2001
|
|
Autobidean sartzean, bitxiki, behin erakustetxe batean kuriositatez hazkaokatu mugarri elektronikoetako dokumentu laburrak jin zitzaizkidan
|
buru
zokoaren kilikatzera: ardi saldo galantaren sintesi potretak ikusten ziren han, malkarretan gora elurraren auzuneko alhagietara igotzen, mantso mantso, artzainak atzetik malin, zakur labrita ondoan punpaka, zeruan hegalak zabalik zirurika urrian zebiltzan ilhainen kidegoan.
|
|
Zangoa apurtua zuen arren, hizketaldi luzeegiaren ondotik akitua bailitzan, marmara etsia mokora lerratu zitzaion hontzari ene une zozoko zorionaren partekatzeko. Barrez ari nintzen eta amaren erranaz gogoratzeak
|
buru
zokoa harrotu zidan.
|
|
Iragan astean bost gauez ibili nintzen bidez bide eta pentsa
|
buru
zokoan loa garrasika ez zitzaidanez ari. Goiz batez lanari uko egin nion eta medikuarenera joan nintzen, erremedio eske.
|
|
Argi zirrintako suzko pindarrak iragartzen zituen ilunpe zohardian, orkatz haragi xingola idorrak martzilikatuz, Perfekto Atolek peyotl ura edan zuela gogoratu nintzen. Momadayren liburuko perpausak
|
buru
zokoan dailu erabiltzeak eta mantra lanzinanteen gisa errepikatzeak on egin zidan. Autoaren ondoan lur hasean jarririk, ardi marraka ahula hautematen nuen:
|
|
Kultura mota honek, zentzu guztietara asetzen bederen gintuen eta horretarako agian hautetsien indarrak txalotzekoak ziren. Tripa beterik eta mutu, aurrerapen teknologikoa gerorako aterabide bakarra zela sinetsirik, bortxaz anitzetan, desagertu ziren lurraren azaletik ehun milaka populuen ingumak zerabilzkidan
|
buru
zokoan dantzan.
|
|
Bilkura biharamunean, gerezien amultsua gogoan, lagun batek bere etxera afaritera gonbidatu ninduen eta han zen guztia gertatu: ikusi, entzun eta usnatu bezain laster amoros nintzen, ahoa irekitzen zuen oroz,
|
buru
zokoan Metropoliz erraldoietako errauts, jende, azantz eta mugimenduak txertatzen zizkidala. Jadanik jasangaitz bilakatzen ari zitzaizkidan gau hautsi eta melenga hauetarik ahalik urrutien eroan nintzan otoizten nuen gizon zardaiaren so kuraios, fermu eta umila.
|
|
bat, bilkuratik etxeratzen nintzen unean preseski, hiruretan tanpez iratzarri da, lotara ezin bihurtuz sehaskan ihalozka; bestea aldiz, hiruretarik seietara laburki eten da, azkenak lexomil pastilla bi irentsirik satorren hordia dastatu duelarik, Claire Chazalen berriak huts eginik. Oskorri hartan, jende bezainbat lo bazegoela froga nezakeen, bakoitzak ordulari partikularraren gurutze astunaren intziriak zeramatzala
|
buru
zokoan. Dirudienez bakarra naiz, noizbait ohe baten larruz hunkitzeko aukera baldin badut, eguneko eta gaueko edozein tenoretan loa har dezakeena.
|
|
Sugeak, ardiak, hormona sintetikoz zein abere irinez hazi urde gurintsuak, erreformako ahari kankail trapatuak
|
buru
zoko haserretuan nituen batez, ene probintziara sartzeko borobilean, egiazko haluzinazioa ukan nuen: kotxearen argipe zurian ardiak alhan mirets nitzakeen, ronpuinaren belardian xaloki eta artzainik gabe.
|
2005
|
|
Ospitale psikiatrikoko ganbarako aulkian egunak loturik pasatzen zituenean, bizitzaz jada zimiztaka baizik ez zen oroitzen. Lasaigailu txertoak egiten zizkioten orduetan bereziki memoria inarrosaldiak pairatzen zituen eta beti itxura berdinak zetozkion
|
buru
zokoaren lardaskatzera. Halaz, behin goseak hilik etxe batera hurbildu zen gordeka eta zakurtegian agerian zeuden kroketak ahurtaraka ahoratu zituen.
|
|
Aitaren ihardespen ezin sinetsiaz oroitzean, klinikako gelaren tepoan, hatsaren erritmo motelarekin dantzatuko zukeen irri ertzoa askatzear zegoen Graxi. Karkara doiak
|
buru
zokoa bete zion, zarta eta bazterrak ezpalez ziliportaka. Etxebarneko Jakes zendu zelako berria zekarkion auzo bati, orduan euskara ongi ez zekien anaietarik batek egin zirtoa errepikatu zuen berekiko:
|
2007
|
|
Pentsamendu soilaz are gutxiago. Beha nengokion,
|
buru
zokoan etengabeko eratorrian ibiltzetik zainduko nauena haiz Carmen errepikatzen nuela. Musu bat trukatu genuen, debaldeko elerik gabe.
|
2009
|
|
paperean jarraitu nahi izatekotan, bide haren ostertza amildegi bat bazen ere, Nikolairen mehatxuek irekia; bizi sena ere hantxe ariko zitzaion, seguru baietz, inkontzientearen bazter batetik, zuhurtasunerako deia egiten, baina Nazariok atzean utzia zuen, itxuraz, zuhurtasunera zeramàn bidegurutzea, senak aditzera eman balio bezala bazirela bizi sena bera baino gauza garrantzitsuagoak ataka estu hartan; Nazariok, izan ere, hitz handiak zituen helduleku bakar: une hartan, gainera, iratxo bat ere bazuen, ausaz (Jainkoak bidalia ote zen iratxo hura, zeren Nazario mirarietan sinesteko ere gertu egon baitzitekeen muturreko egoera hartan?),
|
buruaren
zoko batetik esaten ari zitzaiona ezen segundo gutxiren kontua izan zitekeela zeruko aintza; hots, bizia, edo benetakoa zen eta benetakoa zelako merezi zuen, edo gezurrezkoa zen eta ez zuen merezi, ehun urtekoa izan arren, eta berak egina zuen, duintasunaren eta koldarkeriaren arteko lehia estu hartan, lehenaren aldeko aukera; guztiaz ere, une hura zen semearen eskuzabaltasunaren eta haren ohorez... eta erakusteko, beraz, bera ere prest zegoela semearen alde bizia emateko, semea egon zen bezala errepide kontrolean; Nazariok, beraz, suak hartua behar zuen, eta suak suzko hitzak jarri zizkion mihian:
|
|
Nazario Orbek, baina, semearen estualdia ikusten zuen; izan ere, Teofilo Mariak –itomenaren eta goragalearen menera zegoen oraindik, burua ordurako pixontzitik aterea zuen arren– bere aurpegi zikina –sudur ezpainak, zehatzago izanda– garbitzeari ekin zion, lehenik eskuz eta gero bere musuzapi zikinaz, hasperen larrien artean; Nazariok, baina, bide bat hartua zuen, eta, begien bistan zuèn ikuskizun negargarriaren aurrean, ez zuen motibo bat bera ere ikusten, agidanez, hartu zuèn bidea bazter uzteko, aitaren –aita duin baten– paperean jarraitu nahi izatekotan, bide haren ostertza amildegi bat bazen ere, Nikolairen mehatxuek irekia; bizi sena ere hantxe ariko zitzaion, seguru baietz, inkontzientearen bazter batetik, zuhurtasunerako deia egiten, baina Nazariok atzean utzia zuen, itxuraz, zuhurtasunera zeramàn bidegurutzea, senak aditzera eman balio bezala bazirela bizi sena bera baino gauza garrantzitsuagoak ataka estu hartan; Nazariok, izan ere, hitz handiak zituen helduleku bakar: une hartan, gainera, iratxo bat ere bazuen, ausaz (Jainkoak bidalia ote zen iratxo hura, zeren Nazario mirarietan sinesteko ere gertu egon baitzitekeen muturreko egoera hartan?),
|
buruaren
zoko batetik esaten ari zitzaiona ezen segundo gutxiren kontua izan zitekeela zeruko aintza; hots, bizia, edo benetakoa zen eta benetakoa zelako merezi zuen, edo gezurrezkoa zen eta ez zuen merezi, ehun urtekoa izan arren, eta berak egina zuen, duintasunaren eta koldarkeriaren arteko lehia estu hartan, lehenaren aldeko aukera; guztiaz ere, une hura zen semearen eskuzabaltasunaren eta haren ohorez...
|
2010
|
|
Hala eta guztiz, haren
|
buruaren
zoko mokoak ez ezagutu arren, erraza zen berarekin ondo konpontzen: nahikoa zen" aupa, Felixin" deitu edo bizkarrean txaplaka jotzea hark irribarre handi batekin erantzuteko; nahikoa zen tabernariari kakauex batzuk eskatzea Felixinek harrapaka irensteko; nahikoa zen igandean Realak zer egingo zuen galdetzea lehentxeago beste batzuei entzun zizkienak botatzen hasteko, hitz totelka baina, entzule guztiak amorrarazteko moduan.
|
|
Zentzua galtzen zuten musuek, antzerki bilakatzen ziren irriak, jasangaitza egiten zen isiltasuna. Aspaldi zen azalpenak bilatzeari utzi ziola, edo azalpenak bilatzea bere
|
buruaren
zoko batera baztertutako ekintza zela behintzat.
|
2011
|
|
" Jolas gaitezen hemendik hogeita bost urtera non eta zertan ibiliko garen asmatzera" epigrafearen pean sailkatuta gordetzen zuen egun haren akordua zen mingarriena Diego Lazkanoren
|
buru
zokoan.
|
2012
|
|
Beste lagunen bati deituko lioke, baina buruan zerrenda errepasatu du eta ez daki nori. Norak
|
buruko
zoko ezkutu batean gordeta zeukan ideia bat berreskuratu du, Amaiari oihuka esango liokeena: mundua ez da 24 orduan irekita dagoen doako supermerkatua, nahi duzunean sudurraren puntan jartzen zaizuna har dezakezuna, ez, besteei ematea ez da inozoentzat bakarrik, aurreak erakusten du atzea nola dantzatu, mon amie.
|
|
Hinki hanka nenbilen bezperako Wittig Bar koa izugarria izan baitzen. Distira bat netxikan
|
buru
zokoan sigi saga lasterka Bulebarra trabeskatzean, autoen artetik, txirrindulariak trabatuz, su gorria eta berdea nahasten nituelako bereziki. Daltonikoa nintzena?
|
2014
|
|
Mahaia jasotzeko tenorea, ordea, ohera joateko tenorea zen. " Ohera!" entzun zuen, baina segituan hitza bere
|
buruaren
zokoren batera bota zuen harrika, eta Txomini begira segitu zuen. Eskerrak, amak hatzarekin ganbara isolatua erakutsi zien; ezagutu berri zituen neska kuxkuxeroen begiradatik salbu egingo zuen lo!
|
2015
|
|
26 Film honetan, oroitzapenak ezabatzeko gai den neuro kirurgialari batengana doaz bikote bateko bi lagunak, norbera bere aldetik eta besteak deus ez dakielarik, bikote lagunari buruzko oroitzapen oro burutik ezabarazteko asmoz (apurtu egin baitute harremana). Mutilari damutu egiten zaio, ordea, eta, ebakuntza gauzatzen den bitartean, neskaren oroitzapenen bat gorde nahiko du neuro kirurgialariak menperatzen ez duen
|
buruko
zoko ezkutu batean. Filmaren zatirik handiena, honenbestez, protagonistaren buru barruan gertatzen da, ebakuntza sufritzen duenaren eta hura egiten dionaren arteko tour de force bat izaki.
|
2017
|
|
Soinu edo musikarik gabe, galduak gintezke. Hori zerabilkidan
|
buru
zokoan biribilketaz, igandean, autobide kasik hutsean etxera nentorrenean. Aditzen trinkoak ez zuen nire pentsamenduaren lasaiaz, nasaiaz, salbaiaz zalantzarik hazi behar.
|
|
Etxehorik ez zion arrapusturik eman. Halere atxikitzen zuen, bere
|
buru
zokoan, gogoeta bat oharpen horri buruz. Gero eta hobeki ikusten zuen aterabide bat, oharpen hori izan litekela gakoa.
|
|
"... Zuen
|
buruko
zoko mutzitik
|
2019
|
|
Zuberoako mugetan hilik zetzala erran zidan. Zuberoa aipatzen didatenean, epopeia tragikoen oiharrek itotzen didate
|
buru
zokoa. Horrelakorik ez nirekin!
|
|
Gunearen sareko orrialdearen sarrerako perpausa,
|
buru
zokoan baltsan zebilzkidan:
|
|
Erraiak erretzen eta irensten zizkion izuak. Gertakarien film beldurgarria pasatzen zen buklean bere
|
buru
zokoko pantaila gaztigatuan: Renault 14 zurbil baten azpira lerratu zen Aritzen baloia, autoaren pean baloiarekin batera, beste pakete bat atzeman zuen eta begira zegokiola, esku artean zartatu zitzaion.
|
|
Emazteak,
|
buru
zokoan zebilkion ahots asaldatua isilarazi zuen, aldarean apeza, Jainkoaren izenean hitz egiten hasi zelako.
|
|
Beldurgabea.
|
Buru
zokoan, gidatu bitartean, gaurko egoera herenegunekoarekin baltsan ari zitzaion. Autopista erosoa zen, bere hausnar bidea bezain.
|
2021
|
|
Nola egiten genuen hiru hamarkada lehenago? Galdera horiek nituen
|
buru
zokoan, eskukoak berriz jo zidanean:
|
|
|
Buruaren
zoko batean notatu nuen, beharbada, Maialen berriz solastatu nukeela. Argi azkorrian deituko nion.
|
|
Urrunean entzun zuen oihuaren oihartzuna zeukan oraindik
|
buru
zokoan dantzan. Sangratzen zuten emazte baten orroa zen.
|
|
Lasai, eraman ezazu
|
buru
zokoan ihalozka dabilkizun fauna guztia ere... lehoiak, pastillak eta espektro zurbilak ahantzi gabe.
|
|
Oroitzen naiz hiru urte bete zituenean, haurrak nola egiten ziren galdegin zidala eta ni afruntatua, ezin erantzun! Eskolan aise ari zen, nahi zuena ikasten zuen, aski zuela behin aditzea edo bietan irakurtzea,
|
buru
zokoan gelditzen zitzaion ikasia oro. Irakasleek erraten zidaten ez zutela nehoiz horrelako fenomenorik ezagutu.
|
|
Atseginak tolestu gorputzak ikusten zituen metan, ez zuen deus ulertzen, ez zuen deus konprenitzen, zertan ari ziren? Ahantziak zituen jestuak eta egikerak zitezkeen, zekusanak
|
buru
zokoan oihartzun urrun eta arina eragiten ziolako. Plazeraren ondotik, ukabilkadak, zartak, bultzadak, urkatze saioak, esku idorrez.
|
2022
|
|
Hala ere, ez zuen arazoa baztertu erabat.
|
Buruaren
zoko batean sentitu zuen zirika. Errondatik jarraitu zuen paseatzen.
|