|
2005
|
|
|
Jesusen mezua osotasunean hartu behar da. Etxe batean badira borta etxeak, leiho etxeak, zirritu ziloak, giltzarriak,
|
denak
harriz eginak. Harri batzuen aipatzeak ez ditu besteak ukatzen.
|
|
2007
|
|
|
Baratzeko lurrik hoberena hartuko dautazu, eta hori ez da pusatzen ahal: haratago,
|
dena
harria da!
|
|
2008
|
|
|
|
Denak
harri eta zur geratzen dira.
|
|
|
Uda batez, oporrengatik herria erdi hustu zela baliatuz, negozioa egun batzuetarako itxi eta, Valladolideko errepidetik barrena, Tomasek Galiziara eraman ninduen. ...gabe, baina momentu batean esku bat jarri zidan belaunean eta esan zidan asko maite ninduela, zuregatik ez balitz!, atera zitzaion, eta ez zuen gehiago erantsi, baina nik gogotik eskertu nizkion hitzok, nirekin zuen zorra aitortzen ari zitzaidan, eta ni pozik, oso pozik, eta Allariza iritsi ginenean, hoteltxo polit batean hartu genuen ostatu, ezagutzen du berorrek Allariz?, oso herri atsegina da,
|
dena
harrizkoa eta kale bihurriekin, oraindik gogoan dut zanburiñak probatu nituela bertako jatetxe batean, nik hasieran ez nituen jan nahi, ez zitzaidan haien itxura gustatu, baina Tomasek jateko eta jateko, afrodisiakoak direla, eta zanburiña bat probatu nuen, eta gero bestea, eta gero bestea, Tomasek barre egiten zuen niri begira, afrodisiakoak direlako gustatu al zaizkizu, Rosita?, eta eskua pas... esan zidan barrezka, eta niri ere karkailatxoa atera zitzaidan afaritakoak botatzeari utzi gabe, Tomasek harrerara deitu zuen kamamila bat eskatzeko, ez naiz gau hartako beste ezertaz gogoratzen, biharamunean Baionara abiatu ginen, itsasoa ikustera, ni pozez zoratzen nengoen Tomas pozik ikusten nuelako, eta autoan zer esango, eta, gaur ez dituzu zanburiñak eskatuko, ezta?, eta nik ezin barre egin sekulako orratzak neuzkan-eta buruan, Baionara iritsi ginen, hotela hondartzaren parez pare zegoen, eta Tomasek argazki bat ateratzeko eskatu zion han hurbil polaroid batekin erretratuak ateratzen ari zen gizon bati, Tomasek eskupeko polita eman zion argazkiagatik eta gizona kontentu, gu ere bai, gero tabernaz taberna ibili ginen Baionako kaleetan, alkohola usaintze hutsak botalarria eragiten zidan niri, baina Tomasek gogotik edan zuen egun osoan, eta hotelera itzuli ginenean harrerara joan zen, igotzeko xanpaina gure gelara, eta Tomasi gustatu ez zitzaion zerbait esango nion nik harrerako neskaren aurrean, ez dut gogoan zer, nahikoa edan zuela edo horrelakoren bat, baina kontua da alaitasunetik petralkeriara pasatu zela kolpean, eta gelako atea itxi bezain laster ukabila jaso eta sekulako ukabilkada eman zidan aho betean, zer haiz ba puta zahar ostia, hik ez dun erremediorik, beti izango haiz puta zorritsu bat, horixe esan zidan, eta ni ahoa odoletan nuela nengoen, begira nola utzi zidan ahoa, begira beza berorrek nazka ematen ez badio, hemen falta zaizkidan hortzak orduan galdutakoak dira...
|
|
2011
|
|
|
Ume kontuok. Paseatzera ere irteten ginen, edo mendira, Needles aldera, Totland era, Alum Bay ra… Hondartza
|
denak
harrizkoak ziren. Ez ginen bainatzen, ibili baino ez genuen egiten.
|
|
|
–Zer edo zer susmatuko zuten, handik aurrera ez baitzen judu gehiagorik agertu gure zonaldean. Mugako beste tokiren batera eramanen zituzten, edo
|
denak
harria pikatzera bidaliko zituzten. Auskalo.
|
|
|
Urumean goiti, Erreka handian gora zegoen zubiaren tokia adierazten zuen, hots," goiko zubia zegoen lekua". Nolanahi ere, eta atzizkia euskaraz leku ugaritasunezkoa ohi da, ez bakarrik lekuzkoa, eta, beraz," goiko zubiak zeuden lekua" ere uler daiteke, hots, zubiak bat baino gehiago zirela kontu egin daiteke, ez
|
denak
harrizkoak, jakina. Izenean dagoen goihorrek argi erakusten du beheragoko lurrekiko alderaketaren ondorioa dela deizioa.
|
|
2013
|
|
|
Sei zaldi basati, belarra jaten. Andeetako aldapa malkartsu eta iluminatu berrietan,
|
dena
harri gorri eta zeru more, sei zaldi eder, belarra jaten. Dagoenik eta naturako eszena baketsu eta ederrenetariko bat.
|
|
|
Guztia bizitzaren deserta bezala. Dena harea,
|
dena
harri, deserta desertu. Postre oro lehen plater.
|
|
|
Gelditasuna ere bai.
|
Denak
harrizkoa zirudien: harrizkoa gazteluaren dorreetan sortzen zen laharra; harrizkoak gari sailak, harrizkoak herrixkak eta lautada bera.
|
|
2015
|
|
|
“Jende batentzako oso ondo dago hori, egin behar da, baina beti ez naiz ni izango negar egingo duena: batzuetan, pentsatzen dut ni horrelakoa naizela, erraz egiten dudala negar, eta nik ez daukadala errurik beste bertsolari
|
denak
harrizkoak badira; beste batzuetan, aldiz, beste batzuek egin dezatela negar pentsatzen dut”.
|
|
|
Ez zuen ematen inguru hartan aterperik zegoenik.
|
Dena
harria eta izotza zen.
|
|
|
|
Dena
harri hondo gura
|
|
2016
|
|
|
Karga jasogailuaren ondoan dagoen atea zabaldu, eta kanpora irten da. Terraza handi bat dago han, beheko solairuko azken nabearen parean, zorua
|
dena
harri txintxarrez betea. Terraza bukatzen den tokian ur biltegi bat zegoen garai batean, teilatu gaineko urmael moduko bat, baina erreformarekin batera hura ere desagertu egin zen.
|
|
|
Zentauroa herrian azaldu zenean,
|
denak
harri eta zur gelditu ginen. Ez genuen sekula bat ikusi.
|
|
|
Itzuli guzian, ikaragarriko oihan ederra... Ikustekoa ere" Azukre Ogia" deitzen duten mendixka,
|
dena
harria, itsas-bazterrean bainan lau ehun metro gora halere...
|
|
|
Nola gela haunditua baita, piska bat galduak ziren gela alimale hortan. Erran behar da lehengo eta oraiko kontseiluek gauzak haundiz egin dituztela, aitzinean ere izigarriko terraza egin dute
|
dena
harriz, eskerrak kontseilarieri.
|
|
2017
|
|
|
|
Denak
harri eta zur eginda gelditu ziren, ni aurrenekoa eta zeharo pasata, ez ni, ordea. Harako hark dioen bezala, maiorazko platerkada, lenteja eskubidearen truke saldu nuela zirudien.
|
|
|
Testu normalizatua
|
Denei
harriak bota dizkiete.
|
|
2018
|
|
|
Bidean eguraldi aldaketa ikusi zuen praileak, igarri zuen erasoa bere buru gainera zetorrela eta erretorearen lana zela. Baserri batean behi larru bat eskatu, burutik behera jantzi eta apezaren sagastira joan zen; dena loretan zen eta arbola azpitik arbola azpira ibili zen, lore
|
denak
harriak txikitu arte. Gero Iruiñera joan eta, handik etorrita, apezarengana; eta hark:
|
|
2019
|
|
|
|
Denak
harri eta zur gelditu ziren. Hitzik gabe.
|
|
2020
|
|
|
Hutsik zegoen.
|
Denak
harri eta zur geratu ziren isiltasunik handienean. Harriwell zurbildurik zegoen.
|
|
|
|
Denak
harri eta zur, noski.
|
|
|
Niretzat denak ziren belarrak eta arbolak.
|
Denak
harri edo hodei ziren bezala. Baina ama tematuta zegoen izen haiekin guztiekin.
|
|
|
Herri izen bana irarrita zeukaten harriek. Erdiko monolitoan zeuden 1936 eta hurrengo urteetan hantxe fusilatu zituzten ehun bat pertsonen izenak,
|
denak
harrizko izar banarekin. Hemeretzi harrietan ere, espraiz eginiko svastika bana.
|
|
|
Lehen geldialdia askaiteko Landesetako undar herria den Bordaleratu gabe, Lipasthey herrian. Gero kolpean arribatzeko bazkaiteko, Limusina beherean, Brive hiritik 20 kilometrotan den Collonges La Rouge,
|
dena
harri gorriz eraikia, gure oraiko mende kondaketan, lehen ehunkadetan harrapatzen da horren sortze ixtorioak, elizaren eraikitzeko lehen obrak hasi ziren 1060 urtean, dorre eskila 1100ean, 1923an arraberritu dutelarik, morteroz estaliak harrapatu dituzte zizel lan miresgarriak harrian eginak, Jesusen Salbatore eguna, apostoluez inguratua, bi aingeruk zeru alde airatzen laguntzen zutela.... 1130ean egina.
|
|
|
Luzaz mahasti toki famatuak izanak dira, %40 lurrez goiti, 1880ean phyloxera eritasuna sartu arte, ageri merkatu handi bat ere egiten zela ibiakoitzetan, aterbe handi bat plaza erdian, ogilabe handi batekin, zointan egun hortan egiten baitzen ogia herritarrek erosten ahal zutena, oraino ere pizten da labe hori agorrileko lehen igandekari eta egin ogia benedikatzen horrara egiten den proosione baten karietara, erakusketa ere egun hortan lehengo ofizio zaharrena. Balitake zer konda,
|
dena
harri gorriz lehengo tribunala, Erdi Aroko jujamenduen lekuko. Izen handiak ere ibili dira, hala nola Luis Akitaniako errege izendatua, Charlemagne ren semea, konde zonbait ere, ikusteko den hiria, ontsa jaten bainan utzi duguna gure egon tokira buruz joaiteko.
|
|
2021
|
|
|
puska batez zabalago hangoa,
|
dena
harri konkor, agortua ere kasik. Han, bazterretako bi mendixka
|
|
|
Itxura onekoa, bertzalde, etxea:
|
dena
harri pikatuz eta beltzaana, komentua
|
|
|
Sei laguneko taldea iritsi zen lehenik, bera barne, eta Urangaren azken oroitzapena da tontorrean zeudela: «Tximista erori zenean, lurrera erori nintzen, eta kolpea hartu nuen buruan, mendi puntan
|
dena
harria zelako. Kolpearekin, konortea galdu nuen, eta Zaragozako ospitalean esnatu nintzen.
|
|
2022
|
|
|
Baina garrasi hark saskia botarazi zion amari kanpotarren atera iristen ari zelarik. Eta sagarrak plazan firurika geratu ziren eta txokolateak lurrean erantsita eta arraultzak, ai arraultzak!,
|
denak
harrian hautsita. Eta Catalinak oihu egiten zion gure amari:
|
|
2023
|
|
|
Urik gabe, bizirik ez da: desertua, basamortua,
|
dena
harri eta hondartza, ilargian bezala. Klima berotuz doan arau, ura eskasten ari zaigu denetan, Euskal Herri berdea barne, munduko klima hoberenen azpian.
|
|
|
Xuban, ordea, tomatea baino gorriago zegoen, eta sukaldean bueltaka zebilen ezer entzun ez balu bezala.
|
Denak
harri eta zur geratu ziren: isilik eta otzan?
|