|
2008
|
|
|
Saio hauek guztiak Primo
|
de
Riveraren estatu kolpeak geratu zituen. Izan ere, diktadura hasi eta berehala, 1923ko azaroko zirkular batek gaztelaniazko hezkuntzaren derrigortasuna ezarri zuen («se recuerde a los maestros no olviden sus obligaciones[...] de enseñar la lengua castellana en sus respectivas escuelas y de dar las enseñanzas en el mismo idioma»289).
|
|
|
1923ko irailean Primo
|
de
Riveraren estatu kolpeak jazarpen politika abiatu zuen. Bizkaian bereziki euskaraz idatzita zeuden egunkarietako zutabe guztiak, galarazi egin zituzten.
|
|
|
Horretarako Akademiaren baitan Azkuek bultzatu zituen proiektu eta asmo guztiak aztertu ordez, momentu klabe batzuk ikusiko dira. Lehena Euskaltzaindiaren sorrera uneari dagokio eta nahiko xeheki aztertu da (6.1, 6.2, 6.3, 6.4 eta 6.5 azpiatalak); ondoren Primo
|
de
Riveraren estatu kolpekoaren inguruan jazotakoa ikusiko da (6.6); eta azkenik Espainiako II. Errepublika aldian, bereziki euskal izendegiaren aferari lotuta, gertatu zena (6.7).
|
|
2010
|
|
|
Gero, Primo
|
de
Riveraren estatu kolpea iritsi zen, erregearen laguntza jaso zuena, baita gure aitarena ere, ondorioz?; gero, Errepublika iritsiko zen, eta gero, hondamendia!
|
|
|
Gero, Primo
|
de
Riveraren estatu kolpea iritsi zen, erregearen laguntza jaso zuena —baita gure aitarena ere, ondorioz—; gero, Errepublika iritsiko zen, eta gero... hondamendia! Ez baitzen aztia izan behar errepublikako gobernuaren jokabideak kaosa ekarriko zuela jakiteko —ideal handien izenean, hori bai! —, eta kaosak gerra.
|
|
2011
|
|
|
aurkako jarrera tinko agertuko badute ere, batez ere Gaztedi Sozialistetan. Langile mugimendua, zatiturik, gainbeheran sartuko da. 1923an Pmo
|
de
Riveraren estatu kolpeak gainbehera hori areagotuz. 1924an Enrique de Francisco Eibarrera joango da eta honela Tolosako langile mugimenduaren etapa oso bat itxiko da.
|
|
2018
|
|
|
Proiektu hark ere ez zuen aurrera egin. 1923ko irailean Primo
|
de
Riverak estatu kolpea eman zuen Espainian. Garai hartan ere ahalegindu ziren autonomiaren aldeko urrats bat egitera, Gipuzkoako Diputazioaren eskutik; ordu hartan, Bizkaia ez zetorren bat eskaerarekin.288
|
|
2019
|
|
|
: Miguel Primo
|
de
Riverak estatu kolpea eman eta diktadura ezarri zuen Espainian. Diktadura horretan, murrizketa handia izan zuten Euskaltzaindiaren diru-laguntzak eta ekimenek.
|
|
|
: Miguel Primo
|
de
Riverak estatu kolpea eman eta hiru egunera, egoeraren larritasunaz jabetuta, Resurreccion Maria Azkuek eta Nazario Oleagak gutun bat igorri zioten Bizkaiko gobernadore zibilari, ez Euskaltzaindiaren izenean, baina akademian zuten kargua adierazita?, beren buruak eskainiz euskarazko liburuen zentsore izateko.
|
|
2020
|
|
|
Keinu bat egin zuen, itxarongo zutela esanez bezala, baina altxatu egin zen eta esku bat jarri zidan sorbaldan, azken kontakizuna izango zela adierazteko edo. . Primo
|
de
Riveraren estatu kolpea salatuz artikulu batzuk idatzi zituen. Badakizu, orduan hasi ziren espainiar intelektualak herrialdearen dekadentzia salatzen.
|
|
|
Miguel Primo
|
de
Riveraren estatu kolpearen ondoren, 1923an, Francesc Maciak Frantziara alde egin behar izan zuen. Militar espainol ohia, independendista katalana eta Estat Catald alderdiaren burua zen.
|
|
2023
|
|
|
Mauraren lege proiektuek bere lana bete zuten eta hurrengo urteetako legerian eragin handia izan zuten. 1923 urtean Jose Antonio Primo
|
de
Riverak estatu kolpea eman zuen, demokrazia bertan behera utzita; hortaz, diktaduraren mende eman ziren toki autonomiaren inguruko lehenengo benetako pausuak. Egia da, toki autonomia hori ez zela benetakoa, ordezkaritza demokratikorik gabe sortutakoa baitzen, baina printzipioz auto antolakuntzan eta udalaren jarduera naturalean egituratu zen udala.
|