|
2003
|
|
|
1784an, Kantek Sapere aude oihukatzen du, entusiasmoz betea: ausart zaitez jakitera, adinez heldu egin zaitez, Estatuaren, Elizaren, kanpoko agintaritza ororen morrontzatik aska zaitez, izan zaitez zeure
|
buruaren
jaun eta jabe. Beste era batera esateko, arrazoimenak gidatutako giza autonomia aldarrikatzen du (auto  nomos:
|
|
2007
|
|
|
esan zen. Gizabanako eragile eta bere
|
buruaren
jaun eta jabe zenhori, azkenik nor bat izateari lotzen zuen kateaz eta beharraz askatu egin da. Ez danor bat izan behar, baina norbait izan behar da (norbaitentzat eta noizbait, norbaitizan behar da), ezpere norbera autodeterminazio hutsa dela erakusteko.
|
|
|
«nahi dudalako» erantzun didate euren identitatearen zergatiaz galde egitean.Edo beste hitz batzuekin: nor bere buruaren gain delako, ni nire
|
buruaren
jaun etajabe naizelako. Tradizioko «betidanik izan da honela» edo «honela da eta kito» etaPostmodernitateko «nahi dudalako» horien artean arrazoi unibertsalez jantzitako«zertarako» bat egon zen.
|
|
|
Herriek, gizon emakumeek, bakoitzak bere nia du eta bere bere nia egin eta izan behar du(, autó nomo?: bere
|
buruaren
jaun eta lege); gizadiak libre izan behar du, etab. Ele horiek denek, nia, askatasuna, gizadia, mundua, doinu kitzikari partikular bat dizute momentuan.
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, hutsa falta izan zitzaion labanari ni batere ez ukitzeko; azal atximur bat besterik ez neukan harrapatua, eta hura dardarizoak urratu zuen. Odola ugaritu egin zitzaidan, jakina; baina berriro ere neure
|
buruaren
jaun eta jabe nintzen, eta txamarrak eta alkandorak bakarrik lotzen ninduten mastari.
|
|
|
Nire pare parean, milia erdi bat baino gutxiagora, Hispaniola ikusi nuen belak zabalduta nabigatzen. Jakina, segurutzat eman nuen harrapatu egingo nindutela; baina hain nengoen akituta urik ezagatik, ia ez nekien zer egin behar nuen, poztu ala tristatu; eta, ondorio batera iritsi baino askoz lehenago, ustekabea nire
|
buruaren
jaun eta jabe zen, eta ez nintzen gai izan begiratzeko eta harritzeko baino.
|
|
2009
|
|
|
Harrezkero, denboraren hastapenetatik, ardi bide eta xendrek zeharkatua, historia bat dauka familian berak ere, txaboletako suarekin, artzainekin. Dibinitate kosmiko baten eta iragan sakratu baten ordezkaritzan dago bera hor, artzainen munduan, bere
|
burua
jaun eta lagun eskaintzen. Mendi bakoitzak bere izena eta nortasuna du.
|
|
|
Azkenean, bada, Sartre eta Russell soiletan ezin zara gelditu? beharbada baita ere, horiek proklamatu duten gizabanako guztiz bere
|
buruaren
jaun harro hori, lehenago Ilustrazioaren ametsen esnatze goyatarrean bezalaxe, berriro XX. mendean zehar fidagarriegia agertu ez delako. Erabat ulertzen ez diezuna da, nola inor izan litekeen gaur osoki, fede?
|
|
2011
|
|
|
–Komunitate askotan beren hizkuntzaren eta kulturaren aldeko kontzientzia suspertzea gertatu dela iruditu zaigu, eta susperraldi horri esker, kasu batzuetan, aurrekaririk gabeko ekimen nazionalak eta nazioartekoak mamitu dira. Kontua izango da, jakina, hiztun herri horien aldeko mugimenduek gainditu ahal izango dituzten buruz
|
buru
jaun eta jabe diren joera uniformizatzaileak?. Belen Uranga, El futuro de las lenguas, 2008, 18 or. Oraindik orain, itxaropen zio berriak jaso ditugu Groenlandiatik ere:
|
|
2012
|
|
|
Morroiak ez du hasieratik ezagutzen lanak duen balio liberatzailea eta, horrezkero, morroia ez da bizi gizaki askea bezala, bere barnean askatasunaren kontzientzia badu ere. Bere gaitasun eratzaileaz ohartzen denean, nagusiaren lekua hartzen du, behin baztertua denean bere
|
buruaren
jaun eta jabe bilakatuz (Butler, 2001: 53).
|
|
|
Lehenago ikusi bezala, psikearen ideal modernoak autonomia eta autokontrolaren inguruan biratzen zuen; autonomiaren inguruan subjektu modernoak autonomia pertsonala zuelako xede, bere burua ezagutu eta bere
|
buruaren
jaun eta jabe bilakatzea; eta, autokontrolaren inguruan subjektu modernoak gero eta gehiago behar zuelako bere burua mendean hartzea, autodomeinua, nahitaez bizi behar baitzuen besteekin batera, gizarte harremanetan, zenbat eta jende gehiago inguruan, gizabanakoak gero eta gehiago behar du bere burua kontrolean mantendu?.
|
|
2014
|
|
|
Jainkoari esker, izurriterik edo goseterik nozitu beharrik ez dute izan orain arte, eta arrazoiak baditut horrelakorik izango ez dela pentsatzeko; gainera, borroketan ikusi eta miretsi egin dut haien kemena. Nire hitzak entzuten ari zara, merkatarien
|
buru
jauna, eta haiei helaraz diezazkiezula erregutzen dizut.
|
|
2015
|
|
|
Eta amaitzeko, azken bolada honetako publiko eruditoa aipatu genuke. Pizti peligrosoa, gauza nahastuz bere
|
burua
jaun egin nahi duena, eta bertsolaritzaren sujetorik aktiboenak, bertsolariak, akonplexatzera datorkiguna. Apaiza, lizentziatua, kultoa, politikoa, superreuskalduna.
|
|
|
Benetan diotsuet arimak berak ere ez duela ezagutzen bere burua; izan ere, begira zer alde dagoen har itsusi batetik tximeletatxo zuri batera; bada, hemen ere alde bera dago. Ez daki nondik merezi ahal izan zuen hainbesteko ondasuna;, nondik etor zekiokeen, esan nahi nuen, ongi baitaki ez duela merezi?; bere
|
burua
Jauna goresteko halako desiraz ikusten du, non urtu egin nahi bailuke, eta Harengatik milaka heriotza jasan. Gero neke handi handiak eramateko desira sortzen zaio, beste gauzarik ezin baitu egin.
|
|
|
14 Ni bezalako emakumetxo ahul eta kemen gutxikoentzat egoki datorrela uste dut, Jainkoak orain egiten duenez, erregalu artean eramatea, Haren Maiestateak niretzat nahi dituen neke lanak sufritu ahal ditzadan; baina Jainkoaren zerbitzariei, gizon sendo, letradun, adimen argikoei dagokienez, Jainkoak deboziorik ez diela ematen eta hain kezkatsu ikusten ditudanean, hori entzuteaz ere nahigabetu egiten naiz. Nik ez dut esaten hartu behar ez dutenik, Jainkoak emanez gero, eta gauza handitzat izan dezatela, Haren Maiestateak orduan komeni dela ikusiko duelako; baina ez dutenean, ez daitezela estutu eta uler dezatela ez dela beharrezkoa, Haren Maiestateak ez baitu ematen, eta ibil daitezela beren
|
buruen
jaun eta jabe. Sinets dezatela hutsegitea dela.
|
|
|
Izan ere, uste dut, Jaunak dei egin zienez gero, haiek ez zutela hura berriro iraintzera jotzen. Nik ez bakarrik txarrago izatera jo, baizik eta Jaunak egiten zizkidan mesedeei erresistentzia jartzen ahalegintzen nintzela zirudien, bere
|
burua
Jauna zintzoago zerbitzatzera behartua eta zor zuenetik gutxiena ere ordaintzerik ez zuela ikusirik bezala.
|
|
|
Poztu da haren gutuna jasotzean. Bere
|
buruaren
jaun ikusi nahi luke. Bere santuaren egunean Jauna hartzeko esaten dio.
|
|
|
60 Treba ezazu zeure
|
burua
Jaunaren beldurrean, arima damu eta apaltasunera baitakar.
|
|
|
3 Izan gogoan oharpen eta abisu hau, oso garrantzitsua baita?, arreta gal ez dezazuen, zeuen
|
buruak
Jauna ez iraintzeko erabaki sendoaz, bekatu astun bat egin baino lehen mila bizitza galtzeko gertu eta bekatu arinik ez egiteko kontu handiz ikusi arte; hau konturaturik, bestela nor egongo da hauetako asko egin gabe. Baina bada konturatze bat oso pentsatua dena; beste bat, berriz, laster batean gertatzen dena, bekatu arina egin eta konturatu, dena bat delako, eta horrela nekez ulertzen dugu ezer.
|
|
2016
|
|
|
Bai, anderea. Nik ene
|
burua
jaun daukat, zuk zurea andere bezenbat. Ez ote gira biak gizon arraza bereko?
|
|
2017
|
|
|
Ikusazu zer egiten duen emakumeak eta emakumeetako amodio desordenatuak; nola gizona itsutzen duen; nola, zer ari den ez dakiela, mila erokeria egiten duela eta bere
|
buruaren
jaun eta jabe ez den bezala ipintzen duen.
|
|
|
Egiten dut ihes zeren ezagutzen baitut neure kondizioa: ez naizela jendarterako gai; ez dudala, okasiotan sartuz gero, neure burua neure eskuko; ez naizela neure
|
buruaren
jaun eta ez jabe; berehala limurtzen eta kilikatzen naizela; errea naizela; jauzkor naizela; den okasiorik ttipiena, aierurik gutxiena gorrotatzeko eta muturtua jartzeko aski dudala. Ez nauka, ez, bestearen beldurrak ihes egina; neure beldurrak, neure buruaz fida izan gabeak nauka; hark karguak eta konpainiak ere utzarazten dizkit.
|
|
|
Eta nola baita erokeria handia eroari, adimenetik jauzia dagoenari predikatzea, kontseilu ematea eta zuhurtziaz mintzatzea, hala da halaber erokeria ez ttipia kolera handi batean itsutua eta irakina dagoenari, hala dagoenean, hitzarmenez mintzatzea, bere etsaiari barka diezaiola esatea. Zeren bere bero hartan, koleraren lehenbiziko enbatan, abiaduran eta indarrean, ez da bere
|
buruaren
jaun eta ez jabe.
|
|
|
Joanden ebiakoitzean egin da Corte hirian biltzar baliosa korsikar abertzaleen artean. Hauk gehienak hor baitziren Simeoni korsikar
|
buru
jaunarekin. Indar bakar bat egin behar dutela (Femu a Corsica) helduden neguko korsikar lurraldearen hauteskunde nagusietan.
|
|
2020
|
|
|
—Komisario
|
buru
jauna duzu hau esan zuen polizietako batek.
|
|
2021
|
|
|
" Eta amaitzeko, azken bolada honetako publiko eruditoa aipatu genuke. Pizti peligrosoa, gauza nahastuz bere
|
burua
jaun egin nahi duena, eta bertsolaritzaren sujetorik aktiboenak, bertsolariak, akonplexatzera datorkiguna. Apaiza, lizentziatua, kultoa, politikoa, superreuskalduna."
|
|
|
Burujabetza, beraz, ez da bere ondasun, kontzientzia, erlazio eta
|
buruaren
jaun eta jabea ei den norbanako deslotuaren jabetza. Bide batez, ezta bi alde lau soilik dituen txanponaren aurpegi ‘nazionala’ ere.
|
|
|
Buru jabea zen, bere buruaren eta ezaugarrien jabe zen heinean; buruaskia zen, bere hartan existitzeko bere burua aski baitzuen; presoziala eta disoziatua zen, besteekiko hartu emana izan aurretik eratzen baitzen, inori ezer zor gabe; azkenik, posesiboa zen, norbere baitako jabetzaren jabe gisa bereak ziren ezaugarri eta interesak babesteko asmoz garatuko baitzituen harreman eta kontratuak. Finean, norbere bizitza, erlazio, askatasun, ondasun eta
|
buruaren
jaun eta jabea zen neurrian, bere buruaren subiranoa zen norbanako kontratugilea: " Norbanakoa bere patuaren buruzagi subiranoa dela, hots, norbanakoak baino ez daukala eskubidea bere baitako jabetzaren gainean ezer ebazteko" (Pateman 2018:
|
|
|
Gidaririk gabeko eskolaren irudiak gidaririk nahi ez duen kultura batean ditu erroak; hitz gutxian, irakasle artista ez da beharrezkoa, kaltegarria izatera ere hel daiteke, ume eta gazteak baitira benetan artista izan behar dutenak, eraginetatik libre diren artistak. Modu horretan, kultura hipermodernoak, eskola hipermodernoarekin batera, bere egiten du maxima nietzschetar ezaguna edo, hobe, ideia horren irudi grotesko bat, zeinen arabera nork bere
|
buruaren
jaun eta jabe izan behar duen, artista eta artelana aldi berean; bestela esanda, irakasleak ez du ikaslearen garapen askea oztopatu behar, edo horretan eragin, nork bere burua modu aske eta autonomoan zizelkatu dezan. " Askea zara!
|
|
2022
|
|
|
Nietsche, Genealogia, & 25). Azkenean, bada, Sartre eta Russell soiletan ezin zara gelditu beharbada baita ere, horiek proklamatu duten gizabanako guztiz bere
|
buruaren
jaun harro hori, lehenago Ilustrazioaren ametsen esnatze goyatarrean bezalaxe, berriro XX. mendean zehar fidagarriegia agertu ez delako. Erabat ulertzen ez diezuna da, nola izan litekeen gaur osoki" fede" bakar batekoa, hori kasik hutsa izanda ere.
|
|
2023
|
|
|
Eta larruzko paxa multzo bat lotu ziola gerrian, trabuko motzez eta trabuko luzez hornitua, xedera batez lotu izan balu bezala. Eta behin eta berriro esaten zion bere
|
buruari
Jaunak mendi errebes eta ibili ezin haiek zizelkatu zituela, hain zuzen ere, Francesc haietan gorde ahal izan zedin. Xendrak eta errekak urratu zituen, haren gizonak haietatik uholdean bezala jaits zitezen.
|