|
2001
|
|
|
Baina bai zineak eta bai literaturak ezin dute begiari une batean datorkiona aldi berean une berean eman; muntaia behar du batak, eta diskurtsoaren linealtasuna gorde besteak. Une batekoa diskurtso luze eta ulergarria bihurtzeko beharrezko du poesiak diskurtsoaren luzapenean ematea
|
buruan
une batez gertatu dena.
|
|
2002
|
|
|
Martintxuk, gitxien uste ebana, bere
|
burua
une haretan ez jakin aurkitu eban. Matrailak gorri gorri jarri jakozan.
|
|
2003
|
|
|
Gogoan dut Borgesen esaldi bat etorri zitzaidala
|
burura
une hartantxe. Maisuaren ustez, ez da halabeharra existitzen, kausalitatea baizik.
|
|
2004
|
|
|
" Zer ordu da, hi?". Eta nik ez dakit non zuen
|
burua
une hartan, halaxe erantzun zuen, ezin serioago: " Nik uste dut puntutxoren bat aterako dugula, eta beno...".
|
|
2005
|
|
|
Zoramena iritzi dio, zentzumen guztiak uneaz ondo gozatzera jarrita. Ondo grabatu behar du
|
buruan
une hau, lagunei zelakoa izan den seguruenik inoiz kontatuko ez badie ere. Eta kontakizun polita litzateke:
|
|
2006
|
|
|
Eta azkenean, beste arrazoi eta argudio guziak arakatu ondoren, ondorio batera ailegatu nintzen: Lurdesengatik, haren eraginez eta bultzadaz hasi nintzela kantuan; haren xarma pertsonalak erakartzen ninduelako eta haren iritzi baikorrak beti suspertu izan ninduelako, bai eta neure
|
buruarekiko
unerik ukakorrenetan ere. Hasieran, bere alboan egon ahal izateko modurik aproposena zen.
|
|
|
Amaren etxeko sukaldean sartu eta eskuetan zuen bexamel pilotatxoari begira aurkitu zuen, izoztuta bezala pilotatxoari begira, irinean, arrautzan edo ogi xerratuan non sartu jakin gabe.
|
Burua
une batez zuri gelditu izan balitzaio bezala. Ama, irinean bota zion marmarka, eta oraindik ez daki nola ausartu zen ere bere amari kroketak nola egin behar diren esaten.
|
|
2008
|
|
|
Bide horretako une bakoitzean, kontzientzia bere objektuari egokitzen zaio; baina objektuak ere aldatzen du bere
|
burua
une bakoitzean. Kontzientziari lehen unean egiazkoa iruditzen zaiona, hurrengoan ez egiazkoa irudituko zaio.
|
|
2009
|
|
|
–Zerbait kontatu behar dizut, osagilearengana itzuli zuen
|
burua
une batez?, dizugu.
|
|
|
balio eskalako lehen balioa familia da, familia eta familia; protagonista anatematizatzeko prest egon zitekeen, hortaz, baina nola lortzen zuen liburu egileak, bere arte ederraren ahalaz, Ana Kanerinaren baitan sartzea. Txaro Goirik esan zionez, bazirudien Tolstoik beste emakume eredu bat eraiki nahi izan zuela, askoz ere kontserbadoreagoa, harik eta nobelako emakume protagonistak bere iritzia ezarri zion arte?, hezur haragizko errealitaterik mingarriena atzemateraino, non gauzak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets zitzan errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza berea ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari, biktimari? defendatzeko aukera txikienik eman gabe. Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere
|
burua
une hartan?, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai, apaizak ere ezin hobeto laburbildu zuen bere esaldian han gertatua:
|
|
|
–Ni ez nintzela ezer bizitza honetan zioten. Jainkoa gara zuretzat, esan zidaten gaztelaniaz?, azaldu du Berastegik, baita
|
burutik
une hartan zebilkiona deskribatu ere: –Panorama hura ikusita, batek pentsa dezake nola sentitzen nintzen?.
|
|
|
bera bezalako emakume bat, egoera latz bati aurre egin behar izan ziona, harik eta, gizartearen arauei eta debeku moralen muga estuei aurre egin ezinik, nahi ez zuèn erabakia hartu zuen arte, bere buruaz beste egiten zuela, trenbidera botata; bera –Ada– dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: ...ren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza berea ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari –biktimari– defendatzeko aukera txikienik eman gabe –Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere
|
burua
une hartan–, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai... apaizak ere ezin hobeto laburbildu zuen bere esaldian han gertatua: " Seme jatorra duzu, don Nazario!
|
|
|
Areago, B ren hobe beharrez, B akabatzea da A ri otu zaion irtenbiderik onena. Pentsamendu salbatzaile horiek dabiltza A ren
|
buruan
une honetan. Usteak eta sinesmenak nola, jokabideak eta egintzak hala!
|
|
2010
|
|
|
Hire
|
burua
une batentzat ikusten bahu!
|
|
2011
|
|
|
Ilun samar ditut
|
buruan
une honetan, baina gogoratzen naz, egun baten, monumentu handi bat merezidu dauen Antonio Zavalari egokitu jakola bertsolaritzari buruz bere lanen barri emotea.
|
|
|
Igerilekura elkarrekin joaten hasi gintunan, handik gutxira. Gogoan dinat oraindik, eta askotan aurkitzen dinat neure
|
burua
une hura ahaleginean, nola behin, igerian ibiltzera elkarrekin joatekoak ginen batean, deitu hidan esanez berandutu egin zitzainala eta hintzela iritsi esandako orduan, ea inporta zitzaidan beranduxeago joaten baldin baginen. Nik ezetz, jakina, egongo nintzela hi etorri arte.
|
|
2012
|
|
|
Kalearen beste aldera iritsi bezain laster, gelditu egin da, bi semaforoetako jendea sakabanatu arte. Bakar bakarrik aurkitu du bere
|
burua
une batez. Une hori iragandakoan hasi da gertatukoaz jabetzen, beste modu batera jabetzen behintzat, gauzak lehenago urteetan ez bezala gertatzen hasi baitira.
|
|
2013
|
|
|
Despistatu egin behar duzu, beste gauza batzuetan pentsatu: familia, lagunak, lana... Hain da lasterketa luzea,
|
burua
une oro ari zaizugelditzeko esaten. Proba amaitutakoan, egunean bertan egiten duzun errekuperazio saioa nolakoa da?
|
|
|
«Eta buruak ez dit uzten bete betean jokatzen. Lesioari bueltaka aritzen da
|
burua
une oro». Eta horrela zaila da ondo jokatzea.
|
|
|
ez al zitzaion, bada, berari. Loreni?, Koldorekin Kanbodiara egin zuèn bidaian, atentatuaren posibilitatea bururatu? Egia da, hala ere, ideia hura ideia gisa pasatu zitzaiola Loreni
|
burutik
une hartan, beste edozein burutazio pasa zekiokeen bezala. –Putakumeak bai, eta putakume galantak!
|
|
|
Aurrenekoak kontsul nagusiaren diosala zekarren lau bat lerroko paragrafoan. Bigarren orriak,
|
buruak
une horretan sinetsarazi nahi izan zidan guztiaren kontra, ametsaren garaipena ospatzeko arrazoia oparitu zidan, zurekin konektatu ninduen indarraren lehen zantzu ukigarria. Baina?
|
|
|
ez al zitzaion, bada, berari –Loreni–, Koldorekin Kanbodiara egin zuèn bidaian, atentatuaren posibilitatea bururatu? Egia da, hala ere, ideia hura ideia gisa pasatu zitzaiola Loreni
|
burutik
une hartan, beste edozein burutazio pasa zekiokeen bezala. " Putakumeak bai, eta putakume galantak!
|
|
2014
|
|
|
Mugitzen naizenean, ordea, dardarizo bat sentitzen dut. Ezin lurrikara bat izan, geldirik nagoenean ez baitut ezer sumatzen; malaria etorri zait
|
burura
une batez, baina berehala baztertu dut ideia absurdo hori. Inguru honetan hauts geruza nahiko trinkoa da, eta berriro hartu dit gogoa hura guztia garbitzeko aginduak, eta berriro ere eutsi egin behar izan diot neure buruari.
|
|
|
Urak, zabaldu ahala, zuhaitzezko uharte mordo batean zehar jariatzen ziren; ibai horretan basamortuan bezala galduko zenuen bidea, eta egun osoan ibiliko zinen hondar pilekin estropezuka, ubidea aurkitu nahian, harik eta liluraturik, behinola, oso urrunean, antza, beste bizialdi batean, apika, ezagutu omen zenituen gauza guztietatik isolatuta sentituko zinen arte. Noizik behin, iraganaldia atzera etortzen zitzaizun, zeure
|
buruari
une bat ere eskaintzeko ez duzunean gertatu ohi den bezalaxe; etorri, ordea, landare, ur eta isiltasunezko mundu harrigarri honetako errealitate nahastaileen artean txundimenez oroitzen duzun amets asaldagarri eta zaratatsu baten itxuran etortzen zen. Eta bizitzazko gelditasun horrek bakearen antzik apurrena ere ez zuen.
|
|
|
Eskua hurbildu zuen momentu batez gorputza apur bat aurrerago jarriz. Han bertan egitea ere pasatu zitzaion
|
burutik
une batean, inoren komuna, leihoa zabalik, bost minutu baino ez, baina berehala altxatu zen komun ontzitik, gehiago pentsatzen hasi aurretik. Ura hartu zuen esku ahurretan, hotza, garbitzen hasi zen.
|
|
2015
|
|
|
AURRERATUKO dut bihotzak eta
|
buruak
une honetan eskatzen didatela Kataluniako Parlamentuan CUPek Artur Masen aldeko botoa ematea. Ibarretxe Planaren garaian Batasunak planaren alde serio egitea eskatzen zidan bezala.
|
|
|
–Hori txarra al da? , galdetu zion bere amari
|
burua
une batez altxatuz.
|
|
|
Ile laburra zeraman, horiz tindatua, eta itxura onekoa iruditu zitzaion Markeli. Gauean afaltzera gonbidatzea pasa zitzaion
|
burutik
une batez; berehala aldendu zuen ideia, baina harekin behintzat seguru zegoen ez zuela muturrik agoantatu.
|
|
|
–Et, et, et! , eskua ia ahotsa beste altxatu zuen eta pubeko guztiek berarengana jiratu zuten
|
burua
une batez?. Ez naiz zu bezain azkarra, baina erabateko ergela ere ez:
|
|
2016
|
|
|
errazegia, politegia, arraroegia, pausoak ematera Iratik bultzatu balu bezala. Ezagutu baino lehen jadanik haurdun zegoela pasatu zitzaion
|
burutik
une batez, baina ez zuen ezer esan. Agian Iratik zakila milikatzen eta hozkatzen zionean, kondoia zulatzeko egiten zuen apropos.
|
|
|
Lanean segitzeko asmoa du, hiria aldatu dadin. Dimititzea izan du
|
buruan
uneren batean. Hasieran batez ere.
|
|
2017
|
|
|
Kataluniatik kanpo, oro har, inork gutxik jartzen du zalantzan azken unean Espainiako Justizia obeditu dutela. Juliana ere molde horretakoa da, baina zalantza tantaren bat ere jausten zaio lerro artean, bereziki Josep Lluis Trapero mossoen
|
burua
une honetan" Kataluniako pertsona indartsuena" dela dioenean: " Polizia burua da egungo pertsonaia klabea, urrian bera egongo baita hautatu beharrean.
|
|
|
Alaba nagusia Helsinkin bizi da, eta harekin berba egiteak eta denbora errealean elkar ikusteak harritu egiten nau egiten dugun bakoitzean. Aldi berean, gauza berak beldurra ematen dit, inoiz baino gehiago sentitzen dudalako nire
|
burua
une oro behatuta.
|
|
|
Inaxi etorri zitzaion Lunari
|
burura
une hartan. Bazekien hilzorian zegoela.
|
|
|
Esan liteke kasu horietan are gutxiago gertatzen dela egoera inoiz ongi etorriak ez diren gehiegizko konfiantzei eman dakiekeela. Ez da ahaztu behar, dena den, lagunekin eta
|
buruekin
une lasai bat igarotzen ari bagara ere, ez dela jokatu behar lagunekin edo familiarekin. Jakin ezazu nola jokatu lehen hilabetean.
|
|
2019
|
|
|
Joanak ziren jada hiru urte Malaj Hamavet heriotzaren aingeruak eraman zuen gau hartatik, baina denborak ez zion mina gozatzen. Hura zuen
|
buruan
une oro. Haren erretratu bat eduki nahi zuen.
|
|
2020
|
|
|
«Hori besterik ez nuen behar. Ospitaletik etxera leher eginda itzultzea eta kutsatuta ote nagoen edo etxekoak kutsatu ote ditudan neure
|
buruari
une oro galdetzea gutxi balitz bezala, orain ezezagunen oihuak eta irainak entzun behar».
|
|
|
" Fisikoki prestatzea ezinbestekoa da, baina ez dagoenez denbora mugarik, ez da hain garrantzitsua. Hala eta guztiz ere, ordu asko dira txirrindula gainean,
|
buruak
une kritikoak sortzen ditu eta gainditu behar dira". Ondo baino hobeto daki hori Llanok, SC Llodianako entrenatzailea baita.
|
|
|
erdia berarentzat, erdia Mikelarentzat. Amaren esana etorri zitzaion
|
burura
une hartan, sukaldeko isiltasunean: " nire etxetxo pobrea, erregearena baino hobea".
|
|
2021
|
|
|
Errima ahalik estuen hartuz betiere, eta bertsotan ia ahaleginik egin gabe ari dela dirudien norbaiten kantaerarekin, ale ederrak utzi zituen bidean, bakarkako lan hunkigarri batekin amaituz. Buruz
|
burukoaren
une batzuetan, Miren Artetxek gaina hartuko ote zion pentsatzera ere iritsi ginen, eta agian Amets berak ere ikusiko zizkion otsoari belarriak. Buruz buruko bakarkako lanarekin, ordea, zalantza guztiak uxatu zituen (bigarren bertsoa, batez ere, Ametsek baino bota ezin ditzakeen horietakoa).
|
|
|
Egoeraren larritasuna kontuan izanik, gehiago egin behar dugu. Beti da hobea zerbait egitea ezer ez baino, baina momentu honetan urrats bat gehiago eskatu behar diogu geure
|
buruari
une oro. Hala ere, ezin da ardura guztia norbanakoen esku utzi.
|
|
2022
|
|
|
Enbaxadorea ematen ari zaidan guztiarekiko esker on sentipen bat gurutzatu zait, eta pina jarriz adierazi dut sentipen hori. Haitiko eta Alemaniako banderak lotzen dituen pin bat jartzea balitz bezala dela esan diot nire
|
buruari
une batez: bi herrialderen arteko loturatxoa onesten duzula adieraz dezake, baina ez du inplikatzen bietako batenganako zure pertenentziarik.
|
|
|
Birpentsatze ariketa honek ere eskatzen digu gutasunak eraikitzeko beste modu batzuetan arakatzea, zoru komun bat eraikitzeko asmoari loturikoa, negoziazio etengabean gauzatuko dena, eta gurutzatze eremuak, bazterreko eremuak, mugako eremuak kontuan hartuko dituena. Gutasunaren imajinarioak, praktikak zein diskurtsoak sortzean garrantzitsua da geure
|
buruari
une oro galdetzea zer beste sortzen dituzten imajinario horiek, eta sorturiko bestetasun horiek kontzienteki sorturikoak diren ala ez.
|
|
2023
|
|
|
Ez, ez da bidezkoa, baina Limak urrezko orrazia bakarrik du
|
buruan
une honetan. Baina zer arraio ari zaio gertatzen?
|
|
|
Pedagogorik zorrotzena ere txaloka izango nukeen, ni une horretan ikusterik izanez gero. Neuk ere txalotuko nukeen neure
|
burua
une horretan, ahal izan banu.
|