiaren sistema.
|
Dena
den, orokortasuna eta zabaltasuna ez dira zehaztugabetasunaren edo zuhurtziagabekeriaren pareko. Legeak oinarri hartu ditu orokorrean sendo eta onargarri izan ohi diren doktrina eta jurisprudentzia.
|
|
|
Ahaleginak egin dira, xedapen zehatzen bitartez, kautela neurriak berez bila ez daitezen, prozesu jardueraren helburu bakar edo nagusi gisa.
|
Dena
dela, azpimarratu behar da, ezarritako kautela neurrien araubidearekin, justiziapekoek euren esku dituztela orain arte eska zitzaketen kautela neurriak baino eragingarriagoak. Kautela neurriak eragingarriak izatea erdietsi nahi da, batetik, kondena epaia nola edo hala betearazteko; eta, bestetik, ameskeriazko epaia saihesteko.
|
|
|
Aukera horrek kontuan hartu du demanda baino lehen edo prozesuan zehar hartutako kautela neurrien gaineko erabakiek epaian eragin ditzaketen aurreirizkeriak edo alderdi baten aldeko nahiz aurkako iritziak sortzeko arriskua.
|
Dena
den, arrisku hori kautela neurrietatik landa ere badago, aurreirizkeria sor daitekeelako epaiketa baino lehenagoko entzunaldian edo demanda eta erantzuna irakurri ondoren. Horrez gain, legeak oinarri bikoitza du.
|
|
|
Lehenik, zalantzarik gabe eta eztabaidaezin diren berezitasunekin, gaitasunari, seme alabatasunari eta ezkontzari buruzko gaietan, izapidetza berezia izan behar duten prozesuak. Gisa horretan, aurreko egoera deitoragarria bukatu da, prozesuko lege erkidera bildu baita lege horretan egon behar
|
dena
, nahiz eta orain arte hori miatu edo ondorioztatu dela guztiz sakabanatuta zeuden eta ilun bezain eztabaidagarri ziren xedapenetan.
|
|
|
Arauketa horietan, izapide berezi hau ez da muntaren arabera mugatzen.
|
Dena
den, jurisdikzio babeserako tresna hau Espainiako prozesu zibilaren sisteman sartzean, egokiagotzat jo da munta zentzuzko kopurura mugatzea. Horrela, gehiegizkoak ez diren diruzko erreklamazioak izapidetzea ahalbidetu da; dena den, munta horiek hitzezko epaiketan ezarri munta muga gainditu behar dute.
|
|
|
Dena den, jurisdikzio babeserako tresna hau Espainiako prozesu zibilaren sisteman sartzean, egokiagotzat jo da munta zentzuzko kopurura mugatzea. Horrela, gehiegizkoak ez diren diruzko erreklamazioak izapidetzea ahalbidetu da;
|
dena
den, munta horiek hitzezko epaiketan ezarri munta muga gainditu behar dute.
|
|
|
Sistematika eta edukiaren aldeko argitasunarekin definitu eta arautu dira honako hauek: enbargoaren helburua eta enbargoaren egintza eratzaileak; hori nahikoa izan behar delako irizpidea, zehaztugabeko enbargoa debekatuz?; erabat edo zati batez enbarga ezin daitekeena; oker enbargatzeagatik lehenbailehen jaregin behar
|
dena
; enbargoa zabaltzea edo murriztea; eta, halaber, administrazio judiziala ondasunak lotzeko tresna gisa, hori zentzuzko bermea dela alderdi betearazlearen betepenarako.
|
|
|
Lege honek eskubide hobeko hirugarrengotzari edo lehenespen hirugarrengotzari eutsi dio.
|
Dena
den, legeak zenbait berrikuntza ezarri ditu, berbarako, alderdi betearazleak amore eman edo atzera egin ahal izatea, eta hirugarrengotzadunak berak sustatu ez duen nahitaezko betearazpenaren kostu ekonomikoak ordaintzea. Bestalde, jabari hirugarrengotzan gertatu ez bezala, eskubide hobeko hirugarrengotzan beharrezkoa da auzitegiak zein epai eman eta epai horrek kreditua eta beraren lehenespena zehazteko indarra izatea, epai horrek beste egintza batzuk aldez aurretik epaitu ez arren.
|
|
|
Halaber, auzitegiak erabaki dezake, auziaren zailtasunaren arabera komenigarri bada, jarraitu beharreko prozeduraren inguruan bidezkoa
|
dena
, entzunaldiaren hurrengo bost egunetan; halakoetan, entzunaldiak aurrera egingo du, horren gainerako helburuak direla eta.
|
|
|
Halaber, alderdiek adierazi dute euren ustez zein adierazpen eta galdeketa gauzatu behar diren laguntza judizialaren bitartez. Auzitegiak horren inguruan bidezkoa
|
dena
ebatziko du, eta laguntza judiziala eskatu behar dela uste badu, berehala aginduko du exhorto egokiak igortzea; halakoetan, alderdiei hiru eguneko epea emango zaie, horiek, beharrezkoa bada, galderen zerrenda aurkez dezaten. Edozein kasutan, exhorto horiek ez badira betetzen, horrek ez du epaiketa ekitaldia etengo.
|
|
|
3 Demandatzaileari aurreko paragrafoan aipatu arazoen inguruan entzun egingo zaio, eta demandatuaren nortasun eta ordezkaritzaren inguruan behin hori egin eta gero, auzitegiak bidezkoa
|
dena
ebatziko du, eta, epaiketarekin jarraitzea agintzen badu, demandatuak eska dezake bere desadostasuna aktan jasotzea, eman litekeen epaiaren aurka gora jotze ondoreetarako.
|
|
|
...rri ondoren, eta, kasuan kasuan, aurka jartzeedo aurkaratze idazkiak aurkeztu ondoren, gora jo den ebazpena zein auzitegikrak auzitegi eskudunari igortzea, azken horrek gora jotzearen inguruan ebazpe eman eta horrek aginduko du auzi papena eman dezan, alderdiak 30 egunez epatuz; baina, behin behineko betearazpena eskatu bada, lehen auzialdiko auzitegian utziko da betearazpen horretarako beharrezko
|
denari buruzko
lekukotza.
|
|
|
1 Gora jotzea ebatzi behar duen auzitegiak auzi paperak jaso ondoren, agiri berriak ekarri badira edo froga proposatu bada, hori onartzearen inguruan bidezko
|
dena
aginduko da, hamar eguneko epean. Froga gauzatu behar bada, ikustaldirako eguna zehaztuko da frogatean, hitzezko epaiketarako ezarritakoa zein ebazpenetan onartu eta horretan bertan; ikustaldi hori hurrengo hilaberen arabera egingo da.
|
|
|
Lekukoak galdeketaren egitateei buruz sekretua gordetzeko beharra badu, bere egoera edo lanbidearengatik, horixe adieraziko du arrazoiak emanez, eta auzitegiak zuzenbidean egoki
|
dena
ebatziko du, probidentzia bidez adierazpena egiteko ezetzaren oinarria kontuan izanik. Lekukoa erantzuna ematetik askatu bada, hori jasoko da aktan.
|
|
|
Kalte ordaina eman behar duen alderdiak edo alderdiek hori egiten ez badute, aurreko lerrokadan aipatu ebazpena irmo
|
denetik
hamar egunetako epean, lekukoak zuzenean jo dezake premiamendu prozedurara.
|
|
|
Alegazioak aurkeztu, eta, hala denean, ikustaldian bertan onartutako froga gauzatu ondoren, arazoa aurretiaz erabaki beharrekoa bada, autoa emango da hamar eguneko epean, arazo hori ebatziz eta prozesuaren jarraipenari buruz bidezkoa
|
dena
xedatuz.
|
|
|
Kostuetara kondenatua izan
|
dena
doako laguntza juridikoari buruzko eskubidearen titularra bada, behartuta egongo da, aurkako alderdiak bere defentsan sortu kostuak bakarrik ordaintzera, Doako Laguntza Juridikoaren Legean esanbidez zehaztu kasuetan.
|
|
|
Halaber, entzunaldian demandatua bakarrik agertzen bada, prozesua largetsiko da, baldin eta demandatu horrek ez badu prozesuarekin jarraitzeko interes legitimorik alegatzen. Demandatua bada agertu ez
|
dena
, entzunaldia auzi jartzailearekin egingo da, bidezko den horretan.
|
|
|
Halaber, 303 artikuluan zehaztu oharrak egin ditzakete. Auzitegiak bidezko
|
dena
ebatziko du, erantzuteko hitza eman aurretik.
|
|
|
Halakoetan, auzitegiak aginduko du, probidentzia bidez, agiriok noren esku egon eta hori bertan agertzeko aginduko du, eta, horrek esan beharrekoa entzun ondoren, bidezkoa
|
dena
ebatziko du auzitegiak. Ebazpen horren aurka ez da errekurtsorik onartuko, baina interesa duen alderdiak bigarren auzialdian egin dezake berriro eskaera.
|
|
|
Alderdietatik edozeinek eskatzen badu aurreko paragrafoko eragiketetan egotea, auzitegiak bidezkoa
|
dena
erabakiko du; auzitegiak egote hori onartuz gero, adituari aginduko dio alderdiei zuzeneko abisua eman diezaien, eragiketok gauzatuko diren egun, ordu eta tokiaren inguruan, berrogeita zortzi ordu lehenago gutxienez.
|
|
|
Idazkera aldera daiteke, halaber, Kode Zibilaren 1.221 artikuluan xedatutakoaren arabera, baldin eta matrizeriktzen
|
denak
ezin badu berori aitortu. edo kopia fede emailerik ez duten agiri publikoetatik edozeinen kautotasuna onartu ez bada edo hori zalantzan jarri bada; hala jardungo da, baldin eta agiri publiko hori luzatu duen funtzionarioak edo fede emaile parte hartzaile gisa ager
|
|
|
Demandaren erantzunean alegatu bada prozedura desegokia dela, eta alegazio horren oinarria bada auzigaiaren balioari buruz dagoen desadostasuna, edo demandaren interes ekonomikoa legezko erregelen arabera zenbatzeko era, orduan auzitegiak alderdiak entzungo ditu entzunaldian, eta berehala bidezkoa
|
dena
ebatziko du; horrelakoetan, auzitegiak, hala denean, eutsiko dio alderdiek auzigaiaren balioaren inguruan lor dezaketen hitzarmenari.
|
|
|
Auzigaiaren balioari buruz hitzarmenik lortzen ez bada, auzitegiak, entzunaldian bertan, bidezkoa
|
dena
erabakiko du, ahoz eta zioak emanez. Horretarako, kontuan izango ditu alderdiek ekarri agiriak, txostenak eta balioa zenbatzeko erabilgarri izan daitezkeen osagaietatik beste edozein.
|
|
|
Letra larri eta xehearen erabileraz
|
denaz
bezainbatean, irizpide orokorrak jarraikoak izan dira: izen bereziak letra larriz idatzi dira (Konstituzio Auzitegia/ Tribunal Constitucional); baina izen bereziok arrunt bihurtzekotan, letra xehea erabili da (auzitegi hori?/ el tribunal?); pluralez egindako aipamenak letra xehez idatzi dira (bake epaitegiak/ juzgados de paz); eta bizidunei dagozkien karguak izendatzeko ere, letra xehea erabili da (lehendakaria/ el presidente).
|
|
|
Auzitegiak erabakiko du justizia hobeto emateko ikustaldia egiteari buruz egokiena
|
dena
. Ikustaldi hori, edozein kasutan, egin behar da, alderdi guztiek hori eskatzen badute, eta berori errekurtsogilearen txostenarekin hasiko da, ondoren errekurtsoa jasan behar duen alderdiarenarekin jarraituz.
|
|
|
2 Gora jotzea ebazteko auzitegi eskuduna zein izan eta horri autoak igortzen bazaizkio, eta, horren ondoren, behin behineko betearazpena eskatzen bada, eskatzaileak aurretiaz auzitegiari eskatu behar dio betearazpenerako beharrezko
|
denaren
lekukotza hori, eta berori eskaerari batu behar zaio.
|
|
|
|
Dena
den, auzitegi nagusietako arlo zibileko eta zigor arloko salak dira kasazio errekurtsoen arduradunak, errekurtso horiek autonomia erkidegoan egoitza duten auzitegi zibilen ebazpenen aurkakoak badira, betiere errekurtso horren oinarria denean, zio bakar gisa edo beste zioekin batera, erkidego horretako zuzenbide zibila, foru zuzenbidea edo zuzenbide berezia, eta kasuan kasuko autonomia estatutuak ...
|
|
|
|
Dena
den, presako arrazoiak izanez gero, neurriak besterik gabe har daitezke, eta interesdunei agerraldirako zitazioa egitea aginduko da. Agerraldi hori hurrengo hamar egunetan egingo da, eta auzitegiak auto bitartez ebatziko du hartu neurrien bidezkotasunaren inguruan, betiere, agertutakoen alegazioak entzun ondoren.
|
|
|
1 Ezkontza deuseztasuna, banantzea edo dibortzioa eskatu duen ezkontideak demandan egoki
|
dena
eska dezake hartu beharreko behin behineko neurriei buruz, neurriok aldez aurretik hartu ez badira. Halaber, bi ezkontideek arazo horien inguruan lortutako hitzarmena auzitegiari aurkez diezaiokete, auzitegiak hori onets dezan.
|
|
|
2 Demanda onartu ondoren, auzitegiak ebatziko du aurreko paragrafoan aipatu eskaeren inguruan, eta, halakorik izan ezean, bidezkoa
|
dena
aginduko du, betiere Kode Zibilaren 103 artikuluan xedatutakoa betez.
|
|
|
2 Eskaera horien izapideak 771 artikuluan xedatutakoaren arabera egingo dira.
|
Dena
den, eskaera egiten bada bi ezkontideak batera etorriz edo batak bestearen adostasunarekin, eta hitzarmen arau-emailea ekarriz, hurrengo artikuluan ezarri prozedurari ekingo zaio.
|
|
|
Ezkontideren batek eskaera berresten ez badu, berehala aginduko da jarduna artxibatzea; erabaki horren aurka ez dago errekurtsorik.
|
Dena
den, ezkontideek banantzea edo dibortzioa eragiteko eskubidea izango dute, 770 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Beste hitzarmen horrek, hala denean, auzitegiak onetsi ez dituen aldeak bakarrik jasoko ditu. Proposamena aurkeztu ondoren edo emandako epea proposamenik aurkeztu gabe igaro ondoren, auzitegiak autoa emango du, hiru eguneko epean, bidezkoa
|
dena
ebatziz.
|
|
|
Demandak jartzen direnean ezkontza kanonikoen deuseztasunari buruz eliza auzitegiek emandako ebazpenen edota ezkontza rato eta burutugabeari buruzko erabaki pontifizioen eragingarritasun zibila eskatzeko, neurriak hartzea edo aldaraztea eskatzen ez bada, auzitegiak hamar eguneko epean beste ezkontidea eta Fiskaltza entzun, eta auto bitartez bidezkoa
|
dena
ebatziko du, Elizaren ebazpenak edo erabakiak ordena zibilean duen eragingarritasunaren inguruan.
|
|
|
Aipatu txostenak jaso ondoren, auzitegiak, bere ustez nahitaezko jarduna gauzatu eta gero, barnealdiari eustearen inguruan bidezkoa
|
dena
aginduko du.
|
|
|
2) Zordunaren ondasunen berehalako aurreneurrizko enbargoa agintzea, titulu betearazlean jasotako kopuruan, baita atzerapen korrituei, gastuei eta kostuei aurre egiteko kopuruan ere, ordainketa agindeia betetzen ez
|
denerako
.
|
|
|
Hirugarrena. Demanda edo eskabidea jaso ondoren, epaitegiak aginduko du horren izapidetza onartzearen inguruan bidezkoa
|
dena
. Hala denean, epaitegiak aginduko du prozesuko akatsak ongituak izan daitezen, hiru eguneko epean gehienez.
|
|
|
|
Dena
den, testamentuan bertan aitortutako hartzekodunak, jaraunskideek aitortutakoak eta euren eskubidea titulu betearazlean jasota dutenak jarauntsia zatitzearen aurka jar daitezke, euren kredituen zenbatekoa ordaindu edo horien gaineko fidantza eman arte. Eskaera hori edozein unetan egin daiteke, jaraunsle bakoitzari adjudikatutako ondasunak eman aurretik.
|
|
|
791 artikulua. Jarauntsiaren gaineko esku hartze judiziala, testamenturik edo oinordetza legitimora deitutako ahaiderik agertzen ez
|
denerako
|
|
|
2) Ondasunen inbentarioa egitea eta ondasunok gordailutzea, ondasunak administratzearen inguruan bidezkoa
|
dena
xedatuz, lege honetan ezarritakoaren arabera. Auzitegiak pertsona jakin bat izenda dezake, jarauntsiko ondasunen kontura inbentarioa eta gordailutzea egiteko eta bermatzeko.
|
|
|
Inbentarioa egin ondoren, auzitegiak auto bitartez aginduko du inguruabarren arabera ondasunak administratzeari, zaintzeari eta artatzeari buruz egoki
|
dena
, eta, kasuan kasuan, aintzat hartuko du gai horien inguruan testamentugileak xedatutakoa. Testamentugileak ezer xedatu ezean, honako erregela hauek hartuko ditu kontuan:
|
|
|
Kauzio hori da administratzaileari zein ondasun eman eta ondasunoi aurre egiteko; auzitegiak zehaztuko du kauzio horren zenbatekoa.
|
Dena
den, auzitegiak kauzioa ematetik salbuets dezake administratzaile izendatutako alarguna edo jaraunslea, horrek behar beste ondasunik badu berari eman zaizkion ondasunei aurre egiteko.
|
|
|
Likidazio prozeduraz arduratzeko eskumena du deuseztasun, banantzeedo dibortzio prozesuaz arduratzen ari den edo arduratu den lehen auzialdiko epaitegiak, edo legeria zibilean ezarritako arrazoien ondorioz ezkontzaren ondasun eraentza desegitearen inguruko jardunaz arduratzen ari
|
denak
edo arduratu denak.
|
|
|
Egun berean edo hurrengo egunean ebatziko da inbentariora zein ondasun bildu, eta ondasun horien administrazioari eta xedapenari buruz bidezkoa
|
dena
.
|
|
|
Epaian sortutako arazo guztien inguruan ebatzi eta ezkontza erkidegoaren inbentarioa onetsiko da. Horrez gain, epaian bidezkoa
|
dena
aginduko da, ondasun erkideak administratzearen eta xedatzearen inguruan.
|
|
|
Gainera, kasu horietarako ezarri aurka jartzea azal daiteke.
|
Dena
den, prozesu monitorioaren eskatzaileak eta exekutatutako zordunak geroko prozesu arruntean ezin izango dute erreklamatu monitorioan erreklamatutako kopurua edo betearazpenaren bitartez lortutako kopurua itzultzea.
|
|
|
Aurkeztutako likidazioak helaraziko zaizkio intzidentea eragin duenari, horrek bere eskubideekin bat datorrena alega, eta, hamar eguneko epean, agiri froga ekar dezan. Auzitegiak, jarraian, errekurtsorik izango ez duen autoaren bitartez bidezkoa
|
dena
ebatziko du, betearazpenean bildutako kopuruak banatzeko ondoreetarako soilik. Hala ere, ez zaie kalterik egingo geroagoko hartzekodunek euron eskubideak behar bezala baliatu eta kasuan kasuko subjektuen aurka egiteko izan ditzaketen akzioei.
|
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu botatze eskaera jakinaraziko zaie eskuratzaileak zehaztu okupatzaileei, hamar eguneko epean, ikustaldirako zitazioa eginez. Ikustaldian, okupatzaileek duten egoeraren inguruan euren ustez egoki
|
dena
alegatu eta frogatu ahal izango dute. Auzitegiak, errekurtsorik izango ez duen auto bitartez, ebatziko du botatzea agindu ala ez; eta, zitatutako okupatzailea edo okupatzaileak arrazoi zuzenik gabe agertzen ez badira, horiek botatzea aginduko du beti.
|
|
|
Fiskaltzak eginbideok berriro itzuli ondoren, epaileak autoa emango du, transakzioa egiteko baimena luzatuz edo ukatuz, adingabearen edo ezgaituaren interesentzat komenigarri
|
dena
kontuan hartuta.
|
|
|
|
Dena
den, ez da betearazpenik aginduko, demanda betearazleak ez baditu jasotzen aurreko artikuluetan aipatu kalkuluak, edo demandarekin batera ez badira ekarri manuotan agindu agiriak.
|
|
|
Alderdi exekutatua ez badago titulu betearazlean jaso egoitzan, orduan enbargoa egin daiteke, alderdi betearazleak hala eskatuz gero.
|
Dena
den, ahaleginak egin daitezke berriro agindeia gauzatzeko; horretarako, kontuan hartuko da lege honek xedatutakoa, ebazpena edo zedula emanez gauzatu komunikazio egintzen inguruan, eta, hala denean, ediktu bidezko komunikazioaren inguruan.
|
|
|
3 Diruzkoa ez den kondena epaia behin behinean betearazten denean, 528 artikuluaren 2 paragrafoko bigarren arrazoia alegatu bada, behin behineko betearazpenaren aurka jartzeko, orduan behin behineko betearazpena nork eskatu eta horrek behar besteko kauzioa eman dezake, betearazpenaren aurka alegatu
|
dena
aurkaratzeaz gain; kauzio horrekin bermatuko da, epaia ezeztatuz gero, aurreko egoera berrezarriko dela, edo, hori ezinezkoa bada, sortutako kalte galeren ordaina emango dela.
|
|
|
Oinordetza agiri fede emaileetan jasotzen ez bada edo auzitegiak agiriok behar bestekotzat jotzen ez baditu, tituluan alderdi exekutatu gisa agertzen denari eta horren oinordeko moduan bere burua aurkezten duenari helaraziko zaie alderdi betearazlearen eskaera; horiek guztiak agerraldian entzun ondoren, auzitegiak oinordetzaren inguruan bidezkoa
|
dena
erabakiko du, betearazpena agintze ondoreetarako soil soilean.
|
|
|
Betearazpena ezkontideetatik batenak bakarrik diren zorretan oinarritzen bada, eta, ezkontide horrek ondasun pribatiborik ez izateagatik edo horiek behar beste ez izateagatik, ondasun erkideen aurka jotzen bada, ondasun erkide horien enbargoa jakinaraziko zaio zordun ez den ezkontideari. Hori dela eta, zordun ez den ezkontideak erabakitzen badu ezkontza sozietatea desegitea, auzitegiak, ezkontideak entzun ondoren, ondarea banatzearen inguruan bidezkoa
|
dena
ebatziko du. Hala badagokio, auzitegiak erabakiko du banatzea lege honetan xedatutakoaren arabera gauzatzea; bien bitartean, ondasun erkideen gaineko betearazpena eten egingo da.
|
|
|
Gordailuak ez badira nahiko alderdi betearazlearen eskubidea eta kostuak ordaintzeko, orduan gordailuak erabiliko dira, lehendabizi, beste enkante horrek eragindako gastuak ordaintzeko, eta gainerakoa enkante horretan lortutako kopuruei batuko zaie, eta 654 eta 672 artikuluetan xedatutakoaren arabera erabiliko da. Azken kasu horretan, soberakina izanez gero, alderdi exekutatuari emango zaio, enkantean eskainitako prezioa osatu arte, eta, hala denean, konpentsazioa emango zaio, beste erremate horretan prezioak izan duen beherakadarengatik; konpentsazio hori gauzatu ostean eta orduan bakarrik itzuliko zaie gordailugileei geratzen
|
dena
.
|
|
|
Horrela emandako botoa besteokin batera zenbatuko da eta epai liburuan gordeko da, buru
|
denak
hori sinatu ondoren.
|
|
|
Aurreko paragrafoaren arabera osatu salaren buru izan behar
|
denak
data zehaztuko du, probidentzia bitartez, bat ez etortzea argitzeko ikustaldirako eta izendapen egokietarako.
|