|
2000
|
|
|
Alabaina, Gerra Zibila atzean utzi eta mende honetako 50eko hamarkadara ailegatu arte, ez da izan ahalegin sistematikorik Liburutegi Publikoak ezartzeko Nafarroako zenbait herritan. Nafarroako Liburutegi Publikoen Sareak 50 urteurrena ospatzen du aurten; izan ere, 1950ekoak dira Diputazioaren eta udalen arteko lehenbiziko lankidetza hitzarmenak Liburutegi Publikoaren zerbitzua mantentzeko, Altsasun eta Miranda
|
de
Argan. Harez geroztik, Sarea handituz joan da egun dituen 84 liburutegiak bildu arte.
|
|
2005
|
|
|
1199an, Alfontso VIII.a Gaztelako erregeak Gipuzkoa osoa eta Arabako parte handi bat kendu zizkion Nafarroako Erresumari. Ezin izan zituen hartu Trebiñu eta Zabalateko gazteluak, baina Amezkoazarren (Inzura) eta Miranda
|
de
Argaren truke bereganatu zituen horiek erasoan hartu baitzituen, eta handik aurrera Gaztelako Erresumaren parte izango zen Zabalate. Hiri gutuna jaso zuen baina ez dakigu noiz.
|
|
2006
|
|
|
Novenerako forua Mendigorria, Artaxoa, Larraga, Berbintzana eta Miranda
|
de
Argari, foru horri. Fuero de la Novena, ere deitzen zaio (Lacarra, 1933:
|
|
|
Novenerakoa hedatu zen Artaxoa eta Larraga (1193), Mendigorria (1194) eta Miranda
|
de
Argara (1208). Darocakoa Kaseda (1129) eta Peñara (1150).
|
|
2009
|
|
|
NA, Tafalla Miranda
|
de
Arga, 13 kilometroan, Miranda de Argan bertan.
|
|
|
NA, Tafalla Miranda de Arga, 13 kilometroan, Miranda
|
de
Argan bertan.
|
|
|
Hirugarren errepidea ere dokumentazio militarrean agertzen da deskribaturik: «De Iragui a Egozcue, importante por unir sin tener que bajar a Pamplona lascarreteras que desde Pamplona van a Baztan y Urquiaga, uniendo los valles deUlzama con los
|
de
Arga y Erro. Su longitud es de 5.036 metros»32 Kasu honetanerrepidea aurrekoak baino motzagoa zen, eta 2.000 inguru prisionero izan zirenerrepide honetan parte hartu zutenak.
|
|
2010
|
|
|
Zertan ari zara lanean une honetan. Momentu honetan ezertan, aspaldiko partez, eta zain nago. Urtarrilaren 31n hasiko naiz Lobos
|
de
Arga pelikularen filmaketarekin. Otso gizonei buruzko filma da.
|
|
|
...o, Arroitz, Barbarin, Deikaztelu, Etaio, Iguskitza, Lukin, Morentin, Olejua, Oteitza, Villamayor de Monjardin, Aiegi, Lizarra, Villatuerta, Agilar Kodeskoa, Armañanzas, Azuelo, Bargota, Cabredo, Desojo, El Busto, Esprontzeda, Genevilla, Lapoblacion, Los Arcos, Marañon, Mirafuentes, Mues, Nazar, Sansol, Sorlada, Torralba del Rio, Torres del Rio, Artaxoa, Berbintzana, Larraga, Mendigorria, Miranda
|
de
Arga, Barasoain, Garinoain, Leoz, Oloriz, Orisoain, Pueyo, Unzue, Erriberri, Tafalla, Beire, Pitillas, San Martin Unx, Uxue, Oibar, Kaseda, Eslaba, Ezporogi, Galipentzu, Leatxe, Lerga, Sada, Xabier, Liedena, Petilla Aragoi, Zangoza, Esa.
|
|
2011
|
|
|
Sail Ofiziala20 film luze lehiatuko dira aurten Sail Ofizialean, Publikoaren Saria (6.000 euro) eskuratzeko. Besteak beste, Lobos
|
de
Arga, Attack the Block eta Troll Hunter lanak izango dira lehian.
|
|
2012
|
|
|
ko saltsan Gorka Otxoa aktorea egongo da. Bere lan askoren artean, aurki estreinatuko den Lobos
|
de
Arga filmeko protagonista da. Astezkenerako, berriz, futbolari bat, Koikili Lertxundi Athletic eko jokalaria, eta ostegunean, Xabier Euzkitze ETBko aurkezle eta pilota esatari ezaguna.
|
|
|
Horregatik, eskualdeko gurasoak elkartu eta umeentzat eskolaz kanpoko euskara eskolak antolatzen hasi ziren, baita Euskararen Eguna antolatzen ere. Urte haietan Euskararen Eguna herriz herri txandatzen joan zen, eta Mendigorria, Larraga, Berbintzana, Miranda
|
de
Arga, izan ziren haren kokagune; baina beste herriek antolatzeari utzi eta Miranda de Argak hartu zuen horren lekukoa.
|
|
|
Urte haietan Euskararen Eguna herriz herri txandatzen joan zen, eta Mendigorria, Larraga, Berbintzana, Miranda de Arga? izan ziren haren kokagune; baina beste herriek antolatzeari utzi eta Miranda
|
de
Argak hartu zuen horren lekukoa. Ordutik, Euskararen Lagunak 10 urtez jarraian antolatu du Euskararen Eguna Miranda de Argan.
|
|
|
izan ziren haren kokagune; baina beste herriek antolatzeari utzi eta Miranda de Argak hartu zuen horren lekukoa. Ordutik, Euskararen Lagunak 10 urtez jarraian antolatu du Euskararen Eguna Miranda
|
de
Argan. Euskal kultura zabaldu Hori baino gehiago; Miranda de Argako euskaltzaleek erabaki zuten elkarteari izaera politiko guztia kendu eta kutsu kulturalagoa ematea.
|
|
|
Ordutik, Euskararen Lagunak 10 urtez jarraian antolatu du Euskararen Eguna Miranda de Argan. Euskal kultura zabaldu Hori baino gehiago; Miranda
|
de
Argako euskaltzaleek erabaki zuten elkarteari izaera politiko guztia kendu eta kutsu kulturalagoa ematea. –Helburu garrantzitsuena zen Miranda de Argan eta inguruko herrietan euskal kultura ezagutzera ematea.
|
|
|
Euskal kultura zabaldu Hori baino gehiago; Miranda de Argako euskaltzaleek erabaki zuten elkarteari izaera politiko guztia kendu eta kutsu kulturalagoa ematea. . Helburu garrantzitsuena zen Miranda
|
de
Argan eta inguruko herrietan euskal kultura ezagutzera ematea. Hasieran,? ¡ ya vienen los vascos!?
|
|
|
Gaur egun, ez bakarrik Nafarroatik, Gasteiz, Hondarribia eta Azpeititik ere heltzen dira idazlanak; eta Euskaltzaindia ere bidelagun dute ekimen honetan. Mari Domingi Olentzeroren sorreran bultzatzaile eta gaur egun laguntzaile badira ere, bizardunari harrera egitearen arduraduna Miranda
|
de
Argako Gurasoen Elkartea da. Horri beste ukitu bat gehitzeko, baina, Euskararen Lagunak Mari Domingiren etorrera antolatzea erabaki zuten.
|
|
|
Baina, oro har, emaitzak pozik egoteko modukoak dira: Miranda
|
de
Argan eta inguruko herrietan euskara eta euskal kultura oso hurbilekoak bihurtu dira, ohituren barruan txertatu dira; aurreiritzi asko apurtu dituzte, eta hamar urte edo gehiagotan sendo lan eginda zaila izango da beste ezerk geldiaraztea. –Nahiz eta gutako gutxik euskaraz hitz egin, euskara eta euskal kultura zabaldu dadin lanean jarraituko dugu; eta ea ikastolan euskara ikasi baina lagun artean gaztelaniaz hitz egiten duten gazteek ohitura hori alda dezaten lortzen dugun?.
|
|
|
Miranda
|
de
Arga Tafallatik hurbil dagoen herri txiki bat da; 900etik gora biztanle ditu eta horietatik 30 lagun inguruk bakarrik dakite euskara; hala ere, inork gutxik erabiltzen du herrian. Bada, bertako Euskararen Lagunak elkarteak 10 urte darama herrian euskal kultura zabaldu eta ezagutzera emateko era askotako ekimenak antolatzen.
|
|
2016
|
|
|
Lodosa. Kolpe militarraren ondoren fusilatutakoak.Maria eta Eusebia Etxarri, Miranda
|
de
Arga: Iruñeko kartzelan egondakoak.
|
|
|
Izendatuak diren agotak Iruñeko diozesian herri hauetan bizi ziren: Iruñea, Lizarra, Arandigoien, Etxabarri, Allo, Zirauki, Gares (Puente la Reina), Mendigorria, Artaxona, Larraga, Miranda (Miranda
|
de
Arga), Barasoain, Elo (Monreal), Tafalla, Olite, Melida, Galipentzu, Kaseda, Oibar (Aibar), Ilunberri, Zangoza, Sos, Uncastillo, Izaba, Burgi, Urrotz, Larrasoaña, Lantz; baita Aragoiko Salbaterran. Huesca eta Jakako parrokia hauetan zauden:
|
|
2017
|
|
|
Salbuespen bakar batzuk izan ziren: Miranda
|
de
Argan, esate baterako, 1949an Iruñeko irrati bat joan zen lehiaketa bat grabatzera. Herriko mutil bat igo zen agertokira eta hau kantatu zuen:
|
|
|
Ekintza hartan Minak bi ofizial frantses (hango komandantea eta sendagilea) atxilotu zituen, baina, trukean, fusilen desarretan bi gerrillari galdu zituen. Etsaiak komentutik kanporatu ezin izan zituenez, Miranda
|
de
Argarantz abiatu zen. Berriro atzetik jazarria, Minak borroka saihestu zuen, eta bere gerrillariak berriro talde txikietan sakabanatu zituen Sesma inguruko herrixketan.
|
|
|
21ean, Caparrosotik hurbil, 300 soldaduk babestutako konboi frantses bati eraso zioten, eta garraiatzen zituzten fusilak eta jendarmeen jantziak lapurtu. Egun berean Aragoi ibaia zeharkatuta, Miranda
|
de
Argako goarnizioari eraso zion. Harrezkero, Muruzabal eta Utergara erretiratu zen.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren fasean. Francisco Aguilar (Logroño/ Hondarribia), Jose Alzuri (Irun), Santiago Anabitarte (Donostia), Jose Miguel Arrate (Donostia), Ignacio Astiasuainzarra (Baztan/ Pasaia), Bruno Ballorca (Andoain), Alberto Pedro Beaufort (Villabona Amasa), Antonio Berbel (Irun), Sixto Berruete (Miranda
|
de
Arga/ Donostia), Fortunato Cantera (Getxo/ Donostia), Valentin Diez (Villaviudas/ Lezo/ Errenteria), Luis Dupain (Irun), Rafael Etxeberria (Zarauz), Juan Jose Esnal (Lezo), Pedro Galicia (Donostia), Pedro Severo Garcia (Irun), Manuel Garcia (Donostia), Maria Gesalaga (Zarautz), Eugenio Halli (Bera/ Irun), Juan Jose Hazen (Irun), Santiago Huerta (Irun), Ludwig Michael Karner (Munich/ Donostia), Fa...
|
|
2022
|
|
|
Andeloko lursailen hedapena, hiriak eskumenak zituen eremua, Arga ibaiaren arroa litzateke, Garesetik Miranda
|
de
Argaren inguruetaraino, Robo eta Salado ibaiadarren haranak kontuan hartuta. Posiblea da mendebaldetik Ega ibaiarekin egitea muga, hango zenbait lekutan miliarioak topatu baitituzte.
|
|
2023
|
|
|
Gares, Ponte Regina eta Puente la Reina dira herriaren izen ezagunenak, baina 1121ean Alfontso I.ak beste izen bat erabili zuen: Ponte
|
de
Arga (Argako zubia). Urte horretan Lizarrako forua eman zion Garesi, eta bertan erabili zuen izena, herriaren ertzak bustitzen dituen ibaiari erreferentzia eginez.
|
|
|
Batzuetan oihartzun sozial handia hartzen duten operazioak dira hauek, eta beste batzuetan oharkabean pasatzen direnak. Azken honen adibide da Agrowind Navarra 2013 SL enpresak Larragan, Berbintzanan eta Miranda
|
de
Argan proiektatzen zituen poligono eolikoen kasua, oraindik eraiki gabe daudenak, Nafarroako Gobernuak proiektua jendaurrean jarri zuenetik 7 urte igaro ondoren eta 2018an Udalaz Gaindiko Plan Sektorial (PSIS) baten bidez onartu ondoren.
|
|
|
Nafarra zen jaiotzez, Miranda
|
de
Arga herrikoa eta, gaztetan, 1968an, heldu zen Andoainera. Bertan Lurdes Alemanekin ezkondu eta bi alaba eduki zituzten.
|
|
|
Bertan Lurdes Alemanekin ezkondu eta bi alaba eduki zituzten. Miranda
|
de
Argako jaioterrian, umetan, justizia eta berdintasuna eskatzen zuten errepublikanoen aurkako errepresio frankista gertu gertutik ezagutzea egokitu zitzaion, besteak beste, bere osaba desagerrarazi baitzuten. Hango gertakizun lazgarri haiek markatu zioten, eta kontzientzia soziala piztu arazi.
|
|
|
“Futbolean ibiltzen ginen lagun artean eta herriko taldean jubeniletan, baina ez gehiago. Pilotan berriz, gutxi; kaskarra zen Miranda
|
de
Arga gure jaioterriko frontoia, eta etsigarria zen pilota kalera eta edonora joaten zitzaigulako ikustea”.
|
|
|
“Trentxikira pasiatzera joaten naiz askotan, baina nik uste baratzan aritzeak laguntzen didala. Miranda
|
de
Argan lur zati bat daukat eta hara joaten naiz maiz. Hernialden, alaba eta suiaren baratzatxoan aritzea ere gogoko dut.
|
|
|
Teodoro Elizegi 1935ean jaio zen Miranda
|
de
Argan, eta 1968an heldu zen Andoainera. Bertako emakume batekin ezkondu zen.
|